ملا عبدالله بهابادی: تفاوت میان نسخه‌ها

مدرسه و کتابخانه‌ای در نجف منتسب به بهابادی و خاندان اوست.<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۵.</ref> وی در [[شیراز]]، [[اصفهان]] و [[نجف]]<ref>عبدی‌پور، «بررسی و تحلیل سیره علمی و عملی علامه ملا عبدالله بهابادی یزدی»، ص۹۹.</ref> تدریس علوم اسلامی را برعهده داشت.

ملا عبدالله دارای تألیفاتی در [[تفسیر قرآن|تفسیر]]،<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۳۴۸؛ ج۴، ص۲۷۸.</ref> [[فقه]]، [[منطق]]،<ref>حرعاملی، امل‌الآمل، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۱۶۰.</ref> [[فلسفه اسلامی|فلسفه]]، [[کلام اسلامی|کلام]] و ادبیات عرب است.<ref>اﻓﻨﺪی، ریاض اﻟﻌﻠﻤﺎء، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۱۹۱-۱۹۳؛ نجفی، «ملا عبدالله بهابادی یزدی در الذریعه»، ص۱۰۲-۱۱۴.</ref> تألیفات او روان و ساده و دور از زیاده‌گویی توصیف شده است.<ref>زرکلی، الاعلام، ۲۰۰۲م، ج۴، ص۸۰.</ref> برخی از آنها عبارت‌اند از:

* [[الحاشیة علی تهذیب المنطق (کتاب)|اَلحاشیةُ علی تَهذیبِ المنطق]]: این کتاب حاشیه‌ای است بر [[تهذیب المنطق (کتاب)|کتاب تهذیب المنطق]] اثر سعدالدین تفتازانی، از عالمان [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] در قرن هشتم قمری که در زمینه [[علم منطق|علم مَنطق]] تألیف شده‌ است.<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۸، ص۵۳؛ آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۶، ص۵۳.</ref> کتاب حاشیه او، سال‌ها، کتاب درسی حوزه‌های علمیه بود و به «حاشیه ملاعبدالله» شهرت دارد.<ref>مؤسسه النشر الاسلامی، «مقدمه»، در الحاشیه علی تهذیب المنطق، ص۳.</ref>  

حاشیه ملا عبدالله را از مؤثرترین عوامل شهرت کتاب تهذیب المنطق تفتازانی برشمرده‌اند.<ref>طباطبایی لطفی، و قاسمی، «مطالعه توصیفی حاشیه ملا عبدالله بهابادی از منظر تحلیل ژانر»، ص۲۶.</ref> علت توجه بیشتر به حاشیه کتاب نسبت به اصل کتاب را دقت و جامعیت حاشیه می‌دانند.<ref>طباطبایی لطفی، و قاسمی، «مطالعه توصیفی حاشیه ملا عبدالله بهابادی از منظر تحلیل ژانر»، ص۲۶.</ref> بر کتاب حاشیه ملا عبدالله شرح‌ها، حواشی و تعلیقات متعددی نگاشته شده است.<ref>نگاه کنید به: آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۱۲، ص۵۹ و ۱۸۱؛ ج۱۵، ص۱۷۷؛ ج۱۸، ص۱۰؛ غلامی بدربانی، «سبک‌شناسی شروح و تعلیقات حاشیه ملا عبدالله در دوران معاصر»، ص۲۱۵.</ref>

* اَﻟﺘِّﺠﺎرةُ اﻟﺮّاﺑﺤﻪ فی ﺗﻔﺴﯿرِ اﻟﺴّﻮرةِ و اﻟﻔﺎﺗﺤه: موضوع کتاب تفسیر سوره‌های [[سوره فاتحه|حمد]] و [[سوره اخلاص|اخلاص]] است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه؛ ج۳، ص۳۴۸، شماره ۱۲۵۶.</ref>

* دُرَّةُ المَعانی فی تفسیر سورة الاِخلاص و السَّبعِ المَثانی: این تفسیر خلاصه‌ای از کتاب [[التجارة الرابحة فی تفسیر السورة و الفاتحة|اَلتِّجارةُ الرّابِحة فی تفسیرِ السّورة و الفاتحه]] است که توسط خودِ مؤلف نگاشته شده.

حاشیة علی اِرشاد الاَذهان،<ref>اﻓﻨﺪی، ریاض اﻟﻌﻠﻤﺎء، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۱۹۱-۱۹۲.</ref> اَلحاشیةُ علی تفسیر انوار التَّنزیل (مشهور به [[تفسیر بیضاوی]])،<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه؛ ج۴، ص۲۷۸.</ref> شرح فارسی بر تهذیب المنطق، شرح القواعدِ فی الفقه، شرح العجالة{{یاد|به نوشته [[عبدالله بن عیسی افندی|عبدالله افندی]] در [[ریاض العلماء و حیاض الفضلاء (کتاب)|ریاض العلماء]]، تفتازانی کتابی در منطق دارد به نام تهذیب المنطق و جلال الدین دوانی حاشیه‌ای بر این کتاب دارد به نام العجاله و ملاعبدالله بهابادی بر حواشی دوانی حاشیه زده است که به نام الخرارة فی شرح العجاله است. (افندی، ریاض العلماء، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۱۹۳).}} و اَلحاشیةُ علیٰ شرحِ الشَّمسیه از دیگر آثار اوست.<ref>حرزالدین، معارف الرجال فی تراجم العلماء و الأدباء، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۷.</ref>

کتاب «آخوند ملا عبدالله بهابادی (صاحبْ‌حاشیه)»، نوشتهٔ احمد ترحمی‌ بهابادی، به زندگی و آثار عبدالله بهابادی یزدی پرداخته است. این کتاب در سال ۱۳۷۵ش به چاپ رسید.<ref>ترحمی‌ بهابادی، آخوند ملا عبدالله بهابادی (صاحب حاشیه)، ۱۳۷۵ش، مقدمه.</ref>