قاعده نفی عسر و حرج: تفاوت میان نسخه‌ها

==معرفی==

برخی گفته‌اند این قاعده به این معنا نیست که به صرف وجود مشقت و سختی تعطیلی احکام شرع جایز باشد؛<ref>فاضل لنکرانی، قاعده لاحرج، ۱۳۸۵ش، ص۲۱.</ref> بلکه مراد از حرج سختی شدید است.<ref>علیمرادی، «قاعده نفی عسر و حرج»، ص۱۴۴.</ref> [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] گفته است مقصود از عسر و حرج هر نوع سختی و دشواری نیست؛ زیرا انجام بسیاری از تکالیف توأم با مشقت است. از نظر او مقصود مشقت شدیدی است که بر حسب عادت غیرقابل تحمل است.<ref>مکارم شیرازی، القواعد الفقهیه، ۱۳۷۰ش، ج۱. ص۱۸۱ تا ۱۸۳.</ref> گفته شده قاعده لاحرج، مشقت اضافه‌ای که بر تکالیف (افزون بر حرج متعارف موجود در آنها) عارض می‌شود، را برمی‌دارد.<ref>فاضل لنکرانی، قاعده لاحرج، ۱۳۸۵ش، ص۱۲۷ و ۱۲۸.</ref> برخی گفته‌اند صدق قاعده لاحرج، به صدق عُرفی آن بستگی دارد و هرجا که عرف حکمی را مصداق حرج تلقی کرد می‌توان این قاعده را جاری دانست.<ref>حقگویان، «ماهیت و قلمرو قاعده نفی عُسر و حَرَج در فقه امامیه»، ص۵۴.</ref>