confirmed، movedable، protected، templateeditor
۵٬۶۹۱
ویرایش
سریه: تفاوت میان نسخه‌ها
اصلاح ارقام
بدون خلاصۀ ویرایش |
(اصلاح ارقام) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{درباره ۲|جنگ‌هایی است که پیامبر(ص) در آنها حضور نداشته|آشنایی با همه جنگ‌های پیامبر، مدخل|جنگ‌های پیامبر(ص)|}} | ||
{{تاریخ صدر اسلام}} | {{تاریخ صدر اسلام}} | ||
'''سَريَّه''' یا ''' | '''سَريَّه''' یا '''بَعْث'''، جنگ‌های درگرفته در دوران حیات [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] که بدون حضور شخص پیامبر(ص) و به فرماندهی يكى از [[صحابه]] بوده است. هدف اصلی از سریه‌ها اعلام آمادگی و قدرت مسلمانان بود و با اهداف فرعی دیگری چون تبلیغ، دفاع، تهاجم و جمع‌آوری اطلاعات از دشمن انجام می‌شد. | ||
در روایتی از [[امام هادی علیه‌السلام|امام هادی(ع)]] تعداد سریه‌های پیامبر(ص)، ۵۵ سریه دانسته شده است. با این حال در کتاب‌های تاریخی، تعدادهای ۳۵، ۴۸ و ۶۶ سریه نیز نقل شده است. به گفته [[جعفر سبحانی]]، برخی سریه‌ها به سبب کمی افراد به شمار نیامده است و به همین دلیل در شمارش آنها اختلاف پیش آمده است. | |||
به | [[سریه حمزة بن عبدالمطلب]] به ساحل دریای سرخ در ناحیه عَیص، [[سریه عبیدة بن حارث بن مطلب|سریه عبیده بن حارث]] به صحرای رابِغ و [[سریه سعد بن ابی‌وقاص|سریه سَعد بن ابی‌وَقّاص]] به خَرّار، به عنوان اولین سریه‌ها گزارش شده‌اند. شمار نیروهای اسلام در سریه‌ها، متناسب با قدرت و شمار نیروهای دشمن و نیز با توجه به نوع مأموریت، متفاوت بود و گاهی برای برخی سریه‌ها چند نفر و برای بعضی دیگر، بیش از هزار نیرو اعزام می‌شد. | ||
== تعریف و دلیل نامگذاری == | == تعریف و دلیل نامگذاری == | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۲: | ||
بر اساس روایتی که در [[تذکرة الخواص من الامة فی ذکر خصائص الائمة (کتاب)|کتاب تذکرة الخواص]] از [[امام هادی علیه‌السلام|امام هادی(ع)]] نقل شده، مجموع سریه‌های پیامبر(ص)، ۵۵ سریه جنگ بوده است.<ref>ابن‌جوزی، تذکرة الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۳۲۲.</ref> تاریخ‌نگاران تعداد سریه‌ها را مختلف نقل کرده‌اند؛ به گزارش ابن‌اسحاق در کتاب السیرة النبویه، رسول خدا ۳۸ سریه داشته است.<ref>ابن‌اسحاق، السیرة النبویه، ۱۴۲۴ق، ص۶۷۵.</ref> [[علی بن حسین مسعودی|مسعودی]] در [[مروج الذهب و معادن الجوهر (کتاب)|کتاب مروج الذهب]] از برخی مورخان ۳۵ سریه، از محمد بن جریر طبری ۴۸ و از برخی دیگر ۶۶ سریه و بعث نقل کرده است.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۲۸۲.</ref> [[فضل بن حسن طبرسی]] در [[اعلام الوری باعلام الهدی (کتاب)|اعلام الوری]] ۳۶ سریه می‌نویسد.<ref>طبرسی، اعلام الوری، ۱۳۹۹ق، ص ۶۹- ۷۰.</ref> به باور [[جعفر سبحانی]] مؤلف [[فروغ ابدیت (کتاب)|کتاب فروغ ابدیت]] برخی سریه‌ها به سبب کمی افراد به شمارش نیامده است و به همین دلیل در شماره آنها اختلاف پیش آمده است.<ref>سبحانی، فروغ ابدیت، ۱۳۸۵ش، ص۴۶۰.</ref> به گزارش محمد بن عمر واقدی، تاریخ‌نگار قرن دوم، [[سریه حمزة بن عبدالمطلب|سریه‌های حمزة بن عبدالمطلب]] و [[سریه عبیدة بن حارث بن مطلب|عبیده بن حارث]] و [[سریه سعد بن ابی‌وقاص]] نخستین سریه‌هایی است که در [[سال ۱ هجری قمری|سال اول هجرت]] به وقوع پیوسته است.<ref>واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲.</ref> | بر اساس روایتی که در [[تذکرة الخواص من الامة فی ذکر خصائص الائمة (کتاب)|کتاب تذکرة الخواص]] از [[امام هادی علیه‌السلام|امام هادی(ع)]] نقل شده، مجموع سریه‌های پیامبر(ص)، ۵۵ سریه جنگ بوده است.<ref>ابن‌جوزی، تذکرة الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۳۲۲.</ref> تاریخ‌نگاران تعداد سریه‌ها را مختلف نقل کرده‌اند؛ به گزارش ابن‌اسحاق در کتاب السیرة النبویه، رسول خدا ۳۸ سریه داشته است.<ref>ابن‌اسحاق، السیرة النبویه، ۱۴۲۴ق، ص۶۷۵.</ref> [[علی بن حسین مسعودی|مسعودی]] در [[مروج الذهب و معادن الجوهر (کتاب)|کتاب مروج الذهب]] از برخی مورخان ۳۵ سریه، از محمد بن جریر طبری ۴۸ و از برخی دیگر ۶۶ سریه و بعث نقل کرده است.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۲۸۲.</ref> [[فضل بن حسن طبرسی]] در [[اعلام الوری باعلام الهدی (کتاب)|اعلام الوری]] ۳۶ سریه می‌نویسد.<ref>طبرسی، اعلام الوری، ۱۳۹۹ق، ص ۶۹- ۷۰.</ref> به باور [[جعفر سبحانی]] مؤلف [[فروغ ابدیت (کتاب)|کتاب فروغ ابدیت]] برخی سریه‌ها به سبب کمی افراد به شمارش نیامده است و به همین دلیل در شماره آنها اختلاف پیش آمده است.<ref>سبحانی، فروغ ابدیت، ۱۳۸۵ش، ص۴۶۰.</ref> به گزارش محمد بن عمر واقدی، تاریخ‌نگار قرن دوم، [[سریه حمزة بن عبدالمطلب|سریه‌های حمزة بن عبدالمطلب]] و [[سریه عبیدة بن حارث بن مطلب|عبیده بن حارث]] و [[سریه سعد بن ابی‌وقاص]] نخستین سریه‌هایی است که در [[سال ۱ هجری قمری|سال اول هجرت]] به وقوع پیوسته است.<ref>واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲.</ref> | ||
شمار نیروهای اسلام در سریه‌ها، متناسب با قدرت و شمار نیروهای دشمن و | شمار نیروهای اسلام در سریه‌ها، متناسب با قدرت و شمار نیروهای دشمن و نیز با توجه به نوع مأموریت، متفاوت بود و گاهی برای برخی سریه‌ها چند نفر و برای بعضی دیگر، سه هزار نیرو (در [[سپاه اسامه|سریه اُسامة بن زید]]) اعزام می‌شدند.<ref>وتر، فن الحرب الاسلامی فی عهد الرسول(ص)، دار الفکر، ص۲۳۷.</ref> به گفته وَتر، نویسنده کتاب فن الحرب الاسلامی فی عهد الرسول(ص)، خسارت‌های وارد شده به سپاه اسلام، در سریه‌های جنگی پیامبر نسبت به دیگر جنگ‌ها بیشتر بوده است.<ref>وتر، فن الحرب الاسلامی فی عهد الرسول(ص)، دار الفکر، ص۲۹۶.</ref> علت این امر در بی‌احتیاطی برخی فرماندهان، برتری قدرت دشمن و محقق نشدن اصل غافلگیری دانسته شده است.<ref>وتر، فن الحرب الاسلامی فی عهد الرسول(ص)، دار الفکر، ص۲۹۶.</ref> همچنین در برخی سریه‌هایی که با هدف دعوت اسلامی صورت پذیرفت، به دلیل بی‌احتیاطی، خسارت‌ها بسیار بیشتر بود، به گونه‌ای که در بعضی از آنها همه افراد سپاه اسلام کشته شدند.<ref>وتر، فن الحرب الاسلامی فی عهد الرسول(ص)، دار الفکر، ص۲۹۶.</ref> بیشتر سریه‌های سال‌های نخست هجری، در نزدیکی [[مدینه]] انجام شد.<ref>رضایی و دیگران، «گونه‌شناسی سریه‌های دوره پیامبر(ص) تا سال پنجم هجری»، ص۲۳.</ref> برخی از سریه‌های به شرح ذیل است: | ||
{| class="wikitable sortable" | {| class="wikitable sortable" | ||