پرش به محتوا

امام محمد باقر علیه‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

(ویکی سازی)
خط ۲۸: خط ۲۸:


== زندگی‌نامه ==
== زندگی‌نامه ==
امام باقر(ع) فرزند [[امام سجاد(ع)]]  و [[فاطمه دختر امام حسن(ع)]] است.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۵۵.</ref> چون نسب او هم به امام حسن(ع) و هم به [[امام حسین(ع)]] می‌رسد، به او لقب هاشمیٌ بین هاشمیَین، علویٌ بین علویَین و فاطمیٌ بین فاطمیَین داده‌اند.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۵۸.</ref>
امام باقر(ع) فرزند [[امام سجاد(ع)]]  و [[فاطمه دختر امام حسن(ع)]] است.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۵۵.</ref> چون نسب او هم به امام حسن(ع) و هم به [[امام حسین(ع)]] می‌رسد، به او لقب هاشمیٌ بین هاشمیَّیْن، عَلَویٌّ بین علویَّیْن و فاطمیٌ بین فاطمیَّیْن داده‌اند.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۵۸.</ref>


بر پایه [[حدیث لوح]] که [[جابر بن عبدالله انصاری]] روایت کرده، پیامبر اکرم پیش از به دنیا آمدن امام باقر(ع)، نام او را محمد و لقبش را [[باقر]](شکافنده) گذاشته بود.<ref>قمی رازی، کفایة الاثر، ۱۴۰۱ق، ص۱۴۴-۱۴۵.</ref> او ملقب به «باقرالعلم»، «شاکر»، «هادی» و «امین» بود؛<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۲۱۰.</ref> اما مشهورترین لقبش «[[باقر (لقب)|باقر]]» (شکافنده) است.<ref>مجلسی، جلاء العیون، ۱۳۸۲ش، ص۸۴۹.</ref> یعقوبی می‌نویسد: «بدان سبب باقر نامیده شد که علم را شکافت.»<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص۲۸۹.</ref> به گفته [[شیخ مفید]]، امام باقر(ع) در علم، [[زهد]] و بزرگواری از همه برادرانش برتر و قدر و منزلتش بیشتر بود و همه او را به عظمت می‌ستودند.<ref> مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۵۷.</ref>
بر پایه [[حدیث لوح]] که [[جابر بن عبدالله انصاری]] روایت کرده، پیامبر اکرم پیش از به دنیا آمدن امام باقر(ع)، نام او را محمد و لقبش را [[باقر]](شکافنده) گذاشته بود.<ref>قمی رازی، کفایة الاثر، ۱۴۰۱ق، ص۱۴۴-۱۴۵.</ref> او ملقب به «باقرالعلم»، «شاکر»، «هادی» و «اَمین» بود؛<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۲۱۰.</ref> اما مشهورترین لقبش «[[باقر (لقب)|باقر]]» (شکافنده) است.<ref>مجلسی، جلاء العیون، ۱۳۸۲ش، ص۸۴۹.</ref> یعقوبی می‌نویسد: «بدان سبب باقر نامیده شد که علم را شکافت.»<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص۲۸۹.</ref> به گفته [[شیخ مفید]]، امام باقر(ع) در علم، [[زهد]] و بزرگواری از همه برادرانش برتر و قدر و منزلتش بیشتر بود و همه او را به عظمت می‌ستودند.<ref> مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۵۷.</ref>


[[کنیه]] اش «ابوجعفر» است<ref>طبری، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۲۱۶.</ref> در منابع روایی بیشتر با عنوان ابوجعفر اول یاد می‌شود،<ref>طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۹۷.</ref> تا با [[ابوجعفر ثانی]] ([[امام جواد(ع)]]) اشتباه نشود.<ref>اربلی، کشف الغمه، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۸۵۷.</ref>  
[[کنیه]] اش «ابوجعفر» است<ref>طبری، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۲۱۶.</ref> در منابع روایی بیشتر با عنوان ابوجعفر اول یاد می‌شود،<ref>طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۹۷.</ref> تا با [[ابوجعفر ثانی]] ([[امام جواد(ع)]]) اشتباه نشود.<ref>اربلی، کشف الغمه، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۸۵۷.</ref>  
خط ۳۹: خط ۳۹:
{{جعبه نقل قول| عنوان = امام باقر(ع) در [[کربلا]]| نقل‌قول = امام باقر(ع):{{سخ}}من چهارساله بودم که جدم [[حسین بن علی]] کشته شد. من شهادت وی و آنچه در آن وقت بر ما گذشت را به یاد دارم.|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[احمد بن ابی‌یعقوب|یعقوبی]]، [[تاریخ یعقوبی (کتاب)|تاریخ یعقوبی]]، ج۲، ص۲۸۹.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه=#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
{{جعبه نقل قول| عنوان = امام باقر(ع) در [[کربلا]]| نقل‌قول = امام باقر(ع):{{سخ}}من چهارساله بودم که جدم [[حسین بن علی]] کشته شد. من شهادت وی و آنچه در آن وقت بر ما گذشت را به یاد دارم.|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[احمد بن ابی‌یعقوب|یعقوبی]]، [[تاریخ یعقوبی (کتاب)|تاریخ یعقوبی]]، ج۲، ص۲۸۹.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه=#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}


امام باقر(ع) در [[۱ رجب]] [[سال ۵۷ قمری]] در [[مدینه]] به دنیا آمد.<ref>طبری، دلائل الإمامة، ۱۴۱۳ق، ص۲۱۵؛ طبرسی، إعلام الورى، ۱۴۱۷ق، ج‏۱، ص۴۹۸.</ref> برخی  ولادتش را [[۳ صفر]] همان سال نقل کرده‌اند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۶، ص۲۱۲.</ref> او در [[واقعه کربلا]] در حالی که خردسال بود، حضور داشت.<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص۲۸۹.</ref> [[ابن‌شهرآشوب|ابن شهرآشوب]] در [[مناقب آل ابی‌طالب (کتاب)|مناقب]]  از دو کتاب «البِدَع» و «شرح الاخبار» نقل کرده که آن که در [[کربلا]] کشته شده علی اصغر است که  حدوداً دوازده ساله بوده و نسل امام حسین(ع) از علی اکبر (که همان امام سجاد است) تداوم یافته است. وی این قول را قابل اعتماد دانسته و سن علی بن الحسین(امام سجاد) پسر بزرگ امام حسین را در کربلا ۳۰ و سن امام محمد باقر(ع) را ۱۵ دانسته است. <ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۱۷۴</ref>.{{یاد| فَإِنَّ عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ كَانَ يَوْمَ كَرْبَلَاءَ مِنْ أَبْنَاءِ ثَلَاثِينَ سَنَةً وَ أَنَّ مُحَمَّدَ الْبَاقِرَ ع ابْنُهُ كَانَ يَوْمَئِذٍ مِنْ أَبْنَاءِ خَمْسَ عَشْرَةَ سَنَةً وَ كَانَ لِعَلِيٍّ الْأَصْغَرِ الْمَقْتُولِ نَحْوُ اثْنَتَيْ عَشْرَةَ سَنَةً. آن‌چه در کتاب شرح الاخبار قاضی نعمان مغربی است این است که علی اکبر در کربلا ۲۳ ساله و فرزندش امام باقر دوساله بوده‌اند. قاضی نعمان مغربی، شرح الاخبار فی فضائل الائمة الاطهار، الناشر
امام باقر(ع) در [[۱ رجب]] [[سال ۵۷ قمری]] در [[مدینه]] به دنیا آمد.<ref>طبری، دلائل الإمامة، ۱۴۱۳ق، ص۲۱۵؛ طبرسی، إعلام الورى، ۱۴۱۷ق، ج‏۱، ص۴۹۸.</ref> برخی  ولادتش را [[۳ صفر]] همان سال نقل کرده‌اند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۶، ص۲۱۲.</ref> او در [[واقعه کربلا]] در حالی که خردسال بود، حضور داشت.<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص۲۸۹.</ref> [[ابن‌شهرآشوب|ابن شهرآشوب]] در [[مناقب آل ابی‌طالب (کتاب)|مناقب]]  از دو کتاب «البِدَع» و «شرح الاخبار» نقل کرده که آن که در [[کربلا]] کشته شده علی اصغر است که  حدوداً دوازده ساله بوده و نسل امام حسین(ع) از علی اکبر (که همان امام سجاد است) تداوم یافته است. وی این قول را قابل اعتماد دانسته و سن علی بن الحسین(امام سجاد) پسر بزرگ امام حسین را در کربلا ۳۰ و سن امام محمد باقر(ع) را ۱۵ دانسته است. <ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۱۷۴</ref>.{{یاد| فَإِنَّ عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ كَانَ يَوْمَ كَرْبَلَاءَ مِنْ أَبْنَاءِ ثَلَاثِينَ سَنَةً وَ أَنَّ مُحَمَّدَ الْبَاقِرَ (ع) ابْنُهُ كَانَ يَوْمَئِذٍ مِنْ أَبْنَاءِ خَمْسَ عَشْرَةَ سَنَةً وَ كَانَ لِعَلِيٍّ الْأَصْغَرِ الْمَقْتُولِ نَحْوُ اثْنَتَيْ عَشْرَةَ سَنَةً. آن‌چه در کتاب شرح الاخبار قاضی نعمان مغربی است این است که علی اکبر در کربلا ۲۳ ساله و فرزندش امام باقر دوساله بوده‌اند. <ref>قاضی نعمان مغربی، شرح الاخبار فی فضائل الائمة الاطهار، الناشر


مؤسسة النشر الإسلامي، ج۳، ص۱۵۴.}}
مؤسسة النشر الإسلامي، ج۳، ص۱۵۴.</ref>}}


[[شهادت]] امام باقر(ع) را در ۵۷ سالگی<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۵۸؛ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۲۱۰.</ref> و در [[۷ ذی‌الحجه]] [[سال ۱۱۴ هجری قمری]] دانسته‌اند؛<ref>نوبختی، فرق الشیعة، ۱۴۰۴ق، ص۶۱.</ref> البته برخی به جای [[ذی‌الحجه]] از [[ربیع الاول]] یا [[ربیع الثانی]] نام برده‌اند.<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۲۱۰؛ جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۳ش، ص۲۸۶.</ref> همچنین نقل‌های دیگری مبنی بر شهادتش در سال‌های ۱۱۵ق، ۱۱۶ق و ۱۱۸ق وجود دارد.<ref> جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۳ش، ص۲۸۶.</ref>  
[[شهادت]] امام باقر(ع) را در ۵۷ سالگی<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۵۸؛ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۲۱۰.</ref> و در [[۷ ذی‌الحجه]] [[سال ۱۱۴ هجری قمری]] دانسته‌اند؛<ref>نوبختی، فرق الشیعة، ۱۴۰۴ق، ص۶۱.</ref> البته برخی به جای [[ذی‌الحجه]] از [[ربیع الاول]] یا [[ربیع الثانی]] نام برده‌اند.<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۲۱۰؛ جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۳ش، ص۲۸۶.</ref> همچنین نقل‌های دیگری مبنی بر شهادتش در سال‌های ۱۱۵ق، ۱۱۶ق و ۱۱۸ق وجود دارد.<ref> جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۳ش، ص۲۸۶.</ref>  
خط ۶۵: خط ۶۵:
| ام ولد|| [[کنیز]] || [[علی بن محمد باقر (ع)|علی]]، زینب  
| ام ولد|| [[کنیز]] || [[علی بن محمد باقر (ع)|علی]]، زینب  
|-align=center
|-align=center
| ام ولد|| [[کنیز]] || ام سلمه
| ام ولد|| [[کنیز]] || اُمِّ سَلَمه


|}
|}
۱۷٬۴۳۲

ویرایش