پرش به محتوا

فزت و رب الکعبه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
[[پرونده:محراب مسجد کوفه.jpg|thumb|130px|حک عبارت فزت و رب الکعبه بر محراب مسجد کوفه]]
[[پرونده:محراب مسجد کوفه.jpg|thumb|130px|حک عبارت فزت و رب الکعبه بر محراب مسجد کوفه]]


بنا به گزارش ابن‌قتیبه دینوری تاریخ‌نگار قرن سوم هجری قمری، [[ابن‌ملجم مرادی|ابن‌ملجم]] به طرف على(ع) رفت و گفت: حُکم از آن خداست نه از آن تو، سپس با شمشیر ضربه‏‌اى بر پیشانى على(ع) زد. على(ع) گفت: «فُزْتُ وَ رَبِّ الْکَعْبَة؛ به خداى کعبه رستگار شدم».<ref>ابن‌قتیبه، الإمامة و السیاسة، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۸۰.</ref> [[مرتضی مطهری]] (ترور: ۱۳۵۸ش)، این عبارت را شاهدی بر این نکته ذکر می‌کند که از منظر اخلاق فردی، در منطق اسلام [[شهادت |شهادت]] موفقیت است نه شکست.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۷۶ش، ج۱۷، ص۵۶۶-۵۶۷.</ref>
بنا به گزارش ابن‌قتیبه دینوری تاریخ‌نگار قرن سوم هجری قمری، [[ابن‌ملجم مرادی|ابن‌ملجم]] به طرف على(ع) رفت و گفت: حُکم از آن خداست نه از آن تو، سپس با شمشیر ضربه‏‌اى بر پیشانى على(ع) زد. على(ع) گفت: «فُزْتُ وَ رَبِّ الْکَعْبَة؛ به خداى کعبه رستگار شدم».<ref>ابن‌قتیبه، الإمامة و السیاسة، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۸۰.</ref> [[مرتضی مطهری]] (ترور: ۱۳۵۸ش)، این عبارت را شاهدی بر این نکته ذکر می‌کند که از منظر اخلاق فردی، در منطق اسلام [[شهادت |شهادت]] برای شهید موفقیت است نه شکست<ref> مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۷۶ش، ج۱۷، ص۵۶۶-۵۶۷.</ref> ازاین‌رو جشن و شادمانی دارد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۲۴، ص۴۷۱.</ref>
 
عالمانی از شیعه مانند [[سید رضی]]،<ref>سید رضی، خصائص الأئمة، ۱۴۰۶ق، ص۶۳.</ref> [[ابن‌شهرآشوب]]<ref>ابن‌شهرآشوب‏، مناقب آل ابی‌طالب‏، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۱۱۹.</ref> و از اهل‌سنت مانند ابن‌اثیر<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۶۱۸.</ref> و بلاذُری<ref>بلاذری، أنساب الأشراف‏، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۴۸۸.</ref> این سخن را نقل کرده‌اند. البته تعدادی از منابع متأخر به‌جای عبارت مذکور با تغییری کوچک تعبیر «فزت برب الکعبة» را نقل کرده‌اند.<ref> برای نمونه نگاه کنید به: مازندرانی، شرح الکافی، ۱۳۸۲ش، ج۱۱، ص۲۲۵.</ref>
عالمانی از شیعه مانند [[سید رضی]]،<ref>سید رضی، خصائص الأئمة، ۱۴۰۶ق، ص۶۳.</ref> [[ابن‌شهرآشوب]]<ref>ابن‌شهرآشوب‏، مناقب آل ابی‌طالب‏، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۱۱۹.</ref> و از اهل‌سنت مانند ابن‌اثیر<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۶۱۸.</ref> و بلاذُری<ref>بلاذری، أنساب الأشراف‏، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۴۸۸.</ref> این سخن را نقل کرده‌اند. البته تعدادی از منابع متأخر به‌جای عبارت مذکور با تغییری کوچک تعبیر «فزت برب الکعبة» را نقل کرده‌اند.<ref> برای نمونه نگاه کنید به: مازندرانی، شرح الکافی، ۱۳۸۲ش، ج۱۱، ص۲۲۵.</ref>


بنا به نقل ابن‌عبدالبر تاریخ‌نگار قرن پنجم هجری قمری، پیش از امام علی(ع)، [[حرام بن ملحان]] در [[سریه بئر معونه|سَرِیه بئر معونه]] در [[سال ۴ هجری قمری|سال چهارم هجری]] به هنگام شهادت جمله «فزت و ربّ الکعبة» را بر زبان جاری کرده بود.<ref>ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۳۷.</ref>
بنا به نقل ابن‌عبدالبر تاریخ‌نگار قرن پنجم هجری قمری، پیش از امام علی(ع)، [[حرام بن ملحان]] در [[سریه بئر معونه|سَرِیه بئر معونه]] در [[سال ۴ هجری قمری|سال چهارم هجری]] به هنگام شهادت جمله «فزت و ربّ الکعبة» را بر زبان جاری کرده بود.<ref> ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۳۷.</ref>


به گفته مرتضی مطهری، حافظ در شعر زیر به سخنان امام علی(ع) در هنگام ضربت‌خوردن و پس از آن اشاره کرده است:<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۲۴، ص۴۷۱.</ref>
{{شعر۲
|خط اول=حافظ:
|دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند  | و اندر آن ظلمت شب آب حیاتم دادند
|چه مبارک سحری بود و چه فرخنده شبی| آن شب قدر که این تازه براتم دادند{{مدرک}}}}
==پانویس==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}
خط ۲۱: خط ۲۵:
* مازندرانی، محمدصالح بن احمد، شرح الکافی، محقق ابوالحسن‏ شعرانى، تهران، المکتبة الإسلامیة، ۱۳۸۲ش.
* مازندرانی، محمدصالح بن احمد، شرح الکافی، محقق ابوالحسن‏ شعرانى، تهران، المکتبة الإسلامیة، ۱۳۸۲ش.
* محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، قم، نشر معروف، ۱۳۹۲ش.
* محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، قم، نشر معروف، ۱۳۹۲ش.
* مطهری، مرتضی، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، تهران، صدرا، ۱۳۷۶ش.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{امام علی (ع)}}
{{امام علی (ع)}}