حزب‌الله لبنان: تفاوت میان نسخه‌ها

| پانوشت =

}}

دبیرکل این حزب [[سید حسن نصرالله]] است. پیش از او [[صبحی طفیلی]] و [[سید عباس موسوی]] در این سِمت بودند. تاکنون چند بار میان حزب‌الله و اسرائیل نبرد نظامی درگرفته که از جمله ‌آن‌ها [[جنگ ۳۳ روزه|جنگ ۳۳روزه]] است. این جنگ را اسرائيل با هدف خلع‌سلاح حزب‌الله و آزادسازی دو نظامی‌اش آغاز کرد که در عملیات حزب‌الله با نام الوعد الصادق به اسارت حزب‌الله درآمده بودند.

به گفته حسین دهقان از فرماندهان [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]]، پس از عملیات بیت‌المقدس در ۱۳۶۱ش در جنگ میان ایران و عراق، اسرائیل به لبنان حمله کرد. گروهی از فرماندهان سپاه برای آموزش نیروهای لبنانی برای مقابله با اسرائیل به لبنان اعزام شدند. آن‌ها ضمن آموزش نظامی، به ایجاد وحدت میان گروه‌های مرتبط با ایران نیز پرداختند که در نهایت به شکل‌گیری حزب‌الله انجامید.<ref>[https://www.irna.ir/news/81432430 «نحوه شكل‌گیری حزب‌الله لبنان از زبان وزیر دفاع»]، خبرگزاری ایرنا.</ref> به گفته [[نعیم قاسم]] معاون دبیر کل حزب‌الله، [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] این گروه‌ها را برای آموزش نظامی به لبنانی‌ها فرستاده بود. البته پیش‌تر، تشکل‌های [[جنبش امل|جنبش اَمَل]]، حزب‌الدَّعوه، تجمع علمای بقاع و کمیته‌های اسلامی برای تشکیل حزب واحدی در برابر اشغالگری اسرائیل، به توافق رسیده بودند و طرح آن مورد موافقت امام خمینی هم قرار گرفته بود.<ref>نعیم قاسم، حزب‌الله، ۱۴۲۳ق، ص۲۲-۲۵.</ref>

نخستین دبیرکل حزب‌الله [[صبحی طفیلی]] بود که در ۵ نوامبر سال ۱۹۸۹م به این سمت انتخاب شد. پیش از آن، حزب به مدت هفت سال، به شیوه شورایی رهبری می‌شد.<ref> نعیم قاسم، حزب‌الله، ۱۴۲۳ق، ص۸۵.</ref> [[سید محمدحسین فضل‌الله]]، صبحی طفیلی، [[سید عباس موسوی]]، [[سید حسن نصرالله]]، [[نعیم قاسم]]، [[حسین کورانی]] ، حسین خلیل، محمد رعد،  محمد فنیش، محمد یزبک و ابراهیم امین از مؤسسان حزب‌الله بودند.<ref>حسینی، «[http://ensani.ir/fa/article/48835 «سیر تحول در رهبری و ایدئولوژی حزب‌الله»]».</ref> در مه ۱۹۹۱م به علت اختلافات و انتقاداتی که به صبحی طفیلی بود، [[سید عباس موسوی]] به عنوان دبیرکل جدید حزب‌الله انتخاب شد.<ref>قاسم، حزب‌الله، ۱۴۲۳ق، ص۸۵-۸۶.</ref> او در [[۲۷ بهمن|۱۶ فوریه]] ۱۹۹۲م توسط اسرائیل به شهادت رسید و شورای حزب‌الله [[سید حسن نصرالله]] را به‌عنوان دبیرکل انتخاب کرد.<ref>نعیم قاسم، حزب‌الله، ۱۴۲۳ق، ص۸۵-۸۶.</ref>

عماد مغنیه معروف به حاج رضوان از فرماندهان برجسته حزب‌الله بود. او فرماندهی گارد حفاظت مقامات بلندپایه و مسئولیت عملیات ویژه حزب‌الله را برعهده داشت. همچنین طراح و رهبر عملیات الوعد الصادق و فرمانده میدانی حزب‌الله در [[جنگ ۳۳ روزه]] با اسرائیل بود.<ref>[http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8611240288 زندگی‌نامه شهید مغنیه]، خبرگزاری فارسی.</ref> اسرائیل در ۱۲ فوریه ۲۰۰۸م وی را در [[دمشق]] به [[شهادت]] رساند.<ref>[http://www.hajrezvan.com/fa/hajrezvan_general/history/3066.html روایت‌هایی از ترور بین‌المللی عماد مغنیه]، سایت حاج رضوان.</ref>

برخی از رخدادهای مهم میان حزب‌الله و اسرائیل عبارت‌اند از:

در سال ۲۰۰۶م میان حزب‌الله و اسرائیل جنگی رخ داد که به جنگ تَموز یا جنگ ۳۳ روزه شناخته می‌شود. اسرائیل برخلاف توافق‌ با حزب‌الله، سه اسیر لبنانی را آزاد نکرد. حزب‌الله برای آزادی‌شان، در جولای ۲۰۰۶م در عملیات الوعد الصادق دو نظامی اسرائیلی را [[اسیر]] گرفت. اسرائیل برای آزادسازی دو اسیر خود و نیز خلع سلاح حزب‌الله به لبنان حمله کرد و میان حزب‌الله و اسرائیل جنگی به وقوع پیوست که ۳۳ روز به طول انجامید.<ref> رویوران، «دستاوردهای پیروزی حزب الله در جنگ ۳۳ روزه»، ص۳۳.</ref>

[[پرونده:جشن پیروزی حزب الله لبنان بر اسرائیل.jpg|220px|بندانگشتی|راست|جشن پیروزی حزب الله لبنان بر اسرائیل.]]

در ۲۵ ژوئیه ۱۹۹۳م اسرائیل با هدف خلع سلاح حزب‌الله و ایجاد شکاف در روابط حزب و مردم و نیز فشار بر دولت لبنان برای جلوگیری از مقاومت به لبنان حمله کرد. این حمله با واکنش حزب الله مواجه شد و طرفین در جولای ۳۱م ۱۹۹۳ تفاهم ژوئیه را پذیرفتند. براساس این توافق، حزب‌الله پذیرفت که در برابر توقف تجاوز اسرائیل، از پرتاب کاتیوشا به مناطق تحت اشغال اسرائیل خودداری کند.<ref>نعیم قاسم، حزب‌الله، ۱۴۲۳ق، ص۱۶۱-۱۶۲.</ref>

[[پرونده:حزب‌الله در 16 آپریل 1996.jpg|بندانگشتی|262x262پیکسل|نیروهای حزب‌الله در ۱۶ آوریل ۱۹۹۶م]]

اسرائیل در ۱۱ آوریل ۱۹۹۶م عملیات خوشه‌های خشم را بر ضد لبنان آغاز کرد. این عملیات با انجام قتل‌عام‌های چهارگانهٔ سحمر در روز دوم، آمبولانس منصوری در روز سوم، نبطیهٔ فوقا و قانا در روز هفتم مشهور شد. در این حمله ۲۵ نفر از جمله چهارده تن از نیروهای حزب‌الله به شهادت رسیدند. عملیات شانزده روز طول کشید و در نهایت، اسرائیل با حزب‌الله به توافق آوریل رسید. در این توافق، اسرائیل پذیرفت که به غیرنظامیان حمله نکند و در رویارویی نظامی، فقط با نیروهای مقاومت درگیر شود.<ref> نعیم قاسم، حزب‌الله، ۱۴۲۳ق، ص۱۶۲-۱۶۹.</ref>

حزب‌الله عملیات انصاریه را در ۱۹۹۲/۹/۵م برای مقابله با تجاوز دریایی کماندوهای اسرائیلی سامان داد که به کشته و زخمی شدن ۱۷ صهیونیست انجامید.<ref> نعیم قاسم، حزب‌الله، ۱۴۲۳ق، ص۱۶۲-۱۶۹</ref>

حزب‌الله  در سال ۲۰۰۸م نیز در پی جنگ ۳۳ روزه، با انجام مذاکرات با اسرائیل و با وساطت آلمان، باقی‌مانده اسیران لبنانی را آزاد کرد. همچنین پیکر شهدای مقاومت در نبرد ۳۳ روزه و اجساد مابقی شهدای مقاومت لبنان و فلسطین از جمله پیکر دلال مغربی و گروه ۱۲ نفره او را از اسرائیل تحویل گرفت.<ref>[http://www.aviny.com/occasion/Sayer/Hezbollah/87/Osara_Shohada/Gozaresh_Kamel.aspx گزارش کامل «عملیات رضوان»]، سایت جامع شهید آوینی.</ref>

حزب‌الله با دولت سوریه در مقابله با [[داعش]] همکاری کرد. پس از شروع ناآرامی‌ها در سوریه، حزب‌الله در کنار ارتش سوریه به جنگ با تکفیری‌ها پرداخت.<ref>[http://www.southlebanon.org/archives/100541 صور لـ ۹۰ شهیداً من حزب‌الله  سقطوا أثناء القیام بالواجب الجهادی فی سوریـا]، سایت جنوب لبنان.</ref> [[عملیات آزادسازی القصیر|آزادسازی القصیر]] از مهم‌ترین پیروزی‌های حزب‌الله در سوریه بوده است.<ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/225237 مختصات راهبردی اولین تجربه عملیات برون مرزی حزب‌الله ]، سایت مشرق.</ref>

تمرکز حزب‌الله بر مقاومت در برابر تجاوز اسرائیل است؛ با این حال، این حزب فعالیت‌های اجتماعی‌ای نیز دارد که برخی عبارت‌اند از:

*احداث مؤسسه جهاد سازندگی برای بازسازی خرابی‌های ناشی از تجاوزات اسرائیل و بلایای طبیعی

*احداث جمعیت اسلامی بهداشت و مراکز درمانی و بیمارستانی متعدد

==رسانه‌ها==

#رادیو النور (http://www.alnour.com.lb) (تأسیس ۱۹۸۸م)

#هفته‌نامه العهد (http://www.alahednews.com.lb) <ref>زمانی‌محجوب، «[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/5211/7609/95477 تأثیر نگرش معنوی بر پیروزی مقاومت حزب‌الله»]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه..</ref>

#پایگاه اینترنتی جنوب لبنان http://www.southlebanon.org

#پایگاه اینترنتی واحد ارتباطات رسانه‌ای حزب‌الله  http://www.mediarelations-lb.org

حزب‌الله همچنین یکی از پایگاه‌هایش در منطقه ملیتا را به [[موزه ملیتا|موزه]] تبدیل کرده است.<ref>[https://www.reuters.com/article/oegtp-leban-hizbollah-ah1-idARACAE64L06L20100522 «حزب‌الله يفتتح متحفا عسكريا عن مقاومته لاسرائيل في جنوب لبنان»]، خبرگزاری رویترز.</ref>

حزب‌الله موافقانی در جهان دارد. مهم‌ترین موافقان حزب‌الله، ایران و سوریه هستند. [[روسیه]] نیز حزب‌الله را سازمان سیاسی-اجتماعی مشروع به حساب می‌آورد<ref>.[https://spnfa.ir/20171023/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87-%D8%AD%D8%B2%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-2953366.html ارتباط ایران، روسیه و حزب الله لبنان سرگرمی جدید کنگره آمریکا، ]، خبرگزاری اسپوتنیک.</ref> ایران در تأسیس حزب‌الله و آموزش نظامی به نیروهای او نقش داشته است.<ref>[http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8904261362 ناگفته‌هایی از تاسیس«مقاومت اسلامی لبنان»]، خبرگزاری فارس.</ref> همچنین ایران ستاد بازسازی لبنان را برای بازسازی ویرانه‌های ناشی از تهاجمات اسرائیل در لبنان شکل داده است.<ref>[http://snn.ir/detail/News/228499/67 فعالیت‌های ستاد بازسازی لبنان به قوت قبل ادامه دارد]، خبرگزاری دانشجو.</ref> با این حال [[ایالات متحده آمریکا]]، اتحادیه کشورهای عرب، شورای همکاری کشورهای حوزه خلیج فارس و... حزب‌الله یا بخش نظامی آن را گروه تروریستی اعلام کرده‌اند.<ref>[https://www.bbc.com/persian/iran-features-52514206 «آیا حزب‌الله لبنان یک سازمان تروریستی است؟»]، سایت بی‌بی‌سی فارسی.</ref> مقاومت در برابر اشغالگری و تهدید اسرائیل و نیز ناتوانی نظامی ارتش لبنان از مقابله با اسرائیل از دلایل کسانی است که معتقدند حزب‌الله سازمان تروریستی نیست و باید همچنان سلاح در اختیار داشته باشد.<ref>[https://www.bbc.com/persian/iran-features-52514206 «آیا حزب‌الله لبنان یک سازمان تروریستی است؟»]، سایت بی‌بی‌سی فارسی.</ref>

درباره حزب‌الله کتاب‌هایی نوشته شده است. از آن میان، کتاب حزب الله المنهج التجربة المستقبل لبنان و مقاومته في الواجهة، اثر [[نعیم قاسم]] از رهبران حزب‌الله لبنان است. در این کتاب، تاریخچه، اهداف و فعالیت‌های حزب‌الله منعکس شده است.<ref> «معرفی کتاب حزب‌الله لبنان، خط مشی، گذشته و آینده آن معرفی و نقد»، ص۱۱۵.</ref> این کتاب با عنوان «حزب‌الله لبنان خط مشی، گذشته و آینده آن» به فارسی ترجمه شده است.<ref>[https://bookroom.ir/book/613/%D8%AD%D8%B2%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D8%B7-%D9%85%D8%B4%DB%8C-%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%D9%87-%D9%88-%D8%A2%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A2%D9%86 حزب‌الله لبنان خط مشی، گذشته و آینده آن]، پاتوق کتاب فردا.</ref>

{{پانوشت}}

==منابع==

*[http://www.rahmag.ir/content.php?id=291 انتخابات داغ در کرانه شرجی مديترانه مروری بر مشخصات احزاب و جریانات سیاسی لبنان]، نشریه فرهنگی تحلیلی راه، شماره ۴۱، خرداد ۱۳۸۸ش.

*[https://www.bbc.com/persian/iran-features-52514206 «آیا حزب‌الله لبنان یک سازمان تروریستی است؟»]

*زمانی‌محجوب، محمود، «[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/5211/7609/95477 تأثیر نگرش معنوی بر پیروزی مقاومت حزب‌الله]»، معارف، شماره ۵۸، مرداد و شهریور، ۱۳۹۲ش

{{لبنان}}

{{حزب‌الله لبنان}}