جهنم: تفاوت میان نسخه‌ها

مِمَّا خَطِيئَاتِهِمْ أُغْرِقُوا فَأُدْخِلُوا نَارًا فَلَمْ يَجِدُوا لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْصَارًا [تا] به سبب گناهانشان غرقه گشتند و [پس از مرگ‌] در آتشى درآورده شدند و براى خود، در برابر خدا يارانى نيافتند.}}

در دنیا پیشوایان هستند که مردم را به آتش می‌خوانند.<ref> قصص، آیه ۴۱؛ بقره، آیه ۲۲۱.</ref> آنان از جنس آدمی‌اند که بر دروازه‌های جهنم ایستاده‌اند و هر کس را که اجابت کند، در آتش می‌افکنند.<ref> بخاری، صحیح بخاری، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۳۱۹؛ نعیم بن حماد، الفتن، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۵-۳۶ . </ref>درباره قوم [[نوح]] و [[قوم لوط]] نیز چنین تصویری داده شده است که پس از گرفتار شدن به عذاب الهی و رفتن به کام مرگ، بی‌درنگ به جهنم داخل شده‌اند.<ref> نوح، آیه ۲۵؛ تحریم،آیه ۱۰.</ref>

از دیدگاه ابن عربی، جهنم و بهشت معنایی جز قرب و بُعد از خداوند ندارد. جهنم که نصیب مجرمان است، تصور و توهم انسان از بُعد میان او و خداوند است و عذاب الیم و ذُلِّ عظیم، عذاب حجاب است.<ref>ابن عربی، فصوص الحکم، ۱۳۶۶ش، ص ۱۰۷-۱۰۸.</ref> منشأ این بُعد، اشتغال به امور طبیعی و نفسانی و در واقع توهم غیر در وجود است. اما چنین بعدی حقیقت ندارد؛ زیرا همه مواطن و مقامات، صور مراتب حق است و به این ترتیب، بعد از خدا جز توهم چیزی نیست.<ref>قیصری، شرح فصوص الحکم، ۱۲۹۹ق، ص۲۴۴؛ خوارزمی، شرح فصوص الحکم، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۳۶۹</ref> ابن عربی بر آن است که بهشت و جهنم جز حالات روحی که پس از مفارقت از بدن بر نفس جزئی عارض می‌شود، نیست و عامل سعادت یا شقاوت هر نفسی جز درجه معرفتش به خداوند و حدت ذاتی وجود او نیست. عذاب مهین نفس نیز با رفع حجاب یعنی با رفع جهل از میان می‌رود.<ref> قیصری، شرح فصوص الحکم، ۱۲۹۹ق، ص۱۱۴. </ref>[[سید محمدحسین حسینی تهرانی|علامه طهرانی]] الاهی دان شیعه، حقیقت جهنم را حجاب و بُعد از رحمت الهی و ظهور و بروز حقيقت‌ [[نفس اماره|نفس امّاره]] دانسته و بر این باور است که تا اين‌ نفس‌ امّارۀ انسانی باقی است‌ و تبديل‌ به‌ [[نفس لوامه|نفس‌ لوّامه‌]] و يا [[نفس مطمئنه| نفس مطمئنّه‌]] و غير آن نشده‌ است‌، جهنّم‌ باقی است‌؛ زيرا كه‌ دوزخ‌ ظهور و بروز حقيقت‌ نفس‌ در مراحل‌ بُعد و حجاب‌ است‌. <ref>حسینی طهرانی، معاد شناسی، ج۱۰، ص ۳۱۵</ref>

{{پانوشت}}

{{یادداشت‌ها}}

* هناد کوفی، الزهد، به کوشش عبدالرحمان عبدالجبار فریوایی، کویت، ۱۴۰۶ق.

* هیثمی، علی، مجمع الزوائد، قاهره، ۱۳۵۶ق.

*Sacy, S. de, Lettre de M. le baron Silvestre de Sacy a M. Gracin de Tassy, JA, 1982, vol. IV.

* Gieger, A., Was hat Mohammed aus dem Judenthume augenommen?, Leipzig, 1902

* Smith, M. ''The Way of the Mystics, London, 1976

* Schimmel, a., Mystical Dimensions of Islam, Chapel Hill, 1975.

{{پایان}}

==پیوند به بیرون==

{{جهنم}}

{{عالم غیب}}

  | رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد

  | جامعیت = <!--ندارد، دارد-->دارد

  | زیاده‌نویسی = <!--دارد، ندارد-->ندارد

  | تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->