پرش به محتوا

ایمان نیاکان پیامبر: تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح نویسه‌های عربی
(اصلاح نویسه‌های عربی)
خط ۲: خط ۲:
'''ایمان پدران پیامبر''' به [[توحید|یکتاپرست]] بودن اجداد [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد(ص)]] اشاره دارد. عالمان [[شیعه]] و برخی از عالمان [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]، بر این باورند که اجداد پیامبر(ص) همه یکتاپرست بوده‌اند. از نظر معتقدان به ایمان اجداد پیامبر، آیات متعددی دلالت دارند که پیامبر(ص) از صلب پدرانی غیرمشرک به وجود آمده است و بر همین اساس [[آزر]] را که [[شرک|مشرک]] بوده پدر [[ابراهیم (پیامبر)|حضرت ابراهیم]] نمی‌دانند.
'''ایمان پدران پیامبر''' به [[توحید|یکتاپرست]] بودن اجداد [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد(ص)]] اشاره دارد. عالمان [[شیعه]] و برخی از عالمان [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]، بر این باورند که اجداد پیامبر(ص) همه یکتاپرست بوده‌اند. از نظر معتقدان به ایمان اجداد پیامبر، آیات متعددی دلالت دارند که پیامبر(ص) از صلب پدرانی غیرمشرک به وجود آمده است و بر همین اساس [[آزر]] را که [[شرک|مشرک]] بوده پدر [[ابراهیم (پیامبر)|حضرت ابراهیم]] نمی‌دانند.


برخی از اهل‌سنت با استناد به نقش آزر در زندگی ابراهیم، معتقدند در بین پدران پیامبر نیز مشرک نیز وجود داشته‌ است.
برخی از اهل‌سنت با استناد به نقش آزر در زندگی ابراهیم، معتقدند در بین پدران پیامبر نیز مشرک نیز وجود داشته است.
==اهمیت و جایگاه==
==اهمیت و جایگاه==
یکتاپرست یا مشرک‌بودن پدران [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] جزو موضوعات اختلافی بین فرقه‌های اسلامی است.<ref>مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول‌خدا»، ص۱۶۲.</ref> در این زمینه چندین کتاب و مقاله نوشته شده و در کتاب‌ها نیز بخش‌هایی به این بحث اختصاص یافته است.<ref> مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول‌خدا»، ص۱۸۸.</ref> [[جلال‌الدین سیوطی]] (درگذشت: ۹۱۱ق) از علمای  در این راستا کتاب‌هایی تألیف کرده‌است.<ref>مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول‌خدا»، ص۱۶۶.</ref>
یکتاپرست یا مشرک‌بودن پدران [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] جزو موضوعات اختلافی بین فرقه‌های اسلامی است.<ref>مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول‌خدا»، ص۱۶۲.</ref> در این زمینه چندین کتاب و مقاله نوشته شده و در کتاب‌ها نیز بخش‌هایی به این بحث اختصاص یافته است.<ref> مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول‌خدا»، ص۱۸۸.</ref> [[جلال‌الدین سیوطی]] (درگذشت: ۹۱۱ق) از علمای  در این راستا کتاب‌هایی تألیف کرده‌است.<ref>مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول‌خدا»، ص۱۶۶.</ref>
خط ۱۵: خط ۱۵:
===مستندات قرآنی===
===مستندات قرآنی===
*[[آیه ۲۱۹ سوره شعراء|آیه تقلبک فی الساجدین]]: به‌گفته [[شیخ طوسی]] (درگذشت: ۴۶۰ق) بر اساس نقل [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]]، منظور آیه، انتقال پیامبر از صلب پدران پاک است تا زمانی که به دنیا بیاید.<ref>شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۸، ص۶۸.</ref> [[فضل بن حسن طبرسی]] (درگذشت: ۵۴۸ق) نیز در [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|مجمع البیان]]، ساجدبودن را صفت پدران پیامبر دانسته است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۷، ص۳۵۶.</ref>
*[[آیه ۲۱۹ سوره شعراء|آیه تقلبک فی الساجدین]]: به‌گفته [[شیخ طوسی]] (درگذشت: ۴۶۰ق) بر اساس نقل [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]]، منظور آیه، انتقال پیامبر از صلب پدران پاک است تا زمانی که به دنیا بیاید.<ref>شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۸، ص۶۸.</ref> [[فضل بن حسن طبرسی]] (درگذشت: ۵۴۸ق) نیز در [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|مجمع البیان]]، ساجدبودن را صفت پدران پیامبر دانسته است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۷، ص۳۵۶.</ref>
*دعای ابراهیم در [[آیه ۱۲۸ سوره بقره]]: ابراهیم [[دعا]] کرد که فرزندانش مسلمان باشند و در [[آیه ۳۰ سوره زخرف]] این دعا را [[استجابت دعا|مستجاب‌شده]] دانست. پدران پیامبر همه از نسل ابراهیم بوده‌اند و پیامبر نیز خود را مصداق این آیه دانسته‌ است.<ref>مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول‌خدا»، ص۱۷۰-۱۷۱.</ref>
*دعای ابراهیم در [[آیه ۱۲۸ سوره بقره]]: ابراهیم [[دعا]] کرد که فرزندانش مسلمان باشند و در [[آیه ۳۰ سوره زخرف]] این دعا را [[استجابت دعا|مستجاب‌شده]] دانست. پدران پیامبر همه از نسل ابراهیم بوده‌اند و پیامبر نیز خود را مصداق این آیه دانسته است.<ref>مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول‌خدا»، ص۱۷۰-۱۷۱.</ref>
===مستندات روایی===
===مستندات روایی===
نویسنده مقاله «ایمان اجداد پیامبر» روایات در این باره را در پنج گروه دسته‌بندی کرده است:
نویسنده مقاله «ایمان اجداد پیامبر» روایات در این باره را در پنج گروه دسته‌بندی کرده است:
خط ۲۳: خط ۲۳:
*روایاتی که پیامبر را همیشه در اصلاب انبیاء می‌دانند.
*روایاتی که پیامبر را همیشه در اصلاب انبیاء می‌دانند.
*روایاتی که تصریح می‌کند صلبی که پیامبر از آن متولد شده بر [[جهنم|آتش جهنم]] حرام است.<ref>مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول خدا»، ص۱۷۵-۱۷۶.</ref> برای نمونه در [[الکافی (کتاب)|الکافی]] آمده است که [[جهنم]] بر پشت، شکم و دامنی که پیامبر را به دنیا آورده و کفالت کرده [[حرام]] است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۴۶، ح۲۱.</ref> همچنین در [[الامالی (شیخ طوسی)|امالی شیخ طوسی]] از پیامبر نقل شده است: نطفه من از صلب آدم تا جدم، دائم در پشت و رحم‌هایی پاک قرار گرفت و هرگز ناپاکی [[جاهلیت]] مرا آلوده نکرد.<ref>شیخ طوسی، الأمالی، ۱۴۱۴ق، ص۵۰۰، ح۱۰۹۵.</ref>این گونه روایات در منابع اهل‌سنت نیز نقل شده است<ref>طبرانی، المعجم الکبیر، ۱۴۱۵ق، ج۱۱، ص۳۶۲؛ الحلبی، السیرة الحلبیة، ۲۰۰۶م، ج۱، ص۴۴؛ الهیثمی، مجمع الزوائد، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۸۶.</ref>
*روایاتی که تصریح می‌کند صلبی که پیامبر از آن متولد شده بر [[جهنم|آتش جهنم]] حرام است.<ref>مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول خدا»، ص۱۷۵-۱۷۶.</ref> برای نمونه در [[الکافی (کتاب)|الکافی]] آمده است که [[جهنم]] بر پشت، شکم و دامنی که پیامبر را به دنیا آورده و کفالت کرده [[حرام]] است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۴۶، ح۲۱.</ref> همچنین در [[الامالی (شیخ طوسی)|امالی شیخ طوسی]] از پیامبر نقل شده است: نطفه من از صلب آدم تا جدم، دائم در پشت و رحم‌هایی پاک قرار گرفت و هرگز ناپاکی [[جاهلیت]] مرا آلوده نکرد.<ref>شیخ طوسی، الأمالی، ۱۴۱۴ق، ص۵۰۰، ح۱۰۹۵.</ref>این گونه روایات در منابع اهل‌سنت نیز نقل شده است<ref>طبرانی، المعجم الکبیر، ۱۴۱۵ق، ج۱۱، ص۳۶۲؛ الحلبی، السیرة الحلبیة، ۲۰۰۶م، ج۱، ص۴۴؛ الهیثمی، مجمع الزوائد، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۸۶.</ref>
=== دلیل عقلی ===
به گفته ابوالفتوح رازی از نظر عقلی اجداد همه پیامبران موحد بوده‌اند. چرا که پیامبران باید از چیزهایی که مورد تنفّر مردم از آنان و دعوتشان می‌شود، مبرا باشند و الا وجود اینها باعث می‌شود مردم دعوت آنها را نپذیرند. همچنین هنگامی که کافران را به اسلام دعوت می‌کنند در شما و نسب شما حاصل است. اگر اجداد پیامبران مشرک باشند، هنگام دعوت آنها به اسلام با پاسخ منفی مشرکان مواجه می‌شوند به اینکه چرا پدرانتان مشرک بوده‌اند. همچنین خدا مشرکان را نجس خوانده است از این رو از نظر عقلی کسی را که به پاک کردن پلیدان فرستاده باشد، نباید ناپاک‌زاده باشد.{{مدرک}}
==تردید در ایمان اجداد پیامبر با استناد به ماجرای آزر و روایات==
==تردید در ایمان اجداد پیامبر با استناد به ماجرای آزر و روایات==
فخر رازی (درگذشت: ۶۰۶ق) از متکلمان اشعری‌مذهب موحدبودن همه پدران پیامبر را نمی‌پذیرد و باور به موحدبودن همه آنها را عقیده شیعه می‌داند.<ref>نگاه کنید به فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۱۳، ص۳۱-۳۴.</ref> [[ابن‌تیمیه حرانی|ابن‌تیمیه]] (درگذشت: ۷۲۸ق) پیشوای سلفیه نیز در کتاب مجموع الفتاوی، پدر پیامبر اسلام را [[کفر|کافر]] می‌داند.<ref> ابن‌تیمیه، مجموع الفتاوی، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۱۴۴.</ref> [[رشیدرضا]] (درگذشت: ۱۹۳۵م) نیز معتقد است اعتقاد به پاکی پدران انبیاء خلاف [[ظاهر قرآن]] و [[حدیث|احادیث]] صحیح است.<ref>رشیدرضا، المنار، ۱۹۹۰م، ج۷، ص۴۵۱-۴۵۴.</ref>رشیدرضا با تکیه بر احادیثی که مضمون آن کافر و جهنمی بودن پدر پیامبر است، می‌گوید ممکن است پدران پیامبران مشرک باشند.<ref> رشیدرضا، المنار، ۱۹۹۰م، ج۷، ص۴۵۱.</ref> مخالفان ایمان اجداد پیامبر همچنین معتقدند از آنجا که [[آزر|آزر پدر حضرت ابراهیم]] بت‌پرست بوده پس همه اجداد پیامبر(ص) موحد نبوده‌اند.<ref>رشیدرضا، المنار، ۱۹۹۰م، ج۷، ص۴۴۹</ref>  
فخر رازی (درگذشت: ۶۰۶ق) از متکلمان اشعری‌مذهب موحدبودن همه پدران پیامبر را نمی‌پذیرد و باور به موحدبودن همه آنها را عقیده شیعه می‌داند.<ref>نگاه کنید به فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۱۳، ص۳۱-۳۴.</ref> [[ابن‌تیمیه حرانی|ابن‌تیمیه]] (درگذشت: ۷۲۸ق) پیشوای سلفیه نیز در کتاب مجموع الفتاوی، پدر پیامبر اسلام را [[کفر|کافر]] می‌داند.<ref> ابن‌تیمیه، مجموع الفتاوی، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۱۴۴.</ref> [[رشیدرضا]] (درگذشت: ۱۹۳۵م) نیز معتقد است اعتقاد به پاکی پدران انبیاء خلاف [[ظاهر قرآن]] و [[حدیث|احادیث]] صحیح است.<ref>رشیدرضا، المنار، ۱۹۹۰م، ج۷، ص۴۵۱-۴۵۴.</ref>رشیدرضا با تکیه بر احادیثی که مضمون آن کافر و جهنمی بودن پدر پیامبر است، می‌گوید ممکن است پدران پیامبران مشرک باشند.<ref> رشیدرضا، المنار، ۱۹۹۰م، ج۷، ص۴۵۱.</ref> مخالفان ایمان اجداد پیامبر همچنین معتقدند از آنجا که [[آزر|آزر پدر حضرت ابراهیم]] بت‌پرست بوده پس همه اجداد پیامبر(ص) موحد نبوده‌اند.<ref>رشیدرضا، المنار، ۱۹۹۰م، ج۷، ص۴۴۹</ref>  
خط ۵۰: خط ۵۴:
* قوشچی، علاءالدین، شرح تجرید العقائد، قم، منشورات رضی-بیدار-عزیزی، بی‌تا.
* قوشچی، علاءالدین، شرح تجرید العقائد، قم، منشورات رضی-بیدار-عزیزی، بی‌تا.
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق.  
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق.  
* مدنی‌ بجستانی، سید محمود، «[http://miqat.hajj.ir/article_37719.html ایمان اجداد رسول خدا]»، فصلنامه میقات حج، ش۴۴، تابستان ۱۳۸۲ش.
* مدنی بجستانی، سید محمود، «[http://miqat.hajj.ir/article_37719.html ایمان اجداد رسول خدا]»، فصلنامه میقات حج، ش۴۴، تابستان ۱۳۸۲ش.
* الهیثمی، علی بن ابی‌بکر، مجمع الزوائد و منبع الفوائد، تحقیق: حسام الدین قدسی، قاهره، مکتبة القدسی، ۱۴۱۴ق.
* الهیثمی، علی بن ابی‌بکر، مجمع الزوائد و منبع الفوائد، تحقیق: حسام الدین قدسی، قاهره، مکتبة القدسی، ۱۴۱۴ق.
{{پایان}}
{{پایان}}