عاق والدین: تفاوت میان نسخه‌ها

'''عاقِّ والدَیْن''' یا '''عُقوق والدَیْن''' از [[گناهان کبیره]] و رذایل اخلاقی به معنای هر نوع آزردن و رنجاندن پدر و مادر یا یکی از آن دو با زبان و رفتار است. در [[حدیث|روایات]]، نافرمانی، نگاه خشم‌آلود، احترام نکردن و اُف گفتن از مصادیق آن دانسته شده و آمده است که اگر چیزی کمتر از گفتن اف وجود داشت خدا از آن هم نهی می‌کرد. همچنین محرومیت از [[بهشت]]، ورود به [[جهنم]]، [[عذاب قبر]]، عدم قبولی [[نماز]] و عدم [[استجابت دعا]] از پیامدهایی است که در روایات برای عاق والدین بیان شده است. برخی از عالمان اخلاقی نیز کوتاهی عمر، شدت [[سکرات موت]] و سختی جان دادن را از آثار دنیوی آن دانسته‌اند.

عاقِّ والدین، به معنای این است که فرزند پدر و مادر را آزار دهد و آنان را با زبان و رفتار از خود برنجاند.<ref>نراقی، معراج السعاده، ۱۳۷۸ش، ص۵۳۲.</ref> البته واژه عُقوق در لغت به معنی بریدن آمده، در این صورت منظور از عاق والدین، [[قطع رحم]] با آنان است.<ref>فراهیدی، العین، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۳.</ref> [[ملا مهدی نراقی]] عاق والدین را بدترین نوع [[قطع رحم]] دانسته و معتقد است هر آنچه که به نکوهش قطع رحم دلالت می‌کند بر نکوهش عاق والدین نیز دلالت دارد. همچنین عاق والدین را از رذایلی می‌داند که مربوط به قوای غضبیه و شهویه است و از [[کینه]] و [[خشم]] یا [[بخل]] و [[حب دنیا]] ناشی می‌شود.<ref>نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۲، ص۲۶۲.</ref>

عاق والدین به هر نوع آزردن و نافرمانی پدر و مادر یا یکی از آن دو گفته می‌شود. در روایات نگاه تند و خشم‌آلود<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۴۹.</ref> ضایع کردن حقوق،<ref> تمیمی آمدی، غرر الحکم، ۱۴۱۰ق، ص۶۷۱.</ref> برآورده نکردن خواسته، انجام ندادن فرمان، احترام نکردن<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۱۵، ص۱۹۴.</ref> از مصادیق آن شمرده شده است. [[ملا احمد نراقی]] گفته هر چیزی که سبب آزردن والدین شود، عاق محسوب می‌گردد.<ref>نراقی، معراج السعاده، ۱۳۷۸ش، ص۵۳۲.</ref> در روایتی از [[امام صادق علیه السلام|امام صادق]] گفتن اف، به پدر و مادر به عنوان کمترین مصداق عاق والدین یاد شده و گفته شده اگر چیزی کمتر از آن وجود داشت خدا از آن هم نهی می‌کرد. <ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۴۹.</ref>

عاق والدین از رذایل اخلاقی است که در روایات به [[گناه کبیره]] بودن آن تصریح<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۲۷۶.</ref>  و پیامدهایی برای آن بیان شده است:

* محرومیت از بهشت و استشمام بوی آن؛<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۴۹.</ref> بر پایه روایتی  از [[امام صادق (ع)]]، روز قیامت، پرده‌ای از پرده‌های [[بهشت]] را کنار می‌زنند، بوی آن به مشام هر جانداری از مسافت پانصد سال راه می‌رسد، مگر کسانی که عاق والدین شده‌اند<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۴۹.</ref> همچنین در روایات متعددی از تعبیر «لایَدْخُلُ الْجَنّه»(وارد بهشت نمی‌شود) برای عاق والدین استفاده شده است.<ref>حمیری، قرب الاسناد، ۱۴۱۳ق، ص۸۲.</ref>

* عذاب قبر؛ به گفته [[ملامهدی نراقی]]، کسی که مادرش از او ناراضی باشد [[سکرات موت]] و [[عذاب قبر]]ش شدید است.<ref> نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۲، ص۲۶۳.</ref>

* پاینده، ابوالقاسم، [[نهج الفصاحه]]، تهران، دانش، ۱۳۸۲ش.

* تمیمی آمدی، [[غررالحکم و دررالکلم]]، تصحیح: سید مهدی رجائی، قم، دارالکتب الاسلامی، ۱۴۱۰ق.

* حمیری، عبدالله بن جعفر، [[قرب الاسناد]]، قم، مؤسسة آل البیت، ۱۴۱۳ق.

* [[کلینی]]، محمد بن یعقوب، [[الکافی]]، تصحیح: علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق.

* [http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/image/19833 نراقی، احمد بن محمدمهدی، معراج السعاده، مؤسسه انتشارات هجرت، ۱۳۷۸ش.]

* نراقی، محمدمهدی، [[جامع السعادات]]، قم، مؤسسه مطبوعاتی ایرانیان، ۱۹۶۳م/۱۳۸۳ق.

* نوری، حسین بن محمدتقی، [[مستدرک الوسائل|مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل]]، قم، مؤسسة آل البیت، ۱۴۰۸ق.