خطبه قاصعه: تفاوت میان نسخه‌ها

}}

علی بن ابیطالب، در این خطبه، به نهی از تعصب منفی پرداخته و ابلیس را اولین کسی معرفی کرده که تعصب قبیله‌ای و نژادی را بیان کرده است. در خطبه قاصعه همچنین وحدت میان مردم تحسین شده و لازمه دستیابی به عزت و شکست دشمن، پرهیز از تفرقه و پراکندگی معرفی شده است. معجزه حرکت درخت از سوی حضرت محمد(ص) در این خطبه توضیح داده شده است.

==علت صدور خطبه==

==مضمون==

===تعصب مثبت و منفی===

*جنبه مثبت تعصب: به‌گفته علی‌نقی فیض‌الاسلام، امام علی پس از نکوهش و تقیبح عَصَبیت، به تعصب در امور شایسته می‌پردازد؛ از جمله در [[بردباری]]، نگاه داشتن حقّ همسایه، [[وفای به عهد |وفای به عهد]]، فرمانبری از نیکوکاران، نافرمانی از گردنکشان، فراگرفتن احسان (کار نیکو) و دست‌کشیدن از ستم، پرهیز از خونریزی، [[انصاف]] و دادگری در حق مردم، [[کظم غیظ|فرونشاندن خشم]]، و دوری جستن از تباهکاری در زمین.<ref>فیض‌الاسلام،‌ ترجمه و شرح نهج‌البلاغه، خطبه ۲۳۴، ج۴، ص۸۰۱.</ref>

===وحدت و تفرقه===

*عوامل اختلاف و تفرقه: بر اساس خطبه قاصعه، باید از اقوام گذشته عبرت گرفت که چگونه تفرقه مایهٔ زوال آنها شده. در همین راستا، عوامل ایجاد تفرقه چنین بیان شده است: کینهٔ هم در دل داشتن، تخم نفاق در سینه کاشتن، از هم بریدن و دست از یاری یکدیگر کشیدن.<ref>نهج‌البلاغه، ترجمه جعفر شهیدی، ۱۳۷۷ش، ص۲۱۸؛ مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین، ۱۳۸۶ش، ج۷، ص۴۵۶.</ref>

====تربیت پیامبر(ص) و امام علی(ع)====

امام علی در این خطبه شیوه تربیت شدن پیامبر(ص) را توصیف می‌کند و می‌گوید هنگامی که پیامبر(ص) از شیر گرفته شد، [[خداوند]] بزرگترین [[فرشته]] از فرشتگانش را شب و روز همنشین او کرد تا اخلاق نیکو را آموخت.<ref>نهج‌البلاغه، ترجمه جعفر شهیدی، ۱۳۷۷ش، ص۲۲۲؛ مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین، ۱۳۸۶ش، ج۷، ص۴۹۶.</ref> [[امام علی(ع)]] همچنین توضیح داده که چطور تحت تربیت پیامبر قرار داشته، و سومین نفری بوده که پس از پیامبر و همسرش، به اسلام ایمان آورد.<ref>نهج‌البلاغه، ترجمه جعفر شهیدی، ۱۳۷۷ش، ص۲۲۲؛ مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین، ۱۳۸۶ش، ج۷، ص۴۹۶.</ref>

====معجزه حرکت درخت====