پرش به محتوا

تلاوت قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۵۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۰ نوامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
در مورد حکم تلاوت قرآن در نماز و غیر آن نظرات مختلفی ارائه شده است:
در مورد حکم تلاوت قرآن در نماز و غیر آن نظرات مختلفی ارائه شده است:
# برخی از عبارت «فأقروا ما تیسّر منه» در [[آیه ۲۰ سوره مزمل]]، وجوب قرائت قرآن را برداشت کرده‌اند.<ref>[[کاربر:Sm.khadem/صفحه تمرین#cite%20ref-1|↑]] قطب الدین راوندی، فقه القرآن فی شرح آیات الاحکام، ۱۴۰۵ق، ج۱، ص۱۰۶و۱۰۷و۱۲۷و۱۳۰؛ فاکر میبدی، فرایند استنباط وجوب قرائت قرآن از آیهٔ فَاقْرَؤُوا مَا تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ، ص۸۱.</ref> اما در اینکه این وجوب با چه مقدار قرائت روزانه محقق می‌شود نظرات مختلفی وجود دارد.<ref>وحیدیان، تقی‌زاده، رستمی، مراد از قرائت قرآن در آیه آخر سوره مزّمّل و حکم شرعی آن، ص۳۱۴.</ref> برخی تلاوت روزانهٰ ۵۰ آیه (غیر از آنچه در نماز خوانده می‌شود) را واجب می‌دانند.<ref>فاکر میبدی، فرایند استنباط وجوب قرائت قرآن از آیهٔ فَاقْرَؤُوا مَا تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ، ص۸۱.</ref> البته به گفته [[مقداد بن عبدالله حلی|فاضل مقداد]]، از نظر عده‌ای این وجوب از قبیل [[واجب کفایی|واجبات کفایی]] است.<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان فی فقه القرآن، منشورات المکتبة المرتضویّة للإحیاء الآثار الجعفریّه، ج۱، ص۱۱۸.</ref>
# برخی از عبارت «فأقروا ما تیسّر منه» در [[آیه ۲۰ سوره مزمل]]، وجوب قرائت قرآن را برداشت کرده‌اند.<ref>[[کاربر:Sm.khadem/صفحه تمرین#cite%20ref-1|↑]] قطب الدین راوندی، فقه القرآن فی شرح آیات الاحکام، ۱۴۰۵ق، ج۱، ص۱۰۶و۱۰۷و۱۲۷و۱۳۰؛ فاکر میبدی، فرایند استنباط وجوب قرائت قرآن از آیهٔ فَاقْرَؤُوا مَا تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ، ص۸۱.</ref> اما در اینکه این وجوب با چه مقدار قرائت روزانه محقق می‌شود نظرات مختلفی وجود دارد.<ref>وحیدیان، تقی‌زاده، رستمی، مراد از قرائت قرآن در آیه آخر سوره مزّمّل و حکم شرعی آن، ص۳۱۴.</ref> برخی تلاوت روزانهٰ ۵۰ آیه (غیر از آنچه در نماز خوانده می‌شود) را واجب می‌دانند.<ref>فاکر میبدی، فرایند استنباط وجوب قرائت قرآن از آیهٔ فَاقْرَؤُوا مَا تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ، ص۸۱.</ref> البته به گفته [[مقداد بن عبدالله حلی|فاضل مقداد]]، از نظر عده‌ای این وجوب از قبیل [[واجب کفایی|واجبات کفایی]] است.<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان فی فقه القرآن، منشورات المکتبة المرتضویّة للإحیاء الآثار الجعفریّه، ج۱، ص۱۱۸.</ref>
# عده‌ای قرائت قرآن را تنها در نمازها واجب می‌دانند. آنها در جواب به این اشکال که چه طور ممکن است نماز مستحبی شامل جزئی واجب (قرائت قرآن) باشد؛ گفته‌اند این بیان از قبیل معامله‌ای است که شخص در انجام آن مخیر است اما به محض انعقاد آن، پیروی از مفاد معامله برای او واجب می‌شود.<ref>وحیدیان، تقی‌زاده، رستمی، مراد از قرائت قرآن در آیه آخر سوره مزّمّل و حکم شرعی آن، ص۳۱۶.</ref> فقهایی همچون [[سید ابوالقاسم خویی|خویی]]، [[مقداد بن عبدالله حلی|فاضل مقداد]] و [[علامه حلی|حلّی]] بر این باورند بر اساس آیات و روایات تنها قرائت قرآن در [[نمازهای یومیه]] واجب است.<ref>حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۱۲۸؛ خویی، موسوعة الامام الخوئی، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص۲۶۲؛ فاضل مقداد، کنز العرفان، ۱۳۷۳ش، ج۱، ص۱۱۸.</ref> اما [[محمدحسن نجفی]] نویسنده [[جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام (کتاب)|کتاب جواهر الکلام]] معتقد است، وجوب قرائت قرآن در نماز از [[سنت]] و روایات استنباط می‌شود نه این آیه.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۹، ص۲۸۴و۲۸۵.</ref> احادیث مربوط به مقدار تلاوت قرآن را در بابی با عنوان «بَابٌ فِی کَمْ یُقْرَأُ الْقُرْآنُ وَ یُخْتَمُ» [[الکافی (کتاب)|الکافی]] گردآوری شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۱۷.</ref>
# عده‌ای قرائت قرآن را تنها در نمازها واجب می‌دانند. آنها در جواب به این اشکال که چه طور ممکن است نماز مستحبی شامل جزئی واجب (قرائت قرآن) باشد؛ گفته‌اند این بیان از قبیل معامله‌ای است که شخص در انجام آن مخیر است اما به محض انعقاد آن، پیروی از مفاد معامله برای او واجب می‌شود.<ref>وحیدیان، تقی‌زاده، رستمی، مراد از قرائت قرآن در آیه آخر سوره مزّمّل و حکم شرعی آن، ص۳۱۶.</ref> فقهایی همچون [[سید ابوالقاسم خویی|خویی]]، [[مقداد بن عبدالله حلی|فاضل مقداد]] و [[علامه حلی|حلّی]] بر این باورند بر اساس آیات و روایات تنها قرائت قرآن در [[نمازهای یومیه]] واجب است.<ref>علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۱۲۸؛ خویی، موسوعة الامام الخوئی، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص۲۶۲؛ فاضل مقداد، کنز العرفان، ۱۳۷۳ش، ج۱، ص۱۱۸.</ref> اما [[محمدحسن نجفی]] نویسنده [[جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام (کتاب)|کتاب جواهر الکلام]] معتقد است، وجوب قرائت قرآن در نماز از [[سنت]] و روایات استنباط می‌شود نه این آیه.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۹، ص۲۸۴و۲۸۵.</ref> احادیث مربوط به مقدار تلاوت قرآن را در بابی با عنوان «بَابٌ فِی کَمْ یُقْرَأُ الْقُرْآنُ وَ یُخْتَمُ» [[الکافی (کتاب)|الکافی]] گردآوری شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۱۷.</ref>


=== حرام بودن قرائت عزائم بر جنب و حائض ===
=== حرام بودن قرائت عزائم بر جنب و حائض ===
از نظر فقیهان شیعه، خواندن سوره‌های عزائم، بر [[جنابت|جُنُب]]<ref>طباطبایی یزدی، عروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۵۱۰.</ref> و [[حائض]]<ref>طباطبایی یزدی، عروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۶۰۳.</ref> [[حرام]] است. فقیهان درباره اینکه آیا فقط خواندن آیه‌های سجده‌دار حرام است یا خواندن تمام سوره چنین حکمی دارد، اختلاف‌نظر دارند.<ref>طباطبایی یزدی، عروة الوثقی، ج۱، ص۵۱۰ و ص۶۰۳؛ بنی‌هاشمی، توضیح المسائل مراجع، ۱۳۷۸ش، مسئله ۳۵۵، ج۱، ص۲۲۵-۲۲۷؛ مسئله ۴۵۰، ج۱، ص۲۷۶.</ref> به گفته [[علامه حلی]]، حتی خواندن یک حرف از این سوره‌ها بر او حرام است.<ref>علامه حلی، مختلف الشیعه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۳۳.</ref>
از نظر فقیهان شیعه، خواندن سوره‌های عزائم، بر [[جنابت|جُنُب]]<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۵۱۰.</ref> و [[حائض]]<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۶۰۳.</ref> [[حرام]] است. فقیهان درباره اینکه آیا فقط خواندن آیه‌های سجده‌دار حرام است یا خواندن تمام سوره چنین حکمی دارد، اختلاف‌نظر دارند.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ج۱، ص۵۱۰ و ص۶۰۳؛ بنی‌هاشمی، توضیح المسائل مراجع، ۱۳۷۸ش، مسئله ۳۵۵، ج۱، ص۲۲۵-۲۲۷؛ مسئله ۴۵۰، ج۱، ص۲۷۶.</ref> به گفته [[علامه حلی]]، حتی خواندن یک حرف از این سوره‌ها بر او حرام است.<ref>علامه حلی، مختلف الشیعه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۳۳.</ref>


=== وجوب حفظ حرمت قرآن ===
=== وجوب حفظ حرمت قرآن ===
خط ۶۹: خط ۶۹:
* ابن‌منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع، بی‌تا.
* ابن‌منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع، بی‌تا.
* اسماعیلی، سید محمد، بررسی دیدگاه اندیشمندان اسلامی دربارهٔ تغنی در قرائت قرآن، در دوفصلنامه مطالعات قرآن و حدیث، شماره۱، ۱۳۹۷ش.
* اسماعیلی، سید محمد، بررسی دیدگاه اندیشمندان اسلامی دربارهٔ تغنی در قرائت قرآن، در دوفصلنامه مطالعات قرآن و حدیث، شماره۱، ۱۳۹۷ش.
* بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسن، توضیح المسائل مراجع، قم، دفتر نشر اسلامی، ۱۳۷۸ش.
* بیهقی، احمد بن علی، تاج‌المصادر، تهران، هادی عالم‌زاده، ۱۳۷۵ش.
* بیهقی، احمد بن علی، تاج‌المصادر، تهران، هادی عالم‌زاده، ۱۳۷۵ش.
* حلّی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقهاء، قم، مؤسسة آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث، ۱۴۱۴ق.
* خوئی، سید ابوالقاسم، موسوعة الامام الخوئی، قم، موسسة إحیاء آثار الامام الخوئی، ۱۴۱۸ق.
* خوئی، سید ابوالقاسم، موسوعة الامام الخوئی، قم، موسسة إحیاء آثار الامام الخوئی، ۱۴۱۸ق.
* دولتی، کریم، تلاوت قرآن، در دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۸۳ش.
* دولتی، کریم، تلاوت قرآن، در دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۸۳ش.
خط ۸۴: خط ۸۴:
* شیخ طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الأحکام، تهران، دار الکتب العلمیّه، ۱۳۶۵ش.
* شیخ طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الأحکام، تهران، دار الکتب العلمیّه، ۱۳۶۵ش.
* صادقی مزیدی، مجید و فرحناک بوشهری، حمید، نگرشی بر ماهیت تغنّی در تلاوت قرآن، در دوفصلنامه مطالعات قرائت قرآن، شماره۱۲، ۱۳۹۸ش.
* صادقی مزیدی، مجید و فرحناک بوشهری، حمید، نگرشی بر ماهیت تغنّی در تلاوت قرآن، در دوفصلنامه مطالعات قرائت قرآن، شماره۱۲، ۱۳۹۸ش.
* طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروة‌الوثقی، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۱۹ق.
* طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، بیروت، درالمعرفه، ۱۴۰۸ق.
* طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، بیروت، درالمعرفه، ۱۴۰۸ق.
* طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، بی‌تا.
* طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، بی‌تا.
* عبدالباقی، محمد فؤاد، معجم المفهرس لألفاظ القرآن الکریم، بیروت، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، ۱۴۱۷ق.
* عبدالباقی، محمد فؤاد، معجم المفهرس لألفاظ القرآن الکریم، بیروت، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، ۱۴۱۷ق.
* عسکری، ابوهلال، معجم الفروق اللغویه الفروق اللغویه، قم، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین، ۱۴۱۲ق.
* عسکری، ابوهلال، معجم الفروق اللغویه الفروق اللغویه، قم، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین، ۱۴۱۲ق.
* علامه حلی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقهاء، قم، مؤسسة آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث، ۱۴۱۴ق.
* علامه حلی، حسن بن یوسف، مختلف‌الشیعه فی احکام‌الشریعه، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۳ق.
* علّامی، ابوالفضل، پژوهشی در علم تجوید، تهران، انتشارات یاقوت، ۱۳۷۸ش.
* علّامی، ابوالفضل، پژوهشی در علم تجوید، تهران، انتشارات یاقوت، ۱۳۷۸ش.
* علّامی، ابوالفضل، پژوهشی در علم تجوید، قم، انتشارات یاقوت، ۱۳۸۱ش.
* علّامی، ابوالفضل، پژوهشی در علم تجوید، قم، انتشارات یاقوت، ۱۳۸۱ش.