بحث:سحر
- سلام و ادب و خدا قوت...به نظرم ضمن احتراز از طولانی شدن مدخل شاید برخی از مطالب گفتنش هرچند به صورت مختصر واشاره خالی از فایده نباشد مانند بحث در باره فاعل ومنشأ سحر و این که سحراز چه زمانی در میان بشر پدیدار شد و چه کسی آن را به دیگران انتقال داد.
اشاره به این که از نظر علامه طباطبایی آن چه بیشتر با ظاهر آیات قرآنی سازگار است این است که آغاز پیدایش سحرـ به صورت علمی و دانشی که از استاد به شاگرد انتقال پیدا کرده است به زمان حضرت سلیمان حضرت برمی‌گردد و خاستگاه آن، قوم یهود است؛گرچه قبل از حضرت سلیمان(ع)نیز سحر وجادو میان یهودیان رواج داشته است.سحر درمیان یهود امری متداول بوده وآن را به سلیمان(ع) نسبت میداده اند، چون می پنداشتندکه سلیمان(ع) سلطنت و مُلکش و تسخیر جن و انس و وحش و طیرو کارهای عجیب و غریب و خوارقی راکه انجام میداد،به وسیله سحربوده است.
- @Mahdi1382: سلام و ادب و تشکر از توجهتون به متن حقیر. مباحث سحر بسیار مفصل و دامنه‌دار هستند و از جهات مختلفی قابل بررسی می‌باشند. در بحث آغاز سحر و تاریچه آن شاید بتوان به اندازه چند مدخل مطلب نو‌شت اما طبیعتا چنین امری نه ممکن است و نه مطلوب. در مورد این مسئله در مدخل اشاره شده است و روایتی هم ذکر شده است که نشان دهنده کثرت سحر از زمان حضرت نوح است و به داستان هاروت و ماروت و زمان سلیمان هم اشاره شده است. اما بحث شما ب طور تفصیلی ذیل مدخل آیه سحر آمده است که این آیه نیز لینک شده است و قابل مشاهده است.
- اشاره به تأثیر سحر حتی در پیامبران وامامان نه به معنی سلب عقل و اراده آنان بلکه در حد تأثیرات جسمانی ومحدود. وتأثیر فی الجمله سحر براساس ایات قران در باره هاروت ماروت وسحره فرعون وسوره فلق وغیره.المیزان، ج۲۰، ص۳۹۳.
- بحث تاثیر سحر فی الجمله اشاره شده است و بیان شده که در استعمالات سحر در قرآن برخی از آیات نشان دهنده تاثیر واقعی و حقیقی هستند.
- باطل بودن و دوام ناپذیری سحر. المیزان، ج۱۰، ص۱۱۰
- این آیه نیز جزء آیاتی است که سحر را غیر واقعی می‌دانند که در اشاره کلی به ذکر شده است.
- به نظرم درباره این عنوان ( سحر واقعیت یا خیال) باید از کسانی تعاریفی را ارائه کرد که سحر در حوزه تخصصشان باشد ظاهرا امثال فلاسفه سحر را تعریف می کنند و فقها فقط احکامش را باز گو می کنند نه این که موضوع ومصداق را مشخص و تعریف کنند. البته مفسرانی چون علامه طباطبایی هم به اعتبار فیلسوف بودنش شأنیت تعریف را دارد.
ظاهراً سحر تصرّف در قوه خیال است و اثرش، به صورت مستقیم نیست بلکه از کانال قوه تخیل است.یعنی ساحر در خیال بیننده اثر می گذارد وآن گاه خیال بیننده در خود او اثر می گذارد و احساساسات ورفتارها وعکس العمل های خاصی دراو ایجاد می کند.المیزان، ج۱۴، ص۱۷۹
- سحر موضوعی فلسفی نیست. هیچ راه عقلی برای اثبات سحر وجود ندارد. آنچه وجود سحر را ثابت می‌کند دلایل نقلی و تجربی است. علامه طباطبایی هم ذیل تفسیر آیه ۱۰۲ بقره بحث فلسفی می‌کنند در مقام تحلیل عقلی چیزی هستند که اصل آن با دلایل دیگر ثابت شده است. بحث فلسفی علامه تبیین این نکته است که سحر چگونه با نظام علی و اسباب و مسببات در عالم سازگار است و نفس ساحر چگونه در دیگری اثر می‌گذارد. پس اتفاقا به عکس آنچه است که شما فرمودید. وجود سحر و تعریف آن در مسائل نقلی است و فیلسوف صرفا می‌تواند آن را تحلیل عقلی کند نه این که تعریف کند و حدود و ویژگی‌های آن را بیان کند.
- شاید اگر در فهرستی ويژگی‌های سحر درآیات وروایات گفته شود مفید باشد.--Mahdi1382 (بحث) ۱۹ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۴۹ (+0330)
- بنده ندیدم کسی به صورت فهرست وار این ویژگی‌ها را بیان کرده باشد. اگر حضرتعالی منبعی می‌دانید معرفی کنید ممنون میشوم. بدیهی است که خودمان نمی‌توانیم ويژگی‌هارا استنباط کرده و لیست کنیم چرا که تحقیق دست اول خواهد بود.
با تشکر --رضا پوراسمعیل (بحث) ۱۹ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۴۱ (+0330)
طول و تفصیل زیاد در مدخل
- چه نیازی به نقل این همه از اقوال فقها درباره ماهیت سحر هست؟
- اصولا اینکه فقه خیال است یا واقعیت چه ربطی به فقیهان دارد؟ ثانیا با ذکر آن همه تعریف دیگر نیازی به این بخش نیست --محمدکاظم حقانی‌فضل ۲۰ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۰۳ (+0330)
با سلام وعرض خسته نباشید
- به نظرم تعریف ابتدایی از سحر که هم در شناسه و هم در تعریف آمده یا اشتباه است یا جامع حداقلی نیست. اینکه حسر فقط در دیگران اثر می گذارد به نظر شما درست است؟
- تفاوت هایی که بین معجزه و سحر بیان کرده اید بیشتر به تفاوت میان ساحران و انبیاء پرداخته (مثلا اگر ساحران بد و انبیاء‌خوب اند این چه ربطی به سحر و نبی بودن دارد) و در نهایت معلوم نمیشود که معجزه با سحر چه تفاوتهایی دارند.
- به تردستی و تفاوت آن با سحر و حکم فقهی آن، در مدخل اشاره نشده است. Sm.khadem (بحث) ۲۴ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۲:۵۰ (+0330)
- الگو:پبSm.khademil با عرض سلام و تشکر از عنایت حضرتعالی ناظر به نکات حضرتعالی مطالبی تقدیم می‌شود:
- در رابطه با تعریف سحر مطلب دقیق و کاملی رو نمیشه بیان کرد و تعاریف زیاد و متکثری هم ارائه شده باز اگر تعریف دیگری و بهتر به نظرتون میرسه بفرمایید که تعریف چه کسی مد نظر هست.
- به نظرم اشکال شما در مورد تفاوت سحر و معجزه وارد نیست و تفاوت کاملا روشن است.
- در مورد تردستی هم اختلافات خیلی گستره هست و اگر قرار باشه بیاد توی مدخل به نظرم خیلی طولانی میشه و ضرورتی هم نداره.--رضا پوراسمعیل (بحث) ۲۹ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۲۹ (+0330)