پرش به محتوا

مالک بن نویره: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۳۷: خط ۳۷:
== قتل مالک در جنگ‌های رده ==
== قتل مالک در جنگ‌های رده ==
به گفته [[عبدالحسین امینی|علامه امینی]] و [[رسول جعفریان]]، از تاریخ‌پژوهان شیعه، بدون هیچ تردیدی مالک بن نویره به دلیل انحراف اخلاقی [[خالد بن ولید]] کشته شد.<ref>امینی، الغدیر، ۱۴۱۶ق، ج۷، ص۲۱۹-۲۲۰؛ جعفریان، تاریخ خلفا، ۱۳۹۴ش، ص۳۸.</ref> مالک از پرداخت [[زکات]] به حکومت ابوبکر خودداری و آن را در بین قوم خود تقسیم می‌کرد.<ref>ابن‌حجر، الإصابه، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۵۶۰.</ref> به گفته [[سید عبدالحسین شرف‌الدین]] نویسنده [[کتاب النص و الاجتهاد (کتاب)|النص و الاجتهاد]]، مالک به این دلیل که در مشروعیت خلافت ابوبکر و صحیح بودن پرداخت زکات به او تردید داشت، از دادن زکات به او خودداری می‌کرد.<ref>شرف‌الدین، النص و الاجتهاد، ۱۴۰۴ق، ص۱۱۸.</ref> [[خالد بن ولید]] به دستور ابوبکر برای مقابله با ارتداد مالک و قبیله‌اش سوی آنان در منطقه بُطاح رفت.<ref>ابن‌خلدون، تاریخ ابن‌خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۴۹۵.</ref> ابوبکر دستور داده بود، پیش از آغاز جنگ پایبندی آنان به نماز بررسی شود، تا از این راه از [[ارتداد]] آنان مطمئن شوند.<ref>سید مرتضی، الشافی فی الإمامه، ۱۴۱۰ق، ج۴، ص۱۶۳.</ref> مالک که از عزیمت خالد به سوی خود باخبر شده بود، برای نشان دادن حُسن نیت خود و برای جلوگیری از این توهم که آنان سپاهی را آماده ساخته‌اند، اجتماع افراد قبیله خود متفرق ساخت، تا گمان نکنند آنها آرایش جنگی گرفته‌اند.<ref>شرف‌الدین، النص و الاجتهاد، ۱۴۰۴ق، ص۱۱۸-۱۱۹.</ref> برخی از [[انصار]] که پایبندی مالک و قبیله او به نماز را دیدند، به مخالفت با خالد بن ولید پرداختند، ولی خالد توجهی به آنها نکرد.<ref>واقدی، الرده، ۱۴۱۰ق، ص۱۰۶-۱۰۷.</ref> مالک برای اثبات عدم ارتدادشان همراه با همسرش، ام‌تمیم، نزد خالد حاضر شد، ولی خالد با دیدن همسر او که زن زیبایی بود، مالک را کشت و همان شب با همسر مالک که در [[عده#عده وفات|عده وفات شوهرش]] بود، همبستر شد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۳۱-۱۳۲.</ref> به گزارش [[احمد بن ابی‌یعقوب|یعقوبی]] تاریخ‌نگار قرن سوم، خالد با دیدن ام‌تمیم با بیان این جمله که «به خدا قسم آنچه در اختیار داری، جز با کشتن تو به دست نمی‌آورم» مالک را کشت.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۳۱.</ref> مطابق گزارش واقدی، مورخ سده دوم هجری، خالد از مدت‌ها قبل در اندیشه امّ‌تمیم بود و مالک علت کشته شدنش را زیبایی همسرش عنوان کرده بود.<ref>واقدی، الرده، ۱۴۱۰ق، ص۱۰۷.</ref>
به گفته [[عبدالحسین امینی|علامه امینی]] و [[رسول جعفریان]]، از تاریخ‌پژوهان شیعه، بدون هیچ تردیدی مالک بن نویره به دلیل انحراف اخلاقی [[خالد بن ولید]] کشته شد.<ref>امینی، الغدیر، ۱۴۱۶ق، ج۷، ص۲۱۹-۲۲۰؛ جعفریان، تاریخ خلفا، ۱۳۹۴ش، ص۳۸.</ref> مالک از پرداخت [[زکات]] به حکومت ابوبکر خودداری و آن را در بین قوم خود تقسیم می‌کرد.<ref>ابن‌حجر، الإصابه، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۵۶۰.</ref> به گفته [[سید عبدالحسین شرف‌الدین]] نویسنده [[کتاب النص و الاجتهاد (کتاب)|النص و الاجتهاد]]، مالک به این دلیل که در مشروعیت خلافت ابوبکر و صحیح بودن پرداخت زکات به او تردید داشت، از دادن زکات به او خودداری می‌کرد.<ref>شرف‌الدین، النص و الاجتهاد، ۱۴۰۴ق، ص۱۱۸.</ref> [[خالد بن ولید]] به دستور ابوبکر برای مقابله با ارتداد مالک و قبیله‌اش سوی آنان در منطقه بُطاح رفت.<ref>ابن‌خلدون، تاریخ ابن‌خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۴۹۵.</ref> ابوبکر دستور داده بود، پیش از آغاز جنگ پایبندی آنان به نماز بررسی شود، تا از این راه از [[ارتداد]] آنان مطمئن شوند.<ref>سید مرتضی، الشافی فی الإمامه، ۱۴۱۰ق، ج۴، ص۱۶۳.</ref> مالک که از عزیمت خالد به سوی خود باخبر شده بود، برای نشان دادن حُسن نیت خود و برای جلوگیری از این توهم که آنان سپاهی را آماده ساخته‌اند، اجتماع افراد قبیله خود متفرق ساخت، تا گمان نکنند آنها آرایش جنگی گرفته‌اند.<ref>شرف‌الدین، النص و الاجتهاد، ۱۴۰۴ق، ص۱۱۸-۱۱۹.</ref> برخی از [[انصار]] که پایبندی مالک و قبیله او به نماز را دیدند، به مخالفت با خالد بن ولید پرداختند، ولی خالد توجهی به آنها نکرد.<ref>واقدی، الرده، ۱۴۱۰ق، ص۱۰۶-۱۰۷.</ref> مالک برای اثبات عدم ارتدادشان همراه با همسرش، ام‌تمیم، نزد خالد حاضر شد، ولی خالد با دیدن همسر او که زن زیبایی بود، مالک را کشت و همان شب با همسر مالک که در [[عده#عده وفات|عده وفات شوهرش]] بود، همبستر شد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۳۱-۱۳۲.</ref> به گزارش [[احمد بن ابی‌یعقوب|یعقوبی]] تاریخ‌نگار قرن سوم، خالد با دیدن ام‌تمیم با بیان این جمله که «به خدا قسم آنچه در اختیار داری، جز با کشتن تو به دست نمی‌آورم» مالک را کشت.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۳۱.</ref> مطابق گزارش واقدی، مورخ سده دوم هجری، خالد از مدت‌ها قبل در اندیشه امّ‌تمیم بود و مالک علت کشته شدنش را زیبایی همسرش عنوان کرده بود.<ref>واقدی، الرده، ۱۴۱۰ق، ص۱۰۷.</ref>
=== اعتراض صحابه به قتل مالک ===


کارهای خلاف شرع خالد، اعتراض برخی انصار، همچون ابوقتاده انصاری و عبدالله بن عمر را بر انگیخت.<ref>مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیة، ج۵، ص۱۵۹.</ref> پس از آنکه گزارش سپاه به مدینه رسید عمر بن خطاب درباره کارهای خلاف شرع خالد با ابوبکر بسیار صحبت کرد و از او خواست خالد را از فرماندهی برکنار کند.<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج۳، ص۲۷۸-۲۷۹.</ref> عمر معتقد بود باید خالد را به سبب زنا کردن با همسر مالک، رجم (حد زنای محصنه) و به دلیل کشتن مسلمان، قصاص کرد.<ref>ابی‌الفداء، تاریخ ابی‌الفداء، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۲۲۲.</ref> اما ابوبکر با رد درخواست عمر، خالد را در اجتهاد خطای خود معذور دانست.<ref>ابن‌کثیر، البدایة و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۳۲۳.</ref> ابوبکر دستور داد، دیه مالک از بیت‌المال پرداخته شود.<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۲۷۷.</ref> همچنین او به خالد دستور داد از همسر مالک را جدا شود، ولی خالد هیچگاه این دستور ابوبکر را انجام نداد.<ref>ابن‌حجر، الإصابه، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۲۱۸.</ref> به گفته محمد حسین هیکل، از آنجا که ابوبکر در حکومت خود به خالد نیاز داشت، پیوسته او را به کار می‌گرفت.<ref>هیکل، ابوبکر الصدیق، دار المعارف، ص۱۵۷.</ref>، اما عمر خطای او را از یاد نبرد و به همین علت بود که بعد از فوت ابوبکر و خلیفه شدن او، خالد را از فرماندهی سپاه عزل کرد.<ref>هیکل، ابوبکر الصدیق، دار المعارف، ص۱۳۸.</ref>
کارهای خلاف شرع خالد، اعتراض برخی انصار، همچون ابوقتاده انصاری و عبدالله بن عمر را بر انگیخت.<ref>مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیة، ج۵، ص۱۵۹.</ref> پس از آنکه گزارش سپاه به مدینه رسید عمر بن خطاب درباره کارهای خلاف شرع خالد با ابوبکر بسیار صحبت کرد و از او خواست خالد را از فرماندهی برکنار کند.<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج۳، ص۲۷۸-۲۷۹.</ref> عمر معتقد بود باید خالد را به سبب زنا کردن با همسر مالک، رجم (حد زنای محصنه) و به دلیل کشتن مسلمان، قصاص کرد.<ref>ابی‌الفداء، تاریخ ابی‌الفداء، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۲۲۲.</ref> اما ابوبکر با رد درخواست عمر، خالد را در اجتهاد خطای خود معذور دانست.<ref>ابن‌کثیر، البدایة و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۳۲۳.</ref> ابوبکر دستور داد، دیه مالک از بیت‌المال پرداخته شود.<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۲۷۷.</ref> همچنین او به خالد دستور داد از همسر مالک را جدا شود، ولی خالد هیچگاه این دستور ابوبکر را انجام نداد.<ref>ابن‌حجر، الإصابه، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۲۱۸.</ref> به گفته محمد حسین هیکل، از آنجا که ابوبکر در حکومت خود به خالد نیاز داشت، پیوسته او را به کار می‌گرفت.<ref>هیکل، ابوبکر الصدیق، دار المعارف، ص۱۵۷.</ref>، اما عمر خطای او را از یاد نبرد و به همین علت بود که بعد از فوت ابوبکر و خلیفه شدن او، خالد را از فرماندهی سپاه عزل کرد.<ref>هیکل، ابوبکر الصدیق، دار المعارف، ص۱۳۸.</ref>
confirmed، movedable، protected، templateeditor
۵٬۶۹۱

ویرایش