آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
}} | }} | ||
'''آلاءُ الرَّحمن فی تَفْسیر الْقُرآن'''، تفسیر قرآن کریم به زبان عربی | '''آلاءُ الرَّحمن فی تَفْسیر الْقُرآن'''، تفسیر قرآن کریم به زبان عربی مشتمل بر تفسیر سوره‌های حمد، بقره، آل‌عمران و همچنین سوره نساء تا آیه 57 است. نویسنده این تفسیر [[محمد جواد بن حسن بلاغی نجفی|محمدجواد بلاغی]] (۱۲۸۲-۱۳۵۲ق)، [[تفسیر|مفسر]]، [[فقیه]] و [[کلام|متکلم]] [[امامیه|امامی]] قرن ۱۴ [[هجری قمری]] است. | ||
==مؤلف== | ==مؤلف== | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
بلاغی از علمای مجاهد [[عراق]] بود و در نهضت استقلال عراق شرکت کرد. وی آثار بسیاری در موضوعات گوناگون نگاشت. آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن از جمله آثار اوست. او به دلیل داشتن ذوق شعری چکامه‌هایی در ثنای [[اهل بیت]] سروده است. وی سرانجام در ۱۳۵۲ق درگذشت و در [[حرم امام علی(ع)]] دفن شد. | بلاغی از علمای مجاهد [[عراق]] بود و در نهضت استقلال عراق شرکت کرد. وی آثار بسیاری در موضوعات گوناگون نگاشت. آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن از جمله آثار اوست. او به دلیل داشتن ذوق شعری چکامه‌هایی در ثنای [[اهل بیت]] سروده است. وی سرانجام در ۱۳۵۲ق درگذشت و در [[حرم امام علی(ع)]] دفن شد. | ||
==انگیزه نگارش== | ==انگیزه و روش نگارش== | ||
به نقل از [[دائرة المعارف بزرگ اسلامی]]، بلاغی در نامهای به شاگرد خود، [[میرزا محمدعلی اردوبادی]]، انگیزه نگارش این تفسیر را کمبود برخی معارف شیعی در تفاسیر مهم شیعه و بیان نشدن مزایای قرآن نسبت به سایر کتب آسمانی در آنها می‌داند.<ref>دایرة المعارف بزرگ اسلامی، 1369ش، ج1، ص541.</ref> | |||
مؤلف آلاء الرحمن از بحث‌های خشک علمی، لغوی، منطقی، فلسفی و کلامی پرهیز کرده است، ولی گاهی، با بهره‌گیری از روش ترکیبی در زمینههای گوناگون، از [[فلسفه]]، لغت و روایات برای تبیین یک مفهوم استفاده کرده است. مفسّران پس از وی در [[ایران]] از پژوهش‌های او بهره گرفتهاند. | |||
==ساختار کتاب و محتوا== | |||
تفسیر آلاء الرحمن به علت اینکه در سالهای اخر عمر بلاغی نگاشته شده است ناتمام مانده و صرفا شامل سه سوره فاتحه، بقره، آل عمران، 57 آیه ابتدایی سوره نساء و آیه 6 سوره مائده است. اولین چاپ این تفسیر به صورت دو جلد در یک مجلد، سال 1351ق در شهر صیدا کشور لبنان منتشر شده است. | |||
* جلد اول: این جلد دارای یک مقدمه | |||
این تفسیر دارای دو بخش است. بخش اول، در ۳۹۲ صفحه دارای یک مقدمه و تفسیر سوره‌های [[بقره]] و [[آل عمران]] است. مقدمه این تفسیر دارای عناوین گوناگون و مطالبی به شرح زیر که در آن بررسی شده است: | این تفسیر دارای دو بخش است. بخش اول، در ۳۹۲ صفحه دارای یک مقدمه و تفسیر سوره‌های [[بقره]] و [[آل عمران]] است. مقدمه این تفسیر دارای عناوین گوناگون و مطالبی به شرح زیر که در آن بررسی شده است: | ||
حقیقت [[اعجاز]]، دلالت آن بر حقانیت پیامبران، تنوّع [[معجزه|معجزات]]، فلسفه فرستادن [[قرآن]] به عنوان یک معجزه برای اعراب جاهلی، امتیاز قرآن بر دیگر معجزات از جهات گوناگون (تاریخی، استدلالی، نداشتن تضاد و تناقض، تشریع یک نظام اجتماعی عادلانه، اشتمال آن بر اخلاق و [[علم غیب]] و جز آن)، چگونگی [[جمع‌آوری قرآن]] در یک مصحف و زمان آن، [[عدم تحریف قرآن|عدم تحریف]] لفظی قرآن به ویژه از دیدگاه شیعه امامی، [[اختلاف قرائات]]، نیاز به [[تفسیر قرآن]] و شرایط و شئون آن، نقد تفسیرهایی چون [[الدر المنثور (تفسیر)|الدُّر المنثور]]. | حقیقت [[اعجاز]]، دلالت آن بر حقانیت پیامبران، تنوّع [[معجزه|معجزات]]، فلسفه فرستادن [[قرآن]] به عنوان یک معجزه برای اعراب جاهلی، امتیاز قرآن بر دیگر معجزات از جهات گوناگون (تاریخی، استدلالی، نداشتن تضاد و تناقض، تشریع یک نظام اجتماعی عادلانه، اشتمال آن بر اخلاق و [[علم غیب]] و جز آن)، چگونگی [[جمع‌آوری قرآن]] در یک مصحف و زمان آن، [[عدم تحریف قرآن|عدم تحریف]] لفظی قرآن به ویژه از دیدگاه شیعه امامی، [[اختلاف قرائات]]، نیاز به [[تفسیر قرآن]] و شرایط و شئون آن، نقد تفسیرهایی چون [[الدر المنثور (تفسیر)|الدُّر المنثور]]. | ||
بخش دوم که شامل تفسیر [[سوره نساء]] تا بخش کوچکی از آیه ۵۷ است. در پایان جزء دوم، به تفسیر آیه ۶ [[سوره مائده]] اختصاص دارد.بلاغی در ذیل آیه ۴۳ [[سوره نساء]] که مباحث مربوط به [[تیمم]] را بیان کرده در پایان بحث نوشته است: | بخش دوم که شامل تفسیر [[سوره نساء]] تا بخش کوچکی از آیه ۵۷ است. در پایان جزء دوم، به تفسیر آیه ۶ [[سوره مائده]] اختصاص دارد.بلاغی در ذیل آیه ۴۳ [[سوره نساء]] که مباحث مربوط به [[تیمم]] را بیان کرده در پایان بحث نوشته است:«و للكلام في التيمم تتمة تأتي ان شاء الله في آية المائدة» باقی مانده مباحث در آیه ۶ [[سوره مائده]] گفته خواهد شد.<ref>آلاء الرحمن، ج۲، ص۱۳۳.</ref> به همین جهت وقتی در سوره نساء آیه ۵۷ (لَهُمْ فِيهَا أَزْوَاجٌ مُطَهَّرَةٌ) به مناسبت [[حدیث|روایت]]ی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] درباره [[حورالعین| زنان بهشتی ]] و پاک بودنشان از هر ناپاکی و [[حدث اکبر]] و [[حدث اصغر]]، تفسیر آیه ۵۷ سوره نساء را رها کرده <ref>آلاءالرحمن، ج۲، ص۱۴۴.</ref> و بحث تفسیری آیه ۶ سوره مائده را که قبلاً هم وعده‌اش را داده بود در چندین صفحه مطرح می‌کند و [[اجل]] مهلتش نمی‌دهد که به ادامه تفسیر از آیه ۵۷ سوره نساء بپردازد. بخش دوم این تفسیر در ۱۴۹ صفحه نگارش شده است. | ||
==محتوا== | ==محتوا== | ||
| خط ۷۰: | خط ۷۳: | ||
آغاز تفسیر پس از مقدمه معرفی برخی نام های سوره حمد در روایاتی از[[حضرت محمد صلی الله علیه و آله |پیامبر]] و [[اهل البیت علیهم السلام| اهلبیت(ع) ]] است مانند: فاتحةالکتاب، [[ام‌الکتاب]]، ام‌القرآن ، [[سبع المثانی |السبع المثانی]] و القرآن العظیم است.<ref>بلاغی،آلاء الرحمن فى تفسير القرآن،۱۴۲۰ق، ج۱، ص۵۰.</ref> | آغاز تفسیر پس از مقدمه معرفی برخی نام های سوره حمد در روایاتی از[[حضرت محمد صلی الله علیه و آله |پیامبر]] و [[اهل البیت علیهم السلام| اهلبیت(ع) ]] است مانند: فاتحةالکتاب، [[ام‌الکتاب]]، ام‌القرآن ، [[سبع المثانی |السبع المثانی]] و القرآن العظیم است.<ref>بلاغی،آلاء الرحمن فى تفسير القرآن،۱۴۲۰ق، ج۱، ص۵۰.</ref> | ||
== | == پانویس == | ||
==منابع== | ==منابع== | ||