Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۳٬۳۰۷
ویرایش
وهابیت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
| سیاسی = | | سیاسی = | ||
}} | }} | ||
'''وهابیت،''' فرقه‌ای | '''وهابیت،''' فرقه‌ای در [[عربستان سعودی|عربستان]] که در منطقه نجد و توسط [[محمد بن عبدالوهاب]] تأسیس شد؛ به‌همین دلیل به پیروان این فرقه، وهابی می‌گویند. وهابیان در [[فروع دین]]، تابع [[احمد بن حنبل|احمد بن حنبل]] هستند و بیشتر آنان در [[شبه جزیره عربستان]] سکونت دارند. پیشوایان فکری این فرقه، [[ابن تیمیه حرانی|ابن تیمیه]]، [[ابن قیم]] و محمد بن عبدالوهاب هستند. | ||
وهابیان در مواجهه با [[قرآن]] و [[روایات]]، به ظاهرِ [[آیه|آیات]] و [[روایت|اخبار]] عمل می‌کنند و معتقد به [[تأویل]] نیستند. آنان به استناد ظاهر برخی از احادیث و آیات، [[خدا|خداوند]] را دارای اعضا و جوارح می‌دانند و به نوعی به [[تشبیه صفات|تشبیه]] و [[تجسیم]] معتقدند. | وهابیان در مواجهه با [[قرآن]] و [[روایات]]، به ظاهرِ [[آیه|آیات]] و [[روایت|اخبار]] عمل می‌کنند و معتقد به [[تأویل]] نیستند. آنان به استناد ظاهر برخی از احادیث و آیات، [[خدا|خداوند]] را دارای اعضا و جوارح می‌دانند و به نوعی به [[تشبیه صفات|تشبیه]] و [[تجسیم]] معتقدند. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
==مذهب فقهی== | ==مذهب فقهی== | ||
وهّابیان در [[فقه]]، پیرو مذهب حنبلی هستند. <ref>مشکور، مدیرشانه چی، فرهنگ فرق اسلامی، نشر | وهّابیان در [[فقه]]، پیرو مذهب حنبلی هستند. <ref>مشکور، مدیرشانه چی، فرهنگ فرق اسلامی، نشر | ||
آستان قدس رضوی، موسسه چاپ و انتشارات ص۴۶۰.</ref> و در عقاید و برخی فروع به روش [[ابن تیمیه]]، خود را «[[سلفیه|سَلَفِیه]]» می‌خوانند و مدّعی‌اند که بر سیره سَلَف صالح (اصحاب پیامبر(ص) رفتار می‌کنند. وهّابیان به ظاهر قرآن و روایات تمسّک دارند و هر آنچه را در کتاب و [[سنت|سنّت]] نیابند، بدعت می‌شمارند و از این رو، تنها خود را [[توحید|موحّد]] دانسته، دیگر مسلمانان را در [[عبادت]]، [[مشرک]] و اهل [[بدعت]] می‌انگارند.<ref>أمین، کشف الإرتیاب، دارالکتب الاسلامی، ص۷-۱۲؛ ربانی، فرق و مذاهب کلامی، ۱۳۸۳، ص۱۸۱.</ref> | آستان قدس رضوی، موسسه چاپ و انتشارات ص۴۶۰.</ref> و در عقاید و برخی فروع به روش [[ابن تیمیه]]، خود را «[[سلفیه|سَلَفِیه]]» می‌خوانند و مدّعی‌اند که بر سیره سَلَف صالح ([[صحابه|اصحاب پیامبر(ص)]]) رفتار می‌کنند. وهّابیان به ظاهر قرآن و روایات تمسّک دارند و هر آنچه را در کتاب و [[سنت|سنّت]] نیابند، بدعت می‌شمارند و از این رو، تنها خود را [[توحید|موحّد]] دانسته، دیگر مسلمانان را در [[عبادت]]، [[مشرک]] و اهل [[بدعت]] می‌انگارند.<ref>أمین، کشف الإرتیاب، دارالکتب الاسلامی، ص۷-۱۲؛ ربانی، فرق و مذاهب کلامی، ۱۳۸۳، ص۱۸۱.</ref> | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
دیدگاه‌ها و عقاید وهابیت بر نظریه‌های احمد بن عبدالحلیم [[ابن تیمیه|بن تیمیه]] (مشهور به ابن تیمیه) و مبانی [[سلفی]] او مبتنی است. او که در قرن ۸ هجری می‌زیست و حنبلی مذهب بود، عقاید و آرایی ارائه کرد که پیش از آن در هیچ یک از مذاهب اسلامی وجود نداشت.<ref>سبحانی، بحوث فی الملل والنحل، ۱۳۶۶ش، ج۴، ص۳۳۱.</ref> فقهای بزرگ اهل سنت آن زمان اقوال وی را مردود و محکوم دانستند و بسیاری از علمای دینی در بلاد اسلامی با او مخالفت کردند. برخی او را [[کافر]] دانسته و برخی دیگر خواستار حبس او شدند.<ref>رضوانی، وهابیت از دیدگاه مذاهب اهل سنت، ۱۳۸۷ش، ص۵۷-۴۳.</ref> | |||
با این مخالفت‌ها، عقاید ابن تیمیه تا قرن ۱۲ هجری رونق نیافت. در این قرن بود که محمّد بن عبدالوهّاب نجدی به احیای نظریه‌های او پرداخت. او که در آغاز هواخواهی نیافت، به سال ۱۱۶۰ به شهر دِرعیة از شهرهای مشهور نجد رفت.<ref>أمین، کشف الإرتیاب، دارالکتب الاسلامیة، ص۹و۱۰.</ref> امیر آن دیار، محمّد بن سعود بود و عقاید عبدالوهّاب را برای تقویت حکومت خویش مناسب دید. محمّد بن سعود با محمّد بن عبدالوهّاب قرار گذاشت تا نیروی حکومتی خویش را برای تبلیغ و ترویج مذهب او به کار اندازد؛ به شرط آن که محمّد بن عبدالوهّاب نیز از گذر جایگاه دینی خویش، حکومت را تأیید و تقویت کند. از آن پس، این دو تن به شهرهای بسیاری لشکر کشیدند و هر کس را با عقاید خویش ناسازگار یافتند، کافِر خوانده و کشتند. | با این مخالفت‌ها، عقاید ابن تیمیه تا قرن ۱۲ هجری رونق نیافت. در این قرن بود که محمّد بن عبدالوهّاب نجدی به احیای نظریه‌های او پرداخت. او که در آغاز هواخواهی نیافت، به سال ۱۱۶۰ به شهر دِرعیة از شهرهای مشهور نجد رفت.<ref>أمین، کشف الإرتیاب، دارالکتب الاسلامیة، ص۹و۱۰.</ref> امیر آن دیار، محمّد بن سعود بود و عقاید عبدالوهّاب را برای تقویت حکومت خویش مناسب دید. محمّد بن سعود با محمّد بن عبدالوهّاب قرار گذاشت تا نیروی حکومتی خویش را برای تبلیغ و ترویج مذهب او به کار اندازد؛ به شرط آن که محمّد بن عبدالوهّاب نیز از گذر جایگاه دینی خویش، حکومت را تأیید و تقویت کند. از آن پس، این دو تن به شهرهای بسیاری لشکر کشیدند و هر کس را با عقاید خویش ناسازگار یافتند، کافِر خوانده و کشتند. | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
==عقاید== | ==عقاید== | ||
''' | '''عمده‌ترین عقائد: '''ویژگی بنیادی مذهب وهّابی، بر نفی عقاید و اعمال دیگر مسلمانان استوار است. آنان برخی اعتقادات و اعمال مسلمانان را با [[توحید عبادی]] ناسازگار می‌پندارند.<ref>نگاه کنید به: ابن تیمیة، مجموعة الوسائل و المسائل، لجنة التراث العربی، ص۳-۱، ۲۰، ۲۱، ۴۲-۴۳.</ref> بر اساس مطالبی که در کتاب‌های پیشوایان فکری این فرقه به دست می‌آید، تنها کسی را می‌توان مسلمان و موحد خواند که کارهای زیر را ترک کند: | ||
{{ستون-شروع|۲}} | {{ستون-شروع|۲}} | ||
* [[توسل]] به هیچ یک از انبیاء و اولیای [[خداوند]] نجوید و مثلا نگوید: «یا الله اتوسل الیک بنبیک محمد نبی الرحمه». | * [[توسل]] به هیچ یک از انبیاء و اولیای [[خداوند]] نجوید و مثلا نگوید: «یا الله اتوسل الیک بنبیک محمد نبی الرحمه». | ||