پرش به محتوا

سخاوت: تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح نویسه‌های عربی
(ویکی سازی)
(اصلاح نویسه‌های عربی)
خط ۳۲: خط ۳۲:


==محدودهٔ سخاوت==
==محدودهٔ سخاوت==
{{جعبه نقل قول| عنوان = [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]]:| نقل‌قول = انسان‌ها چهار دسته‌اند: سخیّ، کریم، بخیل و لئیم؛ سخیّ آنست که هم خودش می‌خورد و هم می‌بخشد، کریم آنست که خودش نمی‌خورد ولی می‌بخشد، بخیل آنست که خودش می‌خورد ولی بخشش ندارد و لئیم آنست که نه خودش می‌خورد و نه می‌بخشد.| منبع = شعیری، جامع الاخبار، حیدریه، ص۱۱۳.| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= #۶۶۷۷۸۸|حاشیه= ۵px|اندازه خط = ۱۵px|رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = وسط}}
برای سخاوت مانند تمام صفات و کارهای نیک، مقدار و اندازه‌ای قائلند که اگر در آن زیاده‌روی شود، نتیجه منفی خواهد داشت؛<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۴۰۹.</ref> ازاینرو سخاوت را صفتی دانسته‌اند که تفریط در آن، موجب بُخل و اِفراط در آن موجب [[اسراف]] می‌گردد.<ref>مشکینی، «اخلاق در اسلام: سخاوت ۲»، ص۱۳.</ref> به گفته [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]] از [[فهرست مراجع تقلید شیعه|مراجع تقلید]]، سخاوت نمی‌تواند در اموال [[بیت المال]] یا اموالی که از راه حرام یا ظلم حاصل دست شده باشد؛ مانند، سخاوتی که بسیاری از سلاطین از خود نشان می‌دادند. و نیز سخاوت نباید به گونه‌ای باشد که به آبروی افراد لطمه زند.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۴۰۹.</ref>
برای سخاوت مانند تمام صفات و کارهای نیک، مقدار و اندازه‌ای قائلند که اگر در آن زیاده‌روی شود، نتیجه منفی خواهد داشت؛<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۴۰۹.</ref> ازاینرو سخاوت را صفتی دانسته‌اند که تفریط در آن، موجب بُخل و اِفراط در آن موجب [[اسراف]] می‌گردد.<ref>مشکینی، «اخلاق در اسلام: سخاوت ۲»، ص۱۳.</ref> به گفته [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]] از [[فهرست مراجع تقلید شیعه|مراجع تقلید]]، سخاوت نمی‌تواند در اموال [[بیت المال]] یا اموالی که از راه حرام یا ظلم حاصل دست شده باشد؛ مانند، سخاوتی که بسیاری از سلاطین از خود نشان می‌دادند. و نیز سخاوت نباید به گونه‌ای باشد که به آبروی افراد لطمه زند.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۴۰۹.</ref>


در حدیثی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] دربارهٔ حدّ سخاوت سؤال شد؟ امام حدّ آن را پرداخت واجبات مالی معرفی نمود،<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۳۹.</ref> که مراد از آن را همان سخاوت واجب دانسته‌اند.<ref>مجلسی، روضة المتقین، ۱۴۰۶ق، ج۱۳، ص۲۱۶.</ref> برخی نیز در تبیین حد سخاوت به این آیه از قرآن اشاره نموده‌اند: [در انفاق] دستت را بخیلانه بسته مدار [و از طرفی دیگر] بسیار هم گشاده‌دستی نکن [که چیزی برای معاش خودت باقی نماند] تا مورد سرزنش قرار گیری و درمانده گردی.<ref>سورهٔ اسراء، آیه ۲۹؛ محمدی ری‌شهری، حکم النبی الأعظم(ص)، ۱۴۲۹ق، ج۴، ص۴۴۰.</ref> در روایتی آمده است: پیامبر(ص) هرچه داشت بخشید، حتّی پیراهنش را، پس در خانه‌اش بدون لباس بر روی حصیری نشست. [[بلال حبشی|بِلال]] نزد وی آمد و عرض کرد:‌ای رسول خدا! برای نماز بیایید، که این آیه نازل شد و از [[بهشت]] برای حضرت لباسی آوردند.<ref>بحرانی، البرهان، ۱۴۱۶ق، ج۳، ص۵۲۶.</ref>
در حدیثی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] دربارهٔ حدّ سخاوت سؤال شد؟ امام حدّ آن را پرداخت واجبات مالی معرفی نمود،<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۳۹.</ref> که مراد از آن را همان سخاوت واجب دانسته‌اند.<ref>مجلسی، روضة المتقین، ۱۴۰۶ق، ج۱۳، ص۲۱۶.</ref> برخی نیز در تبیین حد سخاوت به این آیه از قرآن اشاره نموده‌اند: [در انفاق] دستت را بخیلانه بسته مدار [و از طرفی دیگر] بسیار هم گشاده‌دستی نکن [که چیزی برای معاش خودت باقی نماند] تا مورد سرزنش قرار گیری و درمانده گردی.<ref>سورهٔ اسراء، آیه ۲۹؛ محمدی ری‌شهری، حکم النبی الأعظم(ص)، ۱۴۲۹ق، ج۴، ص۴۴۰.</ref> در روایتی آمده است: پیامبر(ص) هرچه داشت بخشید، حتّی پیراهنش را، پس در خانه‌اش بدون لباس بر روی حصیری نشست. [[بلال حبشی|بِلال]] نزد وی آمد و عرض کرد:ای رسول خدا! برای نماز بیایید، که این آیه نازل شد و از [[بهشت]] برای حضرت لباسی آوردند.<ref>بحرانی، البرهان، ۱۴۱۶ق، ج۳، ص۵۲۶.</ref>


==راه کسب سخاوت==
==راه کسب سخاوت==
{{جعبه نقل قول| عنوان = [[امام کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]]:| نقل‌قول = سخاوتمندِ [[حسن خلق|خوش‌اخلاق]] در حفاظت و حمایت خداست. خدا به او توجه دارد تا وی را به [[بهشت]] وارد کند. خداوند [[پیامبران|پیامبری]] را برنیانگیخت جز آن که سخاوتمند بود و همواره پدرم مرا به سخاوت و خوش‌رفتاری سفارش می‌نمود تا اینکه درگذشت.| منبع = [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]]، [[الکافی (کتاب)|الکافی]]، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۳۹.| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= #۶۶۷۷۸۸|حاشیه= ۵px|اندازه خط = ۱۵px|رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
{{جعبه نقل قول| عنوان = [[امام کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]]:| نقل‌قول = سخاوتمندِ [[حسن خلق|خوش‌اخلاق]] در حفاظت و حمایت خداست. خدا به او توجه دارد تا وی را به [[بهشت]] وارد کند. خداوند [[پیامبران|پیامبری]] را برنیانگیخت جز آن که سخاوتمند بود و همواره پدرم مرا به سخاوت و خوش‌رفتاری سفارش می‌نمود تا اینکه درگذشت.| منبع = [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]]، [[الکافی (کتاب)|الکافی]]، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۳۹.| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= #۶۶۷۷۸۸|حاشیه= ۵px|اندازه خط = ۱۵px|رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = وسط}}


سخاوت فضیلتی است که با تعلیم، تربیت، تمرین و اندیشه در آن، قابل دسترسی است.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۴۰۹.</ref> آیت‌الله مکارم برای رسیدن به سخاوت راه‌هایی را نام می‌برد:
سخاوت فضیلتی است که با تعلیم، تربیت، تمرین و اندیشه در آن، قابل دسترسی است.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۴۰۹.</ref> آیت‌الله مکارم برای رسیدن به سخاوت راه‌هایی را نام می‌برد:
خط ۵۱: خط ۵۳:
*بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، بنیاد بعثت، تهران، چاپ اول، ۱۴۱۶ق.
*بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، بنیاد بعثت، تهران، چاپ اول، ۱۴۱۶ق.
*بستانی، فواد افرام، فرهنگ ابجدی، ترجمه: رضا مهیار، تهران، نشر اسلامی، چاپ دوم، ۱۳۷۵ش.
*بستانی، فواد افرام، فرهنگ ابجدی، ترجمه: رضا مهیار، تهران، نشر اسلامی، چاپ دوم، ۱۳۷۵ش.
*تمیمی آمدی، عبد الواحد بن محمد، غرر الحکم و درر الکلم، محقق و مصحح: رجائی، سید مهدی، قم،‌ دار الکتاب الإسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۰ق.
*تمیمی آمدی، عبد الواحد بن محمد، غرر الحکم و درر الکلم، محقق و مصحح: رجائی، سید مهدی، قم، دار الکتاب الإسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۰ق.
*سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، محقق: صبحی صالح، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
*سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، محقق: صبحی صالح، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
*شیخ طوسی، محمد بن حسن، الامالی، قم،‌ دار الثقافة، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
*شعیری، محمد بن محمد، جامع الاخبار، نجف، مطبعة حیدریه، چاپ اول، بی‌تا.
*شیخ طوسی، محمد بن حسن، الامالی، قم، دار الثقافة، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
*شیخ مفید، الاختصاص، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، محرمی زرندی، محمود، المؤتمر العالمی لالفیة الشیخ المفید، قم، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
*شیخ مفید، الاختصاص، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، محرمی زرندی، محمود، المؤتمر العالمی لالفیة الشیخ المفید، قم، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
*عبدوس، محمدتقی، بیست و پنج اصل از اصول اخلاقی امامان(ع)، قم، دفتر تبلیغات اسلامی چاپ هشتم، سال ۱۳۷۷ش.
*عبدوس، محمدتقی، بیست و پنج اصل از اصول اخلاقی امامان(ع)، قم، دفتر تبلیغات اسلامی چاپ هشتم، سال ۱۳۷۷ش.
*[https://www.mashreghnews.ir/news/506369/فرق-بخشش-کریمانه-با-بخشش-سخاوتمندانه «فرق بخشش کریمانه با بخشش سخاوتمندانه»]، وبگاه مشرق، تاریخ انتشار: ۱۸ آذر ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۹ اسفند ۱۴۰۲ش.
*[https://www.mashreghnews.ir/news/506369/فرق-بخشش-کریمانه-با-بخشش-سخاوتمندانه «فرق بخشش کریمانه با بخشش سخاوتمندانه»]، وبگاه مشرق، تاریخ انتشار: ۱۸ آذر ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۹ اسفند ۱۴۰۲ش.
*کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، تهران،‌ دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.
*کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.
*مجلسی اول، محمد تقی، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، محقق و مصحح: موسوی کرمانی، قم، مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشانپور، چاپ دوم، ۱۴۰۶ق.
*مجلسی اول، محمد تقی، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، محقق و مصحح: موسوی کرمانی، قم، مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشانپور، چاپ دوم، ۱۴۰۶ق.
*محمدی ری‌شهری، محمد، حکم النبی الأعظم(ص)، قم، موسسه علمی فرهنگی‌ دار الحدیث، چاپ اول، ۱۴۲۹ق.
*محمدی ری‌شهری، محمد، حکم النبی الأعظم(ص)، قم، موسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، چاپ اول، ۱۴۲۹ق.
*مشکینی، علی‌اکبر، «اخلاق در اسلام: سخاوت ۲» در نشریه پاسدار اسلام، شمارهٔ ۷، تیر ۱۳۶۱ش.
*مشکینی، علی‌اکبر، «اخلاق در اسلام: سخاوت ۲» در نشریه پاسدار اسلام، شمارهٔ ۷، تیر ۱۳۶۱ش.
*مشکینی، علی‌اکبر، «اخلاق در اسلام: سخاوت» در نشریه پاسدار اسلام، شمارهٔ ۶، خرداد ۱۳۶۱ش.
*مشکینی، علی‌اکبر، «اخلاق در اسلام: سخاوت» در نشریه پاسدار اسلام، شمارهٔ ۶، خرداد ۱۳۶۱ش.
confirmed، protected، templateeditor
۳٬۵۶۱

ویرایش