پرش به محتوا

غزوه بنی‌قینقاع: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۳۰: خط ۳۰:
با اخراج یهودیان بنی‌قینقاع از مدینه، وحدت سیاسی-مذهبی در مدینه حاکم شد و اکثریت مطلق مدینه به دست مسلمانان افتاد.<ref>سبحانی، فروغ ابدیت، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۵۱۶.</ref> با جنگ بنی‌قینقاع، پیامبر قاطعیت خود را در امر حکومت نشان داد و بر پندار یهودیان که تسامح پیامبر را ناشی از ترس او می‌دانستند، خط بطلان کشید.<ref>حسنی، سیرة المصطفی، ۱۴۱۶ق، ص۳۷۵.</ref> برخی محققان بر این باورند که غزوه بنی‌قینقاع آزمایشی برای مردم مدینه و خصوصاً خزرجیان بود که پایبندی آنان به پیامبر و اسلام در برابر پیمان‌های قبیله‌ای سنجیده شد و در این آزمایش بیشتر مردم (مگر اندکی از آنان مانند عبدالله بن ابیّ) پایبندی خود به اسلام را نشان دادند.<ref>سلهب، غزوات الرسول(ص) و سرایاه، ۱۴۲۶ق، ص۱۲۴.</ref>
با اخراج یهودیان بنی‌قینقاع از مدینه، وحدت سیاسی-مذهبی در مدینه حاکم شد و اکثریت مطلق مدینه به دست مسلمانان افتاد.<ref>سبحانی، فروغ ابدیت، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۵۱۶.</ref> با جنگ بنی‌قینقاع، پیامبر قاطعیت خود را در امر حکومت نشان داد و بر پندار یهودیان که تسامح پیامبر را ناشی از ترس او می‌دانستند، خط بطلان کشید.<ref>حسنی، سیرة المصطفی، ۱۴۱۶ق، ص۳۷۵.</ref> برخی محققان بر این باورند که غزوه بنی‌قینقاع آزمایشی برای مردم مدینه و خصوصاً خزرجیان بود که پایبندی آنان به پیامبر و اسلام در برابر پیمان‌های قبیله‌ای سنجیده شد و در این آزمایش بیشتر مردم (مگر اندکی از آنان مانند عبدالله بن ابیّ) پایبندی خود به اسلام را نشان دادند.<ref>سلهب، غزوات الرسول(ص) و سرایاه، ۱۴۲۶ق، ص۱۲۴.</ref>


==بیوگرافی قبیله بنی قَینُقاع==
== قبیله بنی‌قَینُقاع ==
بنی قَینُقاع، قبیله‌ای از یهودیان مدینه در زمان حضرت محمد (ص) بودند. برخی در یهودی‌تبار بودن آنان تردید کرده و آنان را از نسل عیسو (ادوم)، برادر [[یعقوب]] دانسته‌اند.<ref>د. جودائیکا، ذیل «Qaynuqa».</ref> با وجود همانندی نام‌ها و بسیاری از سنت‌های بنی قَینُقاع با نام‌ها و سنت‌های عرب‌ها<ref>وات، ص۱۹۲-۱۹۳.</ref>، برای تردید در ریشه یهودی آنان دلیل معتبری در دست نیست. مسکن اصلی بنی قینقاع و زمان مهاجرت آنان به [[مدینه]] روشن نیست.
{{اصلی|بنی‌قینقاع}}
 
قبیله بنی‌قَینُقاع، قبیله‌ای از یهودیان بودند که در صدر اسلام در [[مدینه]] سکونت داشتند.<ref>ابن‌الفقیه، معجم البلدان، ۱۴۱۶ق، ج۴، ص۴۲۴.</ref> در برخی گزارش‌ها قبیله بنی‌قینقاع، نخستین ساکنان مدینه معرفی شده‌اند.<ref>سمهودی، وفاء الوفاء، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۱۲۶.</ref> با این حال برخی تاریخ‌نگاران، عَمالَقه را نخستین ساکنان مدینه دانسته و بنی‌قینقاع را قبیله دوم ساکن‌شده در مدینه معرفی کرده‌اند.<ref>سمهودی، وفاء الوفاء، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۱۲۶.</ref> بنی‌قینقاع با قبیله [[اوس و خزرج|خزرج]] هم‌پیمان بودند.<ref>ابن‌هشام، السیرة النبویه، دار المعرفه، ج۱، ص۵۴۰.</ref> بازار بنی‌قینقاع از مشهورترین بازارهای عرب بود<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ۱۴۲۲ق، ج۱۴، ص۵۹.</ref> که چندین‌بار در طول سال به‌پا می‌شد و مردم به آن تفاخر می‌کردند.<ref>سمهودی، وفاء الوفاء، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۹۵.</ref> آنان در مدینه زمین کشاورزی و نخلستان نداشتند و شغل آنها زرگری<ref>طبری، تاریخ الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۲، ص۴۸۱.</ref> و آهنگری بود.<ref>بلعمی، تاریخنامه طبری، ۱۳۷۸ش، ج۳، ص۱۵۱.</ref> جعفر سبحانی، مؤلف کتاب فروغ ابدیت، بر این باور است که قدرت اقتصادی مدینه در اختیار قبیله بنی‌قینقاع بوده است.<ref>سبحانی، فروغ ابدیت، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۵۱۲.</ref> گفته شده قبیله بنی‌قینقاع پس شکست از مسلمان‌ها و تبعید شدن به شام، پس از مدت کوتاهی از بین رفتند.<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۳۰۹؛ ابن‌اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۱۳۸.</ref>
مدتی پس از تسلّط قبایل یهود بر مدینه، قدرت آنان به عرب‌های بنوقیله انتقال یافت و یهودیان ناگزیر با دیگر قبایل [[عرب]] هم پیمان شدند و بنی قینقاع به رغم دو قبیله دیگر که به اَوْس پیوستند، با خَزْرَج پیمان بست.<ref>طبری، تاریخ الرسل و الملوک، ج۳، ص۱۳۶۱.</ref> البته جوادعلی<ref>المفصل فی التاریخ العرب قبل الاسلام، ج۴، ص۳۹.</ref> آنان را هم‌پیمان اوس نیز می‌داند. بنابر نقل‌های تاریخی میان بنی قینقاع و دیگر قبایل یهود ([[غزوه بنی قریظه|بنی قریظه]] و [[غزوه بنی نضیر|بنی نضیر]]) رقابت‌هایی وجود داشته و حتی بارها با هم جنگیده بودند.<ref>حسن خالد، مجتمع المدینه قبل الهجرة و بعدها، ص۳۹.</ref>
 
بنی قَینُقاع در جنوب غربی مدینه می‌زیستند و دژ و بازاری معروف داشتند.<ref> بلعمی، تاریخنامه طبری، ج۱، ص۱۵۱.</ref> و این سخن که آنان در مرکز [[مدینه]] مجتمع بودند<ref>د. جودائیکا، ذیل «Qaynuqa».</ref>، درست نیست. آنان برخلاف دیگر یهودیان در مدینه زمین کشاورزی و نخلستان نداشتند و زرگری، آهنگری و کفشگری از پیشه‌های مهم آنان بود.<ref>بلعمی،  تاریخنامه طبری، ج۱، ص۱۵۱.</ref>


== دلایل وقوع جنگ ==
== دلایل وقوع جنگ ==
confirmed، movedable، protected، templateeditor
۵٬۴۴۴

ویرایش