شب ضربت‌خوردن امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:ضربت خوردن.jpg|بندانگشتی|400px|نقاشی ضربت‌خوردن علی(ع)، اثر یوسف عبدی‌نژاد]]

===قاتلان امام علی(ع)===

به گزارش ابن‌سعد در الطبقات الکبری [[ابن‌ملجم مرادی]] با بَرَک بن عبیدالله تمیمی و عمرو بن بکر تمیمی قرار گذاشتند که امام علی(ع)، [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه]] و [[عمرو بن عاص سهمی|عمرو بن عاص]] را به قتل برسانند. ابن‌ملجم به [[کوفه]] آمد و با زنی به نام [[قطام بنت شجنة بن عدی|قطام دختر شجنه بن عدی]] آشنا شد و از او خواستگاری کرد. قطام بخشی از [[مهریه]] خود را قتل امام علی(ع) قرار داد و ابن‌ملجم نیز گفت که به همین منظور به کوفه آمده است. او شب ۱۹ را در منزل [[اشعث بن قیس کندی]] گذراند. شمشیر خود را زهرآلود کرد و در سحرگاه ۱۹ رمضان، در [[مسجد کوفه]] امام علی را مضروب کرد. در این کار شَبیب بن بَجَره اَشْجَعی نیز ابن‌ملجم را همراهی می‌کرد.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۳، ص ۲۵-۲۸</ref> بنا به روایتی که در کتاب [[کشف الغمة فی معرفة الائمة (کتاب)|کَشف الغُمَّه]] نقل شده است ضربه ابن‌ملجم به همان جایی از سر امام خورد که در [[غزوه خندق|جنگ خندق]] ضربه شمشیر [[عمرو بن عبدود]] اصابت کرده بود.<ref>اربلی، كشف الغمة، ج۱، ص۴۱۶.</ref>پس از ضربت خوردن حضرت على (ع) جمعى از مسلمانان در صدد دستگيرى ضاربين برآمدند، شبيب بن بجره (یکی از خوارج که با ابن ملجم همراهی کرده بود ولی وقتی شمشيرش را به طرف امام وارد آورد خطا رفت و به طاق مسجد خو مردى او را دستگير كرد و به زمين افكند و روى سينه اش نشست و شمشيرش را گرفت تا باآن ، او را بكشد، ديد مردم سراسيمه به سوى او مى آيند، آن مرد از ترس اينكه مبادا (در آن ازدحام ) او را

به اشتباه بگيرند و هرچه فرياد بزند (قاتل من نيستم ) صدايش را نشنوند، از سينه شبيب برخاست و او را رها كرد

خانه‌اش رفت و چون پسر عمویش که به دیدنش آمده بود فهمید در کشتن امام علی(ع) همدست ابن ملجم بوده او را کشت.{{یاد| براساس گزارش [[شیخ مفید]] در [[ارشاد]] پسر عمویش وقتی  ديد شبيب پارچه حريرى از سينه اش باز مى‌كند، از او پرسيد

اين چيست ؟ شايد تو امير مؤمنان على (عليه السلام) را كشتى ؟

شبيب خواست بگويد نه ( ولی آن قدر در حال تشويش و اضطراب بود) كه گفت بله. پسر عمویش هم به او حمله كرد و او را كشت. <ref>مفید، ارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۲۰</ref> }}

===زمان ضربت‌خوردن===

روایات درباره زمان ضربت‌خوردن امام علی(ع) متفاوت است بنا بر روایاتی هنگامی که وارد مسجد شد مورد حمله واقع شد،<ref>ابن‌ابی الدنیا، مقتل امام امیرالمومنین، ۱۴۱۱ق، ص۲۹، ۳۵.</ref> نقل‌های دیگری حاکی از آن است که امام در حال بیدارکردن مردم برای نماز بود.<ref>ابن‌ابی‌الدنیا، مقتل امام امیرالمومنین، ۱۴۱۱ق، ص ۲۸، ۳۳</ref> از [[میثم تمار]] نقل شده که امام علی در حال [[نماز]] بود و به نقلی در رکعت نخست ۱۱ آیه از [[سوره انبیاء]] راخوانده بود.<ref>ابن ابی الدنیا، مقتل الامام امیرالمؤمنین، نشر تاسوعا، ص۴۶.</ref> که ابن‌ملجم بر سر او ضربه زد و بر اساس برخی گزارش‌ها [[جعدة بن هبیره]] (خواهرزاده و کارگزار او) به جای امام نماز را ادامه داد و برخی گزارش‌ها حاکی از ادامه نماز توسط خود امام به صورت مختصر است.<ref>ابن‌ابی‌الدنیا، مقتل امام امیرالمومنین، ۱۴۱۱ق، ص۳۰.</ref>{{یاد| بر اساس پاره‌ای از گزارش‌ها ادامه نماز توسط [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن مجتبی(ع)]] بوده است و [[امام علی علیه‌السلام|امیرالمؤمنین(ع)]] نیز به صورت نشسته نمازش را با اشاره تمام کرد. (مجلسی، بحارالانوار،۱۴۰۳ق، ج۴۲، ص۲۸۳)}}[[شیخ طوسی]] از عالمان شیعه، [[متقی هندی]]، ابن‌عساکر به نقل از کتاب فضائل ابن‌حنبل و ابن‌عبدالبر در استیعاب از علمای [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] نیز چنین روایاتی را نقل کرده‌اند.<ref>جعفریان، تاریخ خلفا، ۱۳۸۷ش، ص۳۳۹.</ref>

{{حدیث|فُزْتُ و ربِّ الکَعبَةِ|ترجمه= قسم به خدای کعبه، رستگار شدم|اندازه=17px}}

بنابر آنچه در کتاب‌های تاریخی آمده این جمله را امام علی(ع) پس از واردآمدن ضربه شمشیر بر سرش گفته است. [[ابن‌ابی الدنیا|ابن‌ابی‌الدنیا]] در کتاب [[مقتل امیرالمؤمنین (کتاب)|مقتل الامام امیرالمومنین]]،<ref>ابن‌ابی‌الدنیا، مقتل امام امیرالمومنین، ۱۴۱۱ق، ص۳۹.</ref> ابن‌عساکر در تاریخ مدینه دمشق<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۲، ص۵۶۱.</ref> و [[سید رضی]] در [[خصائص الائمة (کتاب)|خصائص الائمه]]<ref>سید رضی، خصائص الائمه، ۱۴۰۶ق، ص۶۳.</ref> این جمله را نقل کرده‌اند.

==اعمال شب نوزدهم==

*قمی، شیخ عباس، کلیات مفاتیح الجنان، قم، مطبوعات دینی، ۱۳۸۴ش.

*مفید، محمد بن محمد، الارشاد في معرفة حجج الله على العباد، تصحیح: مؤسسة آل البيت، كنگره شيخ مفيد، قم  چاپ اول، ۱۴۱۳ق.

{{مناسبت‌های شیعه}}

{{امام علی (ع)}}