حرم حضرت عباس(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

| عنوان            =حرم حضرت عباس

| تصویر            =حرم حضرت عباس.jpg

| بنيانگذار        = [[عضد الدوله دیلمی]]

| تأسیس            =دوره [[آل بویه]]

| وبگاه            = [https://alkafeel.net شبکه جهانی الکفیل]

}}

'''حرم حضرت عباس(ع)''' محل دفن [[حضرت عباس علیه السلام|حضرت عباس]] در [[کربلا]] و از زیارتگاه‌های شیعیان است. حرم عباس در شمال شرقی [[حرم امام حسین(ع)]] قرار دارد و حد فاصل آن دو را [[بین الحرمین]] می‌نامند. حرم حدود ۱۰۹۷۳ مترمربع مساحت دارد و ساختمان آن از ضریح، رواق، صحن، گنبد، گلدسته و ایوان با معماری اسلامی تشکیل شده است. پیشینه تاریخی آن به دوران [[آل بویه]] برمی‌گردد؛ اما در [[صفویان|دوره‌های صفویه]] و [[قاجاریه]] توسعه یافته یا بازسازی شده است. جدیدترین [[ضریح]] آن در [[سال ۱۳۹۵ هجری شمسی|سال ۱۳۹۵ش]] نصب شد.

حضرت عباس، فرزند [[امام علی(ع)]] و [[ام البنین]] است. او در [[سال ۶۱ قمری]] در [[کربلا]] در رکاب بردارش [[امام حسین(ع)]] به [[شهادت]] رسید. عباس در [[واقعه کربلا]] فرمانده و پرچمدار سپاه امام حسین(ع) بود.<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۱۰۸.</ref> بنابر گزارش‌ها او در روز عاشورا برای آوردن آب به سوی [[نهر علقمه]] رفت و [[لشکریان عمر سعد]] او را به شهادت رساندند.<ref> ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۱۰۸؛ قرشی، حیاة الامام الحسین علیه‌السلام، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۲۶۵-۲۶۸.</ref> او در همان جایی که شهید شده بود، دفن شد.<ref> معروف حسنی، سیرة الائمة الاثنی عشر علیهم‌السلام، ۱۳۸۲ق، ج۳، ص۹۷؛ زجاجی کاشانی، سقای کربلا، ۱۳۷۹ش، ص۱۳۵.</ref> بعدها بر مزارش بارگاهی ساخته شد که به حرم حضرت عباس مشهور است. حرم عباس در کربلا و در فاصله حدود ۳۰۰ متری شمال شرقی [[حرم امام حسین]] قرار دارد.<ref>آل طعمه، تاریخ مرقد الحسین و العباس، ۱۴۱۶ق، ص۲۶۱.</ref> حد فاصل آن دو را [[بین الحرمین]] می‌نامند.

{{گاهشمار حرم حضرت عباس}}

اطلاعات تاریخی از بنای اولیه حرم [[حضرت عباس]] بسیار کم است.<ref>آل طعمه، تاریخ مرقد الحسین و العباس، ۱۴۱۶ق، ص۲۶۱.</ref>

در دوره‌های مختلف، حرم حضرت عباس یا بخش‌هایی از آن تعمیر شده است. پادشاهانی که [[حرم امام حسین(ع)]] را بازسازی کرده‌اند، به بازسازی حرم حضرت عباس نیز توجه داشته‌اند.<ref>آل طعمه، تاریخ مرقد الحسین و العباس، ۱۴۱۶ق، ص۲۶۱.</ref> در حکومت نادرشاه، صندوق قبر و رواق حرم، در دوره عبدالمجید خان محمود عثمانی، حرم و در دوره قاجار گنبد آن تعمیر شده است.<ref>آل طعمه، تاریخ مرقد الحسین و العباس، ۱۴۱۶ق، ص۲۶۳-۲۶۴.</ref>

در سال ۱۲۱۶ قمری، [[سعود بن عبدالعزیز]] به [[کربلا]] حمله کرد. لشکریان او، حرم حضرت عباس را خراب کردند و اموال آن را بردند. پس از حمله [[وهابی‌ها]]، به دستور [[فتحعلی شاه قاجار]]، تعمیر شد.<ref>آل طعمه، تاریخ مرقد الحسین و العباس، ۱۴۱۶ق، ص۲۶۳.</ref>

حرم حضرت عباس، مستطیل شکل است و قبر حضرت عباس(ع) در وسط آن قرار دارد. حرم از [[ضریح]]، رواق، صحن، ایوان، گلدسته و گنبد تشکیل شده است.<ref>آل طعمه، تاریخ مرقد الحسین و العباس، ۱۴۱۶ق، ص۲۶۲.</ref> در زیرِ بنای حرم راهروی است که ورودی آن از یکی از رواق‌ها باز می‌شود و به مدفن حضرت عباس(ع) می‌رسد.<ref> آل طعمه، تاریخ مرقد الحسین و العباس، ۱۴۱۶ق، ص۳۰۳.</ref> در وبگاه وابسته به حرم، مساحت آن حدود ۱۰۹۷۳ متر مربع ذکر شده است.<ref>[https://alkafeel.net/description/ وصف العتبة المقدسة]، شبکة الکفیل العالمیة.</ref>

[[ضریح]]، سازه‌ای از طلا و نقره است که بر روی صندوق خاتم (صندوقی که قبر را در بردارد) قرار گرفته است. از [[دوره صفویه]] بر قبر حضرت عباس، ضریح نصب بوده<ref>آل طعمه، تاریخ مرقد الحسین و العباس، ۱۴۱۶ق، ص۲۶۳.</ref> و در دوره‌های بعد تعمیر و تعویض شده است. به دستور [[محمدشاه قاجار]] در سال ۱۲۳۶ق، ضریحی از نقره بر مرقد عباس ساخته شد.<ref>آل طعمه، تاریخ مرقد الحسین و العباس، ۱۴۱۶ق، ص۲۶۳.</ref> در سال ۱۳۸۵ق با حمایت [[سید محسن حکیم]] ضریح حرم تعویض شد.<ref>نگاه کنید به:‌ آل طعمه، تاریخ مرقد الحسین و العباس، ۱۴۱۶ق، ص۲۶۳.</ref> این ضریح در ایران ساخته شده بود و در آن ۴۰۰ هزار مثقال (۲ هزار کیلو) نقره و ۸۰۰ مثقال طلا (۴۰ کیلو) به کار رفته بود.<ref>آل طعمه، تاریخ مرقد الحسین و العباس، ۱۴۱۶ق، ص۲۶۵-۲۶۷.</ref> در [[سال ۱۳۹۵ هجری خورشیدی|سال ۱۳۹۵ش]] نیز ضریح حرم تعویض شد.<ref>[https://fa.shafaqna.com/news/154518/ ضریح جدید حضرت عباس(ع) رسما افتتاح شد]، سایت شفقنا.</ref> ضریح جدید از طلا و نقره ساخته شده است و ساخت آن حدود ۵ سال در عراق به طول انجامید.<ref>[https://www.farsnews.com/news/13930901000686 آغاز مرحله قلمزنی ضریح جدید حضرت عباس(ع)]، خبرگزاری فارس.</ref>

[[پرونده:درب های حرم حضرت ابوالفضل.jpg|بندانگشتی|درب‌ها و ورودی‌های حرم حضرت عباس(ع)]]

ورودی‌های صحن حرم، در سال ۱۳۹۴ قمری (۱۹۷۴م) سامان یافته و عبارت‌است از:

*باب الامام الحسن، در غرب صحن و به سمت صحن امام حسین(ع)

*باب الامام محمد الجواد، در شمال صحن

*باب الامام علی الهادی، در زاویه شمال شرق صحن

====ضلع‌های صحن====

می‌گویند:‌ از قرن چهارم قمری، اداره [[حرم امام حسین علیه‌السلام|مرقد امام حسین]] و حضرت عباس، از سوی حاکمان، به بزرگ قبیله یا عالمی واگذار می‌شده است.<ref> آل طعمه، تاریخ مرقد الحسین و العباس، ۱۴۱۶ق، ص۳۰۷.</ref> به گفته سلمان هادی آل طعمه، برخی از خاندان‌های ساکن [[کربلا]] فرمان‌هایی از پادشاهان [[صفویه|صفوی]] دارند که تولیت (مدیریت) حرم به آنان واگذار شده است. نام برخی از متولیان آن در دوره [[امپراتوری عثمانی]]، در اوقاف عراق ثبت شده است. معمولا تولیت حرم حضرت عباس جزء وظایف متولیان حرم امام حسین(ع) بوده است. آنان، افرادی را به نیابت از خود بر تولیت این حرم می‌گماشته‌اند.<ref> آل طعمه، تاریخ مرقد الحسین و العباس، ۱۴۱۶ق، ص۳۰۷.</ref> معمولا متولیان از علویان انتخاب می‌شده‌اند. در کتاب تاریخ مرقد الحسین و العباس، نام ۲۱ تن از متولیان حرم حضرت عباس ذکر شده است. در میان آنان افرادی از خاندان‌های آل ضیاء الدین، آل ثابت، آل طعمه و آل وهاب وجود دارد.<ref> آل طعمه، تاریخ مرقد الحسین و العباس، ۱۴۱۶ق، ص۳۰۸-۳۱۱.</ref>

در حرم حضرت عباس اشیاء نفیسی نگهداری می‌شود. از آن جمله است قالی‌های بافته شده به نخ‌های زر یا نگین‌های قیمتی، چهل‌چراغ‌های طلایی، شمشیر‌های مُرَصّع و ساعت‌های دیواری طلایی.<ref>آل طعمه، تاریخ مرقد الحسین و العباس، ۱۴۱۶ق، ص۲۷۳-۲۷۵.</ref> همچنین در کتابخانه حرم، بیش از ۱۰۹ قرآن نگهداری می‌شود که یکی از آنها منسوب به [[امام علی(ع)]] است.<ref>مقدس، راهنمای اماکن زیارتی و سیاحتی در عراق، ۱۳۸۸ش، ص۲۳۸.</ref>

{{پایان}}

{{وسط‌چین}}

<gallery>

{{پایان}}

{{ستون|۳}}

* [[کف‌العباس]]

{{پایان}}

{{پانوشت}}

{{یادداشت‌ها}}

==پیوند بیرون==

{{زیارتگاه‌های شیعیان}}

{{عزاداری محرم}}

{{تشیع در کربلا}}

{{حرم‌های شیعه}}

<onlyinclude>{{درجه‌بندی

  | پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل