حق والدین: تفاوت میان نسخه‌ها
اصلاح نویسه‌های عربی
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) (اصلاح نویسه‌های عربی) |
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) (اصلاح نویسه‌های عربی) |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
{{اشتباه نشود|احسان به والدین}} | {{اشتباه نشود|احسان به والدین}} | ||
'''حَقّ والدین''' حقوقی است که پدر و مادر بر عهده فرزندان خویش دارند. رعایت حق والدین، از آموزه‌های اخلاقی دین [[اسلام]] است و در [[قرآن]] و [[احادیث]] بر آن تاکید شده است. در قرآن نیکوکاری نسبت به والدین پس از [[عبادت خدا]] و نهی از [[شرک]] ورزیدن به او آمده و سپاسگزاری از پدر و مادر با شکرگزاری از خدا مقارن شده است؛ البته اطاعت از والدین نباید به مخالفت الهی بیانجامد.<br> | '''حَقّ والدین''' حقوقی است که پدر و مادر بر عهده فرزندان خویش دارند. رعایت حق والدین، از آموزه‌های اخلاقی دین [[اسلام]] است و در [[قرآن]] و [[احادیث]] بر آن تاکید شده است. در قرآن نیکوکاری نسبت به والدین پس از [[عبادت خدا]] و نهی از [[شرک]] ورزیدن به او آمده و سپاسگزاری از پدر و مادر با شکرگزاری از خدا مقارن شده است؛ البته اطاعت از والدین نباید به مخالفت الهی بیانجامد.<br> | ||
در احادیث، فرمان‌برداری از پدر و مادر از نشانه‌های [[ایمان]]، نگاه کردن به آنان [[عبادت]] و نیک‌رفتاری با آنان از محبوب‌ترین اعمال نزد خدا و رضا و غضب الهی در خشنودی یا ناخشنودی والدین از فرزندانشان است. بنا بر روایات کسی که به والدین خود نیکی می‌کند، به [[بهشت]] وارد می‌شود و نیکی‌هایی که به نیابت از والدین انجام می‌دهد و حتی بیش از آن، برای او ثبت می‌شود. در مقابل [[عاق والدین|عقوق والدین]] موجب محرومیت از بهشت، [[لعن]] خدا، سلب توجه و رحمت و نعمت پرورد | در احادیث، فرمان‌برداری از پدر و مادر از نشانه‌های [[ایمان]]، نگاه کردن به آنان [[عبادت]] و نیک‌رفتاری با آنان از محبوب‌ترین اعمال نزد خدا و رضا و غضب الهی در خشنودی یا ناخشنودی والدین از فرزندانشان است. بنا بر روایات کسی که به والدین خود نیکی می‌کند، به [[بهشت]] وارد می‌شود و نیکی‌هایی که به نیابت از والدین انجام می‌دهد و حتی بیش از آن، برای او ثبت می‌شود. در مقابل [[عاق والدین|عقوق والدین]] موجب محرومیت از بهشت، [[لعن]] خدا، سلب توجه و رحمت و نعمت پرورد. | ||
==اهمیت حق والدین== | ==اهمیت حق والدین== | ||
{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول = {{حدیث|وَاعْبُدُوا اللَّـهَ وَلَا تُشْرِ‌کُوا بِهِ شَیْئًا وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا|ترجمه=و خدا را بپرستید، و چیزی را با او شریک مگردانید؛ و به پدر و مادر احسان کنید.}} |تاریخ بایگانی | منبع = <small> نساء، ۳۶، ترجمه [[محمدمهدی فولادوند|فولادوند]]. </small> | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px | اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ecfcf4| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}} | {{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول = {{حدیث|وَاعْبُدُوا اللَّـهَ وَلَا تُشْرِ‌کُوا بِهِ شَیْئًا وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا|ترجمه=و خدا را بپرستید، و چیزی را با او شریک مگردانید؛ و به پدر و مادر احسان کنید.}} |تاریخ بایگانی | منبع = <small> نساء، ۳۶، ترجمه [[محمدمهدی فولادوند|فولادوند]]. </small> | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px | اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ecfcf4| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}} | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۱: | ||
به گفته [[میرزای قمی]] از فقیهان شیعه، وجوب اطاعت از پدر و مادر در برخی موارد مورد [[اجماع]] فقیهان است.<ref>میرزای قمّی، جامع الشتات، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۲۴۰.</ref> وی اقدام به [[مباح|کار مباحی]] که والدین از آن راضی نباشند را جایز نمی‌داند، مگر اینکه انجام ندادنش به ضرر فرزند باشد.<ref>میرزای قمّی، جامع الشتات، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۲۴۰.</ref> | به گفته [[میرزای قمی]] از فقیهان شیعه، وجوب اطاعت از پدر و مادر در برخی موارد مورد [[اجماع]] فقیهان است.<ref>میرزای قمّی، جامع الشتات، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۲۴۰.</ref> وی اقدام به [[مباح|کار مباحی]] که والدین از آن راضی نباشند را جایز نمی‌داند، مگر اینکه انجام ندادنش به ضرر فرزند باشد.<ref>میرزای قمّی، جامع الشتات، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۲۴۰.</ref> | ||
عده‌ای از فقیهان همچون [[محمدحسن نجفی|صاحب جواهر]]، [[سید محسن طباطبائی حکیم|سید محسن حکیم]] و [[ناصر مکارم شیرازی]] نیز معتقدند، وجوب اطاعت از پدر و مادر مربوط جایی است که نافرمانی فرزند موجب آزار آنان گردد.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۱، ص۲۳؛ حکیم، مستمسک العروة الوثقی، ۱۴۱۶ق، ج۷، ص۱۶۹؛ مکارم شیرازی، استفتائات جدید، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۴۹۴.</ref><br> | عده‌ای از فقیهان همچون [[محمدحسن نجفی|صاحب جواهر]]، [[سید محسن طباطبائی حکیم|سید محسن حکیم]] و [[ناصر مکارم شیرازی]] نیز معتقدند، وجوب اطاعت از پدر و مادر مربوط جایی است که نافرمانی فرزند موجب آزار آنان گردد.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۱، ص۲۳؛ حکیم، مستمسک العروة الوثقی، ۱۴۱۶ق، ج۷، ص۱۶۹؛ مکارم شیرازی، استفتائات جدید، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۴۹۴.</ref><br> | ||
از دیگر حقوق | از دیگر حقوق والدین، تأمین نیازهای مالی آنها شمرده شده است.<ref>عباس‌نژاد، روانشناسی و علوم تربیتی، ۱۳۸۴ش، ص۸۱.</ref> به گفته فقیهان اگر پدر و مادر نیازمند باشند، بر فرزند واجب است در صورت توانایی، [[نفقه]] و مخارج آنها را پرداخت نماید.<ref>برای نمونه نگاه کنید: امام خمینی، نجاة العباد، ۱۴۲۲ق، ص۳۸۲؛ صافی گلپایگانی، جامع الاحکام، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۰۴.</ref> | ||
در برخی آیات قرآن، به فرزندان توصیه شده که | همچنین در برخی آیات قرآن،<ref>سوره بقره، آیه ۱۸۰ و ۲۱۵</ref> به فرزندان توصیه شده که | ||
در وصیت‌های مالی سهم والدین را در نظر داشته و از اموال خویش به پدر و مادر [[انفاق]] کنند.<ref>شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث، ج۲، ص۱۰۸.</ref> | |||
==علت تأکید بر رعایت حق والدین== | ==علت تأکید بر رعایت حق والدین== | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۳: | ||
*احمدبن حسین بیهقی، السنن الکبری، بیروت: دارالفکر،] بی‌تا. | *احمدبن حسین بیهقی، السنن الکبری، بیروت: دارالفکر،] بی‌تا. | ||
*احمدبن علی نسائی، کتاب السنن الکبری، چاپ عبدالغفار سلیمان بنداری و سیدکسروی حسن، بیروت ۱۴۱۱/ ۱۹۹۱. | *احمدبن علی نسائی، کتاب السنن الکبری، چاپ عبدالغفار سلیمان بنداری و سیدکسروی حسن، بیروت ۱۴۱۱/ ۱۹۹۱. | ||
*امام خمینی، روح‌الله، نجاة العباد، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(قدس سره)، تهران، چاپ اول، ۱۴۲۲ق. | |||
*الفقه المنسوب للامام الرضا علیه‌السلام، و المشتهر ب فقه الرضا، مشهد: مؤسسة آل‌البیت، ۱۴۰۶. | *الفقه المنسوب للامام الرضا علیه‌السلام، و المشتهر ب فقه الرضا، مشهد: مؤسسة آل‌البیت، ۱۴۰۶. | ||
*جعفر بن حسن محقق حلّی، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، چاپ صادق شیرازی، تهران ۱۴۰۹. | *جعفر بن حسن محقق حلّی، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، چاپ صادق شیرازی، تهران ۱۴۰۹. | ||
| خط ۸۵: | خط ۸۸: | ||
*سیوطی، عبدالرحمان‌بن ابی‌بکر سیوطی، الدرالمنثور فی‌التفسیر بالمأثور، چاپ نجدت نجیب، بیروت ۱۴۲۱/۲۰۰۱. | *سیوطی، عبدالرحمان‌بن ابی‌بکر سیوطی، الدرالمنثور فی‌التفسیر بالمأثور، چاپ نجدت نجیب، بیروت ۱۴۲۱/۲۰۰۱. | ||
*شیخ حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، قم، مؤسسة آل البیت(ع) چاپ اول، ۱۴۰۹ق. | *شیخ حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، قم، مؤسسة آل البیت(ع) چاپ اول، ۱۴۰۹ق. | ||
شیخ طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، تحقیق: احمد قصیرعاملی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا. | |||
*صافی گلپایگانی، لطف الله، جامع الاحکام، انتشارات حضرت معصومه(س)، قم، چاپ چهارم، ۱۴۱۷ق. | *صافی گلپایگانی، لطف الله، جامع الاحکام، انتشارات حضرت معصومه(س)، قم، چاپ چهارم، ۱۴۱۷ق. | ||
*طباطبائی، محمدحسین طباطبائی، المیزان فی تفسیرالقرآن، بیروت ۱۳۹۰ـ۱۳۹۴/ ۱۹۷۱ـ۱۹۷۴. | *طباطبائی، محمدحسین طباطبائی، المیزان فی تفسیرالقرآن، بیروت ۱۳۹۰ـ۱۳۹۴/ ۱۹۷۱ـ۱۹۷۴. | ||