انقلاب اسلامی ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

«ایران و استعمار سرخ و سیاه» نام مقاله‌ای بود که در [[۱۷ دی]] ۱۳۵۶ در روزنامه اطلاعات با امضای «احمد رشیدی مطلق» منتشر شد. این مقاله که با نام مستعار نوشته شده بود،{{یاد|بنابر نقلی پرویز نیکخواه (۱۳۱۸-۱۳۵۷ش.) نویسنده مقاله بوده است. (جعفریان، معاون سازمان رادیو تلویزیون رژیم پهلوی، روزنامه اطلاعات ۲۰ اسفند۱۳۵۷ش.)}} حاوی مطالبی تند علیه آیت‌الله خمینی بود و او را مردی «بی‌اعتقاد» و «وابسته و سرسپرده به مراکز استعماری» نامیده بود. انتشار این مقاله با اعتراضات زیادی روبرو شد و نقطه عطفی در شتاب گرفتن ناگهانی اعتراضات به حکومت پهلوی شد.<ref>شاهدی مظفر، روزنامه ایران سال نوزدهم، ش ۵۵۵۷ (۲۳ دی ۱۳۹۲): ص۱۰.</ref> مأموران دولتی در [[۱۹ دی]] ۱۳۵۶ش. به مردم و روحانیون معترض [[قم]] تیراندازی کردند و تعدادی از مردم نیز کشته شدند. اعتراض مردم شهرهای دیگر به این کشتار باعث شدت گرفتن درگیر‌ی‌ها و اعتراضات شد. در [[۱۷ شهریور]] سال ۱۳۵۷ش مأموران دولتی تعداد زیادی از تظاهر کنند‌گان را در میدان ژاله(میدان شهدای کنونی) [[تهران]] کشتند.

امام خمینی  در تاریخ ۱۲ مهر ۱۳۵۷ش مجبور به ترک [[عراق]]<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n3166 «روایت امام خمینی: من نه از دولت عراق و نه از دولت کویت گلایه ای ندارم چون آنها ملتزم بودند به قراردادهایشان عمل کنند»]، پرتال امام خمینی.</ref> و اقامت در [[فرانسه]] شد.امکانات ارتباطی در فرانسه باعث تقویت ارتباط انقلابیون با رهبری انقلاب شد. در ۲۶ دی ۱۳۵۷ش محمدرضا پهلوی مجبور به خروج از کشور شد و کمتر از بیست روز در [[۱۲ بهمن]] امام خمینی پس از ۱۴ سال و ۸۹ روز تبعید به [[ایران]] بازگشت و ده روز بعد، در [[۲۲ بهمن]] نظام سلطنتی پهلوی به طور رسمی سقوط کرد.{{مدرک}}

۱- روحانیت وابسته به حکومت:‌ بیشتر میان روحانیون درجه سوم و چهارم و به صورت استثنا میان روحانیون درجه دوم نیز چنین افرادی وجود داشت. بیشتر افراد وابسته، روحانیونی بودند که در ادارات اوقاف یا دفاتر ازدواج و طلاق مشغول به کار بوده و به نوعی مجبور بودند در خدمت رژیم باشند. طبعاً شمار آنان اندک نبود. چندان که نقش آنان نیز در ایجاد ارتباط میان مردم با دربار به صورت دعا برای شاه یا رفتن در مراسم استقبال و همراهی شاه در حرم‌های زیارتی برای رژیم ارزشمند بود. اینها گروهی بودند که دربار به حمایت از آنها دلبسته بود تا هم از داخل یکپارچگی روحانیت را در برابر رژیم بشکنند و هم سدی در برابر کمونیست‌ها باشند.<ref>[https://www.tabnak.ir/fa/tags/9273/24 در مورد انقلاب اسلامی ایران در ویکی تابناک بیشتر بخوانید]، تابناک.</ref>

۲- گرایشی که از دخالت در سیاست پرهیز داشت و تنها مواقع بسیار خاصی به دلایلی برای پادرمیانی یا چیزی شبیه آن، ممکن بود به نوعی حرکت سیاسی دست بزند. این جریان که به گونه‌ای خاص تقدس گرا و گاه ولایتی بود به دلایل مختلف و از جمله همین تقدس گرایی، غیرسیاسی شده بود.<ref>[https://www.tabnak.ir/fa/tags/9273/24 در مورد انقلاب اسلامی ایران در ویکی تابناک بیشتر بخوانید]، تابناک.</ref>

برخی از رهبران [[انجمن حجتیه]] نیز به لحاظ فکری یا از روی [[تقیه]] ظاهرا همین گونه می‌اندیشیدند و بر این باور بودند که اساسا حکومت را نمی‌توان به غیر [[عصمت|معصوم]] سپرد. رویکرد تاریخی مرجعیت در روزگار پس از مشروطه نیز چنین اقتضایی داشت.<ref>[https://www.tabnak.ir/fa/tags/9273/24 در مورد انقلاب اسلامی ایران در ویکی تابناک بیشتر بخوانید]، تابناک.</ref>

انقلاب اسلامی یعنی راهی که هدف، اسلام و ارزش‌های اسلامی است، انقلاب و مبارزه برای برقراری ارزش‌های اسلامی است، یعنی مبارزه برای ما هدف نیست وسیله است... اما عده‌ای میان انقلاب اسلامی و اسلام انقلابی اشتباه می‌کنند یعنی برای آنها مبارزه و انقلاب هدف است، اسلام وسیله‌ای است برای مبارزه و انقلاب. نتیجه‌اش این است که از اسلام  هر چه آنها را در مسیر مبارزه قرار بدهد آن را قبول می‌کنند و هر چه از اسلام- لااقل فکر می‌کنند- آنها را در مسیر مبارزه قرار ندهد آن را از اسلام طرد می‌کنند.| منبع=مطهری، آینده انقلاب سلامی ایران، ص۹۲. | تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= #۶۶۷۷۸۸|حاشیه= ۵px|اندازه خط = ۱۵px|رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}

۳- گروهی از روحانیون بودند که در عین مخالفت با پهلوی و مظاهر فساد آن، حاضر به ورود در یک مبارزه قهرآمیز و تند نبودند. مبانی این گروه نیز متفاوت و انگیزه‌هایشان مختلف و درجه دخالتشان هم در سیاست متفاوت بود.<ref>[https://www.tabnak.ir/fa/tags/9273/24 در مورد انقلاب اسلامی ایران در ویکی تابناک بیشتر بخوانید]، تابناک.</ref>

مهم‌ترین راهپیمایی‌ها علیه نظام سلطنتی در روزهای [[تاسوعا]] و [[روز عاشورا|عاشورا]] [[سال ۱۳۵۷ش]] اتفاق افتاد که مردم برای عزاداری [[واقعه کربلا]] و [[امام حسین(ع)]] به خیابان‌ها آمده بودند. [[مسجد|مساجد]] و [[حسینیه|حسینیه‌ها]] از پایگاه‌های اصلی مخالفان به شمار می‌رفتند.<ref>[https://irdc.ir/fa/news/380 وقایع عاشورا و تاسوعای سال ۵۷]، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.</ref>

*[https://www.tabnak.ir/fa/tags/9273/24/انقلاب-اسلامی-ایران در مورد انقلاب اسلامی ایران در ویکی تابناک بیشتر بخوانید]، تابناک، تاریخ بازدید: ۳ خرداد ۱۴۰۲ش.

*[https://www.asriran.com/fa/news/380801 «اصطلاح «دهه فجر» ابتکار چه کسی بود؟»]، عصر ایران، تاریخ درج مطلب: ۱۸ بهمن ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۱۰ اسفند ۱۴۰۲ش.

*[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n3166 «روایت امام خمینی: من نه از دولت عراق و نه از دولت کویت گلایه ای ندارم چون آنها ملتزم بودند به قراردادهایشان عمل کنند»]، پرتال امام خمینی، تاریخ درج مطلب: ۱۲ مهر ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۱۰ اسفند ۱۴۰۲ش.

{{پایان}}