پرش به محتوا

سحر: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۰ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۰ نوامبر ۲۰۲۳
جز
خط ۵۲: خط ۵۲:


=== استفاده از سحر جایز است یا حرام؟===
=== استفاده از سحر جایز است یا حرام؟===
[[حرام|حرمت]] سحرکردن دیگران، یادگرفتن و یاددادن سحر، و اجرت گرفتن بابت آن‌ در میان [[مجتهد|فقهای شیعه]] امری [[اجماع|اجماعی]] دانسته شده است.<ref>حسینی عاملی، مفتاح الکرامة، ۱۴۱۹ق، ج۱۲، ص۲۲۶.</ref> با این حال در شرایطی به نظر برخی فقها حکم مسئله متفاوت است. مثلا چنان‌که [[محمدحسن نجفی|صاحب جواهر]] گفته است، یاد‌‌گیری‌ سحر به جهت اینکه ممکن است در موارد اضطراری لازم باشد به خودی خود مشکلی ندارد.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۲۲، ص۷۸.</ref> و  همان‌طور که [[شهید اول]] و شهید ثانی تذکر داده‌اند: یادگرفتن سحر اگر برای رسوا‌کردن فرد دروغگو یا فرد مدّعی نبوتی باشد که می‌خواهد با استفاده از سحر خود را دارای معجزه معرفی کند [[واجب کفایی]] است.<ref>شهید اول، الدروس، موسسة النشر الاسلامی، ج۳، ص۱۶۴؛ شهید ثانی، الروضة البهیّة، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۲۱۵.</ref>
[[حرام|حرمت]] سحرکردن دیگران، یادگرفتن و یاددادن سحر، و اجرت گرفتن بابت آن‌ در میان [[مجتهد|فقهای شیعه]] امری [[اجماع|اجماعی]] دانسته شده است.<ref>حسینی عاملی، مفتاح الکرامة، ۱۴۱۹ق، ج۱۲، ص۲۲۶.</ref> در کتاب‌های اخلاقی نیز سحر را از جمله [[گناهان کبیره]] محسوب کرده‌اند.<ref>گلستانه، منهج الیقین، ۱۳۸۸ش، ص۱۳۶؛ شبّر، الأخلاق، مطبعة النعمان، ص۲۱۶؛ دستغیب، گناهان کبیره، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۷۷.</ref> به عقیده [[سید عبدالحسین دستغیب|عبدالحسین دستغیب]]، دلیل کبیره بودن این گناه تصریح در [[حدیث|روایات]] است. وی در این رابطه به روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] استناد می‌کند که سحر را در زمره گناهان کبیره شمرده است.<ref>دستغیب، گناهان کبیره، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۷۷.</ref> وی در مورد زشت بودن و پلیدی عمل سحر به این نکته اشاره می‌کنند که اموری به عنوان مقدمه‌‌ یادگیری سحر مطرح هستند. از جمله آن‌ها می‌توان به انجام انواع جرم و جنایت‌ها، ترک همه کارهای خیر، [[زنای محصنه]]، قتل نفس، خوردن خون انسان و ... اشاره کرد.<ref>دستغیب، گناهان کبیره، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۸۸.</ref>
 
با این حال در شرایطی به نظر برخی فقها حکم مسئله متفاوت است. مثلا چنان‌که [[محمدحسن نجفی|صاحب جواهر]] گفته است، یاد‌‌گیری‌ سحر به جهت اینکه ممکن است در موارد اضطراری لازم باشد به خودی خود مشکلی ندارد.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۲۲، ص۷۸.</ref> و  همان‌طور که [[شهید اول]] و شهید ثانی تذکر داده‌اند: یادگرفتن سحر اگر برای رسوا‌کردن فرد دروغگو یا فرد مدّعی نبوتی باشد که می‌خواهد با استفاده از سحر خود را دارای معجزه معرفی کند [[واجب کفایی]] است.<ref>شهید اول، الدروس، موسسة النشر الاسلامی، ج۳، ص۱۶۴؛ شهید ثانی، الروضة البهیّة، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۲۱۵.</ref>


در این که می‌توان با [[قرآن]] و [[دعا]] و [[ذکر]] سحر را باطل کرد تردیدی نیست.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۲۲، ص۷۷.</ref> امّا این که می‌توان با سحر، سحری دیگر را باطل کرد محل اختلاف است و برخی آن را جایز نمی‌دانند.<ref>علامه حلّی، تحرير الأحكام الشرعية على مذهب الإمامية،‌ ۱۴۲۰ق، ج۲، ص۲۶۱؛ بحرانی، الحدائق الناضرة، ۱۳۶۳ش، ج۱۸، ص۱۷۵.</ref> ولی گروهی از فقیهان استفاده از سحر را برای محافظت از خود در برابر سحر دیگران [[مباح|جایز]] دانسته‌اند.<ref>شهید اول، الدروس، موسسة النشر الاسلامی، ج۳، ص۱۶۴؛ آل عصفور، سداد العباد، ۱۳۷۹ش، ص۴۳۰.</ref>
در این که می‌توان با [[قرآن]] و [[دعا]] و [[ذکر]] سحر را باطل کرد تردیدی نیست.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۲۲، ص۷۷.</ref> امّا این که می‌توان با سحر، سحری دیگر را باطل کرد محل اختلاف است و برخی آن را جایز نمی‌دانند.<ref>علامه حلّی، تحرير الأحكام الشرعية على مذهب الإمامية،‌ ۱۴۲۰ق، ج۲، ص۲۶۱؛ بحرانی، الحدائق الناضرة، ۱۳۶۳ش، ج۱۸، ص۱۷۵.</ref> ولی گروهی از فقیهان استفاده از سحر را برای محافظت از خود در برابر سحر دیگران [[مباح|جایز]] دانسته‌اند.<ref>شهید اول، الدروس، موسسة النشر الاسلامی، ج۳، ص۱۶۴؛ آل عصفور، سداد العباد، ۱۳۷۹ش، ص۴۳۰.</ref>
خط ۶۱: خط ۶۳:
=== قتل با سحر ===
=== قتل با سحر ===
اگر کسی به واسطه سحر به قتل برسد؛ به نظر شیخ طوسی [[قصاص]] و [[دیه انسان|دیه]] ندارد.<ref>شیخ طوسی، الخلاف، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۳۲۹؛ محقق حلّی، شرایع الاسلام، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۹۷۳.</ref>امام [[محقق حلی|محقق حلّی]] احتمال واقعی بودن سحر و در نتیجه دیه و قصاص را تقویت کرده است.<ref>محقق حلّی، شرایع الاسلام، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۹۷۳.</ref> [[علامه حلی|علّامه حلّی]]<ref name=":1" /> و [[شهید ثانی]]<ref>شهید ثانی، مسالک الأفهام، ۱۴۱۳ق، ج۱۵، ص۷۷.</ref> قصاص را تابع اقرار ساحر می‌دانند که اگر ساحر اقرار کند که به قصد قتل سحر کرده است،‌ قصاص می‌شود<ref name=":1">علامه حلّی، تحریر الاحکام، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۴۲۵.</ref> ولی اگر اقرار نکند [[علامه حلی|علّامه حلّی]] وجوب دیه را نزدیک به صحت دانسته است.<ref name=":1" /> به نظر [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] اگر تاثیر سحر در قتل ثابت گردد؛ و قصد ساحر هم کشتن باشد [[قتل عمد]] رخ داده است و اگر بدون قصد کشتن باشد [[قتل شبه عمد]] خواهد بود. همچنین اگر سحر به گونه‌ای باشد که نوعا کشنده است در آن صورت نیز قتل عمد است.<ref>امام خمینی، تحریر الوسلیه، ۱۳۹۲ش، ج۲، ص۵۴۶.</ref>
اگر کسی به واسطه سحر به قتل برسد؛ به نظر شیخ طوسی [[قصاص]] و [[دیه انسان|دیه]] ندارد.<ref>شیخ طوسی، الخلاف، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۳۲۹؛ محقق حلّی، شرایع الاسلام، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۹۷۳.</ref>امام [[محقق حلی|محقق حلّی]] احتمال واقعی بودن سحر و در نتیجه دیه و قصاص را تقویت کرده است.<ref>محقق حلّی، شرایع الاسلام، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۹۷۳.</ref> [[علامه حلی|علّامه حلّی]]<ref name=":1" /> و [[شهید ثانی]]<ref>شهید ثانی، مسالک الأفهام، ۱۴۱۳ق، ج۱۵، ص۷۷.</ref> قصاص را تابع اقرار ساحر می‌دانند که اگر ساحر اقرار کند که به قصد قتل سحر کرده است،‌ قصاص می‌شود<ref name=":1">علامه حلّی، تحریر الاحکام، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۴۲۵.</ref> ولی اگر اقرار نکند [[علامه حلی|علّامه حلّی]] وجوب دیه را نزدیک به صحت دانسته است.<ref name=":1" /> به نظر [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] اگر تاثیر سحر در قتل ثابت گردد؛ و قصد ساحر هم کشتن باشد [[قتل عمد]] رخ داده است و اگر بدون قصد کشتن باشد [[قتل شبه عمد]] خواهد بود. همچنین اگر سحر به گونه‌ای باشد که نوعا کشنده است در آن صورت نیز قتل عمد است.<ref>امام خمینی، تحریر الوسلیه، ۱۳۹۲ش، ج۲، ص۵۴۶.</ref>
==سحر از گناهان کبیره ==
علمای علم اخلاق، سحر را از جمله [[گناهان کبیره]] محسوب کرده‌اند.<ref>گلستانه، منهج الیقین، ۱۳۸۸ش، ص۱۳۶؛ شبّر، الأخلاق، مطبعة النعمان، ص۲۱۶؛ دستغیب، گناهان کبیره، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۷۷.</ref> به عقیده [[سید عبدالحسین دستغیب|عبدالحسین دستغیب]]، دلیل کبیره بودن این گناه تصریح در [[حدیث|روایات]] است. وی در این رابطه به روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] استناد می‌کند که سحر را در زمره گناهان کبیره شمرده است.<ref>دستغیب، گناهان کبیره، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۷۷.</ref>
وی در مورد زشت بودن و پلیدی عمل سحر به این نکته اشاره می‌کنند که اموری به عنوان مقدمه‌‌ یادگیری سحر مطرح هستند. از جمله آن‌ها می‌توان به انجام انواع جرم و جنایت‌ها، ترک همه کارهای خیر، [[زنای محصنه]]، قتل نفس، خوردن خون انسان و ... اشاره کرد.<ref>دستغیب، گناهان کبیره، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۸۸.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۴۶۵

ویرایش