امکان فقری: تفاوت میان نسخه‌ها
←پیشینه
جز (جایگزینی متن - '==پانویس==↵{{پانویس۲}}' به '== پانویس == {{پانوشت}} == یادداشت == {{یادداشت‌ها}}') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
(←پیشینه) |
||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
[[سید محمدباقر صدر]] نظریه‌های موجود در زمینه چرایی نیازمندی معلول به علت را در چهار دسته گنجاند:<ref>صدر، فلسفتنا، ۱۴۰۲ق، ص۳۱۶-۳۱۹.</ref> | [[سید محمدباقر صدر]] نظریه‌های موجود در زمینه چرایی نیازمندی معلول به علت را در چهار دسته گنجاند:<ref>صدر، فلسفتنا، ۱۴۰۲ق، ص۳۱۶-۳۱۹.</ref> | ||
# '''نظریه وجود:''' هر چیزی از جهت وجودش، به علت نیازمند است؛ این نیاز، ذاتی وجود است. در نتیجه، هر وجودی معلول است. | # '''نظریه وجود:''' هر چیزی از جهت وجودش، به علت نیازمند است؛ این نیاز، ذاتی وجود است. در نتیجه، هر وجودی معلول است. سید محمدباقر صدر این نظریه را به گروهی از مارکسیست‌ها نسبت می‌دهد.<ref>صدر، فلسفتنا، ۱۴۰۲ق، ص۳۱۶.</ref> | ||
# '''نظریه حدوث:''' هر چیزی برای این که زمانی از عدم به وجود آید ([[حدوث و قدم|حدوث زمانی]])،{{یاد|[[حدوث و قدم|حدوث]] بر دو قسم ذاتی و زمانی است. در اینجا منظور از حدوث، حدوث زمانی است. (نبویان، جستارهایی در فلسفه اسلامی: مشتمل بر آراء اختصاصی آیت‌الله فیاضی، ۱۳۹۶ش، ج۲، ص۲۵۰)}} به علت نیازمند است و اگر موجودی همیشه موجود باشد و مسبوق به عدم نباشد([[حدوث و قدم|قدیم زمانی]])، بی‌نیاز از علت است.<ref>صدر، فلسفتنا، ۱۴۰۲ق، ص۳۱۸.</ref> این نظریه به [[کلام اسلامی|متکلمان]] منسوب است.<ref>طباطبائی، نهایة الحکمه، تعلیقات غلامرضا فیاضی، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۲۴۵؛ تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۳.</ref> | # '''نظریه حدوث:''' هر چیزی برای این که زمانی از عدم به وجود آید ([[حدوث و قدم|حدوث زمانی]])،{{یاد|[[حدوث و قدم|حدوث]] بر دو قسم ذاتی و زمانی است. در اینجا منظور از حدوث، حدوث زمانی است. (نبویان، جستارهایی در فلسفه اسلامی: مشتمل بر آراء اختصاصی آیت‌الله فیاضی، ۱۳۹۶ش، ج۲، ص۲۵۰)}} به علت نیازمند است و اگر موجودی همیشه موجود باشد و مسبوق به عدم نباشد([[حدوث و قدم|قدیم زمانی]])، بی‌نیاز از علت است.<ref>صدر، فلسفتنا، ۱۴۰۲ق، ص۳۱۸.</ref> این نظریه به [[کلام اسلامی|متکلمان]] منسوب است.<ref>طباطبائی، نهایة الحکمه، تعلیقات غلامرضا فیاضی، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۲۴۵؛ تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۳.</ref> | ||
# '''نظریه امکان ماهوی (امکان ذاتی):''' هر چیزی از آن جهت که ماهیتش نسبت به وجود و عدم، مساوی است، در وجود یا عدم خود، به علت نیازمند است.<ref>فارابی، فصوص الحکمه، ۱۳۸۱ش، ص۵۱.</ref> بیشتر فیلسوفان قبل از ملاصدرا، از طرفداران این نظریه دانسته شده‌اند.<ref>نبویان، جستارهایی در فلسفه اسلامی: مشتمل بر آراء اختصاصی آیت‌الله فیاضی، ۱۳۹۶ش، ج۲، ص۲۵۰.</ref> | # '''نظریه امکان ماهوی (امکان ذاتی):''' هر چیزی از آن جهت که ماهیتش نسبت به وجود و عدم، مساوی است، در وجود یا عدم خود، به علت نیازمند است.<ref>فارابی، فصوص الحکمه، ۱۳۸۱ش، ص۵۱.</ref> بیشتر فیلسوفان قبل از ملاصدرا، از طرفداران این نظریه دانسته شده‌اند.<ref>نبویان، جستارهایی در فلسفه اسلامی: مشتمل بر آراء اختصاصی آیت‌الله فیاضی، ۱۳۹۶ش، ج۲، ص۲۵۰.</ref> | ||