حق والدین: تفاوت میان نسخه‌ها
اصلاح نویسه‌های عربی
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) (اصلاح نویسه‌های عربی) |
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) (اصلاح نویسه‌های عربی) |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
رعایت حق والدین از دستورات مهمّ الهی قلمداد شده<ref>سپاه پاسداران، معارف قرآن، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص۷۸.</ref> و پس از حق خدا، آن را بزرگترین حق بر گردن فرزند دانسته‌اند.<ref>رشید رضا، تفسیر المنار، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۱۸۶؛ فضل الله، من وحی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۷، ص۲۵۹.</ref> | رعایت حق والدین از دستورات مهمّ الهی قلمداد شده<ref>سپاه پاسداران، معارف قرآن، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص۷۸.</ref> و پس از حق خدا، آن را بزرگترین حق بر گردن فرزند دانسته‌اند.<ref>رشید رضا، تفسیر المنار، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۱۸۶؛ فضل الله، من وحی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۷، ص۲۵۹.</ref> | ||
نیکی و [[احسان به والدین]] که از جمله حقوق پدر و مادر شمرده می‌شود،<ref>ابوالسعود، تفسیر ابی‌السعود، ۱۹۸۳م، ج۳، ص۱۹۸.</ref> چندین بار در [[قرآن]] مورد تأکید قرار گرفته است.<ref>«وَصَّینَا الاْنسانَ بِوالِدَیهِ حُسناً/ إحساناً»؛ سوره عنکبوت، آیه ۸؛ سوره اَحقاف، آیه ۱۵.</ref> تکرار این سفارش، آن هم بلافاصله پس از امر به [[عبادت|عبادت خدا]] و نهی از [[شرک|شرک ورزیدن]] به او<ref>سوره بقره، آیه ۸۳؛ سوره نساء، آیه ۳۶؛ سوره اَنعام، آیه ۱۵۱؛ سوره اِسراء، آیه ۲۳.</ref> را نشانهٔ اهمیت ویژه این آموزه اخلاقی و دینی دانسته‌اند.<ref>شاه‌عبدالعظیمی، تفسیر اثنی عشری، ۱۳۶۳ش، ج۷، ص۳۵۵.</ref><br> | نیکی و [[احسان به والدین]] که از جمله حقوق پدر و مادر شمرده می‌شود،<ref>ابوالسعود، تفسیر ابی‌السعود، ۱۹۸۳م، ج۳، ص۱۹۸.</ref> چندین بار در [[قرآن]] مورد تأکید قرار گرفته است.<ref>«وَصَّینَا الاْنسانَ بِوالِدَیهِ حُسناً/ إحساناً»؛ سوره عنکبوت، آیه ۸؛ سوره اَحقاف، آیه ۱۵.</ref> تکرار این سفارش، آن هم بلافاصله پس از امر به [[عبادت|عبادت خدا]] و نهی از [[شرک|شرک ورزیدن]] به او<ref>سوره بقره، آیه ۸۳؛ سوره نساء، آیه ۳۶؛ سوره اَنعام، آیه ۱۵۱؛ سوره اِسراء، آیه ۲۳.</ref> را نشانهٔ اهمیت ویژه این آموزه اخلاقی و دینی دانسته‌اند.<ref>شاه‌عبدالعظیمی، تفسیر اثنی عشری، ۱۳۶۳ش، ج۷، ص۳۵۵.</ref><br> | ||
در جوامع حدیثی [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنّی]] نیز بر جایگاه ویژه والدین تأکید شده و بخش مستقلی بدان اختصاص یافته است.<ref>برای نمونه رجوع کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۵۷؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۷۱، ص۲۲؛ بخاری، صحیح بخاری، ۱۴۲۲ق، ج۸، ص۲؛ | در جوامع حدیثی [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنّی]] نیز بر جایگاه ویژه والدین تأکید شده و بخش مستقلی بدان اختصاص یافته است.<ref>برای نمونه رجوع کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۵۷؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۷۱، ص۲۲؛ بخاری، صحیح بخاری، ۱۴۲۲ق، ج۸، ص۲؛ مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، ج۸، ص۱.</ref> تا جایی که حق‌ناشناسی و نافرمانی از آنان را [[حرام]] و در زمرهٔ [[گناهان کبیره]] برشمرده‌اند.<ref>رجوع کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۲۷۸؛ بخاری، صحیح بخاری، ۱۴۲۲ق، ج۸، ص۴.</ref> | ||
سفارش به حق و احترام والدین در برخی کتاب‌های ادیان دیگر همچون [[عهد عتیق]] نیز آمده است.<ref>رجوع کنید به کتاب مقدس، سفر لاویان، ۱۹، آیه ۲ـ۴؛ سفر خروج، ۱۲، آیه ۲۰؛ سفر تثنیه، ۵، آیه ۱۶.</ref> | سفارش به حق و احترام والدین در برخی کتاب‌های ادیان دیگر همچون [[عهد عتیق]] نیز آمده است.<ref>رجوع کنید به کتاب مقدس، سفر لاویان، ۱۹، آیه ۲ـ۴؛ سفر خروج، ۱۲، آیه ۲۰؛ سفر تثنیه، ۵، آیه ۱۶.</ref> | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
احسان و احترام به والدین جزو حقوق پدر و مادر شمرده می‌شود.<ref>ابوالسعود، تفسیر ابی‌السعود، ۱۹۸۳م، ج۳، ص۱۹۸؛ عباس‌نژاد، روانشناسی و علوم تربیتی، ۱۳۸۴ش، ص۸۱.</ref> [[شیخ حر عاملی|شیخ حُر عاملی]] در [[وسائل الشیعة (کتاب)|کتاب وسائل]] بخشی با عنوان حقوق والدین آورده و در آن، [[حدیث|احادیثی]] را دربارهٔ نیکی، احسان و احترام نسبت به پدر و مادر ذکر کرده است.<ref>شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۹ق، ج۲۱، ص۵۰۵.</ref><br> | احسان و احترام به والدین جزو حقوق پدر و مادر شمرده می‌شود.<ref>ابوالسعود، تفسیر ابی‌السعود، ۱۹۸۳م، ج۳، ص۱۹۸؛ عباس‌نژاد، روانشناسی و علوم تربیتی، ۱۳۸۴ش، ص۸۱.</ref> [[شیخ حر عاملی|شیخ حُر عاملی]] در [[وسائل الشیعة (کتاب)|کتاب وسائل]] بخشی با عنوان حقوق والدین آورده و در آن، [[حدیث|احادیثی]] را دربارهٔ نیکی، احسان و احترام نسبت به پدر و مادر ذکر کرده است.<ref>شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۹ق، ج۲۱، ص۵۰۵.</ref><br> | ||
در احادیث معصومان آمده است، نیکیِ در رفتار با پدر و مادر، از برترین<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۵۸.</ref> و محبوب‌ترینِ اعمال نزد خدا<ref>بخاری، صحیح بخاری، ۱۴۲۲ق، ج۸، ص۲.</ref> و از ویژگی‌های بارز [[شیعه|شیعیان]] است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۷۴.</ref> همچنین خشنودی و خشم الهی در خشنودی و ناخشنودی آنها از فرزندانشان ارزیابی گردیده<ref>ترمذی، سنن الترمذی، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص ۲۰۷؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۲۸.</ref> و گفته شده در کوتاهیِ احسان به آنها هیچ عذری پذیرفته نیست.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۶۲.</ref><br> | در احادیث معصومان آمده است، نیکیِ در رفتار با پدر و مادر، از برترین<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۵۸.</ref> و محبوب‌ترینِ اعمال نزد خدا<ref>بخاری، صحیح بخاری، ۱۴۲۲ق، ج۸، ص۲.</ref> و از ویژگی‌های بارز [[شیعه|شیعیان]] است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۷۴.</ref> همچنین خشنودی و خشم الهی در خشنودی و ناخشنودی آنها از فرزندانشان ارزیابی گردیده<ref>ترمذی، سنن الترمذی، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص ۲۰۷؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۲۸.</ref> و گفته شده در کوتاهیِ احسان به آنها هیچ عذری پذیرفته نیست.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۶۲.</ref><br> | ||
دربارهٔ [[سیره نبوی|سیره پیامبر]] نیز گزارش شده که او [[رضاع|مادر رضاعی]] خود را بسیار بزرگ می‌داشت<ref>ابوداوود، سنن ابوداوود، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۵۰۷-۵۰۸.</ref> و کسانی که با پدر و مادر خویش خوش‌رفتار بودند را احترام می‌نمود.<ref> | دربارهٔ [[سیره نبوی|سیره پیامبر]] نیز گزارش شده که او [[رضاع|مادر رضاعی]] خود را بسیار بزرگ می‌داشت<ref>ابوداوود، سنن ابوداوود، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۵۰۷-۵۰۸.</ref> و کسانی که با پدر و مادر خویش خوش‌رفتار بودند را احترام می‌نمود.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۶۱.</ref> | ||
بر این اساس، مسلمانان به نیکی در حق والدین و تحمل سختی‌های نگهداری از آنها امر شده‌اند،<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۶۲؛ شیخ صدوق، مَن لا یَحضُرُه الفقیه، ۱۴۱۳، ج۴، ص۴۰۷ و ۴۰۸.</ref> گرچه والدین [[شرک|مشرک]] <ref>بخاری، صحیح بخاری، ۱۴۲۲ق، ج۸، ص۴.</ref> یا بدکار باشند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۶۲.</ref> | بر این اساس، مسلمانان به نیکی در حق والدین و تحمل سختی‌های نگهداری از آنها امر شده‌اند،<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۶۲؛ شیخ صدوق، مَن لا یَحضُرُه الفقیه، ۱۴۱۳، ج۴، ص۴۰۷ و ۴۰۸.</ref> گرچه والدین [[شرک|مشرک]] <ref>بخاری، صحیح بخاری، ۱۴۲۲ق، ج۸، ص۴.</ref> یا بدکار باشند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۶۲.</ref> | ||
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
*سعیدبن هبةاللّه قطب‌راوندی، کتاب سلوة الحزین، المعروف ب الدعوات، قم ۱۴۰۷. | *سعیدبن هبةاللّه قطب‌راوندی، کتاب سلوة الحزین، المعروف ب الدعوات، قم ۱۴۰۷. | ||
*سلیمان‌بن احمد طبرانی، مسندالشامیین، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی، بیروت ۱۴۱۷/۱۹۹۶. | *سلیمان‌بن احمد طبرانی، مسندالشامیین، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی، بیروت ۱۴۱۷/۱۹۹۶. | ||
* | *ابوداوود، سلیمان بن اشعث، سنن ابوداوود، چاپ سعید محمد لحام، بیروت، ۱۴۱۰ق. | ||
*سیوطی، عبدالرحمان‌بن ابی‌بکر سیوطی، الدرالمنثور فی‌التفسیر بالمأثور، چاپ نجدت نجیب، بیروت ۱۴۲۱/۲۰۰۱. | *سیوطی، عبدالرحمان‌بن ابی‌بکر سیوطی، الدرالمنثور فی‌التفسیر بالمأثور، چاپ نجدت نجیب، بیروت ۱۴۲۱/۲۰۰۱. | ||
*شاه‌عبدالعظیمی، حسین، تفسیر اثنی عشری، تهران، میقات، چاپ اول، ۱۳۶۳ش. | *شاه‌عبدالعظیمی، حسین، تفسیر اثنی عشری، تهران، میقات، چاپ اول، ۱۳۶۳ش. | ||
| خط ۱۱۷: | خط ۱۱۷: | ||
*محمدبن عبداللّه حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، و بذیله التلخیص للحافظ الذهبی، بیروت: دارالمعرفة، بی‌تا. | *محمدبن عبداللّه حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، و بذیله التلخیص للحافظ الذهبی، بیروت: دارالمعرفة، بی‌تا. | ||
*محمدبن عمر فخررازی، التفسیر الکبیر، او، مفاتیح‌الغیب، بیروت ۱۴۲۱/۲۰۰۰. | *محمدبن عمر فخررازی، التفسیر الکبیر، او، مفاتیح‌الغیب، بیروت ۱۴۲۱/۲۰۰۰. | ||
* | *ترمذی، محمد بن عیسی، سنن الترمذی، بیروت، چاپ عبدالوهاب عبداللطیف، ۱۴۰۳ق. | ||
*محمدبن محمد نصیرالدین طوسی، اخلاق ناصری، چاپ مجتبی می‌نوی و علیرضا حیدری، تهران ۱۳۶۰ش. | *محمدبن محمد نصیرالدین طوسی، اخلاق ناصری، چاپ مجتبی می‌نوی و علیرضا حیدری، تهران ۱۳۶۰ش. | ||
*مسکویه، احمد بن محمد، تهذیب الأخلاق و تطهیر الأعراق، بی جا، طلیعة النور، چاپ اول، ۱۴۲۶ق. | *مسکویه، احمد بن محمد، تهذیب الأخلاق و تطهیر الأعراق، بی جا، طلیعة النور، چاپ اول، ۱۴۲۶ق. | ||
* | *مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، بیروت، دارالفکر، بی‌تا. | ||
*مصباح الشریعة، منسوب به امام‌جعفر صادق (ع)، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۰/۱۹۸۰. | *مصباح الشریعة، منسوب به امام‌جعفر صادق (ع)، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۰/۱۹۸۰. | ||
*مکارم شیرازی، ناصر، استفتائات جدید، محقق و مصحح: علیان‌نژادی، ابوالقاسم، قم، انتشارات مدرسه امام علی بن ابی طالب(ع)، چاپ دوم، ۱۴۲۷ق. | *مکارم شیرازی، ناصر، استفتائات جدید، محقق و مصحح: علیان‌نژادی، ابوالقاسم، قم، انتشارات مدرسه امام علی بن ابی طالب(ع)، چاپ دوم، ۱۴۲۷ق. | ||
| خط ۱۲۸: | خط ۱۲۸: | ||
*همو، علل‌الشرایع، نجف ۱۳۸۵ـ۱۳۸۶، چاپ افست قم، بی‌تا. | *همو، علل‌الشرایع، نجف ۱۳۸۵ـ۱۳۸۶، چاپ افست قم، بی‌تا. | ||
*همو، عیون اخبارالرضا، چاپ مهدی لاجوردی، قم ۱۳۶۳ش. | *همو، عیون اخبارالرضا، چاپ مهدی لاجوردی، قم ۱۳۶۳ش. | ||
* | *شیخ صدوق، محمد بن علی بن بابویه، من لا یحضره الفقیه، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق. | ||
*همو، مصباح المتهجّد، بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۱. | *همو، مصباح المتهجّد، بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۱. | ||
{{چپ‌چین}} | {{چپ‌چین}} | ||