پرش به محتوا

حق والدین: تفاوت میان نسخه‌ها

←‏اطاعت و نفقه: اصلاح نویسه‌های عربی
(←‏اطاعت و نفقه: اصلاح نویسه‌های عربی)
خط ۲۵: خط ۲۵:
حفظ حریم خصوصی پدر و مادر<ref> رجوع کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص ۵۰۳؛ ابن‌بابویه، ۱۴۱۴، همانجا.</ref> و یاری دادن آنها در کارها<ref> ابن‌بابویه، ۱۳۶۳ش، ج ۱، ص ۲۵۸ </ref> از دیگر مصادیق احسان به والدین شمرده شده است.
حفظ حریم خصوصی پدر و مادر<ref> رجوع کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص ۵۰۳؛ ابن‌بابویه، ۱۴۱۴، همانجا.</ref> و یاری دادن آنها در کارها<ref> ابن‌بابویه، ۱۳۶۳ش، ج ۱، ص ۲۵۸ </ref> از دیگر مصادیق احسان به والدین شمرده شده است.
{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول = {{حدیث|وَقَضَیٰ رَ‌بُّکَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِیَّاهُ وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِندَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ کِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَّهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْ‌هُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا کَرِ‌یمًا وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّ‌حْمَةِ وَقُل رَّ‌بِّ ارْ‌حَمْهُمَا کَمَا رَ‌بَّیَانِی صَغِیرً‌ا |ترجمه=و پروردگار تو مقرر کرد که جز او را مپرستید و به پدر و مادر [خود] احسان کنید. اگر یکی از آن دو یا هر دو، در کنار تو به سالخوردگی رسیدند به آن‌ها [حتی] «اوف» مگو و به آنان پَرخاش مکن و با آن‌ها سخنی شایسته بگوی. و از سر مهربانی، بالِ فروتنی بر آنان بگس‌تر و بگو: «پروردگارا، آن دو را رحمت کن چنانکه مرا در خردی پروردند.}} |تاریخ بایگانی | منبع = <small> اسراء، ۲۴ـ۲۳، ترجمه [[محمدمهدی فولادوند|فولادوند]]. </small> | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px | اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ecfcf4| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}
{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول = {{حدیث|وَقَضَیٰ رَ‌بُّکَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِیَّاهُ وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِندَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ کِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَّهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْ‌هُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا کَرِ‌یمًا وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّ‌حْمَةِ وَقُل رَّ‌بِّ ارْ‌حَمْهُمَا کَمَا رَ‌بَّیَانِی صَغِیرً‌ا |ترجمه=و پروردگار تو مقرر کرد که جز او را مپرستید و به پدر و مادر [خود] احسان کنید. اگر یکی از آن دو یا هر دو، در کنار تو به سالخوردگی رسیدند به آن‌ها [حتی] «اوف» مگو و به آنان پَرخاش مکن و با آن‌ها سخنی شایسته بگوی. و از سر مهربانی، بالِ فروتنی بر آنان بگس‌تر و بگو: «پروردگارا، آن دو را رحمت کن چنانکه مرا در خردی پروردند.}} |تاریخ بایگانی | منبع = <small> اسراء، ۲۴ـ۲۳، ترجمه [[محمدمهدی فولادوند|فولادوند]]. </small> | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px | اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ecfcf4| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}
===اطاعت و نفقه===
{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول = {{حدیث|وَوَصَّیْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَیْهِ حُسْنًا وَ إِن جَاهَدَاکَ لِتُشْرِ‌کَ بِی مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا|ترجمه=و به انسان سفارش کردیم که به پدر و مادر خود نیکی کند، و [لی] اگر آن‌ها با تو درکوشند تا چیزی را که بدان علم نداری با من شریک گردانی، از ایشان اطاعت مکن.}} |تاریخ بایگانی | منبع = <small> عنکبوت، ۸، ترجمه [[محمدمهدی فولادوند|فولادوند]]. </small> | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px | اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ecfcf4| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}
در احادیث معصومان  فرمانبرداری از پدر و مادر از نشانه‌های [[ایمان]] قلمداد شده است.<ref> رجوع کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۵۸.</ref> همانطور که [[مجتهد|فقیهان]] نیز رعایت حقوق والدین را بر فرزندان [[واجب]] شمرده‌اند.<ref>گلپایگانی، مجمع المسائل، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۸۵؛ مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، موسوعة الفقه الإسلامی، ج۳، ص۸۵.</ref>


البته اگر والدین بخواهند فرزندانشان را به [[شرک]] وادارند، <ref> رجوع کنید به عنکبوت: ۸؛ لقمان: ۱۳ـ۱۴ </ref> امر به فرمانبرداری از ایشان، به‌دلیل تعارض با اطاعت از اوامر الهی، ملغا می‌شود، هرچند همچنان موظف‌اند با پدر و مادر خویش مدارا و خوش‌رفتاری کنند. <ref> رجوع کنید به احقاف: ۱۵ </ref> و التزام به اوامر الهی و رعایت [[عدالت|عدل]] بر رضایت والدین مقدّم است و علاقه و احترام به پدر و مادر نباید موجب شود که فرزندان از مسیر [[عدل]] و [[انصاف]] خارج شوند، <ref> رجوع کنید به نساء: ۱۳۵ </ref> زیرا خویشاوندان در روز [[قیامت]] نمی‌توانند به آنان سودی برسانند. <ref> رجوع کنید به ممتحنه: ۳؛ نیز رجوع کنید به معارج: ۱۱ـ۱۲؛ عبس: ۳۴ـ۳۵ </ref>
در احادیث معصومان  فرمانبرداری از پدر و مادر از نشانه‌های [[ایمان]] قلمداد شده است.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۵۸.</ref> همانطور که [[مجتهد|فقیهان]] نیز رعایت حقوق والدین را بر فرزندان [[واجب]] شمرده‌اند.<ref>گلپایگانی، مجمع المسائل، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۸۵؛ مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، موسوعة الفقه الإسلامی، ج۳، ص۸۵.</ref><br>
خوش‌رفتاری (برّ) با آنان و اطاعت از ایشان را رفتاری عقلانی <ref> رجوع کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۲.</ref> و حاکی از شناخت صحیح بنده از خدا دانسته <ref>رجوع کنید به مصباح الشریعة، ص۷۰ </ref>
البته اگر والدین فرزندشان را به [[شرک]] و [[گناه]] فرا خوانند،<ref>سوره عنکبوت، آیه ۸؛ سوره لقمان، آیه ۱۳-۱۴.</ref> اطاعت از آنها، به‌دلیل تعارض با نافرمانیِ خدا، ملغا می‌شود. ولی فرزند همچنان موظف است با پدر و مادرش مدارا و خوش‌رفتاری کند.<ref>سوره احقاف، آیه ۱۵.</ref>  
در پاره‌ای [[سوره‌های مدنی|آیات مدنی]]، به فرزندان توصیه شده است که حقوق مالی و اقتصادی والدین را رعایت کنند. فرزندان باید از اموالشان به پدر و مادر [[انفاق]] کنند و در وصیت و [[ارث در قرآن|میراث]] سهم والدین را، آن‌گونه که دستور داده شده است، در نظر بگیرند. <ref> رجوع کنید به بقره: ۱۸۰، ۲۱۵؛ نساء: ۱۱؛ طبری؛ طوسی، التبیان، ذیل همین آیات </ref>
در برخی احادیث نیکی و اطاعت از پدر و مادر رفتاری عقلانی<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۲.</ref> و نشان از شناخت صحیح بنده از خدا دانسته شده است.<ref>مصباح الشریعة، ص۷۰.</ref><br>
 
در برخی آیات قرآن، به فرزندان توصیه شده که حقوق مالی والدین را رعایت نموده و از اموالشان به پدر و مادر [[انفاق]] کنند و در وصیت و [[ارث در قرآن|میراث]] سهم آنها را، آن‌گونه که دستور داده شده، در نظر گیرند.<ref>سوره بقره، آیه ۱۸۰ و ۲۱۵؛ سوره نساء، آیه ۱۱؛ طبری؛ طوسی، التبیان، ذیل همین آیات.</ref> و در رفع نیازهای مادّی آنان، حتی اگر بی‌نیاز باشند، اهتمام ورزند.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۵۷.</ref>
به فرزندان توصیه شده است در [[انفاق|انفاقِ]] مال، پدر و مادر را بر دیگران مقدّم دارند <ref> رجوع کنید به همان، ج ۴، ص ۱۳؛ طبرانی، ج ۳، ص ۳۳۲ </ref> و در رفع نیازهای مادّی آنان، حتی اگر مستغنی باشند، اهتمام ورزند. <ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۵۷.</ref>


==علت تأکید بر رعایت حق والدین==
==علت تأکید بر رعایت حق والدین==
confirmed، protected، templateeditor
۳٬۷۶۰

ویرایش