پرش به محتوا

آستان قدس رضوی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۸۵: خط ۸۵:
کتابخانه آستان قدس، گنجینه‌ای عظیم و نفیس از [[قرآن|قرآن‌ها]] و کتاب‌های خطی است که در طی چند قرن در آنجا گرد آمده و غالب آنها کمیاب و برخی منحصربه فرد است. افزون بر این، تعداد زیادی مرقعات گران‌بهای خطی از آثار اساتید بزرگ خط در کتابخانه نگهداری می‌شود. تعداد قرآن‌های نفیس خطی به [[خط کوفی]] و [[خط نسخ|نسخ]] و [[خط ثلث|ثلث]] ۲۲۹۰ نسخه است که نفیس‌ترین آن‌ها در گنجینه [[قرآن]] نگهداری می‌شود. بسیاری از این قرآن‌ها مُذَهَّب، و در تعدادی از آنها تمام آیات با آب طلا نوشته شده است.
کتابخانه آستان قدس، گنجینه‌ای عظیم و نفیس از [[قرآن|قرآن‌ها]] و کتاب‌های خطی است که در طی چند قرن در آنجا گرد آمده و غالب آنها کمیاب و برخی منحصربه فرد است. افزون بر این، تعداد زیادی مرقعات گران‌بهای خطی از آثار اساتید بزرگ خط در کتابخانه نگهداری می‌شود. تعداد قرآن‌های نفیس خطی به [[خط کوفی]] و [[خط نسخ|نسخ]] و [[خط ثلث|ثلث]] ۲۲۹۰ نسخه است که نفیس‌ترین آن‌ها در گنجینه [[قرآن]] نگهداری می‌شود. بسیاری از این قرآن‌ها مُذَهَّب، و در تعدادی از آنها تمام آیات با آب طلا نوشته شده است.
====تاریخچه====
====تاریخچه====
درباره کتابخانه آستان قدس و تاریخ پیدایش آن آگاهی دقیقی در دست نیست. باتوجه به قراین تاریخی، محلی برای نگهداری قرآن‌ها و کتاب‌های وقفی در آستان قدس وجود داشته است. این معنی را از نام و احوال برخی از واقفان کتاب، در وقف نامه‌های مرقوم در پشت برخی کتابها و [[قرآن|قرآن‌ها]] می‌توان دریافت. کهنترین نسخه‌های موجود، قرآنی است که در ۳۹۳ق وقف شده است. همچنین جزواتی هست که واقف آن [[ابو البرکات علی بن حسین]] بوده و در ۴۲۱ق وقف شده است. غیر از اینها می‌توان از قرآنی مربوط به قرن ۵ق که توسط [[شهرستی|شَهْرْسِتّی]] دختر [[امیر ابوالعباس خسرو]] پسر [[رکن الدوله دیلمی]] وقف شده، یاد کرد. پس از آن به مرور زمان، قرآن‌ها و کتاب‌هایی در آستان قدس گرد آمده و بدیهی است که در جایی نگهداری می‌شده است. مثلاً در زاویه جنوبی ایوانِ امیرعلیشیر جایی بوده به نام «‌قرآن‌خانه‌» که قرآن‌های خطی را در آنجا نگاه می‌داشته‌اند. در وقف‌نامه کتاب [[غایة الوصول]] (۸۲۵ق) جمله «‌خزانه الکتب‌» به چشم می‌خورد. از همین جا معلوم می‌شود که در قرن ۹ق کتابخانه‌ای در آستان قدس بوده است. با حمله [[ازبک|ازبک‌ها]] در ۹۹۸ق، کتابخانه نیز دستخوش چپاول شد و بسیاری از قرآن‌ها و کتاب‌های نفیس آن از میان رفت.
درباره کتابخانه آستان قدس و تاریخ پیدایش آن آگاهی دقیقی در دست نیست. باتوجه به قراین تاریخی، محلی برای نگهداری قرآن‌ها و کتاب‌های وقفی در آستان قدس وجود داشته است. این معنی را از نام و احوال برخی از واقفان کتاب، در وقف نامه‌های مرقوم در پشت برخی کتاب‌ها و [[قرآن|قرآن‌ها]] می‌توان دریافت. کهن‌ترین نسخه‌های موجود، قرآنی است که در ۳۹۳ق وقف شده است. همچنین جزواتی هست که واقف آن [[ابو البرکات علی بن حسین]] بوده و در ۴۲۱ق وقف شده است. غیر از اینها می‌توان از قرآنی مربوط به قرن ۵ق که توسط [[شهرستی|شَهْرْسِتّی]] دختر [[امیر ابوالعباس خسرو]] پسر [[رکن الدوله دیلمی]] وقف شده، یاد کرد. پس از آن به مرور زمان، قرآن‌ها و کتاب‌هایی در آستان قدس گرد آمده و بدیهی است که در جایی نگهداری می‌شده است. مثلاً در زاویه جنوبی ایوانِ امیرعلیشیر جایی بوده به نام «‌قرآن‌خانه‌» که قرآن‌های خطی را در آنجا نگاه می‌داشته‌اند. در وقف‌نامه کتاب [[غایة الوصول]] (۸۲۵ق) جمله «‌خزانة الکتب‌» به چشم می‌خورد. از همین جا معلوم می‌شود که در قرن ۹ق کتابخانه‌ای در آستان قدس بوده است. با حمله [[ازبک|ازبک‌ها]] در ۹۹۸ق، کتابخانه نیز دستخوش چپاول شد و بسیاری از قرآن‌ها و کتاب‌های نفیس آن از میان رفت.
 
====در زمان صفویه====
====در زمان صفویه====
[[شاه عباس]] با گردآوری کتاب‌های باقی‌مانده و آنچه خود او یا [[شیخ بهایی]] وقف کرد، کتابخانه جدید را پدید آورد و مدیری برای آن تعیین کرد.
[[شاه عباس]] با گردآوری کتاب‌های باقی‌مانده و آنچه خود او یا [[شیخ بهایی]] وقف کرد، کتابخانه جدید را پدید آورد و مدیری برای آن تعیین کرد.
۱۵٬۵۱۳

ویرایش