پرش به محتوا

دعا: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۲۲۵ بایت حذف‌شده ،  ۱۷ مارس
خط ۱۲۵: خط ۱۲۵:
===استناد به دعاهای قرآنی در مباحث کلامی===
===استناد به دعاهای قرآنی در مباحث کلامی===
دعاهای قرآنی، مستند مفسران در مباحث [[کلام اسلامی|کلامی]] نیز قرار گرفته است. بحث برانگیزترین آیات، تقیید استجابت دعای تلویحی حضرت ابراهیم برای نایل شدن ذریه‌اش به مقام [[امامت]]، با قول {{متن قرآن|... قَالَ إِنِّی جَاعِلُک لِلنَّاسِ إِمَامًا ۖ قَالَ وَمِن ذُرِّیتِی ۖ قَالَ لَا ینَالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ ﴿۱۲۴﴾|سوره=[[سوره بقره|بقره]]|آیه=۱۲۴}} است.
دعاهای قرآنی، مستند مفسران در مباحث [[کلام اسلامی|کلامی]] نیز قرار گرفته است. بحث برانگیزترین آیات، تقیید استجابت دعای تلویحی حضرت ابراهیم برای نایل شدن ذریه‌اش به مقام [[امامت]]، با قول {{متن قرآن|... قَالَ إِنِّی جَاعِلُک لِلنَّاسِ إِمَامًا ۖ قَالَ وَمِن ذُرِّیتِی ۖ قَالَ لَا ینَالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ ﴿۱۲۴﴾|سوره=[[سوره بقره|بقره]]|آیه=۱۲۴}} است.
<br />
بیشتر مفسران اهل سنت این [[آیه]] را دلیل بطلان امامت [[فاسق]] و واجب نبودن اطاعت و نافذ نبودن فرمان‌های او دانسته و لزوم عدالت و صلاح در شرایط قاضی، شاهد و [[امام جماعت]] به این آیه مستند کرده‌اند. آنان این آیه را دلیل بر [[عصمت پیامبران]] نیز دانسته‌اند.<ref> زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۸۴؛ فخررازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۳۵-۳۹.</ref>
بیشتر مفسران اهل سنت این [[آیه]] را دلیل بطلان امامت [[فاسق]] و واجب نبودن اطاعت و نافذ نبودن فرمان‌های او دانسته و لزوم عدالت و صلاح در شرایط قاضی، شاهد و [[امام جماعت]] به این آیه مستند کرده‌اند. آنان این آیه را دلیل بر [[عصمت پیامبران]] نیز دانسته‌اند.<ref> زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۸۴؛ فخررازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۳۵-۳۹.</ref>
<br />
مفسران شیعه این آیه را از دلایل [[عصمت امامان|عصمت امام]] و ابطال امامت ظالمان تا [[قیامت|روز قیامت]] دانسته و همچنین در اثبات تفاوت‌ شأن [[نبوت]] با امامت به آن استدلال کرده‌اند.<ref>طوسی، التبیان، بیروت، ج۱، ص۴۴۹؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۳۷۹-۳۸۰.</ref> [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] از انضمام این آیه به آیات دیگر، مهم‌ترین مسائل امامت را نتیجه می‌گیرد: یعنی منصوب بودن امام به جعل الهی، وجوب عصمت امام، خالی نبودن زمین از امام حق تا زمانی که انسانی در روی زمین باشد، وجوب مؤید بودن امام از سوی خدا، پنهان نبودن اعمال بندگان از امام، و وجوب آگاهی امام از هر آنچه انسان‌ها در امر دنیا و [[آخرت]] بدان نیاز دارند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱، ص۲۷۰-۲۷۵.</ref>
<br />
برخی از مفسران دستور خداوند به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] مبنی بر [[استغفار]] برای [[ایمان|مؤمنان]]<ref>سوره آل عمران، آیه ۱۵۹؛ سوره نور، آیه ۶۲؛ سوره ممتحنه، آیه ۱۲.</ref> و فرمان الهی به مسلمانان برای رفتن نزد رسول خدا برای طلب استغفار از خداوند<ref>سوره نساء، آیه۶۴.</ref> را دلیل بر مشروعیت [[شفاعت]] و [[توسل]] دانسته‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۳، ص۱۰۵؛ فخررازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۰، ص۱۲۶-۱۲۷.</ref>
برخی از مفسران دستور خداوند به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] مبنی بر [[استغفار]] برای [[ایمان|مؤمنان]]<ref>سوره آل عمران، آیه ۱۵۹؛ سوره نور، آیه ۶۲؛ سوره ممتحنه، آیه ۱۲.</ref> و فرمان الهی به مسلمانان برای رفتن نزد رسول خدا برای طلب استغفار از خداوند<ref>سوره نساء، آیه۶۴.</ref> را دلیل بر مشروعیت [[شفاعت]] و [[توسل]] دانسته‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۳، ص۱۰۵؛ فخررازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۰، ص۱۲۶-۱۲۷.</ref>


۱۶٬۷۵۲

ویرایش