سوره معارج: تفاوت میان نسخه‌ها

==محتوا==

گفته شده است سوره معارج به لحاظ موضوعی، دارای چهار بخش است:

*بخش دوم، بسیاری از خصوصیات [[قیامت]] و مقدمات آن و حالات [[کفر|کفار]] در آن روز آمده است.

*بخش سوم، بیان‌گر قسمت‌هایی از صفات انسان‌های نیک و بد است که آنان را [[بهشت|بهشتی]] یا [[جهنم|دوزخی]] می‌کند.

{{سوره معارج}}

{{اصلی|آیه عذاب}}

ترجمه: درخواست‌كننده‌اى عذابى را كه واقع‌شدنى است درخواست كرد، [عذابى كه‏] ويژه كافران است، [و] آن را بازدارنده‌اى نيست.

بنابر [[تفسیر قرآن|تفسیر]] [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن|مجمع البیان]] و برخی از منابع [[اهل سنت]]، این [[آیه|آیات]] درباره [[واقعه غدیر]] نازل شده‌است؛ درباره [[اسباب نزول|شأن نزول]] این آیات آمده‌است: پس از آنکه [[پیامبر(ص)]] مسئله [[ولایت امام علی(ع)]] را به مردم اعلان کرد، شخصی به نام [[نعمان بن حارث فهری]] نزد ایشان آمد و با حالت اعتراض به پیامبر گفت: ما را به [[توحید]] و قبول [[نبوت|رسالتت]] و انجام [[جهاد]] و [[حج]] و [[روزه]] و [[نماز]] و [[زکات]] امر کردی. ما هم قبول کردیم. اما به این مقدار راضی نشدی تا اینکه این جوان را منصوب کردی و او را ولیِّ( سرپرست) ما قرار دادی. آیا این اعلام [[ولایت]] از ناحیه خودت بوده، یا از سوی [[خدا]]؟ وقتی حضرت به او فرمود که از ناحیه خداوند است، با حالت انکار از خداوند خواست که اگر این حکم از جانب اوست، سنگی از آسمان بر سرش فرود آید. در این هنگام سنگی از آسمان بر سرش فرود آمد و او را درجا کشت و این [[آیه]] نازل شد.<ref>طبرسی، مجمع البيان، ۱۳۹۰ش، ج۱۰، ص۵۳۰؛ قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۹، ص۲۷۸؛ ثعلبی، الکشف و البیان، ۱۴۲۲ق، ج۱۰، ص۳۵.</ref>

   

ترجمه:به یقین انسان حریص و کم‌طاقت آفریده شده‌است،هنگامی که بدی به او رسد بی تابی می‌کند،و هنگامی که خوبی به او رسد مانع دیگران می‌شود (و بخل می‌ورزد)

این [[آیه]] مسؤلیت نمازگزاران را در رسیدگی به محرومان بیان می‌کند؛ نمازگزارانی که هَلوع نیستند یعنی شدت [[حرص| حرصی]] که انسان را به بی تابی در هنگام سختی  و [[بخل]] و بازدارنده‌گی  به هنگام رفاه و آسایش وامی‌دارد در آنها نیست. اینان باید در اموال خود دو سهم جدا کنند: یکی برای محرومان{{یاد| محروم فقیری است که با مشقت آبروی داری می‌کند و عفاف می‌ورزد و در خواست کمک نمی‌کند. طباطبایی، المیزان، ج۲۰، ص۱۶}} که خود شناسایی‌شان کنند و دیگری برای سائلین که خودشان تقاضا و درخواست می‌کنند واین غیر از زکات واجب است که اختصاص به سائل و محروم ندارد چنان چه در روایتی از [[امام صادق(ع)]] درباره «حَقٌّ مَعْلُومٌ» سؤال شد، فرمود: اين حق غير از [[زکات]] واجب است و مراد از آن بخشى از اموال انسان است که باید آن را برای حوادث ناگوار و برای [[صله رحم]] هزینه کند.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۳، ص ۹۵.</ref> در  روایات دیگر انفاق به نیازمندان افزون بر زکات واجب از آیه ۲۷۴ سوره{{یاد| الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ بِاللَّيْلِ وَالنَّهَارِ سِرًّا وَعَلَانِيَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ ترجمه: آنها که اموال خود را، شب و روز، پنهان و آشکار، انفاق می‌کنند، مزدشان نزد پروردگارشان است؛ نه ترسی بر آنهاست، و نه غمگین می‌شوند.}} بقره نیز استفاده شده‌است. <ref>علامه مجلسی، بحار الأنوار، ج۹۳، ص ۹۵.</ref>

ترجمه:و كسانى كه امانتها و پيمان خود را مراعات مى‌كنند. و آنان كه بر شهادتهاى خود ايستاده‌اند.و آنان که نماز خود را (به وقت و شرایط و حضور قلب) محافظت کنند.

آیات ۳۲ و۳۴ در [[سوره مؤمنون]] نیز تکرار شده‌اند. [[محسن قرائتی|قرائتی]] نویسنده [[تفسیر نور (کتاب)|تفسیر نور]] معتقد است که در آیات ۲۲ تا ۳۵ سوره معارج سيماى امّت اسلامى وجامعه ايده‌آل ترسيم شده است  چنان‌چه در این سه آیه به رابطه دائمی با خداوند از طریق نماز، پای بندی به تعهدات و امانات و قیام برای حقوق مردم و پذیرفتن گواهی دادن به نفع آنان اشاره شده است. <ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۳ش، ج۱۰، ص۲۲۱.</ref>

تکرار  تأکید بر نماز در  آغاز  معرفی نمازگزاران در آیه ۲۳  «الَّذِينَ هُمْ عَلى‌ صَلاتِهِمْ دائِمُونَ» و در پایان این ویژگی‌ها در آیه ۳۴ «وَ الَّذِينَ هُمْ عَلى‌ صَلاتِهِمْ يُحافِظُونَ» بیانگر این است که آغاز و پایان تمام کمالات  توجه به نماز است. <ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۳ش، ج۱۰، ص۲۲۱.</ref>

ممکن است منظور از عبارتِ‌ «عَلى‌ صَلاتِهِمْ دائِمُونَ»  

ترک نکردن نماز  و منظور از «عَلى‌ صَلاتِهِمْ يُحافِظُونَ» جدّى گرفتن نماز باشد مانند:  انتظار نماز، وضو گرفتن قبل از رسیدن وقت، با جماعت و در مسجد خواندن نماز و مراعات شرایط صحّت و قبولى و كمال نماز. <ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۳ش، ج۱۰، ص۲۲۱.</ref>  [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]] در [[الکافی (کتاب)|کافی]] روایتی از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] نقل کرده که  «عَلى‌ صَلاتِهِمْ يُحافِظُونَ» را به [[نمازهای یومیه | نماز فریضه]] و «عَلى‌ صَلاتِهِمْ دائِمُونَ» را به  [[نافله‌های روزانه| نمازنافله]] تفسیر کرده است. <ref>کلینی، کافی، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۲۶۹.</ref>

در تفسیر [[البرهان فی تفسیر القرآن|برهان]] برای خواندن این سوره خواصی چون گره گشایی برای اسیران و زندانیان و روا شدن حاجات ذکر شده است.<ref>بحرانی، البرهان‌، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۴۸۱.</ref>

{{سوره ۰۷۰ با ترجمه|شماره=۷۰}}

{{سوره‌های قرآن|70|[[سوره حاقه]]|[[سوره نوح]]}}

{{پانوشت}}

{{یادداشت‌ها}}