پرش به محتوا

جانشینی حضرت محمد (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۹: خط ۳۹:
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی [[جمهوری اسلامی ایران]]، در سال ۱۳۷۷ش کتاب جانشینی محمد را به‌عنوان کتاب سال برگزید. این کتاب به فارسی ترجمه و در [[بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی]] چاپ شده است.  
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی [[جمهوری اسلامی ایران]]، در سال ۱۳۷۷ش کتاب جانشینی محمد را به‌عنوان کتاب سال برگزید. این کتاب به فارسی ترجمه و در [[بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی]] چاپ شده است.  


== نویسنده==
==نویسنده==
{{اصلی|ویلفرد مادلونگ}}
{{اصلی|ویلفرد مادلونگ}}
[[ویلفرد مادلونگ|ویلفرد فردیناند مادِلونگ]] (به آلمانی: ''Wilferd Ferdinand Madelung'') (زادهٔ ۲۶ دسامبر ۱۹۳۰م در اشتوتگارت آلمان) از اسلام‌شناسان معاصر است.<ref>الویری، «معرفی کتاب جانشینی حضرت محمد (ص)»، ص۳۸۸.</ref> او دارای مدرک دکترای مطالعات اسلامی دانشگاه هامبورگ، در سال ۱۹۵۷م است.<ref>الویری، «معرفی کتاب جانشینی حضرت محمد (ص)»، ص۳۸۸.</ref>
[[ویلفرد مادلونگ|ویلفرد فردیناند مادِلونگ]] (به آلمانی: ''Wilferd Ferdinand Madelung'') (زادهٔ ۲۶ دسامبر ۱۹۳۰م در اشتوتگارت آلمان) از اسلام‌شناسان معاصر است.<ref>الویری، «معرفی کتاب جانشینی حضرت محمد (ص)»، ص۳۸۸.</ref> او دارای مدرک دکترای مطالعات اسلامی دانشگاه هامبورگ، در سال ۱۹۵۷م است.<ref>الویری، «معرفی کتاب جانشینی حضرت محمد (ص)»، ص۳۸۸.</ref>
خط ۴۵: خط ۴۵:
مادِلونگ را از مهم‌ترین [[شیعه|شیعه‌شناسان]] غربی می‌دانند.<ref>بهشتی‌مهر و تقی‌زاده داوری، «بررسى روش‌ها و ویژگی‌های پژوهشى ویلفرد مادلونگ در مطالعات شیعى»، ص۲۴.</ref> او حدود ۲۰۰ مقاله و کتاب در زمینه [[اسلام]] و به‌ویژه شیعه تألیف و تصحیح کرده است.<ref>بهشتی‌مهر و تقی‌زاده داوری، «بررسى روش‌ها و ویژگی‌های پژوهشى ویلفرد مادلونگ در مطالعات شیعى»، ص۲۴و۲۵.</ref>
مادِلونگ را از مهم‌ترین [[شیعه|شیعه‌شناسان]] غربی می‌دانند.<ref>بهشتی‌مهر و تقی‌زاده داوری، «بررسى روش‌ها و ویژگی‌های پژوهشى ویلفرد مادلونگ در مطالعات شیعى»، ص۲۴.</ref> او حدود ۲۰۰ مقاله و کتاب در زمینه [[اسلام]] و به‌ویژه شیعه تألیف و تصحیح کرده است.<ref>بهشتی‌مهر و تقی‌زاده داوری، «بررسى روش‌ها و ویژگی‌های پژوهشى ویلفرد مادلونگ در مطالعات شیعى»، ص۲۴و۲۵.</ref>


== انگیزه تألیف ==
==انگیزه تألیف==
به‌گفته نویسنده، هدف از نگارش کتاب، ابتدا بیان ماهیت [[خلافت]] و ارائه تاریخچه‌ای مختصر از آن بوده است؛ اما در میانه تحقیق متوجه می‌شود که «بی‌اعتمادی بیشتر مورخان غربی به منابع اسلامی» در زمینه حوادث صدر اسلام موجب شده است تحریف‌هایی در این زمینه صورت بگیرد و مواردی نادیده گرفته شوند. به همین علت تصمیم می‌گیرد تحقیق مفصل‌تری انجام دهد و با استفادهٔ درست از منابع موثقِ نزدیک به صدر اسلام، «تصویری دقیق‌تر و موثق‌تر» از تاریخ خلافت ارائه دهد.<ref>مادلونگ، جانشینی حضرت محمد، ۱۳۷۷ش، ص۳و۴.</ref>
به‌گفته نویسنده، هدف از نگارش کتاب، ابتدا بیان ماهیت [[خلافت]] و ارائه تاریخچه‌ای مختصر از آن بوده است؛ اما در میانه تحقیق متوجه می‌شود که «بی‌اعتمادی بیشتر مورخان غربی به منابع اسلامی» در زمینه حوادث صدر اسلام موجب شده است تحریف‌هایی در این زمینه صورت بگیرد و مواردی نادیده گرفته شوند. به همین علت تصمیم می‌گیرد تحقیق مفصل‌تری انجام دهد و با استفادهٔ درست از منابع موثقِ نزدیک به صدر اسلام، «تصویری دقیق‌تر و موثق‌تر» از تاریخ خلافت ارائه دهد.<ref>مادلونگ، جانشینی حضرت محمد، ۱۳۷۷ش، ص۳و۴.</ref>


== محتوا==
==محتوا==
محتوای اصلی کتاب از یک مقدمه، چهار فصل (هر فصل به‌نام یکی از [[خلفای راشدین]]) و یک «خاتمه»، تشکیل شده است. مقدمهٔ نسبتاً طولانی کتاب درباره اهمیت جانشینی پیامبر اسلام، نقش این مسئله در تفرقه میان مسلمانان، علت بی‌توجهی مورخان معاصر غرب به این موضوع، اشکالِ نظریه اسلام‌شناسان غربی درباره جانشینی پیامبر، تمایل [[پیامبر]] به جانشینی خاندانش است.<ref>الویری، معرفی کتاب «جانشینی حضرت محمد(ص)»، ص۳۹۰.</ref> در خاتمه هم از چگونگی [[بیعت]] با [[امام حسن(ع)]]، روی کارآمدن [[معاویه]]، حوادث عصر [[بنی امیه]] تا مرگ نخستین خلیفه [[بنی مروان|مروانیان]] سخن آمده است.<ref>الویری، معرفی کتاب «جانشینی حضرت محمد(ص)»، ص۳۹۲.</ref>
محتوای اصلی کتاب از یک مقدمه، چهار فصل (هر فصل به‌نام یکی از [[خلفای راشدین]]) و یک «خاتمه»، تشکیل شده است. مقدمهٔ نسبتاً طولانی کتاب درباره اهمیت جانشینی پیامبر اسلام، نقش این مسئله در تفرقه میان مسلمانان، علت بی‌توجهی مورخان معاصر غرب به این موضوع، اشکالِ نظریه اسلام‌شناسان غربی درباره جانشینی پیامبر، تمایل [[پیامبر]] به جانشینی خاندانش است.<ref>الویری، معرفی کتاب «جانشینی حضرت محمد(ص)»، ص۳۹۰.</ref> در خاتمه هم از چگونگی [[بیعت]] با [[امام حسن(ع)]]، روی کارآمدن [[معاویه]]، حوادث عصر [[بنی امیه]] تا مرگ نخستین خلیفه [[بنی مروان|مروانیان]] سخن آمده است.<ref>الویری، معرفی کتاب «جانشینی حضرت محمد(ص)»، ص۳۹۲.</ref>


===عناوین وموضوعات فصل‌ها===
===عناوین وموضوعات فصل‌ها===
* '''ابوبکر: جانشین رسول خدا و خلیفه.'''<ref>مادلونگ، جانشینی حضرت محمد، ۱۳۷۷ش، ص۴۷.</ref> موضوعات: [[سقیفه بنی ساعده]] و چگونگی انتخاب [[ابوبکر]]، [[جنگ‌های رده|جنگ‌های رِدّه]]، برخورد با [[اهل‌بیت]] پیامبر.<ref>الویری، معرفی کتاب «جانشینی حضرت محمد(ص)»، ص۳۹۱.</ref>
*'''ابوبکر: جانشین رسول خدا و خلیفه.'''<ref>مادلونگ، جانشینی حضرت محمد، ۱۳۷۷ش، ص۴۷.</ref> موضوعات: [[سقیفه بنی ساعده]] و چگونگی انتخاب [[ابوبکر]]، [[جنگ‌های رده|جنگ‌های رِدّه]]، برخورد با [[اهل‌بیت]] پیامبر.<ref>الویری، معرفی کتاب «جانشینی حضرت محمد(ص)»، ص۳۹۱.</ref>


* '''عمر: امیرالمؤمنین، شایسته سالاری اسلامی، شورا و امپراتوری عربی.'''<ref>مادلونگ، جانشینی حضرت محمد، ۱۳۷۷ش، ص۸۵.</ref> موضوعات: چگونگی توزیع قدرت سیاسی توسط [[عمر بن خطاب|عمر]]، به‌ویژه درخصوص [[بنی‌هاشم]] و [[علی(ع)]]، قتل عمر و فتوحات.<ref>الویری، معرفی کتاب «جانشینی حضرت محمد(ص)»، ص۳۹۱.</ref>
*'''عمر: امیرالمؤمنین، شایسته سالاری اسلامی، شورا و امپراتوری عربی.'''<ref>مادلونگ، جانشینی حضرت محمد، ۱۳۷۷ش، ص۸۵.</ref> موضوعات: چگونگی توزیع قدرت سیاسی توسط [[عمر بن خطاب|عمر]]، به‌ویژه درخصوص [[بنی‌هاشم]] و [[علی(ع)]]، قتل عمر و فتوحات.<ref>الویری، معرفی کتاب «جانشینی حضرت محمد(ص)»، ص۳۹۱.</ref>


* '''عثمان: خلیفه خدا و فرمانروایی بنی‌عبدشمس'''.<ref>مادلونگ، جانشینی حضرت محمد، ۱۳۷۷ش، ص۱۱۳.</ref> موضوعات:‌ عوامل قتل [[عثمان]] و اتفاقات مربوط به آن.<ref>الویری، معرفی کتاب «جانشینی حضرت محمد(ص)»، ص۳۹۱.</ref>
*'''عثمان: خلیفه خدا و فرمانروایی بنی‌عبدشمس'''.<ref>مادلونگ، جانشینی حضرت محمد، ۱۳۷۷ش، ص۱۱۳.</ref> موضوعات:‌ عوامل قتل [[عثمان]] و اتفاقات مربوط به آن.<ref>الویری، معرفی کتاب «جانشینی حضرت محمد(ص)»، ص۳۹۱.</ref>


* '''علی: واکنش بنی‌هاشم نسبت به خلافت'''.<ref>مادلونگ، جانشینی حضرت محمد، ۱۳۷۷ش، ص۱۹۷.</ref> موضوعات:‌ چگونگی به خلافت رسیدن امام علی(ع)، [[جنگ جمل]]، [[واقعه صفین]]، [[حکمیت]]،  [[خوارج]]، شهادت امام علی.<ref>الویری، معرفی کتاب «جانشینی حضرت محمد(ص)»، ص۳۹۱و۳۹۲.</ref>
*'''علی: واکنش بنی‌هاشم نسبت به خلافت'''.<ref>مادلونگ، جانشینی حضرت محمد، ۱۳۷۷ش، ص۱۹۷.</ref> موضوعات:‌ چگونگی به خلافت رسیدن امام علی(ع)، [[جنگ جمل]]، [[واقعه صفین]]، [[حکمیت]]،  [[خوارج]]، شهادت امام علی.<ref>الویری، معرفی کتاب «جانشینی حضرت محمد(ص)»، ص۳۹۱و۳۹۲.</ref>


=== پیوست‌ها ===
===پیوست‌ها===
کتاب هفت پیوست دارد:
کتاب هفت پیوست دارد:
{{ستون-شروع|2}}
{{ستون-شروع|2}}
خط ۷۱: خط ۷۱:
# موسی بن طلحه و امویان.<ref>مادلونگ، جانشینی محمد، ۱۳۷۷ش، فهرست کتاب.</ref>
# موسی بن طلحه و امویان.<ref>مادلونگ، جانشینی محمد، ۱۳۷۷ش، فهرست کتاب.</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}
[[پرونده:کتاب جانشینی محمد.jpg|بندانگشتی|150px|ترجمه کتاب جانشینی حضرت محمد(ص)]]
[[پرونده:کتاب جانشینی محمد.jpg|بندانگشتی|326x326px|ترجمه کتاب جانشینی حضرت محمد(ص)]]


==دیدگاه نویسنده درباره جانشینی پیامبر==
==دیدگاه نویسنده درباره جانشینی پیامبر==
[[پرونده:کتاب امام علی جانشین رسول خدا.jpg|150px|بندانگشتی|کتاب امام علی؛ جانشین رسول خدا(ص)]]
[[پرونده:کتاب امام علی جانشین رسول خدا.jpg|335x335px|بندانگشتی|کتاب امام علی؛ جانشین رسول خدا(ص)|راست]]
مادِلونگ در مقدمه کتاب بحثی مفصل درباره موضوع خویشاوندی در [[قرآن]] مطرح می‌کند.<ref>مادلونگ، جانشینی محمد، ۱۳۷۷ش، ص۲۰تا۳۲.</ref> او با استناد به آیات مختلفی از قرآن، نقش خانواده‌های پیامبران پیشین در حمایت از [[انبیا]] و وراثت آنان را بررسی می‌کند و نتیجه می‌گیرد که برپایه قرآن، جانشین طبیعی پیامبر(ص) نمی‌تواند [[ابوبکر]] باشد.<ref>مادلونگ، جانشینی محمد، ۱۳۷۷ش، ص۳۲.</ref> او می‌نویسد: «تا آنجا که قرآن، افکار محمد(ص) را بیان می‌کند، روشن است که او در نظر نداشت ابوبکر جانشین طبیعی او باشد و نه به انجام این کار رضایت داشت.»<ref>مادلونگ، جانشینی محمد، ۱۳۷۷ش، ص۳۲.</ref>
مادِلونگ در مقدمه کتاب بحثی مفصل درباره موضوع خویشاوندی در [[قرآن]] مطرح می‌کند.<ref>مادلونگ، جانشینی محمد، ۱۳۷۷ش، ص۲۰تا۳۲.</ref> او با استناد به آیات مختلفی از قرآن، نقش خانواده‌های پیامبران پیشین در حمایت از [[انبیا]] و وراثت آنان را بررسی می‌کند و نتیجه می‌گیرد که برپایه قرآن، جانشین طبیعی پیامبر(ص) نمی‌تواند [[ابوبکر]] باشد.<ref>مادلونگ، جانشینی محمد، ۱۳۷۷ش، ص۳۲.</ref> او می‌نویسد: «تا آنجا که قرآن، افکار محمد(ص) را بیان می‌کند، روشن است که او در نظر نداشت ابوبکر جانشین طبیعی او باشد و نه به انجام این کار رضایت داشت.»<ref>مادلونگ، جانشینی محمد، ۱۳۷۷ش، ص۳۲.</ref>


== ترجمه کتاب ==
==ترجمه کتاب==
این کتاب در سال ۱۳۷۷ش به فارسی ترجمه و توسط [[بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی]] چاپ شد. احمد نمایی، جواد قاسمی، محمدجواد مهدوی و حیدررضا ضابط ترجمه آن را برعهده داشتند. این اثر، کتابِ برگزیده سال ۱۳۷۷ش [[جمهوری اسلامی ایران]] شد.<ref>مادلونگ، جانشینی محمد، مقدمه ناشر، ۱۳۷۷ش، صفحه هشت.</ref>
این کتاب در سال ۱۳۷۷ش به فارسی ترجمه و توسط [[بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی]] چاپ شد. احمد نمایی، جواد قاسمی، محمدجواد مهدوی و حیدررضا ضابط ترجمه آن را برعهده داشتند. این اثر، کتابِ برگزیده سال ۱۳۷۷ش [[جمهوری اسلامی ایران]] شد.<ref>مادلونگ، جانشینی محمد، مقدمه ناشر، ۱۳۷۷ش، صفحه هشت.</ref>


خط ۸۳: خط ۸۳:
کتاب «امام علی(ع)؛ جانشین رسول الله(ص)» نوشته حسین عبدالمحمدی و اسدالله رحیمی نقدی بر مباحث مادلونگ است که در ۶ بخش تنظیم شده و به واکاوی سیر حوادث پس از رحلت رسول خدا(ص) به تفکیک عصر هر یک از [[خلفاى سه‌گانه|خلفا]] پرداخته است.<ref>[http://islamic-rf.ir/news.aspx?np=n&yid=1494 معرفی کتاب «امام علی(ع)؛ جانشین رسول الله(ص)»]، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.</ref>
کتاب «امام علی(ع)؛ جانشین رسول الله(ص)» نوشته حسین عبدالمحمدی و اسدالله رحیمی نقدی بر مباحث مادلونگ است که در ۶ بخش تنظیم شده و به واکاوی سیر حوادث پس از رحلت رسول خدا(ص) به تفکیک عصر هر یک از [[خلفاى سه‌گانه|خلفا]] پرداخته است.<ref>[http://islamic-rf.ir/news.aspx?np=n&yid=1494 معرفی کتاب «امام علی(ع)؛ جانشین رسول الله(ص)»]، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.</ref>


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}