خلافت: تفاوت میان نسخه‌ها
←مفهوم‌شناسی
(+ رده:فقه سیاسی (هاتکت)) |
|||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
خلافت، به معنای جانشین شدن و جانشین ساختن، و واژه خلیفه به معنای جانشین، وکیل و قائم‌مقام است.<ref>رجوع کنید به:ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۶ق، ذیل «خَلَفَ»؛ زبیدی، تاج العروس، ۱۴۱۴ق، ج۲۳، ص۲۶۳ـ۲۶۵.</ref> واژه‌های [[خلیفه]]،<ref>سوره بقره، آیه ۳۰.</ref> خلفاء<ref>سوره اعراف، آیه ۶۹، ۷۴؛ سوره نمل، آیه ۶۲.</ref> و خلائف<ref>سوره انعام، آیه ۱۶۵؛ سوره یونس، آیه ۱۴، ۷۳؛ سوره فاطر، آیه ۳۹.</ref> در [[قرآن]] به همین معنای لغوی به کار رفته است. | خلافت، به معنای جانشین شدن و جانشین ساختن، و واژه خلیفه به معنای جانشین، وکیل و قائم‌مقام است.<ref>رجوع کنید به:ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۶ق، ذیل «خَلَفَ»؛ زبیدی، تاج العروس، ۱۴۱۴ق، ج۲۳، ص۲۶۳ـ۲۶۵.</ref> واژه‌های [[خلیفه]]،<ref>سوره بقره، آیه ۳۰.</ref> خلفاء<ref>سوره اعراف، آیه ۶۹، ۷۴؛ سوره نمل، آیه ۶۲.</ref> و خلائف<ref>سوره انعام، آیه ۱۶۵؛ سوره یونس، آیه ۱۴، ۷۳؛ سوره فاطر، آیه ۳۹.</ref> در [[قرآن]] به همین معنای لغوی به کار رفته است. | ||
بیشترین کاربرد دو واژه خلافت و [[خلیفه]]، کاربرد اصطلاحی آنهاست که در تحولات سیاسی جامعه اسلامی پس از وفات [[پیامبر(ص)]] به کار گرفته شد؛ اولی به معنای جانشینی در امر حکومت و | بیشترین کاربرد دو واژه خلافت و [[خلیفه]]، کاربرد اصطلاحی آنهاست که در تحولات سیاسی جامعه اسلامی پس از وفات [[پیامبر(ص)]] به کار گرفته شد؛ اولی به معنای جانشینی در امر حکومت و مطلقِ امارت و حکومت پس از پیامبر و دومی، در معنای شخص جانشین پیامبر در امرِ حکومت است. کاربرد فراوان اصطلاحات مذکور، این دو واژه را به کلیدی‌ترین مفاهیم فرهنگ سیاسی مسلمانان بدل ساخت و حتی بعدها، گروه‌هایی از مسلمانان در تبیین مشروعیت نظام خلافت، به کاربرد واژه خلیفه در [[قرآن]] استناد کردند.<ref>ماوردی، الاحکام السلطانیه، ۱۴۰۹ق، ص۴؛ قلقشندی، مآثرالأنافة، ۱۹۶۴م، ج۱، ص۸-۱۲، ۱۴-۱۶.</ref> در همین معنا، دو واژه [[امامت]] و [[امام]] بارها در آثار مؤلفان مسلمان نخستین به کار رفته که با مفهوم امامت از دیدگاه [[شیعه|شیعی]] تفاوت بسیار دارد. | ||
خلافت در تاریخ اسلامی، عنوان ساختار حکومتی است که اداره امور جامعه اسلامی پس از وفات [[پیامبر(ص)|پیامبر]] در قالب آن شکل گرفت و متصدی آن یعنی خلیفه، جانشین پیامبر اکرم در امر حکومت اسلامی محسوب می‌شد. | خلافت در تاریخ اسلامی، عنوان ساختار حکومتی است که اداره امور جامعه اسلامی پس از وفات [[پیامبر(ص)|پیامبر]] در قالب آن شکل گرفت و متصدی آن یعنی خلیفه، جانشین پیامبر اکرم در امر حکومت اسلامی محسوب می‌شد. | ||