پرش به محتوا

تسبیحات حضرت زهرا(س): تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح لینک‌های سبز
(ویکی سازی)
(اصلاح لینک‌های سبز)
خط ۱: خط ۱:
{{نیایش}}
{{نیایش}}
'''تسبیحات حضرت زهرا(س)''' [[ذکر]]ی شامل ۳۴ بار [[تکبیر|الله اکبر]]، ۳۳ بار [[تحمید|الحمدلله]] و ۳۳ بار [[تسبیح|سبحان الله]]. بنابر روایات، این ذکر را [[پیامبر(ص)]] به [[حضرت زهرا(س)]] آموخت. در منابع حدیثی، [[روایات]] فراوانی درباره اهمیت تسبیحات حضرت زهرا(س) پس از [[نمازهای واجب]] روزانه آمده و جزو مشهورترین [[تعقیبات]] شمرده می‌شود و [[امام باقر(ع)]] آن را مصداق یاد [[خدا]] و ذکر کثیر دانسته است.
'''تسبیحات حضرت زهرا(س)''' [[ذکر]]ی شامل ۳۴ بار [[تکبیر|الله اکبر]]، ۳۳ بار [[تحمید|الحمدلله]] و ۳۳ بار [[تسبیح|سبحان الله]]. بنابر روایات، این ذکر را [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] به [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهرا(س)]] آموخت. در منابع حدیثی، [[حدیث|روایات]] فراوانی درباره اهمیت تسبیحات حضرت زهرا(س) پس از [[نمازهای واجب]] روزانه آمده و جزو مشهورترین [[تعقیبات]] شمرده می‌شود و [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] آن را مصداق یاد [[خدا]] و ذکر کثیر دانسته است.
==آموختن تسبیحات به حضرت زهرا(س)==
==آموختن تسبیحات به حضرت زهرا(س)==
بر اساس روایتی که از زبان [[امیرالمؤمنین]] در منابع [[شیعی]] ثبت شده است، این ذکر را [[پیامبر]] به [[حضرت زهرا(س)]] آموزش داد. طبق این روایت، حضرت زهرا(س) که از زیادی کارهای روزانه به سختی افتاده بود، قصد داشت از پدرش خادمی برای خانه بخواهد، اما پیامبر در پاسخ به درخواست وی، این [[تسبیح]] را به ایشان آموخت و آن را از هر خادمی بالاتر دانست و حضرت زهرا(س) از آموختن این تسبیح خرسند شد.<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۲۰.</ref><br>
بر اساس روایتی که از زبان [[امام علی علیه‌السلام|امیرالمؤمنین]] در منابع شیعی ثبت شده است، این ذکر را [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر]] به [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهرا(س)]] آموزش داد. طبق این روایت، حضرت زهرا(س) که از زیادی کارهای روزانه به سختی افتاده بود، قصد داشت از پدرش خادمی برای خانه بخواهد، اما پیامبر در پاسخ به درخواست وی، این [[تسبیح]] را به ایشان آموخت و آن را از هر خادمی بالاتر دانست و حضرت زهرا(س) از آموختن این تسبیح خرسند شد.<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۲۰.</ref><br>
گفته شده چون فاطمه(س) سبب تشریع این تسبیح بود، این تسبیح به حضرت زهرا(س) منسوب شد.<ref>محقق حلی، المعتبر فی شرح المختصر، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۲۴۸؛ علامه حلی، تذکرة الفقهاء، مؤسسه آل البیت(ع)، ج۳،ص۲۶۵.</ref>
گفته شده چون فاطمه(س) سبب تشریع این تسبیح بود، این تسبیح به حضرت زهرا(س) منسوب شد.<ref>محقق حلی، المعتبر فی شرح المختصر، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۲۴۸؛ علامه حلی، تذکرة الفقهاء، مؤسسه آل البیت(ع)، ج۳،ص۲۶۵.</ref>


==شرایط و احکام تسبیحات==
==شرایط و احکام تسبیحات==
تسبیحات حضرت زهرا(س) پس از هر [[نماز]] ([[واجب]] یا [[مستحب]]) [[مستحب]] است اما ذکر آن پس از [[نماز صبح]] [[مستحب مؤکد]] است.<ref>اکبری، «احکام و نکته‌هایی درباره حضرت زهرا»، ص۴۱.</ref> چنان‌که از متون روایی شیعه بر می‌آید گفتن تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها شرایطی دارد:
تسبیحات حضرت زهرا(س) پس از هر [[نماز]] ([[واجب]] یا [[مستحب]]) [[مستحب]] است اما ذکر آن پس از [[نماز صبح]] [[مستحب|مستحب مؤکد]] است.<ref>اکبری، «احکام و نکته‌هایی درباره حضرت زهرا»، ص۴۱.</ref> چنان‌که از متون روایی شیعه بر می‌آید گفتن تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها شرایطی دارد:
# حفظ و رعایت ترتیب اذکار و تعداد هر ذکر؛ (اول [[تکبیر|الله‌اکبر]] ۳۴ بار، [[تحمید|الحمدلله]] ۳۳ بار و بعد [[تسبیح|سبحان‌الله]] ۳۳ مرتبه)؛ [[جایز]] است ذکر سبحان الله جلوتر از ذکر الحمد لله گفته می‌شود، ولی بهتر آن است که ذکر الحمد لله جلوتر گفته شود.
# حفظ و رعایت ترتیب اذکار و تعداد هر ذکر؛ (اول [[تکبیر|الله‌اکبر]] ۳۴ بار، [[تحمید|الحمدلله]] ۳۳ بار و بعد [[تسبیح|سبحان‌الله]] ۳۳ مرتبه)؛ [[مباح|جایز]] است ذکر سبحان الله جلوتر از ذکر الحمد لله گفته می‌شود، ولی بهتر آن است که ذکر الحمد لله جلوتر گفته شود.
# [[حضور قلب]] و توجه معنوی در هنگام تسبیح؛
# [[حضور قلب]] و توجه معنوی در هنگام تسبیح؛
# آغاز کردن ذکر تسبیح بلافاصله پس از پایان نماز و بدون برهم زدن حالت نماز و انجام کاری دیگر؛
# آغاز کردن ذکر تسبیح بلافاصله پس از پایان نماز و بدون برهم زدن حالت نماز و انجام کاری دیگر؛
خط ۱۷: خط ۱۷:
==اهمیت تسبیحات در روایات==
==اهمیت تسبیحات در روایات==
در منابع حدیثی، روایات متعددی در باب اهمیت تسبیحات حضرت زهرا(س) نقل شده است:
در منابع حدیثی، روایات متعددی در باب اهمیت تسبیحات حضرت زهرا(س) نقل شده است:
# [[ابو هارون مکفوف]] می‌گوید: [[امام صادق(ع)]] به من فرمود: ای ابو هارون، ما کودکان خود را همان‌گونه که به نماز فرمان می‌دهیم به تسبیح حضرت زهرا(س) نیز امر می‌کنیم. پس بر این ذکر مداومت کن. زیرا هر بنده‌ای بر آن مداومت کند، تیره‌بخت نمی‌شود.<ref>صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۸۲ش، ص۳۱۵.</ref>
# [[ابو هارون مکفوف]] می‌گوید: [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] به من فرمود: ای ابو هارون، ما کودکان خود را همان‌گونه که به نماز فرمان می‌دهیم به تسبیح حضرت زهرا(س) نیز امر می‌کنیم. پس بر این ذکر مداومت کن. زیرا هر بنده‌ای بر آن مداومت کند، تیره‌بخت نمی‌شود.<ref>صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۸۲ش، ص۳۱۵.</ref>
# [[امام باقر(ع)]] فرمود: هر کس تسبیح حضرت زهرا(ع) را بگوید سپس طلب [[استغفار|آمرزش]] کند آمرزیده خواهد شد. این تسبیح به زبان یک صد مرتبه است ولی در میزان عمل یک هزار تسبیح به‌شمار می‌رود، و [[شیطان]] را دور می‌کند، و خداوند رحمان را خشنود می‌سازد.<ref>صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۸۲ش، ص۳۱۵.</ref>
# [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] فرمود: هر کس تسبیح حضرت زهرا(ع) را بگوید سپس طلب [[استغفار|آمرزش]] کند آمرزیده خواهد شد. این تسبیح به زبان یک صد مرتبه است ولی در میزان عمل یک هزار تسبیح به‌شمار می‌رود، و [[شیطان]] را دور می‌کند، و خداوند رحمان را خشنود می‌سازد.<ref>صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۸۲ش، ص۳۱۵.</ref>
# از امام باقر(ع) روایت شده است: از جهت [[حمد]] و ذکر، خدا با چیزی بهتر از تسبیح حضرت فاطمه زهرا(س) [[عبادت]] نشده است. اگر عملی بهتر از آن بود، پیامبر خدا آن را به زهرا(س) عطا می‌کرد.»<ref>حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۳ق، ابواب تعقیب، باب ۹، ح۱، ج۴، ص۱۰۲۴.</ref>
# از امام باقر(ع) روایت شده است: از جهت [[تحمید|حمد]] و ذکر، خدا با چیزی بهتر از تسبیح حضرت فاطمه زهرا(س) [[عبادت]] نشده است. اگر عملی بهتر از آن بود، پیامبر خدا آن را به زهرا(س) عطا می‌کرد.»<ref>حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۳ق، ابواب تعقیب، باب ۹، ح۱، ج۴، ص۱۰۲۴.</ref>
# از [[امام صادق(ع)]] روایت شده است: هر کس پس از [[نماز واجب]]، با تسبیح فاطمه(س) صد بار به تسبیح خدا بپردازد، و به دنبال آن یک بار «[[لا اله الا الله|لا اِلهَ اِلَّا الله]]» بگوید، آمرزیده می‌شود.»<ref>حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۳ق، ابواب تعقیب، باب۷، حدیث۳، ج۴، ص۱۰۲۱.</ref>{{یاد| منظور از صد بار تسبیح خدا با تسبیح فاطمه این است که تسبیحات  حضرت فاطمه که شامل ۳۴ الله اکبر و ۳۳ الحمدلله و۳۳ سبحان الله است مجموعه‌اش صد عدد می‌شود وبه همه آنها تسبیح گفته شده است.}}
# از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] روایت شده است: هر کس پس از [[نمازهای واجب|نماز واجب]]، با تسبیح فاطمه(س) صد بار به تسبیح خدا بپردازد، و به دنبال آن یک بار «[[تهلیل|لا اِلهَ اِلَّا الله]]» بگوید، آمرزیده می‌شود.»<ref>حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۳ق، ابواب تعقیب، باب۷، حدیث۳، ج۴، ص۱۰۲۱.</ref>{{یاد| منظور از صد بار تسبیح خدا با تسبیح فاطمه این است که تسبیحات  حضرت فاطمه که شامل ۳۴ الله اکبر و ۳۳ الحمدلله و۳۳ سبحان الله است مجموعه‌اش صد عدد می‌شود وبه همه آنها تسبیح گفته شده است.}}
# در حدیث دیگری از آن حضرت روایت شده است: تسبیح فاطمه زهرا(س) هر روز بعد از هر نماز، از هزار رکعت نماز در هر روز، نزد خدا محبوب‌تر است.»<ref>حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۳ق، ابواب تعقیب، باب ۹، حدیث۲، ج۴، ص۱۰۲۴.</ref>
# در حدیث دیگری از آن حضرت روایت شده است: تسبیح فاطمه زهرا(س) هر روز بعد از هر نماز، از هزار رکعت نماز در هر روز، نزد خدا محبوب‌تر است.»<ref>حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۳ق، ابواب تعقیب، باب ۹، حدیث۲، ج۴، ص۱۰۲۴.</ref>
# از [[امام صادق(ع)]] روایت شده است: هر کس بعد از نماز واجب، پیش از به هم خوردن حالت جلوس [[تشهد]] و [[سلام (نماز)|سلام]] و قبل از رفتن سراغ کاری دیگر، تسبیح فاطمه زهرا(س) بگوید، خداوند او را می‌آمرزد.»<ref>حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۳ق، ابواب تعقیب، باب ۷، حدیث۴، ج۴، ص۱۰۲۲.</ref>
# از امام صادق(ع) روایت شده است: هر کس بعد از نماز واجب، پیش از به هم خوردن حالت جلوس [[تشهد]] و [[سلام (نماز)|سلام]] و قبل از رفتن سراغ کاری دیگر، تسبیح فاطمه زهرا(س) بگوید، خداوند او را می‌آمرزد.»<ref>حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۳ق، ابواب تعقیب، باب ۷، حدیث۴، ج۴، ص۱۰۲۲.</ref>
#[[محمد بن مسلم ثقفی کوفی]] نقل کرده است که امام باقر(ع) فرمود: تسبیح حضرت فاطمه (س) مصداق همان ذکر کثیر است که خدای متعال در [[قرآن]] به آن، فرمان داده است تا او را فراوان یاد کنیم.<ref>"تَسبیحُ فاطِمَةَ مِن ذِکرِ اللهِ الکَثیرِ الَّذی قالَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ: اذْکُرُوا اللهَ ذِکْراً کَثِیراً." سوره احزاب، ۴۱. نوری، مستدرک الوسائل، الناشرمؤسسة آل البيت عليهم السلام لإحياء التراث، ـ قم ج ۵ ص ۳۶ ح ۵۳۰۵.</ref>
#[[محمد بن مسلم ثقفی کوفی]] نقل کرده است که امام باقر(ع) فرمود: تسبیح حضرت فاطمه (س) مصداق همان ذکر کثیر است که خدای متعال در [[قرآن]] به آن، فرمان داده است تا او را فراوان یاد کنیم.<ref>"تَسبیحُ فاطِمَةَ مِن ذِکرِ اللهِ الکَثیرِ الَّذی قالَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ: اذْکُرُوا اللهَ ذِکْراً کَثِیراً." سوره احزاب، ۴۱. نوری، مستدرک الوسائل، الناشرمؤسسة آل البيت عليهم السلام لإحياء التراث، ـ قم ج ۵ ص ۳۶ ح ۵۳۰۵.</ref>
# ذکر تسیبیح حضرت زهرا(س) پیش از خواب در روایات متعددی توصیه شده است.<ref>حر عاملی، وسایل الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۴، ص۱۰۲۵
# ذکر تسبیح حضرت زهرا(س) پیش از خواب در روایات متعددی توصیه شده است.<ref>حر عاملی، وسایل الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۴، ص۱۰۲۵
</ref>
</ref>


==تسبیحات و تربت شهید==
==تسبیحات و تربت شهید==
نقل شده است که [[حضرت فاطمه(س)]] بعد از آنکه دستور تسبیحات معروف را از [[رسول اکرم(ص)]] دریافت کرد، در ابتدا، رشته‌ای از پشم تابیده آماده کرد و به عدد تسبیحات به آن گره زد و با دست خویش آن را می‌چرخاند و [[تکبیر]] و [[تسبیح]] و [[تحمید]] می‌گفت تا اینکه عمویش [[حمزة بن عبدالمطلب]] شهید شد، پس حضرت فاطمه از تربت قبر او خاک برداشت و [[تسبیح (سبحه)|تسبیح]] ساخت و با آن تسبیح می‌گفت، و مردم نیز چنان کردند و چون  [[امام حسین(ع)|سیدالشهداء]] شهید شد، مردم از [[تربت]] او -که فضیلت بیشتری دارد- [[تسبیح تربت|تسبیح]] ساختند و با آن به [[ذکر]] پرداختند.<ref>ان فاطمة علیها السلام کانت مسبحتها من خیط من صوف مفتل معقود علیه عدد التکبیرات، فکانت بیدها علیها السلام تدیرها، تکبر و تسبح إلی أن قتل حمزة بن عبد المطلب علیه السلام، فاستعملت تربته وعملت التسابیح فاستعملها الناس. فلما قتل الحسین علیه السلام وجدد علی قاتله العذاب عدل بالامر علیه، فاستعملوا تربته لما فیها من الفضل والمزیة.[https://lib.eshia.ir/15107/1/150 الشیخ المفید، المزار، تحقیق سید محمدباقر ابطحی، ص١٥٠. کتابخانه مدرسه فقاهت]</ref>[[مرتضی مطهری]] بعد از ذکر این واقعه تاریخی می‌گوید این عملکرد حضرت فاطمه(س) معنادار است یعنی  بر ارزش و اهمیت [[شهید]] دلالت می‌کند.<ref>مطهری، شهید(قیام و انقلاب مهدی (ع) مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ج٢٤، ص٤٧٤.</ref>
نقل شده است که [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] بعد از آنکه دستور تسبیحات معروف را از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول اکرم(ص)]] دریافت کرد، در ابتدا، رشته‌ای از پشم تابیده آماده کرد و به عدد تسبیحات به آن گره زد و با دست خویش آن را می‌چرخاند و [[تکبیر]] و [[تسبیح]] و [[تحمید]] می‌گفت تا اینکه عمویش [[حمزة بن عبدالمطلب]] شهید شد، پس حضرت فاطمه از تربت قبر او خاک برداشت و [[تسبیح (سبحه)|تسبیح]] ساخت و با آن تسبیح می‌گفت، و مردم نیز چنان کردند و چون  [[امام حسین علیه‌السلام|سیدالشهداء]] شهید شد، مردم از [[تربت]] او -که فضیلت بیشتری دارد- [[تسبیح تربت|تسبیح]] ساختند و با آن به [[ذکر]] پرداختند.<ref>ان فاطمة علیها السلام کانت مسبحتها من خیط من صوف مفتل معقود علیه عدد التکبیرات، فکانت بیدها علیها السلام تدیرها، تکبر و تسبح إلی أن قتل حمزة بن عبد المطلب علیه السلام، فاستعملت تربته وعملت التسابیح فاستعملها الناس. فلما قتل الحسین علیه السلام وجدد علی قاتله العذاب عدل بالامر علیه، فاستعملوا تربته لما فیها من الفضل والمزیة.[https://lib.eshia.ir/15107/1/150 الشیخ المفید، المزار، تحقیق سید محمدباقر ابطحی، ص١٥٠. کتابخانه مدرسه فقاهت]</ref>[[مرتضی مطهری]] بعد از ذکر این واقعه تاریخی می‌گوید این عملکرد حضرت فاطمه(س) معنادار است یعنی  بر ارزش و اهمیت [[شهادت|شهید]] دلالت می‌کند.<ref>مطهری، شهید(قیام و انقلاب مهدی (ع) مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ج٢٤، ص٤٧٤.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
confirmed، protected، templateeditor
۱٬۸۵۸

ویرایش