آیه نفی سبیل: تفاوت میان نسخه‌ها

برخی معتقدند که این حکم شامل تمام کافران می‌شود. عده‌ای علاوه بر کفار، منافقان را نیز مشمول آن می‌دانند؛<ref> طنطاوی، التفسیر الوسیط، ۱۹۹۷م، ج۳، ص۳۵۵؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۵، ص۱۱۶.</ref> البته برخی نیز دایره کفار در این آیه را محدود به یهود دانسته‌اند.<ref>دخیل، الوجیز، ۱۴۲۲ق، ص۱۳۲.</ref> همچنین از نظر برخی مفسران، عمومیت آیه شامل هر نوع برتری مؤمنان بر کافران چه از نظر حجت و دلیل و چه از نظر فقهی و حقوقی و چه در دنیا و [[آخرت]] می‌شود.<ref>موسوی سبزواری، مواهب الرحمن، ۱۴۰۹ق، ج۱۰، ص۴۲؛ جعفری، تفسیر کوثر، ۱۳۷۶ش، ج۲، ص۵۹۷.</ref> البته برخی این حکم را شامل دنیا و عده‌ای متعلق به [[قیامت|روز قیامت]] دانسته‌اند؛<ref>قرشی، تفسیر احسن الحدیث، ۱۳۷۵ش، ج۲، ص۴۷۲.</ref>  یعقوب جعفری در [[تفسیر کوثر]]، اختصاص دادن به یک مورد را خلاف ظاهر آیه و بدون دلیل شمرده‌ است.<ref> جعفری، تفسیر کوثر، ۱۳۷۶ش، ج۲، ص۵۹۷.</ref> با توجه به برداشت عموم از آیه، نفی تسلط تمامی جهات نظامی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی را شامل می‌شود.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۴، ص۱۷۵.</ref>

در آیات دیگری همچون آیات [[آیه ۵۱ سوره مائده|۵۱]] و [[آیه ۵۲ سوره مائده|۵۲ سوره مائده]] به نپذیرفتن سلطه و سرپرستی کافران اشاره شده است. همچنین [[حدیث اعتلا |حدیث اعتلا]] که در [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|کتاب من لا یحضره الفقیه]] از [[کتب اربعه|کتب اربعه شیعه]] نقل شده<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۳۳۴.</ref> بر برتری [[اسلام]] و نفی برتری دیگران اشاره دارد.<ref>موسوی بجنوردی، قواعد فقهیه، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۳۴۹ـ۳۵۸.</ref> برخی با استفاده از این آیه [[شهادت امام حسین(ع)]] را انکار کرده و قائل به عروج امام همانند [[حضرت عیسی(ع)]] شده‌اند. [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] ضمن رد این موضوع، صاحبان این سخن را لعنت کرده و با استدلال‌هایی به آن پاسخ داده‌اند.<ref>حویزی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۵۶۵.</ref>  

آیه نفی سبیل و قاعده برگرفته از آن، در [[فقه سیاسی]] بازتاب داشته است؛ حکم جهاد با روس توسط علمای شیعه در زمان [[مظفرالدین شاه]]، بعد از استیلا به برخی از مناطق اسلامی،<ref>زنگنه شهرکی، قاعده نفی سبیل در آرای فقهی و مواضع سیاسی صاحب عروه، ص۱۴۸-۱۹۴.</ref> [[فتوای تحریم تنباکو]] توسط [[سید محمدحسن شیرازی|میرزای شیرازی]]<ref>کرمانی، تاریخ بیداری مسلمانان، ۱۳۷۱ش، ص۱۱-۱۴.</ref> و [[مخالفت امام خمینی با کاپیتولاسیون|مخالفت امام خمینی با لایحه کاپیتولاسیون]]<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۴۰۹.</ref> از مواردی است که در آنها به این آیه اشاره شده است.