سقاخانه اسماعیل طلایی: تفاوت میان نسخه‌ها
←موقعیت و مشخصات
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
==موقعیت و مشخصات== | ==موقعیت و مشخصات== | ||
سقاخانه اسماعیل طلایی، قدیمی‌ترین<ref>مهدوی پارسا، اولین‌های و قدیمی‌ترین‌ها در حرم امام رضا (ع)، ص۲۰.</ref> و مشهورترین سقاخانه [[حرم امام رضا(ع)|حرم امام رضا(ع)]] است. این بنا در میان [[صحن انقلاب]]<ref>حسینی، دایرةالمعارف آستان قدس رضوی، ج۱، ص۵۷۰.</ref> و روبروی [[پنجره‌فولاد|پنجره فولاد]] قرار دارد.<ref>بیگ‌زاده و پروین، «جلوه‌های سیمای امام رضا (ع) در برخی آیین‌های نمادین و ادب عامه»، ص۱۳۸.</ref> از این سقاخانه در گویش عمومی مردم با نام سقاخانه یا حوض اسمال طلا نیز یاد شده است.<ref>فیروزیان پوراصفهانی و دیگران، «وجه تسمیه برخی اماکن متبرکه حرم مطهر رضوی»، ص ۱۰۲.</ref> به دستور نادرشاه، موقوفاتی نیز برای این بنا مقرر شد، از جمله حمام ستار در بازار ملک و مزرعه | سقاخانه اسماعیل طلایی، قدیمی‌ترین<ref>مهدوی پارسا، اولین‌های و قدیمی‌ترین‌ها در حرم امام رضا (ع)، ص۲۰.</ref> و مشهورترین سقاخانه [[حرم امام رضا(ع)|حرم امام رضا(ع)]] است. این بنا در میان [[صحن انقلاب]]<ref>حسینی، دایرةالمعارف آستان قدس رضوی، ج۱، ص۵۷۰.</ref> و روبروی [[پنجره‌فولاد|پنجره فولاد]] قرار دارد.<ref>بیگ‌زاده و پروین، «جلوه‌های سیمای امام رضا (ع) در برخی آیین‌های نمادین و ادب عامه»، ص۱۳۸.</ref> از این سقاخانه در گویش عمومی مردم با نام سقاخانه یا حوض اسمال طلا نیز یاد شده است.<ref>فیروزیان پوراصفهانی و دیگران، «وجه تسمیه برخی اماکن متبرکه حرم مطهر رضوی»، ص ۱۰۲.</ref> به دستور نادرشاه، موقوفاتی نیز برای این بنا مقرر شد، از جمله حمام ستار در بازار ملک و مزرعه دِهشِک میان‌ولایت.<ref>حسینی، دایرةالمعارف آستان قدس رضوی، ج۱، ص۵۷۰-۵۷۱.</ref> در عقیده زائران حرم امام رضا(ع)، خوردن آب از این سقاخانه، به نیت شفای از بیماری یا کسب معنویت انجام می‌شود. [[نذر]] برای تهیه لیوان یا ظرف آب و یا روشن کردن اطراف سقاخانه با شمع، از سنت‌های رایج گذشتگان درباره این بنا بوده است.<ref>بیگ‌زاده و پروین، «جلوه‌های سیمای امام رضا (ع) در برخی آیین‌های نمادین و ادب عامه»، ص۱۳۸.</ref> | ||
===اسماعیل طلایی=== | ===اسماعیل طلایی=== | ||
در میان مردم مشهور است که ساخت عمارت بر روی سنگاب<ref>مهدوی پارسا، اولین‌های و قدیمی‌ترین‌ها در حرم امام رضا (ع)، ص۲۱.</ref> یا طلاکاری این بنا توسط شخصی به نام اسماعیل‌خان طلایی انجام شده است اما در اسناد تاریخی به جا مانده از دوره نادری، شخصی با این نام گزارش نشده است.<ref>حسینی، دایرةالمعارف آستان قدس رضوی، ج۱، ص۵۷۰.</ref> برخی هزینه این کار را به اسماعیل‌خان طلایی، یکی از فرماندهان نظامی در دوره [[فتحعلی‌شاه قاجار]] نسبت داده‌اند.<ref>بیگ‌زاده و پروین، «جلوه‌های سیمای امام رضا (ع) در برخی آیین‌های نمادین و ادب عامه»، ص۱۳۸.</ref> در گزارشی که در تاریخ سنگسر آمده است، اسماعیل‌خان دامغانی، از نزدیکان فتحعلی‌شاه بود که در ماجرایی، جان شاه را نجات داد و فتحعلی‌شاه دستور داد به اندازه وزن او، به وی سکه طلا بدهند. او نیز این سکه‌ها را برای ساخت سقاخانه‌ای در حرم امام رضا [[وقف]] کرد.<ref>خاوری شیرازی، تاریخ ذوالقرنین، ج۱، ص۲۲۱.</ref> در برخی منابع نیز بنای این عمارت را شخصی به نام اسماعیل گزارش کرده‌اند و از همین رو به این بنا، سقاخانه اسماعیل و از بابت طلاکاری آن، سقاخانه اسماعیل طلایی نامیده شد.<ref>موسوی‌پناه، حرم در بستر تاریخ، ص۲۹.</ref> | در میان مردم مشهور است که ساخت عمارت بر روی سنگاب<ref>مهدوی پارسا، اولین‌های و قدیمی‌ترین‌ها در حرم امام رضا (ع)، ص۲۱.</ref> یا طلاکاری این بنا توسط شخصی به نام اسماعیل‌خان طلایی انجام شده است اما در اسناد تاریخی به جا مانده از دوره نادری، شخصی با این نام گزارش نشده است.<ref>حسینی، دایرةالمعارف آستان قدس رضوی، ج۱، ص۵۷۰.</ref> برخی هزینه این کار را به اسماعیل‌خان طلایی، یکی از فرماندهان نظامی در دوره [[فتحعلی‌شاه قاجار]] نسبت داده‌اند.<ref>بیگ‌زاده و پروین، «جلوه‌های سیمای امام رضا (ع) در برخی آیین‌های نمادین و ادب عامه»، ص۱۳۸.</ref> در گزارشی که در تاریخ سنگسر آمده است، اسماعیل‌خان دامغانی، از نزدیکان فتحعلی‌شاه بود که در ماجرایی، جان شاه را نجات داد و فتحعلی‌شاه دستور داد به اندازه وزن او، به وی سکه طلا بدهند. او نیز این سکه‌ها را برای ساخت سقاخانه‌ای در حرم امام رضا [[وقف]] کرد.<ref>خاوری شیرازی، تاریخ ذوالقرنین، ج۱، ص۲۲۱.</ref> در برخی منابع نیز بنای این عمارت را شخصی به نام اسماعیل گزارش کرده‌اند و از همین رو به این بنا، سقاخانه اسماعیل و از بابت طلاکاری آن، سقاخانه اسماعیل طلایی نامیده شد.<ref>موسوی‌پناه، حرم در بستر تاریخ، ص۲۹.</ref> | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||