قصیده کوثریه: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
==اهمیت و جایگاه== | ==اهمیت و جایگاه== | ||
'''قَصیده کوثریه'''، شعری است که سید رضا هندی (۱۲۹۰-۱۳۶۲ق) در [[سال ۱۳۳۵ق]] سروده است.<ref>مؤسسه طور، «مقدمه»، در چکامه کوثریه، ص۱۶.</ref> به گفته سید احمد، فرزند ارشد سید رضا هندی، پس از سرودن این قصیده، آنچنان تقاضای استنساخ از شعر فراوان بود که از یکی از روزنامههای نجف درخواست شد آن را چاپ کند.<ref>مؤسسه طور، «مقدمه»، در چکامه کوثریه، ص۱۶.</ref> این قصیده در کتب بسیاری از مولفان انعکاس یافته است.<ref>امین، اعیان الشیعة، ۱۴۰۶، ج۷، ص۲۵؛ سماوی، الطلیعة من شعراء الشیعة، ۱۴۲۲،ج۱، ص۳۵۰-۳۵۲؛ رحمانی همدانی، الامام علی بن ابی طالب، ۱۳۷۵، ص۳۷۹؛حسینی طهرانی، مطلع الانوار، ۱۴۳۳، ج۹، ص۱۱۶-۱۲۴؛ رجایی، الادباء من آل ابی طالب، ۱۳۹۲، ج۱، ص۵۵۶</ref> برخی مراجع تقلید، خطبا، خوانندگان و گروههای تواشیح به بازخوانی این قصیده پرداختهاند.<ref>[https://www.aparat.com/v/WI3gF «قصیده زیبای کوثریه-آیت الله سیدمحمدتقی طباطبایی قمی»]، سایت آپارات؛ [https://www.aparat.com/v/Uohc8 «قصیده کوثریه سید رضا هندی درباره افضلیت امیرالمومنین، حجت الاسلام حامد کاشانی»]، سایت آپارات؛ [http://music.iranseda.ir/Detailsalbum/?VALID=TRUE&g=530985 «قصیده کوثریه»]، سایت ایران صدا؛ [https://www.dorar-aliraq.net/mp3/ «الكوثريه - محمد الحجيرات»]، سایت درر العراق.</ref> | '''قَصیده کوثریه'''، شعری است که سید رضا هندی (۱۲۹۰-۱۳۶۲ق) در [[سال ۱۳۳۵ق]] سروده است.<ref>مؤسسه طور، «مقدمه»، در چکامه کوثریه، ص۱۶.</ref> به گفته سید احمد، فرزند ارشد سید رضا هندی، پس از سرودن این قصیده، آنچنان تقاضای استنساخ از شعر فراوان بود که از یکی از روزنامههای نجف درخواست شد آن را چاپ کند.<ref>مؤسسه طور، «مقدمه»، در چکامه کوثریه، ص۱۶.</ref> این قصیده در کتب بسیاری از مولفان انعکاس یافته است.<ref>امین، اعیان الشیعة، ۱۴۰۶، ج۷، ص۲۵؛ سماوی، الطلیعة من شعراء الشیعة، ۱۴۲۲،ج۱، ص۳۵۰-۳۵۲؛ رحمانی همدانی، الامام علی بن ابی طالب، ۱۳۷۵، ص۳۷۹؛حسینی طهرانی، مطلع الانوار، ۱۴۳۳، ج۹، ص۱۱۶-۱۲۴؛ رجایی، الادباء من آل ابی طالب، ۱۳۹۲، ج۱، ص۵۵۶.</ref> برخی مراجع تقلید، خطبا، خوانندگان و گروههای تواشیح به بازخوانی این قصیده پرداختهاند.<ref>[https://www.aparat.com/v/WI3gF «قصیده زیبای کوثریه-آیت الله سیدمحمدتقی طباطبایی قمی»]، سایت آپارات؛ [https://www.aparat.com/v/Uohc8 «قصیده کوثریه سید رضا هندی درباره افضلیت امیرالمومنین، حجت الاسلام حامد کاشانی»]، سایت آپارات؛ [http://music.iranseda.ir/Detailsalbum/?VALID=TRUE&g=530985 «قصیده کوثریه»]، سایت ایران صدا؛ [https://www.dorar-aliraq.net/mp3/ «الكوثريه - محمد الحجيرات»]، سایت درر العراق.</ref> | ||
در کتاب چکامه کوثریه، که توسط مؤسسه طور چاپ شده است، سه ترجمه منظوم{{یاد|به شعر درآمده (دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه منظوم).}} به زبان فارسی،<ref>مؤسسه طور، «مقدمه»، در چکامه کوثریه، ص۴۷-۶۱.</ref> نُه اِستِقبال،{{یاد|سرودن شعری به وزن و قافیۀ شعر شاعر دیگر (عمید، فرهنگ فارسی، ذیل واژه استقبال).}}<ref>مؤسسه طور، «مقدمه»، در چکامه کوثریه، ص۶۲-۹۴.</ref> یک تَشطِیر،{{یاد|هریک از مصراعهای بیت دو قسمت شده و در هر قسمت قافیهای آورده شود (عمید، فرهنگ فارسی، ذیل واژه تشطیر).}}<ref>مؤسسه طور، «مقدمه»، در چکامه کوثریه، ص۹۵-۱۰۰.</ref> و دو تَخمِیس{{یاد|افزودن سه مصراع به یک بیت، که هر بیت تبدیل به پنج مصراع خواهد شد (دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه تخمیس).}}<ref>مؤسسه طور، «مقدمه»، در چکامه کوثریه، ص۱۰۱-۱۱۷.</ref> که توسط شاعران و ناظر به این قصیده سروده شده را جمعآوری نموده است. قصیده کوثریه را مشهورترین شعر این شاعر و زیباترین آنها از نظر سبک و وزن و محتوا دانستهاند.<ref>نشر مجمع جهانی اهل بیت، «مقدمه» در القصیدة الکوثریة، ص۸.</ref> به جهت ذکر [[آیه]] اول [[سوره کوثر]] در بیت دوم، این شعر به قصیده کوثریه نامگذاری شده است.<ref> خاقانی، «مقدمه» در الکوثریة الخالدة، ۱۴۱۴، ص۱۶.</ref>{{یاد|نامگذاری قصائد معمولا بر اساس موضوع آن مانند: قرآنیه، شکوائیة، دماوندية، یا بر اساس حرف رَوِی آن چون تائیة، لامیه، هائيه و ... و یا بر اساس نام شاعر مانند أَزریه صورت میگیرد (مؤسسه طور، «مقدمه»، در چکامه کوثریه، ص۱۹).}} | در کتاب چکامه کوثریه، که توسط مؤسسه طور چاپ شده است، سه ترجمه منظوم{{یاد|به شعر درآمده (دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه منظوم).}} به زبان فارسی،<ref>مؤسسه طور، «مقدمه»، در چکامه کوثریه، ص۴۷-۶۱.</ref> نُه اِستِقبال،{{یاد|سرودن شعری به وزن و قافیۀ شعر شاعر دیگر (عمید، فرهنگ فارسی، ذیل واژه استقبال).}}<ref>مؤسسه طور، «مقدمه»، در چکامه کوثریه، ص۶۲-۹۴.</ref> یک تَشطِیر،{{یاد|هریک از مصراعهای بیت دو قسمت شده و در هر قسمت قافیهای آورده شود (عمید، فرهنگ فارسی، ذیل واژه تشطیر).}}<ref>مؤسسه طور، «مقدمه»، در چکامه کوثریه، ص۹۵-۱۰۰.</ref> و دو تَخمِیس{{یاد|افزودن سه مصراع به یک بیت، که هر بیت تبدیل به پنج مصراع خواهد شد (دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه تخمیس).}}<ref>مؤسسه طور، «مقدمه»، در چکامه کوثریه، ص۱۰۱-۱۱۷.</ref> که توسط شاعران و ناظر به این قصیده سروده شده را جمعآوری نموده است. قصیده کوثریه را مشهورترین شعر این شاعر و زیباترین آنها از نظر سبک و وزن و محتوا دانستهاند.<ref>نشر مجمع جهانی اهل بیت، «مقدمه» در القصیدة الکوثریة، ص۸.</ref> به جهت ذکر [[آیه]] اول [[سوره کوثر]] در بیت دوم، این شعر به قصیده کوثریه نامگذاری شده است.<ref> خاقانی، «مقدمه» در الکوثریة الخالدة، ۱۴۱۴، ص۱۶.</ref>{{یاد|نامگذاری قصائد معمولا بر اساس موضوع آن مانند: قرآنیه، شکوائیة، دماوندية، یا بر اساس حرف رَوِی آن چون تائیة، لامیه، هائيه و ... و یا بر اساس نام شاعر مانند أَزریه صورت میگیرد (مؤسسه طور، «مقدمه»، در چکامه کوثریه، ص۱۹).}} | ||
خط ۲۸۹: | خط ۲۸۹: | ||
==نسخهها== | ==نسخهها== | ||
[[آقابزرگ تهرانی]]، کتاب شناس بزرگ شیعه، میگوید این قصیده بارها در نجف چاپ شده<ref> آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۸، ج۹، ص۳۶۸.</ref> و نیز یک بار همراه قصیده دیگری از همین شاعر به نام صاحبیه در سال [[۱۳۶۷ق]] و یک بار در کتاب [[مدیح المرتضی (کتاب)|مدیح المرتضی]] که مجموع ۴ قصیده از چند شاعر در مدح امام علی(ع) است به چاپ رسیده است.<ref> آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۸، ج۱۸، ص۱۸۲ و ج۲۰، ص۲۵۰.</ref> | [[آقابزرگ تهرانی]]، کتاب شناس بزرگ شیعه، میگوید این قصیده بارها در نجف چاپ شده<ref> آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۸، ج۹، ص۳۶۸.</ref> و نیز یک بار همراه قصیده دیگری از همین شاعر به نام صاحبیه در سال [[۱۳۶۷ق]] و یک بار در کتاب [[مدیح المرتضی (کتاب)|مدیح المرتضی]] که مجموع ۴ قصیده از چند شاعر در مدح امام علی(ع) است به چاپ رسیده است.<ref> آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۸، ج۱۸، ص۱۸۲ و ج۲۰، ص۲۵۰.</ref> | ||
این قصیده در [[دیوان اشعار سید رضا هندی]] که توسط دار الاضواء بیروت چاپ شده، آمده است<ref> هندی، دیوان السید رضا الهندی، ۱۴۰۹، ص ۲۰-۲۲</ref> [[مجمع جهانی اهلبیت|مجمع جهانی اهل بیت(ع)]] در کتابچهای ۲۳ صفحهای این قصیده را به صورت مستقل با نام القصیدة الکوثریة در سال [[۱۴۱۸ق]] به چاپ رسانده است.<ref>هندی، القصیدة الکوثریة، ۱۴۱۸، ص۹-۲۳</ref> همچنین، این قصیده به همراه ترجمه و استقبالهای آن در چکامه کوثریه در [[سال ۱۳۷۰ هجری شمسی|سال ۱۳۷۰ش]] توسط انتشارات مؤسسه طور به چاپ رسیده است.<ref>مؤسسه طور، «مقدمه»، در چکامه کوثریه، ص ۲-۳۹</ref>{{یاد|در کتاب چکامه کوثریه از دو نسخه چاپ دوم و سوم قصیده که در کتابخانه آستان قدس با شمارههای ۱۳۶۰۶ و ۲۷۰۷۶ نگاهداری میشود و نیز چاپ مستقل قصیده در قطع جیبی در قم توسط ناشر ناشناس نام برده است (هندی، چکامه کوثریه، ۱۳۷۰ش، ص۲۸).}} | این قصیده در [[دیوان اشعار سید رضا هندی]] که توسط دار الاضواء بیروت چاپ شده، آمده است<ref> هندی، دیوان السید رضا الهندی، ۱۴۰۹، ص ۲۰-۲۲.</ref> [[مجمع جهانی اهلبیت|مجمع جهانی اهل بیت(ع)]] در کتابچهای ۲۳ صفحهای این قصیده را به صورت مستقل با نام القصیدة الکوثریة در سال [[۱۴۱۸ق]] به چاپ رسانده است.<ref>هندی، القصیدة الکوثریة، ۱۴۱۸، ص۹-۲۳.</ref> همچنین، این قصیده به همراه ترجمه و استقبالهای آن در چکامه کوثریه در [[سال ۱۳۷۰ هجری شمسی|سال ۱۳۷۰ش]] توسط انتشارات مؤسسه طور به چاپ رسیده است.<ref>مؤسسه طور، «مقدمه»، در چکامه کوثریه، ص ۲-۳۹.</ref>{{یاد|در کتاب چکامه کوثریه از دو نسخه چاپ دوم و سوم قصیده که در کتابخانه آستان قدس با شمارههای ۱۳۶۰۶ و ۲۷۰۷۶ نگاهداری میشود و نیز چاپ مستقل قصیده در قطع جیبی در قم توسط ناشر ناشناس نام برده است (هندی، چکامه کوثریه، ۱۳۷۰ش، ص۲۸).}} | ||
عباس خاقانی، در کتاب الکوثریة الخالدة، به شرح ابیات شعر و ذکر شواهد بلاغی در این شعر پرداخته است.<ref>هندی، الکوثریة الخالدة، ۱۴۱۴، ص۴۹-۱۶۴</ref> | عباس خاقانی، در کتاب الکوثریة الخالدة، به شرح ابیات شعر و ذکر شواهد بلاغی در این شعر پرداخته است.<ref>هندی، الکوثریة الخالدة، ۱۴۱۴، ص۴۹-۱۶۴.</ref> | ||
==پانوشت== | ==پانوشت== |