پرش به محتوا

اراده طولی خداوند: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:
[[اراده الهی|اراده]] یکی از اوصاف الهی است که در آیات و روایات به آن اشاره شده است.<ref>سوره عنکبوت، آیه ۲۱؛ سوره هود، آیه ۱۰۷؛ ربانی گلپایگانی، عقاید استدلالی، ۱۳۹۲ش، ص۱۳۱.</ref> قرآن همه چیز را تحت شمول اراده عام الهی تعریف می‌کند.<ref>مصباح یزدی، خداشناسی، ۱۳۸۹ش، ص۳۳۵.</ref> در این صورت این سوال پیش می‌آید که چگونه می‌توان فاعلیت خداوند را با فاعلیت دیگر موجودات هماهنگ دانست؟<ref>مصباح یزدی، خداشناسی، ۱۳۸۹ش، ص۳۳۵.</ref> همچنین در نسبت اراده انسان و خداوند این سوال مطرح می‌گردد که اگر افعال انسان به اراده خود اوست در آن صورت اراده الهی در آن‌ها جاری نیست و اگر به اراده خداوند است، اراده انسان تاثیری در آن ندارد و انسان مجبور است.<ref>مصباح یزدی، آموزش فلسفه، ۱۳۹۸ش، ج۲، ص۴۴۹-۴۵۰؛ مصباح یزدی، معارف قرآن (انسان شناسی)، ۱۳۹۳ش،‌ ص۳۷۴.</ref>  
[[اراده الهی|اراده]] یکی از اوصاف الهی است که در آیات و روایات به آن اشاره شده است.<ref>سوره عنکبوت، آیه ۲۱؛ سوره هود، آیه ۱۰۷؛ ربانی گلپایگانی، عقاید استدلالی، ۱۳۹۲ش، ص۱۳۱.</ref> قرآن همه چیز را تحت شمول اراده عام الهی تعریف می‌کند.<ref>مصباح یزدی، خداشناسی، ۱۳۸۹ش، ص۳۳۵.</ref> در این صورت این سوال پیش می‌آید که چگونه می‌توان فاعلیت خداوند را با فاعلیت دیگر موجودات هماهنگ دانست؟<ref>مصباح یزدی، خداشناسی، ۱۳۸۹ش، ص۳۳۵.</ref> همچنین در نسبت اراده انسان و خداوند این سوال مطرح می‌گردد که اگر افعال انسان به اراده خود اوست در آن صورت اراده الهی در آن‌ها جاری نیست و اگر به اراده خداوند است، اراده انسان تاثیری در آن ندارد و انسان مجبور است.<ref>مصباح یزدی، آموزش فلسفه، ۱۳۹۸ش، ج۲، ص۴۴۹-۴۵۰؛ مصباح یزدی، معارف قرآن (انسان شناسی)، ۱۳۹۳ش،‌ ص۳۷۴.</ref>  


در پاسخ به این سوالات، چنین گفته شده است که تاثیر دو اراده در یک فعل هنگامی محال است که دو اراده در عرض هم باشند و اگر ما دو اراده در طول هم داشته باشیم، استناد فعل به هر دو آن‌ها صحیح است.<ref>مصباح یزدی، آموزش فلسفه، ۱۳۹۸ش، ج۲، ص۴۵۰.</ref> همچنین رابطه میان اراده خدا و اراده انسان را یک رابطه طولی تصویر شده است.<ref>مصباح یزدی، پرسش‌ها و پاسخ‌ها (۱-۵)، ۱۳۹۱ش، ص۲۲۳.</ref> در رابطه طولی، اراده انسان خود متعلق خواست و اراده خداوند است و افعال انسان هم به اراده خود او و هم به اراده و خواست خداوند نسبت داده می‌شود.<ref>طباطبائی، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ۱۳۶۴ش، ج۳، ص۱۶۱-۱۷۴، پاورقی.</ref>
در پاسخ به این سوالات، چنین گفته شده است که تاثیر دو اراده در یک فعل هنگامی محال است که دو اراده در عرض هم باشند و اگر ما دو اراده در طول هم داشته باشیم، استناد فعل به هر دو آن‌ها صحیح است.<ref>مصباح یزدی، آموزش فلسفه، ۱۳۹۸ش، ج۲، ص۴۵۰.</ref> همچنین رابطه میان اراده خدا و اراده انسان را یک رابطه طولی تصویر شده است.<ref>مصباح یزدی، پرسش‌ها و پاسخ‌ها (۱-۵)، ۱۳۹۱ش، ص۲۲۳.</ref> در رابطه طولی، اراده انسان خودْ متعلق خواست و اراده خداوند است و افعال انسان هم به اراده خود او و هم به اراده و خواست خداوند نسبت داده می‌شود.<ref>طباطبائی، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ۱۳۶۴ش، ج۳، ص۱۶۱-۱۷۴، پاورقی.</ref>


== قرآن و روایات ==
== قرآن و روایات ==
۱۸٬۴۲۳

ویرایش