۵٬۲۷۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←مذهب) |
||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
'''سیدجمالالدین احمد بن علی بن حسین حسنی حسینی''' (حدود۷۴۸- ۸۲۸ق/۱۳۴۷-۱۴۲۴م)، معروف به '''اِبْنِ عِنَبه'''، مورخ و نسب شناس [[شیعی|شیعی]] است. وی از شاگردان [[ابن معیه|ابن مُعَیه]] و در دوره [[شهید اول]] زندگی میکرد و هر دو از طریق ابن معیه از [[علامه حلی]] [[روایت]] کردهاند. مهمترین اثر او [[عمدة الطالب فی انساب آل ابی طالب]] است. در مورد مذهب او اختلافاتی وجود دارد، شواهدی بر [[زیدیه|زیدی]] یا [[امامیه|امامی]] بودن او، وجود دارد. | '''سیدجمالالدین احمد بن علی بن حسین حسنی حسینی''' (حدود۷۴۸- ۸۲۸ق/۱۳۴۷-۱۴۲۴م)، معروف به '''اِبْنِ عِنَبه'''، مورخ و نسب شناس [[شیعی|شیعی]] است. وی از شاگردان [[ابن معیه|ابن مُعَیه]] و در دوره [[شهید اول]] زندگی میکرد و هر دو از طریق ابن معیه از [[علامه حلی]] [[روایت]] کردهاند. مهمترین اثر او [[عمدة الطالب فی انساب آل ابی طالب]] است. در مورد مذهب او اختلافاتی وجود دارد، شواهدی بر [[زیدیه|زیدی]] یا [[امامیه|امامی]] بودن او، وجود دارد. | ||
== زندگینامه == | ==زندگینامه== | ||
سید احمد بن علی بن الحسین بن علی بن مهنا بن عنبة در سال ۷۴۸ ه.ق دیده به جهان گشود. ابن عنبة در [[ماه صفر]] ۸۲۸ ه.ق در شهر [[کرمان|کرمان]] دیده از جهان فرو بست.<ref>عمدة الطالب، ص۱۶.</ref> | سید احمد بن علی بن الحسین بن علی بن مهنا بن عنبة در سال ۷۴۸ ه.ق دیده به جهان گشود. ابن عنبة در [[ماه صفر]] ۸۲۸ ه.ق در شهر [[کرمان|کرمان]] دیده از جهان فرو بست.<ref>عمدة الطالب، ص۱۶.</ref> | ||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
برخی در [[شیعه|شیعی]] بودنش تردید کردهاند.<ref>دوانی، ج۴، ص۳۲۴</ref>ولی به نظر میرسد این مطلب درست نباشد، هرچند [[امامیه|امامی]] بودن وی چندان قطعی نیست.<ref>اعلمی، ج۳، ص۱۹۹</ref> | برخی در [[شیعه|شیعی]] بودنش تردید کردهاند.<ref>دوانی، ج۴، ص۳۲۴</ref>ولی به نظر میرسد این مطلب درست نباشد، هرچند [[امامیه|امامی]] بودن وی چندان قطعی نیست.<ref>اعلمی، ج۳، ص۱۹۹</ref> | ||
==== زیدی بودن ==== | |||
برخی او را [[زیدیه|زیدی]] دانستهاند،<ref>اعلمی، ج۳، ص۱۹۹</ref> تعابیر و اشارههایی که او دارد، مؤید این مطلب است که او زیدیمسلک باشد. به عنوان مثال، او درباره [[امام مهدی(عج)]] میگوید: «ثانی عشر الائمه عند الامامیه و هو القائم المنتظر عندهم»<ref>عمدة الطالب، چاپی، ص۱۹۹</ref> و مهمتر از آن در دیباچه ''عمدة الطالب تیموری''،<ref>عمدة الطالب تیموری، ص۵-۶</ref> آنجا که از اوصاف امیر [[تیمور گورکانی]] سخن میگوید، او را بدین عبارت میستاید: «... صاحب الملکات العلیة و الانباء النبویة، و الفصاحة الصدیقیة، و الحصانة الفاروقیة و السماحة النوریة، و الحماسة المرتضویة...». | برخی او را [[زیدیه|زیدی]] دانستهاند،<ref>اعلمی، ج۳، ص۱۹۹</ref> تعابیر و اشارههایی که او دارد، مؤید این مطلب است که او زیدیمسلک باشد. به عنوان مثال، او درباره [[امام مهدی(عج)]] میگوید: «ثانی عشر الائمه عند الامامیه و هو القائم المنتظر عندهم»<ref>عمدة الطالب، چاپی، ص۱۹۹</ref> و مهمتر از آن در دیباچه ''عمدة الطالب تیموری''،<ref>عمدة الطالب تیموری، ص۵-۶</ref> آنجا که از اوصاف امیر [[تیمور گورکانی]] سخن میگوید، او را بدین عبارت میستاید: «... صاحب الملکات العلیة و الانباء النبویة، و الفصاحة الصدیقیة، و الحصانة الفاروقیة و السماحة النوریة، و الحماسة المرتضویة...». | ||
==== امامیبودن ==== | |||
برخی نیز او را شیعه امامی دانستهاند و معتقدند احتمال [[شیعه اثناعشری|شیعی]] و امامی بودن او پذیرفتنیتر است. بهویژه اینکه او شاگرد و داماد [[ابن معیه|ابن مُعَیه]] شیعی بود و بخش نخستین زندگیاش را در خدمت او به سر برد و از دانش او استفاده کرده و همواره به استاد وفادار ماند. | برخی نیز او را شیعه امامی دانستهاند و معتقدند احتمال [[شیعه اثناعشری|شیعی]] و امامی بودن او پذیرفتنیتر است. بهویژه اینکه او شاگرد و داماد [[ابن معیه|ابن مُعَیه]] شیعی بود و بخش نخستین زندگیاش را در خدمت او به سر برد و از دانش او استفاده کرده و همواره به استاد وفادار ماند. | ||
خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
===آثار دیگر=== | ===آثار دیگر=== | ||
آثار دیگر ابن عنبه که نسخههای خطی آنها در دست است، از این قرارند: | آثار دیگر ابن عنبه که نسخههای خطی آنها در دست است، از این قرارند: | ||
# بحرالانساب فی نسب بنی هاشم (عربی)، که در [[آستان قدس رضوی]]<ref>آستان، ص۷۶</ref>، دارالکتب [[مصر]]<ref>خدیویه، ج۵، ص۱۷</ref>، معهد المخطوطات العربیة<ref>وکیل، ج۲ (۴)، ص۵۹</ref> و [[کتابخانه حکیم]] در [[نجف]]<ref>نجف، ج۲، ص۱۹۶</ref> وجود دارد. | #بحرالانساب فی نسب بنی هاشم (عربی)، که در [[آستان قدس رضوی]]<ref>آستان، ص۷۶</ref>، دارالکتب [[مصر]]<ref>خدیویه، ج۵، ص۱۷</ref>، معهد المخطوطات العربیة<ref>وکیل، ج۲ (۴)، ص۵۹</ref> و [[کتابخانه حکیم]] در [[نجف]]<ref>نجف، ج۲، ص۱۹۶</ref> وجود دارد. | ||
# التحفة الجمالیة فی انساب الطالبیة (فارسی)، که نسخهای از آن در [[کتابخانه مرعشی]] [[قم]] موجود است.<ref>مرعشی، ص۴۳</ref> | #التحفة الجمالیة فی انساب الطالبیة (فارسی)، که نسخهای از آن در [[کتابخانه مرعشی]] [[قم]] موجود است.<ref>مرعشی، ص۴۳</ref> | ||
# [[زرکلی]]<ref>زرکلی، ج۱، ص۱۷۷</ref>از کتابی خطی به نام رسالة فی اصول شجرة السادة آل ابی علوی، تألیف وی نیز نام میبرد. | #[[زرکلی]]<ref>زرکلی، ج۱، ص۱۷۷</ref>از کتابی خطی به نام رسالة فی اصول شجرة السادة آل ابی علوی، تألیف وی نیز نام میبرد. | ||
# [[آقا بزرگ تهرانی|آقابزرگ]]<ref>آقا بزرگ، ج۲، ص۳۷۶</ref> کتاب دیگری تحت عنوان انساب آل ابی طالب به ابن عنبه نسبت داده و احتمال داده که این کتاب ترجمه عمدة الطالب با تغییراتی اندک است. | #[[آقا بزرگ تهرانی|آقابزرگ]]<ref>آقا بزرگ، ج۲، ص۳۷۶</ref> کتاب دیگری تحت عنوان انساب آل ابی طالب به ابن عنبه نسبت داده و احتمال داده که این کتاب ترجمه عمدة الطالب با تغییراتی اندک است. | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
== یادداشت == | ==یادداشت== | ||
{{یادداشتها}} | {{یادداشتها}} | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* آستان قدس، فهرست. | * آستان قدس، فهرست. | ||
خط ۱۰۷: | خط ۱۰۷: | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* منبع مقاله: [https://www.cgie.org.ir/fa/article/223925/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%B9%D9%86%D8%A8%D9%87 دایرة المعارف بزرگ اسلامی] | *منبع مقاله: [https://www.cgie.org.ir/fa/article/223925/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%B9%D9%86%D8%A8%D9%87 دایرة المعارف بزرگ اسلامی] | ||
{{مورخان شیعه}} | {{مورخان شیعه}} | ||
{{رجالیان شیعه}} | {{رجالیان شیعه}} |