پرش به محتوا

بابا رکن‌الدین شیرازی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۷: خط ۳۷:




== زندگی‌نامه ==
==زندگی‌نامه==
بابارکن الدین اصالتاً اهل بیضای  [[استان فارس‌]] بود، ولی تاریخ ولادت او معلوم نیست‌. مؤلفِ تاریخ اصفهان و ری، او را از خاندان جابری انصاری شمرده است.<ref>جابری انصاری‌، تاریخ اصفهان و ری‌، ص۳۲۶-۳۲۵.</ref>
بابارکن الدین اصالتاً اهل بیضای  [[استان فارس‌]] بود، ولی تاریخ ولادت او معلوم نیست‌. مؤلفِ تاریخ اصفهان و ری، او را از خاندان جابری انصاری شمرده است.<ref>جابری انصاری‌، تاریخ اصفهان و ری‌، ص۳۲۶-۳۲۵.</ref>


خط ۴۴: خط ۴۴:
بابارکن‌الدین ابتدا نزد [[عبدالرزاق کاشانی‌]] (د۷۳۶ق‌/۱۳۳۶م‌) ، به تعلیم [[عرفان نظری]] و سلوک عملی پرداخت و پس از او از داوود قیصری (د ۷۵۱ق‌/۱۳۵۰م‌) بهره برد و نزد آن دو [[فصوص الحکم‌]] ''[[ابن عربی‌]]'' را خواند و نیز در حل مشکلات فصوص‌، از [[نعمان خوارزمی]] کمک گرفت.<ref>بابارکن الدین شیرازی‌، نصوص الخصوص فی ترجمة الفصوص‌، ص۵و۲۳۳و۲۴۹.</ref> او همچنین در [[شیراز]] به محضر امین بلیانی شتافته و از وی به بزرگی یاد کرده بود و او را «شیخ المشایخ‌» می‌خواند.<ref>بابارکن الدین شیرازی‌، نصوص الخصوص فی ترجمة الفصوص‌، ص۲۲۳-۲۲۲.</ref>
بابارکن‌الدین ابتدا نزد [[عبدالرزاق کاشانی‌]] (د۷۳۶ق‌/۱۳۳۶م‌) ، به تعلیم [[عرفان نظری]] و سلوک عملی پرداخت و پس از او از داوود قیصری (د ۷۵۱ق‌/۱۳۵۰م‌) بهره برد و نزد آن دو [[فصوص الحکم‌]] ''[[ابن عربی‌]]'' را خواند و نیز در حل مشکلات فصوص‌، از [[نعمان خوارزمی]] کمک گرفت.<ref>بابارکن الدین شیرازی‌، نصوص الخصوص فی ترجمة الفصوص‌، ص۵و۲۳۳و۲۴۹.</ref> او همچنین در [[شیراز]] به محضر امین بلیانی شتافته و از وی به بزرگی یاد کرده بود و او را «شیخ المشایخ‌» می‌خواند.<ref>بابارکن الدین شیرازی‌، نصوص الخصوص فی ترجمة الفصوص‌، ص۲۲۳-۲۲۲.</ref>


== مذهب او ==
==مذهب او==
درباره [[مذهب]] بابارکن‌الدین اختلاف است. برخی او را [[شیعه]] دانسته‌<ref>جابری انصاری‌، تاریخ اصفهان و ری‌، ص۳۲۶-۳۲۵؛ گزی اصفهانی‌، تذکرةالقبور، ص۴۴-۴۳؛ همایی‌، بابارکن‌الدین شیرازی‌: نصوص‌الخصوص فی ترجمة الفصوص‌،ص۴-۳.</ref> و عده‌ای دیگر او را از [[اهل سنت]] شمرده‌اند.<ref>گزی اصفهانی‌، تذکرةالقبور، ص۴۴-۴۳؛ همایی‌، بابارکن‌الدین شیرازی‌: نصوص‌الخصوص فی ترجمة الفصوص‌، ص۱۰ و۱۳و ۱۴.</ref>اما سنگ نوشته قبرش حاکی از شیعه بودن اوست‌.
درباره [[مذهب]] بابارکن‌الدین اختلاف است. برخی او را [[شیعه]] دانسته‌<ref>جابری انصاری‌، تاریخ اصفهان و ری‌، ص۳۲۶-۳۲۵؛ گزی اصفهانی‌، تذکرةالقبور، ص۴۴-۴۳؛ همایی‌، بابارکن‌الدین شیرازی‌: نصوص‌الخصوص فی ترجمة الفصوص‌،ص۴-۳.</ref> و عده‌ای دیگر او را از [[اهل سنت]] شمرده‌اند.<ref>گزی اصفهانی‌، تذکرةالقبور، ص۴۴-۴۳؛ همایی‌، بابارکن‌الدین شیرازی‌: نصوص‌الخصوص فی ترجمة الفصوص‌، ص۱۰ و۱۳و ۱۴.</ref>اما سنگ نوشته قبرش حاکی از شیعه بودن اوست‌.
از جهت مسلک عرفانی‌، از جمله در باور به [[وحدت وجود]]، او را از پیروان [[ابن‌عربی]] دانسته‌اند.
از جهت مسلک عرفانی‌، از جمله در باور به [[وحدت وجود]]، او را از پیروان [[ابن‌عربی]] دانسته‌اند.




 
==تألیفات==
== تألیفات ==
[[پرونده:نصوص الخصوص.jpg|بندانگشتی|368x368پیکسل]]
[[پرونده:نصوص الخصوص.gif|بندانگشتی]]
آثار و تألیفات علمی وی, عبارتند از:
آثار و تألیفات علمی وی, عبارتند از:
#[[نصوص الخصوص فی‌ترجمة الفصوص]]‌، که شرحی است بر [[فصوص‌الحکم‌]] ابن عربی و ظاهراً مهم‌ترین اثر اوست‌. این کتاب در ۱۳۵۹ش در [[تهران‌]] به چاپ رسیده است‌.
#[[نصوص الخصوص فی‌ترجمة الفصوص]]‌، که شرحی است بر [[فصوص‌الحکم‌]] ابن عربی و ظاهراً مهم‌ترین اثر اوست‌. این کتاب در ۱۳۵۹ش در [[تهران‌]] به چاپ رسیده است‌.
#کشف الضرفی‌نظم‌الدر، یا شرح التائیة الکبری اثر ابن‌فارض‌، که نسخه‌ای از آن در [[کتابخانه مجلس شورای اسلامی‌]] موجود است.<ref>منزوی‌، خطی، ج‌۲، ص۱۳۱۹؛ دانش پژوه‌، محمدتقی و ایرج‌افشار، نسخه‌های خطی نشریه کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران‌، تهران‌، ج۶، ص۵۱۶؛ حاجی خلیفه‌، کشف‌، ج۱، ص۲۶۶؛ بغدادی‌، ایضاح، ج۲، ص۳۶۱.</ref>
#کشف الضرفی‌نظم‌الدر، یا شرح التائیة الکبری اثر ابن‌فارض‌، که نسخه‌ای از آن در [[کتابخانه مجلس شورای اسلامی‌]] موجود است.<ref>منزوی‌، خطی، ج‌۲، ص۱۳۱۹؛ دانش پژوه‌، محمدتقی و ایرج‌افشار، نسخه‌های خطی نشریه کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران‌، تهران‌، ج۶، ص۵۱۶؛ حاجی خلیفه‌، کشف‌، ج۱، ص۲۶۶؛ بغدادی‌، ایضاح، ج۲، ص۳۶۱.</ref>
# کنوزالرموز درعلم حروف‌، به فارسی‌.<ref>بابارکن الدین شیرازی‌، مسعود، نصوص الخصوص فی ترجمة الفصوص‌، ص۱۵۵.</ref>
#کنوزالرموز درعلم حروف‌، به فارسی‌.<ref>بابارکن الدین شیرازی‌، مسعود، نصوص الخصوص فی ترجمة الفصوص‌، ص۱۵۵.</ref>
# [[قلندریه‌]].<ref>اقبال آشتیانی‌،بابارکن الدین و مقبره او، ص۴۶.</ref>
#[[قلندریه‌]].<ref>اقبال آشتیانی‌،بابارکن الدین و مقبره او، ص۴۶.</ref>
#مقدمه نصوص الخصوص‌: این مقدمه نیز به دلیل مفصل بودنش خود به گونه‌ای تألیف مستقلی است.<ref>نک: بابارکن الدین شیرازی‌، مسعود، نصوص الخصوص فی ترجمة الفصوص‌، ص۷.</ref>
#مقدمه نصوص الخصوص‌: این مقدمه نیز به دلیل مفصل بودنش خود به گونه‌ای تألیف مستقلی است.<ref>نک: بابارکن الدین شیرازی‌، مسعود، نصوص الخصوص فی ترجمة الفصوص‌، ص۷.</ref>


== وفات ==
==وفات==
بابارکن الدین در اصفهان درگذشت و در [[تخت فولاد اصفهان]] دفن شد. وفات او بر پایه سنگ نوشته سردر آرامگاهش، در ۷۶۹ق‌/۱۳۶۸م روی داده است.<ref>جابری انصاری‌، تاریخ اصفهان و ری‌، ص۳۲۵؛ قمی‌، هدیةالاحباب‌، ص۱۰۲؛ همایی‌، جلال‌الدین‌، بابارکن‌الدین شیرازی‌: نصوص‌الخصوص فی ترجمة الفصوص‌، ص۱۰؛ اقبال آشتیانی‌، بابارکن الدین و مقبره او، ص۴۲؛ آقابزرگ‌، الذریعه، ج۲۴، ص۱۸۰.</ref>
بابارکن الدین در اصفهان درگذشت و در [[تخت فولاد اصفهان]] دفن شد. وفات او بر پایه سنگ نوشته سردر آرامگاهش، در ۷۶۹ق‌/۱۳۶۸م روی داده است.<ref>جابری انصاری‌، تاریخ اصفهان و ری‌، ص۳۲۵؛ قمی‌، هدیةالاحباب‌، ص۱۰۲؛ همایی‌، جلال‌الدین‌، بابارکن‌الدین شیرازی‌: نصوص‌الخصوص فی ترجمة الفصوص‌، ص۱۰؛ اقبال آشتیانی‌، بابارکن الدین و مقبره او، ص۴۲؛ آقابزرگ‌، الذریعه، ج۲۴، ص۱۸۰.</ref>


خط ۶۵: خط ۶۴:
مقبره و آرامگاه این [[عارف]] نامدار که از آثار [[دوره ایلخانی]] است، در [[تکیه]]‌ای در تخت فولاد اصفهان قرار دارد‌.<ref>نک: جابری انصاری‌، تاریخ اصفهان و ری‌، ص۳۲۶.</ref> آرامگاه او در ساحل جنوبی زاینده‌رود، در گورستان «تخت فولاد» واقع شده که با توجه به دیگر قبرهای تاریخ‌دار آن‌، مزار وی از قدمت بیشتری برخوردار است‌. در گذشته، حتی پس از دوره [[صفویه]] با توجه به شهرت بابا رکن‌الدین این گورستان را «بابا رکن‌الدین‌» می‌نامیدند. دامنه این شهرت تا آنجاست که [[پل خواجو]] را نیز که در معبر آن مقبره واقع شده‌، با همین نام می‌خواندند.<ref>شاردن‌، سفرنامه‌: بخش اصفهان‌، ص۱۸۰؛ مهدوی‌، تذکرة القبور، ص۱۵۳.</ref>
مقبره و آرامگاه این [[عارف]] نامدار که از آثار [[دوره ایلخانی]] است، در [[تکیه]]‌ای در تخت فولاد اصفهان قرار دارد‌.<ref>نک: جابری انصاری‌، تاریخ اصفهان و ری‌، ص۳۲۶.</ref> آرامگاه او در ساحل جنوبی زاینده‌رود، در گورستان «تخت فولاد» واقع شده که با توجه به دیگر قبرهای تاریخ‌دار آن‌، مزار وی از قدمت بیشتری برخوردار است‌. در گذشته، حتی پس از دوره [[صفویه]] با توجه به شهرت بابا رکن‌الدین این گورستان را «بابا رکن‌الدین‌» می‌نامیدند. دامنه این شهرت تا آنجاست که [[پل خواجو]] را نیز که در معبر آن مقبره واقع شده‌، با همین نام می‌خواندند.<ref>شاردن‌، سفرنامه‌: بخش اصفهان‌، ص۱۸۰؛ مهدوی‌، تذکرة القبور، ص۱۵۳.</ref>


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== یادداشت ==
==یادداشت==
{{یادداشت‌ها}}
{{یادداشت‌ها}}


== منابع ==
==منابع==
{{ستون-شروع|۲}}
{{ستون-شروع|۲}}
*[[آقابزرگ‌]]، [[الذریعه]]
*[[آقابزرگ‌]]، [[الذریعه]]
خط ۸۷: خط ۸۶:
*همایی‌، جلال‌الدین‌، بابارکن‌الدین شیرازی‌: نصوص‌الخصوص فی ترجمة الفصوص‌، تهران‌، ۱۳۵۹ش‌
*همایی‌، جلال‌الدین‌، بابارکن‌الدین شیرازی‌: نصوص‌الخصوص فی ترجمة الفصوص‌، تهران‌، ۱۳۵۹ش‌
{{پایان}}
{{پایان}}
==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
* منبع مقاله: [https://www.cgie.org.ir/fa/article/226026/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7-%D8%B1%DA%A9%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C دائرة المعارف بزرگ اسلامی]
*منبع مقاله: [https://www.cgie.org.ir/fa/article/226026/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7-%D8%B1%DA%A9%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C دائرة المعارف بزرگ اسلامی]
* [http://rch.ac.ir/article/Details/5435 دانشنامه جهان اسلام]
*[http://rch.ac.ir/article/Details/5435 دانشنامه جهان اسلام]
{{عارفان شیعه}}
{{عارفان شیعه}}