پرش به محتوا

ابودرداء: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۴۲: خط ۴۲:
براساس برخی گزارش‌ها وی در جمعی از [[صحابه|اصحاب پیامبر]] با سوگند یاد کرد که [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]]  پارساترين و كوشاترينِ مردمان در عبادت  است و در بیان علت این ادعا گفت که در شبی از شب‌ها  على بن ابى طالب را در باغات بنى نجّار ديدم كه از اطرافيانش جدا شد و از آنها مخفى شد و در انبوه درختان نخل ، پنهان شد با خود گفتم : حتما به خانه اش رفت . ناگهان ، ناله‌اى غمگين و نغمه سوزناکی شنيدم كه مى‌گفت : «پروردگارا! چه بسیار گرفتارى که از دوش من برداشتى و آن را با نعمت‌هایت عوض کردى ! و چه بسيار خطاهايى كه به كَرَمت از آشكار ساختن آن ، پرهیز كردى ! پروردگارا! اگر عمر من در نافرمانى تو طولانى شد و [[گناه]] من در [[نامه اعمال|نامه عملم]] افزون گشت ، من جز بخششِ تو را آرزومند نيستم و جز به خشنودى تو اميد ندارم» . {{یاد| إلهي، كَمْ مِنْ موبقةٍ حملتَ عني فقابلتُها بنعمتك، وكم من جريرةٍ تكرَّمتَ عن كشفها بكرمك، إلهي إن طال في عصيانك عُمري، وعَظُم في الصّحِف ذنبي، فما أنا مؤمِّلٌ غير غفرانك، ولا أنا براجٍ غير رضوانك. }}آن گاه ، على بسيار گريست و دیگر هیچ صدايى از او نشنیدم و حرکتى نديدم . با خود گفتم : حتما به خاطر شبْ بيدارى ، خواب بر او غلبه كرده است بروم وى را براى نماز صبح بيدار كنم  و چون نزدش آمدم . دیدم که مثل چوب افتاده است . تکانش دادم ، تكان نخورد...گفتم : [[آیه استرجاع| إنّا للّه و إنا إليه راجعون]]! به خدا سوگند ، على بن ابى طالب درگذشت . سريع به خانه اش آمدم تا خبر درگذشتش را به خانواده اش بدهم . [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه عليهاالسلام]] پرسید: «ابو درداء! چه طور بود و داستانش چيست؟»  و چون همه داستان را به وى گفتم فرمود : اى ابو درداء! به خدا سوگند كه آن ، حالتِ بيخود شدنى است كه از خوف خدا به او دست مى دهد» . <ref>صدوق، امالی، ۱۴۱۷ق، صص۱۳۷-۱۳۸.</ref>
براساس برخی گزارش‌ها وی در جمعی از [[صحابه|اصحاب پیامبر]] با سوگند یاد کرد که [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]]  پارساترين و كوشاترينِ مردمان در عبادت  است و در بیان علت این ادعا گفت که در شبی از شب‌ها  على بن ابى طالب را در باغات بنى نجّار ديدم كه از اطرافيانش جدا شد و از آنها مخفى شد و در انبوه درختان نخل ، پنهان شد با خود گفتم : حتما به خانه اش رفت . ناگهان ، ناله‌اى غمگين و نغمه سوزناکی شنيدم كه مى‌گفت : «پروردگارا! چه بسیار گرفتارى که از دوش من برداشتى و آن را با نعمت‌هایت عوض کردى ! و چه بسيار خطاهايى كه به كَرَمت از آشكار ساختن آن ، پرهیز كردى ! پروردگارا! اگر عمر من در نافرمانى تو طولانى شد و [[گناه]] من در [[نامه اعمال|نامه عملم]] افزون گشت ، من جز بخششِ تو را آرزومند نيستم و جز به خشنودى تو اميد ندارم» . {{یاد| إلهي، كَمْ مِنْ موبقةٍ حملتَ عني فقابلتُها بنعمتك، وكم من جريرةٍ تكرَّمتَ عن كشفها بكرمك، إلهي إن طال في عصيانك عُمري، وعَظُم في الصّحِف ذنبي، فما أنا مؤمِّلٌ غير غفرانك، ولا أنا براجٍ غير رضوانك. }}آن گاه ، على بسيار گريست و دیگر هیچ صدايى از او نشنیدم و حرکتى نديدم . با خود گفتم : حتما به خاطر شبْ بيدارى ، خواب بر او غلبه كرده است بروم وى را براى نماز صبح بيدار كنم  و چون نزدش آمدم . دیدم که مثل چوب افتاده است . تکانش دادم ، تكان نخورد...گفتم : [[آیه استرجاع| إنّا للّه و إنا إليه راجعون]]! به خدا سوگند ، على بن ابى طالب درگذشت . سريع به خانه اش آمدم تا خبر درگذشتش را به خانواده اش بدهم . [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه عليهاالسلام]] پرسید: «ابو درداء! چه طور بود و داستانش چيست؟»  و چون همه داستان را به وى گفتم فرمود : اى ابو درداء! به خدا سوگند كه آن ، حالتِ بيخود شدنى است كه از خوف خدا به او دست مى دهد» . <ref>صدوق، امالی، ۱۴۱۷ق، صص۱۳۷-۱۳۸.</ref>
==فعالیت‌های نظامی و سیاسی ابودرداء==
==فعالیت‌های نظامی و سیاسی ابودرداء==
در جریان فتوح [[شام]] ابودرداء با سپاه [[اسلام]] به آن دیار رفت و سرپرست یکی از دو قرارگاه مسلمانان در آن ناحیه بود.<ref>بسوی، المعرفة و التاریخ، ج۳، ص۲۹۸.</ref> وی همچنین در [[جنگ یرموک]] ([[سال ۱۳ قمری|۱۳ق]]) قضای سپاه [[اسلام]] را عهده‌دار بود.<ref>طبری، تاریخ، ج۳، ص۳۹۷</ref> گفته‌اند که ابودرداء در [[سال ۲۷ قمری|۲۷ق]] در فتح [[جزیره قبرس]] شرکت داشته است.<ref>نک: بلاذری، فتوح البلدان، ص۱۵۴؛ طبری، تاریخ، ج۴، ص۲۵۸</ref> ابن کثیر نیز نام او و [[ابوامامه باهلی]] را در شمار کسانی آورده که مردم را به خونخواهی [[عثمان]] تشویق می‌کردند،<ref>ابن کثیر، البدایة، دار إحياء التراث العربي - بيروت - لبنان :الناشر، ج۷، ص۲۲۸</ref> ولی این روایت‌ها تنها با قول غیر مشهور در مورد تاریخ وفات ابودرداء ([[سال ۳۸ هجری قمری |۳۸]] یا [[سال ۳۹ هجری قمری|۳۹ق]]، پس از [[جنگ صفین|واقعه صفین]]) سازگاری دارد.<ref>ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۲۲۹؛ ابن‌اثیر، اُسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۲۰.</ref>
در جریان فتوح [[شام]] ابودرداء با سپاه [[اسلام]] به آن دیار رفت و سرپرست یکی از دو قرارگاه مسلمانان در آن ناحیه بود.<ref>بسوی، المعرفة و التاریخ، ج۳، ص۲۹۸.</ref> وی همچنین در [[جنگ یرموک]] ([[سال ۱۳ قمری|۱۳ق]]) مقام قضات در سپاه [[اسلام]] را بر عهده‌ داشت.<ref>طبری، تاریخ، ج۳، ص۳۹۷</ref> گفته‌اند که ابودرداء در [[سال ۲۷ قمری|۲۷ق]] در فتح [[جزیره قبرس]] شرکت داشته است.<ref>نک: بلاذری، فتوح البلدان، ص۱۵۴؛ طبری، تاریخ، ج۴، ص۲۵۸</ref> ابن کثیر نیز نام او و [[ابوامامه باهلی]] را در شمار کسانی آورده که مردم را به خونخواهی [[عثمان]] تشویق می‌کردند،<ref>ابن کثیر، البدایة، دار إحياء التراث العربي - بيروت - لبنان :الناشر، ج۷، ص۲۲۸</ref> ولی این روایت‌ها تنها با قول غیر مشهور در مورد تاریخ وفات ابودرداء ([[سال ۳۸ هجری قمری |۳۸]] یا [[سال ۳۹ هجری قمری|۳۹ق]]، پس از [[جنگ صفین|واقعه صفین]]) سازگاری دارد.<ref>ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۲۲۹؛ ابن‌اثیر، اُسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۲۰.</ref>


در مورد دوران خلافت [[حضرت علی(ع)]]، [[نصر بن مزاحم]] آورده است که وی در [[جنگ صفین]] پس از اعتراض به [[معاویه]] و گفتگو با حضرت علی(ع)، همراه با ابوامامه باهلی از جنگ کناره‌گیری کرد.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص ۱۹۰.</ref>
در مورد دوران خلافت [[حضرت علی(ع)]]، [[نصر بن مزاحم]] آورده است که وی در [[جنگ صفین]] پس از اعتراض به [[معاویه]] و گفتگو با حضرت علی(ع)، همراه با ابوامامه باهلی از جنگ کناره‌گیری کرد.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص ۱۹۰.</ref>
خط ۵۱: خط ۵۱:
ابن‌عبدالبر و ابن‌اثیر از تاریخ‌نگاران اهل تسنن معتقدند بنا بر قول مشهور‌تر و صحیح‌تر، ابوالدرداء در دوران خلافت [[عثمان بن عفان|عثمان]] ([[سال ۳۲ هجری قمری|سال ۳۲]] یا [[سال ۳۳ هجری قمری|۳۳ق]]) و در [[دمشق]] درگذشته است.<ref>ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۲۲۹؛ ابن‌اثیر، اُسُد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۲۰.</ref> در برخی از منابع تاریخی، مقبره او در [[قبرستان باب الصغیر]] دانسته شده است.<ref>ابن حبان، مشاهیر علماء الامصار، ص۵۰.</ref> با این حال در کشور اردن، استان إربِد مقبره‌ای به ابوالدرداء نسبت داده شده است<ref>[https://www.almaqamat.com/maqamat/17/%D8%B6%D8%B1%D9%8A%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%84%D9%8A%D9%84-%D8%A3%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%A1-%D8%B1%D8%B6%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%86%D9%87 «ضریح الصحابی الجلیل ابی‌الدرداء»]، در سایت المقامات.</ref>، چنان‌که در اطراف [[استانبول]] نیز دو مزار منسوب به ابودرداء وجود دارد.<ref>نک: ایشلی، ص۳۳-۳۴، ص۱۰۲-۱۰۵</ref>
ابن‌عبدالبر و ابن‌اثیر از تاریخ‌نگاران اهل تسنن معتقدند بنا بر قول مشهور‌تر و صحیح‌تر، ابوالدرداء در دوران خلافت [[عثمان بن عفان|عثمان]] ([[سال ۳۲ هجری قمری|سال ۳۲]] یا [[سال ۳۳ هجری قمری|۳۳ق]]) و در [[دمشق]] درگذشته است.<ref>ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۲۲۹؛ ابن‌اثیر، اُسُد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۲۰.</ref> در برخی از منابع تاریخی، مقبره او در [[قبرستان باب الصغیر]] دانسته شده است.<ref>ابن حبان، مشاهیر علماء الامصار، ص۵۰.</ref> با این حال در کشور اردن، استان إربِد مقبره‌ای به ابوالدرداء نسبت داده شده است<ref>[https://www.almaqamat.com/maqamat/17/%D8%B6%D8%B1%D9%8A%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%84%D9%8A%D9%84-%D8%A3%D8%A8%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%A1-%D8%B1%D8%B6%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%86%D9%87 «ضریح الصحابی الجلیل ابی‌الدرداء»]، در سایت المقامات.</ref>، چنان‌که در اطراف [[استانبول]] نیز دو مزار منسوب به ابودرداء وجود دارد.<ref>نک: ایشلی، ص۳۳-۳۴، ص۱۰۲-۱۰۵</ref>


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== یادداشت ==
==یادداشت==
{{یادداشت‌ها}}
{{یادداشت‌ها}}


== منابع ==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* ابن ابی حاتم، عبدالرحمن، الجرح و التعدیل، حیدرآباد دکن، ۱۳۷۲ ق/۱۹۵۲م.
* ابن ابی حاتم، عبدالرحمن، الجرح و التعدیل، حیدرآباد دکن، ۱۳۷۲ ق/۱۹۵۲م.
خط ۹۲: خط ۹۲:


==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
* منبع مقاله: [https://www.cgie.org.ir/fa/article/226483 دائرة المعارف بزرگ اسلامی]
*منبع مقاله: [https://www.cgie.org.ir/fa/article/226483 دائرة المعارف بزرگ اسلامی]
{{صحابه انصار}}
{{صحابه انصار}}
{{قبرستان باب الصغیر}}
{{قبرستان باب الصغیر}}
confirmed، protected، templateeditor
۶٬۱۷۰

ویرایش