پرش به محتوا

الصحیح من سیرة النبی الاعظم (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(ویکی سازی)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۹: خط ۲۹:
'''اَلصَّحیح مِنْ سیرَةِ النّبیِّ الْاَعْظَم(ص)''' کتابی به زبان عربی در [[سیره پیامبر اکرم(ص)]] و تاریخ اسلام، اثر [[سید جعفر مرتضی عاملی]] عالم دینی، متخصص تاریخ اسلام و تشیع و [[سیره]] نگار [[شیعه|شیعی]] [[حوزه علمیه قم]] و [[لبنان]]. این کتاب ابتدا در بخش‌های مختلفی در دوره ۱۱ جلدی تا پایان [[غزوه خندق|جنگ احزاب]] تدوین شد و بعدها در دوره ۳۵ جلدی تا پایان [[واقعه سقیفه بنی‌ساعده|رویداد سقیفه]] به چاپ رسید. الصحیح حدود یک‌ هزار و هفتصد منبع دارد و در دو جلد به زبان فارسی نیز خلاصه شده است. این اثر عنوان کتاب سال [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] و در هشتیمن دوره [[کتاب سال ولایت]] برگزیده شد.
'''اَلصَّحیح مِنْ سیرَةِ النّبیِّ الْاَعْظَم(ص)''' کتابی به زبان عربی در [[سیره پیامبر اکرم(ص)]] و تاریخ اسلام، اثر [[سید جعفر مرتضی عاملی]] عالم دینی، متخصص تاریخ اسلام و تشیع و [[سیره]] نگار [[شیعه|شیعی]] [[حوزه علمیه قم]] و [[لبنان]]. این کتاب ابتدا در بخش‌های مختلفی در دوره ۱۱ جلدی تا پایان [[غزوه خندق|جنگ احزاب]] تدوین شد و بعدها در دوره ۳۵ جلدی تا پایان [[واقعه سقیفه بنی‌ساعده|رویداد سقیفه]] به چاپ رسید. الصحیح حدود یک‌ هزار و هفتصد منبع دارد و در دو جلد به زبان فارسی نیز خلاصه شده است. این اثر عنوان کتاب سال [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] و در هشتیمن دوره [[کتاب سال ولایت]] برگزیده شد.


== درباره مؤلف ==
==درباره مؤلف==
{{اصلی|سید جعفر مرتضی عاملی}}
{{اصلی|سید جعفر مرتضی عاملی}}
سید جعفر مرتضی عاملی(۱۳۶۴-[[سال ۱۴۴۱ هجری قمری|۱۴۴۱ق]]) عالم دینی، متخصص تاریخ اسلام و [[شیعه|تشیع]]، سیره‌نگار شیعی و از عالمان [[حوزه علمیه قم (دوران جمهوری اسلامی)|حوزه علمیه قم]] و [[لبنان]]. او در [[حوزه علمیه نجف|حوزه نجف]] و [[حوزه علمیه قم|حوزه قم]] تحصیل کرد و کتاب‌هایی در زمینه [[سیره]] [[اهل‌بیت(ع)]] تالیف کرده است.
سید جعفر مرتضی عاملی(۱۳۶۴-[[سال ۱۴۴۱ هجری قمری|۱۴۴۱ق]]) عالم دینی، متخصص تاریخ اسلام و [[شیعه|تشیع]]، سیره‌نگار شیعی و از عالمان [[حوزه علمیه قم (دوران جمهوری اسلامی)|حوزه علمیه قم]] و [[لبنان]]. او در [[حوزه علمیه نجف|حوزه نجف]] و [[حوزه علمیه قم|حوزه قم]] تحصیل کرد و کتاب‌هایی در زمینه [[سیره]] [[اهل‌بیت(ع)]] تالیف کرده است.


== جایگاه ==
==جایگاه==
[[اهل سنت]] کتاب‌های مختلفی مانند [[سبل الهدی]] و [[السیرة النبویة (ابن هشام)|سیره ابن هشام]] درباره [[سیره]] و زندگانی رسول خدا دارند، اما در میان [[شیعه|شیعیان]] چنین اثری وجود نداشت. این کتاب به لحاظ نقادی اخبار و روایاتی که در سیره [[پیامبران|پیامبر]] نقل شده‌اند، شایان توجه است. چنان که از نام کتاب پیدا است، نویسنده در این اثر کوشیده است سیره مکتوب پیامبر اکرم(ص) را از اخبار ضعیف برهاند و با نقد و بررسی اخبار منابع پیشین، تاریخی مبتنی بر اخبار صحیح بنویسد. جعفر مرتضی عاملی با نگاه خاص و شیعی خود به سیره و تاریخ پیامبر(ص) و با بهره‌گیری از منابع فراوانی از [[فریقین]] (۱۶۸۳ کتاب) به بازسازی [[سیره نبوی]] پرداخته است.<ref>مرتضی العاملی، الصحیح، ۱۴۲۶ق، ج ۳۵، ص۲۳۳.</ref>
[[اهل سنت]] کتاب‌های مختلفی مانند [[سبل الهدی]] و [[السیرة النبویة (ابن هشام)|سیره ابن هشام]] درباره [[سیره]] و زندگانی رسول خدا دارند، اما در میان [[شیعه|شیعیان]] چنین اثری وجود نداشت. این کتاب به لحاظ نقادی اخبار و روایاتی که در سیره [[پیامبران|پیامبر]] نقل شده‌اند، شایان توجه است. چنان که از نام کتاب پیدا است، نویسنده در این اثر کوشیده است سیره مکتوب پیامبر اکرم(ص) را از اخبار ضعیف برهاند و با نقد و بررسی اخبار منابع پیشین، تاریخی مبتنی بر اخبار صحیح بنویسد. جعفر مرتضی عاملی با نگاه خاص و شیعی خود به سیره و تاریخ پیامبر(ص) و با بهره‌گیری از منابع فراوانی از [[فریقین]] (۱۶۸۳ کتاب) به بازسازی [[سیره نبوی]] پرداخته است.<ref>مرتضی العاملی، الصحیح، ۱۴۲۶ق، ج ۳۵، ص۲۳۳.</ref>


== ویژگی‌ها و روش تألیف==
==ویژگی‌ها و روش تألیف==
به گفته مترجم کتاب، نویسنده علاوه بر سبک ویژه در سیره‌نگاری، دیدگاه‌های ابتکاری ارزشمندی در شماری از حوادث و وقایع مهم و سرنوشت‌ساز تاریخ اسلام دارد که به خواننده ارائه می‌دهد. وی می‌نویسد این اثر دارای ویژگی‌های منحصر به فردیست که «الصحیح» را از دیگر کتاب‌های قدیم و جدید سیره ممتاز کرده است.<ref>سپهری، سیرت جاودانه، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۱۹.</ref>
به گفته مترجم کتاب، نویسنده علاوه بر سبک ویژه در سیره‌نگاری، دیدگاه‌های ابتکاری ارزشمندی در شماری از حوادث و وقایع مهم و سرنوشت‌ساز تاریخ اسلام دارد که به خواننده ارائه می‌دهد. وی می‌نویسد این اثر دارای ویژگی‌های منحصر به فردیست که «الصحیح» را از دیگر کتاب‌های قدیم و جدید سیره ممتاز کرده است.<ref>سپهری، سیرت جاودانه، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۱۹.</ref>


شیوه مؤلف چنین است که روایات و نقل‌های فراوانی از یک واقعه یا حادثه تاریخی را از منابع گوناگون نقل نموده، سپس با معیارهای شناخت اخبار به نقد و ارزیابی آن از وجوه و جنبه‌های متعدد می‌پردازد. وی سپس با بهره‌گیری از قرآن، که آن را صحیح‌ترین کتاب می‌داند که باطل در آن را ندارد سعی می‌کند از آن برای تشخیص احادیث و نقل‌های صحیح از ضعیف استفاده کند. وی مجموعا در ۵۰۰ مورد به آیات قرآن برای تشخیص نقل صحیح استناد می‌کند.<ref>سپهری، الصحیح من سیرة النبی الاعظم(ص) رهیافتی نو به سیره‌نگاری، ۱۳۸۵ش.</ref> کتاب، تمام مباحث دوران [[مکه]] و [[مدینه]] را به ترتیب تاریخی و به شیوه سال‌شمار، در بر دارد. بنابراین از ویژگی‌های آن، پرداختن به تمامی موضوعات حتی جزئیات رویدادهاست. در عین حال تفاوت اصلی آن با دیگر آثار تفصیلی آن است که با نگاهی نقادانه به بررسی و تحلیل یکایک گزارش‌های مورخان و سیره نویسان می‌پردازد. هر چند در مواردی مؤلف، با استفاده از باورهای کلامی به تحلیل داده‌های تاریخی روی آورده است، اما در مجموع تلاش کرده با توجه به مجموع روایات تاریخ اسلام و همچنین احادیثی که جنبه تاریخی ندارند، اثری عالمانه و مبتنی بر روش‌های محققانه ارائه دهد.<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/17641 الصحیح من سیرة النبی الاعظم]، کتابخانه دیجیتال نور.</ref>
شیوه مؤلف چنین است که روایات و نقل‌های فراوانی از یک واقعه یا حادثه تاریخی را از منابع گوناگون نقل نموده، سپس با معیارهای شناخت اخبار به نقد و ارزیابی آن از وجوه و جنبه‌های متعدد می‌پردازد. وی سپس با بهره‌گیری از قرآن، که آن را صحیح‌ترین کتاب می‌داند که باطل در آن را ندارد سعی می‌کند از آن برای تشخیص احادیث و نقل‌های صحیح از ضعیف استفاده کند. وی مجموعا در ۵۰۰ مورد به آیات قرآن برای تشخیص نقل صحیح استناد می‌کند.<ref>سپهری، الصحیح من سیرة النبی الاعظم(ص) رهیافتی نو به سیره‌نگاری، ۱۳۸۵ش.</ref> کتاب، تمام مباحث دوران [[مکه]] و [[مدینه]] را به ترتیب تاریخی و به شیوه سال‌شمار، در بر دارد. بنابراین از ویژگی‌های آن، پرداختن به تمامی موضوعات حتی جزئیات رویدادهاست. در عین حال تفاوت اصلی آن با دیگر آثار تفصیلی آن است که با نگاهی نقادانه به بررسی و تحلیل یکایک گزارش‌های مورخان و سیره نویسان می‌پردازد. هر چند در مواردی مؤلف، با استفاده از باورهای کلامی به تحلیل داده‌های تاریخی روی آورده است، اما در مجموع تلاش کرده با توجه به مجموع روایات تاریخ اسلام و همچنین احادیثی که جنبه تاریخی ندارند، اثری عالمانه و مبتنی بر روش‌های محققانه ارائه دهد.<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/17641 الصحیح من سیرة النبی الاعظم]، کتابخانه دیجیتال نور.</ref>
[[پرونده:کتاب سیرت جاودانه.jpg|بندانگشتی|200px|کتاب سیرت جاودانه]]
[[پرونده:کتاب سیرت جاودانه.jpg|بندانگشتی|368x368px|کتاب سیرت جاودانه]]


== ترجمه و تلخیص ==
==ترجمه و تلخیص==
ترجمه و تلخیص کتاب ''الصحیح من سیرة النبی الاعظم(ص)'' با عنوان ''«سیرت جاودانه»'' توسط محمد سپهری در دو جلد به فارسی برگردانده شده و پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی آن را منتشر کرده است. فهرست بخش‌هایی از ترجمه کتاب از این قرار است:
ترجمه و تلخیص کتاب ''الصحیح من سیرة النبی الاعظم(ص)'' با عنوان ''«سیرت جاودانه»'' توسط محمد سپهری در دو جلد به فارسی برگردانده شده و پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی آن را منتشر کرده است. فهرست بخش‌هایی از ترجمه کتاب از این قرار است:
{{ستون-شروع|2}}
{{ستون-شروع|2}}
خط ۶۱: خط ۶۱:
===نارضایتی مؤلف از ترجمه===
===نارضایتی مؤلف از ترجمه===
سید جعفر مرتضی عاملی این ترجمه را دارای اشتباه‌های فراوانی دانسته که دچار حذف محتوایی نیز گردیده است. نویسنده در آستانه عرضه ترجمه به بازار کتاب، یک هفته پیش از برگزاری مراسم رونمایی با اعلام رضایت‌نداشتن از این ترجمه، ایران را ترک کرد.<ref>[http://qudsonline.ir/news/121064 ماجرای ترجمه ناصحیح «الصحیح» به روایت علامه سید جعفر مرتضی]، پایگاه خبری قدس آنلاین.</ref>
سید جعفر مرتضی عاملی این ترجمه را دارای اشتباه‌های فراوانی دانسته که دچار حذف محتوایی نیز گردیده است. نویسنده در آستانه عرضه ترجمه به بازار کتاب، یک هفته پیش از برگزاری مراسم رونمایی با اعلام رضایت‌نداشتن از این ترجمه، ایران را ترک کرد.<ref>[http://qudsonline.ir/news/121064 ماجرای ترجمه ناصحیح «الصحیح» به روایت علامه سید جعفر مرتضی]، پایگاه خبری قدس آنلاین.</ref>
[[پرونده:دوره کتاب الصحیح من سیرة النبی الاعظم.jpeg|250px|بندانگشتی|دوره ۳۵ جلدی کتاب الصحیح من سیرة النبی الاعظم]]
[[پرونده:دوره کتاب الصحیح من سیرة النبی الاعظم.jpeg|364x364px|بندانگشتی|دوره ۳۵ جلدی کتاب الصحیح من سیرة النبی الاعظم]]


== اهمیت ==
==اهمیت==
الصحیح، از سوی محافل علمی مورد توجه اندیشمندان حوزه و دانشگاه قرار گرفته و جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران را در این بخش به خود اختصاص داده است.<ref>سپهری، سیرت جاودانه، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۲۰.</ref> <ref>[http://www.mehrnews.com/news/1578202 "الصحیح من سیره النبی الاعظم(ص)" علامه مرتضی ترجمه و منتشر می‌شود]، خبرگزاری مهر.</ref> همچنین پس از انتشار جلد یازدهم آن، در سال ۱۳۸۰ش، نشستی به منظور تجلیل از کتاب و مؤلف آن از سوی [[پژوهشگاه حوزه و دانشگاه]] برگزار و مجموعه مقالاتی با عنوان «''رویکرد الصحیح به سیره رسول خدا(ص)''» درباره آن تدوین و منتشر شد.<ref>محمدی،  جایگاه «الصحیح من سیرة النبی الاعظم(ص)» در سیره‌نگاری پس از انقلاب اسلامی، ۱۳۸۱ش.</ref>
الصحیح، از سوی محافل علمی مورد توجه اندیشمندان حوزه و دانشگاه قرار گرفته و جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران را در این بخش به خود اختصاص داده است.<ref>سپهری، سیرت جاودانه، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۲۰.</ref> <ref>[http://www.mehrnews.com/news/1578202 "الصحیح من سیره النبی الاعظم(ص)" علامه مرتضی ترجمه و منتشر می‌شود]، خبرگزاری مهر.</ref> همچنین پس از انتشار جلد یازدهم آن، در سال ۱۳۸۰ش، نشستی به منظور تجلیل از کتاب و مؤلف آن از سوی [[پژوهشگاه حوزه و دانشگاه]] برگزار و مجموعه مقالاتی با عنوان «''رویکرد الصحیح به سیره رسول خدا(ص)''» درباره آن تدوین و منتشر شد.<ref>محمدی،  جایگاه «الصحیح من سیرة النبی الاعظم(ص)» در سیره‌نگاری پس از انقلاب اسلامی، ۱۳۸۱ش.</ref>


این اثر ابتدا به تدریج و به شکل تک‌جلدهایی تا ۱۱ جلد تدوین و عرضه شد و در سال ۱۴۲۶ق در انتشارات دارالحدیث قم، دوره ۳۵ جلدیِ آن تکمیل و منتشر گردید.<ref>مرتضی العاملی، الصحیح، ۱۴۲۶ق، ج ۳۵، ص۲۳۳.</ref>
این اثر ابتدا به تدریج و به شکل تک‌جلدهایی تا ۱۱ جلد تدوین و عرضه شد و در سال ۱۴۲۶ق در انتشارات دارالحدیث قم، دوره ۳۵ جلدیِ آن تکمیل و منتشر گردید.<ref>مرتضی العاملی، الصحیح، ۱۴۲۶ق، ج ۳۵، ص۲۳۳.</ref>


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== منابع ==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* «الصحیح من سیره النبی الاعظم(ص)» علامه مرتضی ترجمه و منتشر می‌شود، خبرگزاری مهر، تاریخ انتشار: ۲۸ فروردین ۱۳۹۱ش.
* «الصحیح من سیره النبی الاعظم(ص)» علامه مرتضی ترجمه و منتشر می‌شود، خبرگزاری مهر، تاریخ انتشار: ۲۸ فروردین ۱۳۹۱ش.
خط ۸۲: خط ۸۲:
{{پایان}}
{{پایان}}


== پیوند به بیرون ==
==پیوند به بیرون==
* [http://www.noormags.com/view/fa/articlepage/862704 الصحیح من سیرة النبی الاعظم(ص) رهیافتی نو به سیره‌نگاری]
*[http://www.noormags.com/view/fa/articlepage/862704 الصحیح من سیرة النبی الاعظم(ص) رهیافتی نو به سیره‌نگاری]
* [http://www.noormags.com/view/fa/articlepage/6706 جایگاه «الصحیح من سیرة النبی الاعظم(ص)» در سیره‌نگاری پس از انقلاب اسلامی]
*[http://www.noormags.com/view/fa/articlepage/6706 جایگاه «الصحیح من سیرة النبی الاعظم(ص)» در سیره‌نگاری پس از انقلاب اسلامی]
* [http://hiq.bou.ac.ir/article_14555_159be746c0fdf6df218c9ccbfaeae319.pdf روش‌شناسی سید جعفر مرتضی عاملی؛ در ارزیابی احتمالات تاریخی در: الصحیح من سیرة النبی الأعظم]
*[http://hiq.bou.ac.ir/article_14555_159be746c0fdf6df218c9ccbfaeae319.pdf روش‌شناسی سید جعفر مرتضی عاملی؛ در ارزیابی احتمالات تاریخی در: الصحیح من سیرة النبی الأعظم]
* [http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1092250 ررسی و نقد کتاب تاریخ‌نگاری «الصحیح من سیرة‌ النبی‌الاعظم(ص)»]
*[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1092250 ررسی و نقد کتاب تاریخ‌نگاری «الصحیح من سیرة‌ النبی‌الاعظم(ص)»]
{{کتاب‌شناسی پیامبر اکرم (ص)}}
{{کتاب‌شناسی پیامبر اکرم (ص)}}
{{کتاب های اهل بیت}}
{{کتاب های اهل بیت}}