پرش به محتوا

سنت: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۳۰ دسامبر ۲۰۲۳
ویکی سازی
(ویکی سازی)
 
خط ۱: خط ۱:
'''سُنَّت''' به گفتار، کردار و تقریر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]]، و به‌اعتقاد [[شیعه]]، علاوه بر او، [[امامان شیعه|امامان]] گفته می‌شود. سنت از [[ادله اربعه]] برای اثبات [[احکام شرعی]] است و پس از [[قرآن]]، دومین منبع [[اجتهاد]] شمرده می‌شود. عالمان مسلمان اعتبار بالایی برای سنت قائل‌اند و بسیاری از احکام شرعی را از آن استنباط می‌کنند.  
'''سُنَّت''' به گفتار، کردار و تقریر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]]، و به‌اعتقاد [[شیعه]]، علاوه بر او، [[امامان شیعه|امامان]] گفته می‌شود. سنت از [[ادله اربعه]] برای اثبات [[احکام شرعی]] است و پس از [[قرآن]]، دومین منبع [[اجتهاد]] شمرده می‌شود. عالمان مسلمان اعتبار بالایی برای سنت قائل‌اند و بسیاری از احکام شرعی را از آن استنباط می‌کنند.  


به اجماع [[اسلام|مسلمانان]]، سنت پیامبر اسلام حجت است. از دلایل آنان این است که پیامبر [[عصمت|معصوم]] است و دچار خطا نمی‌شود. در نتیجه، هرچه از وی صادر شود، معتبر و پیروی از آن لازم است. همچنین این دلیل که برخی از آیات قرآن به پیروی از پیامبر دستور داده است.  
به اجماع [[اسلام|مسلمانان]]، سنت پیامبر اسلام حجت است. از دلایل آنان این است که پیامبر [[عصمت|معصوم]] است و دچار خطا نمی‌شود. در نتیجه، هرچه از وی صادر شود، معتبر و پیروی از آن لازم است. همچنین این دلیل که برخی از آیات قرآن به پیروی از پیامبر دستور داده است.  


از نظر شیعه، امامان نیز مانند پیامبر معصوم‌اند و بنابراین سنتشان حجیت دارد. افزون بر این دلیلی عقلی، به [[آیه|آیات]] و [[حدیث|روایاتی]] هم استناد می‌کنند؛ از جمله آن‌ها [[آیه تطهیر]] است که می‌گویند بر [[عصمت]] اهل‌بیت دلالت می‌کند؛ همچنین [[حدیث ثقلین|حدیث ثَقَلین]] که به پیروی از [[اهل‌بیت(ع)|اهل‌بیت]] فرمان می‌دهد.
از نظر شیعه، امامان نیز مانند پیامبر معصوم‌اند و بنابراین سنتشان حجیت دارد. افزون بر این دلیلی عقلی، به [[آیه|آیات]] و [[حدیث|روایاتی]] هم استناد می‌کنند؛ از جمله آن‌ها [[آیه تطهیر]] است که می‌گویند بر [[عصمت]] اهل‌بیت دلالت می‌کند؛ همچنین [[حدیث ثقلین|حدیث ثَقَلین]] که به پیروی از [[اهل‌بیت(ع)]] فرمان می‌دهد.
==مفهوم‌شناسی و جایگاه==
==مفهوم‌شناسی و جایگاه==
سنت، نزد عالمان مسلمان، از منابع استنباط [[احکام شرعی]] است<ref>شوکانی، ارشاد الفحول، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۹۶؛ بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۸؛ زرقا، المدخل الفقهی العام، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۷۶.</ref> و منظور از آن در [[اهل سنت و جماعت|مذهب اهل‌سنت]]، گفتار، رفتار و [[تقریر معصوم|تقریر]] پیامبر(ص)<ref>شوکانی، ارشاد الفحول، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۹۵.</ref> و در [[شیعه]]، گفتار، رفتار و تقریر [[چهارده معصوم|معصوم]] است.<ref>حکیم، االاصول العامه للفقه المقارن، ۱۹۷۹م، ص۱۲۲؛ بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۸.</ref> به‌گفته [[محمدرضا مظفر]] منشأ اصطلاح «سنت»، روایاتی است که از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] نقل شده که در آنها پیروانش را به تبعیت از سنت‌ خود دستور داده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به مالک بن انس، الموطأ، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۸۹۹.</ref> از نظر اصولیان، بحث از حجیت سنت به عنوان یکی از منابع احکام شرعی، مسئله‌ای است در حوزه دانش [[اصول فقه]].<ref>آخوند خراسانی، کفایة الاصول، ۱۴۳۷ق، ج۱، ص۲۲-۲۴.</ref>  
سنت، نزد عالمان مسلمان، از منابع استنباط [[احکام شرعی]] است<ref>شوکانی، ارشاد الفحول، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۹۶؛ بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۸؛ زرقا، المدخل الفقهی العام، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۷۶.</ref> و منظور از آن در [[اهل سنت و جماعت|مذهب اهل‌سنت]]، گفتار، رفتار و [[تقریر معصوم|تقریر]] پیامبر(ص)<ref>شوکانی، ارشاد الفحول، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۹۵.</ref> و در [[شیعه]]، گفتار، رفتار و تقریر [[چهارده معصوم|معصوم]] است.<ref>حکیم، االاصول العامه للفقه المقارن، ۱۹۷۹م، ص۱۲۲؛ بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۸.</ref> به‌گفته [[محمدرضا مظفر]] منشأ اصطلاح «سنت»، روایاتی است که از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] نقل شده که در آنها پیروانش را به تبعیت از سنت‌ خود دستور داده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به مالک بن انس، الموطأ، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۸۹۹.</ref> از نظر اصولیان، بحث از حجیت سنت به عنوان یکی از منابع احکام شرعی، مسئله‌ای است در حوزه دانش [[اصول فقه]].<ref>آخوند خراسانی، کفایة الاصول، ۱۴۳۷ق، ج۱، ص۲۲-۲۴.</ref>  
خط ۲۵: خط ۲۵:
سنت را به سه قسمِ فعلی، قولی و تقریری تقسیم کرده‌اند:<ref>برای نمونه نگاه کنید به جیزانی، معالم اصول الفقه عند اهل السنة و الجماعة، ۱۴۲۹ق، ص۱۱۹؛ زحیلی، اصول الفقه الاسلامی، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۵۰.</ref>
سنت را به سه قسمِ فعلی، قولی و تقریری تقسیم کرده‌اند:<ref>برای نمونه نگاه کنید به جیزانی، معالم اصول الفقه عند اهل السنة و الجماعة، ۱۴۲۹ق، ص۱۱۹؛ زحیلی، اصول الفقه الاسلامی، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۵۰.</ref>
===سنت فعلی===
===سنت فعلی===
به عملی که پیامبر یا معصوم آن را به قصد تشریع حکم شرعی انجام داده باشد، مانند وضو گرفتن، نماز خواندن و حج به‌جاآوردن، سنت فعلی گفته می‌شود.<ref>زحیلی، اصول الفقه الاسلامی، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۵۰.</ref> اموری مانند اشاره، کتابت و ترک فعل پیامبر یا معصوم را هم از سنخ سنت فعلی برمی‌شمارند.<ref>ابن‌نجار، مختصر التحریر شرح الکواکب المنیر، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۱۶۰-۱۶۶.</ref>
به عملی که پیامبر(ص) یا معصوم آن را به قصد تشریع حکم شرعی انجام داده باشد، مانند وضو گرفتن، نماز خواندن و حج به‌جاآوردن، سنت فعلی گفته می‌شود.<ref>زحیلی، اصول الفقه الاسلامی، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۵۰.</ref> اموری مانند اشاره، کتابت و ترک فعل پیامبر یا معصوم را هم از سنخ سنت فعلی برمی‌شمارند.<ref>ابن‌نجار، مختصر التحریر شرح الکواکب المنیر، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۱۶۰-۱۶۶.</ref>


درباره چگونگی دلالت فعل پیامبر و معصوم بر حکم شرعی گفته می‌شود دو حالت وجود دارد:
درباره چگونگی دلالت فعل پیامبر و معصوم بر حکم شرعی گفته می‌شود دو حالت وجود دارد:
۹٬۴۴۹

ویرایش