پرش به محتوا

ظهور امام زمان: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۰۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۳ مارس ۲۰۱۸
تکمیل و تصحیح منابع/ ناقص
imported>Mortezanazarzadeh
(تکمیل و تصحیح منابع/ ناقص)
خط ۵: خط ۵:


==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==
واژه ظهور از ریشه (ظ ه ر) به معنای آشکار شدن چیز پنهان است<ref>فراهیدی، العین، ج۴، ص۶۴.</ref> و در اصطلاح به معنای نمایان شدن حضرت مهدی(عج) پس از [[غیبت کبرا]] برای برپایی عدل و داد است.<ref>سلیمیان، درسنامه مهدویت، ج۳، ص۱۵۵.</ref> بر اساس این معنا، ظهور با قیام متفاوت و در مرحله‌ای پیش از آن قرار دارد؛ البته در برخی روایات ظهور به معنای قیام نیز به کار رفته است؛ در این صورت قیام و ظهور به یک معنا و در یک زمان و مکان رخ می‌دهد.<ref>صدر، تاریخ ما بعدالظهور، ص۱۹۵.</ref> در برخی روایات از واژه بعث(برانگیختن)<ref> نعمانی، الغیبه، ص۱۶۸.</ref> و امر<ref>صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۷۸.</ref> برای اشاره به ظهور استفاده شده است.
واژه ظهور از ریشه (ظ ه ر) به معنای آشکار شدن چیز پنهان است<ref>فراهیدی، العین، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۶۴.</ref> و در اصطلاح به معنای نمایان شدن حضرت مهدی(عج) پس از [[غیبت کبرا]] برای برپایی عدل و داد است.<ref>سلیمیان، درسنامه مهدویت، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۱۵۵.</ref> بر اساس این معنا، ظهور با قیام متفاوت و در مرحله‌ای پیش از آن قرار دارد؛ البته در برخی روایات ظهور به معنای قیام نیز به کار رفته است؛ در این صورت قیام و ظهور به یک معنا و در یک زمان و مکان رخ می‌دهد.<ref>صدر، تاریخ ما بعد الظهور، ۱۴۱۲ق، ص۱۹۵.</ref> در برخی روایات از واژه بعث(برانگیختن)<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۱۶۸.</ref> و امر<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۳۷۸.</ref> برای اشاره به ظهور استفاده شده است.


کلمه ظهور بر مواردی چون آشکار شدن دولت حق<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۳۵.</ref>، آشکار شدن امر [[امامان معصوم]]، پیروزی امام زمان(عج) و حکومت آن حضرت<ref> نعمانی،الغیبه، ص۱۵۱.</ref> نیز به کار رفته است.<ref>سلیمیان، درسنامه مهدویت، ج۳، ص۱۰۴.</ref>
کلمه ظهور بر مواردی چون آشکار شدن دولت حق<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۳۳۵.</ref>، آشکار شدن امر [[امامان معصوم]]، پیروزی امام زمان(عج) و حکومت آن حضرت<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۱۵۱.</ref> نیز به کار رفته است.<ref>سلیمیان، درسنامه مهدویت، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۱۰۴.</ref>


==پیشنیه باور به ظهور منجی==
==پیشنیه باور به ظهور منجی==
خط ۱۵: خط ۱۵:
==جهان در آستانه ظهور==
==جهان در آستانه ظهور==
در روایات شیعه، جهان در آستانه ظهور دارای سه ویژگی عمده است:  
در روایات شیعه، جهان در آستانه ظهور دارای سه ویژگی عمده است:  
# ظلم و ستم فراگیر و فتنه‌ای که بر هر خانه‌ای وارد می شود.<ref>سید بن طاووس، الطرائف فی معرفه مذاهب الطوائف، ج۱، ص۱۷۷</ref>
# ظلم و ستم فراگیر و فتنه‌ای که بر هر خانه‌ای وارد می شود.<ref>سید بن طاووس، الطرائف، ۱۴۰۰ش، ج۱، ص۱۷۷</ref>
# وجود دشمنانی مانند [[خروج سفیانی|سفیانی]] و [[ناصبی|نواصب]] و دیگرانی که در [[عراق]] و دیگر مناطق سرزمین‌های اسلامی مشغول فعالیت علیه [[شیعه]] هستند و سپس [[سوریه]] را تصرف کرده و حکومت آنجا را می‌گیرند. <ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ ه، ج۵۲، ص۱۸۶</ref>
# وجود دشمنانی مانند [[خروج سفیانی|سفیانی]] و [[ناصبی|نواصب]] و دیگرانی که در [[عراق]] و دیگر مناطق سرزمین‌های اسلامی مشغول فعالیت علیه [[شیعه]] هستند و سپس [[سوریه]] را تصرف کرده و حکومت آنجا را می‌گیرند. <ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۱۸۶</ref>
# جریان یاران و [[موالیان]] امام زمان که در سرزمین‌های اسلامی در تلاشند تا یاد و نام امام زمان در عالم پراکنده شود.<ref>ابن بابویه، كمال الدين،۱۳۹۵ق، دارالکتب الاسلامیه، قم، ج۱، باب۳۱، ح۲</ref>
# جریان یاران و [[موالیان]] امام زمان که در سرزمین‌های اسلامی در تلاشند تا یاد و نام امام زمان در عالم پراکنده شود.<ref>شیخ صدوق، كمال الدين، ۱۳۹۵ق، ج۱، باب۳۱.</ref>


==نشانه‌های ظهور==
==نشانه‌های ظهور==
{{اصلی|علائم ظهور}}
{{اصلی|علائم ظهور}}
نشانه‌های ظهور دو گونه است؛ حتمی(محتوم)،<ref>نعمانی، الغیبه، ص۲۰۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۴۹.</ref> و غیر حتمی(مشروط یا موقوفه).<ref>نعمانی، الغیبه، ص۲۰۲</ref>
نشانه‌های ظهور دو گونه است؛ حتمی(محتوم)،<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۰۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۴۹.</ref> و غیر حتمی(مشروط یا موقوفه).<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۰۲</ref>


===نشانه های حتمی===
===نشانه های حتمی===
خط ۳۰: خط ۳۰:
*[[صیحه آسمانی|ندای آسمانی]]
*[[صیحه آسمانی|ندای آسمانی]]
*[[قیام یمانی|یمانی]]
*[[قیام یمانی|یمانی]]
*[[قتل نفس زکیه]]<ref>.صدوق، کمال الدین، ج۲، ص۶۵۰؛ طوسی، الغیبه، ص۲۶۷؛ صافی گلپایگانی، منتخب الاثر، ص۴۳۹ و ۴۵۵</ref>
*[[قتل نفس زکیه]]<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۶۵۰؛ طوسی، الغیبه، ص۲۶۷؛ صافی گلپایگانی، منتخب الاثر، ص۴۳۹ و ۴۵۵</ref>


===نشانه‌های غیر حتمی(مشروط)===
===نشانه‌های غیر حتمی(مشروط)===
خط ۷۰: خط ۷۰:
*صدای چهارم که در ماه رمضان (احتمالاً سحرگاه بیست‌وسوم) است و از طرف [[جبرئیل]] خواهد بود، در حمایت از اهل بیت شهادت خواهد داد.
*صدای چهارم که در ماه رمضان (احتمالاً سحرگاه بیست‌وسوم) است و از طرف [[جبرئیل]] خواهد بود، در حمایت از اهل بیت شهادت خواهد داد.
*صدای پنجم که از طرف [[شیطان]] است (احتمالاً غروب بیست‌وسوم) به‌طرفداری از سفیانی خواهد بود.
*صدای پنجم که از طرف [[شیطان]] است (احتمالاً غروب بیست‌وسوم) به‌طرفداری از سفیانی خواهد بود.
*مردگانی زنده از قبرها بیرون آیند و به دنیا بازگردند و به دید و بازدید با همدیگر بپردازند.<ref>نعمانی، الغیبه، باب ۱۸، ص۴۲۹؛ شیخ صدوق،کمال‌الدین و تمام‌النعمة، ص ۶۵۰؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۸۲؛ شیخ طوسی، الغیبه، ص ۴۴۵</ref>
*مردگانی زنده از قبرها بیرون آیند و به دنیا بازگردند و به دید و بازدید با همدیگر بپردازند.<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۴۲۹؛ شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ص ۶۵۰؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۸۲؛ شیخ طوسی، الغیبه، ص ۴۴۵</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}


==زمان و مکان ظهور==
==زمان و مکان ظهور==
زمان دقیق ظهور حضرت مهدی(عج) معلوم نیست. روایات کسانی را که برای ظهور آن حضرت زمان تعیین می‌کنند، مذمت و [[لعن]] شده‌ و دروغگو نامیده‌اند.<ref> صدر، سیدمحمد، تاریخ مابعدالظهور، دارالتعارف، بیروت، ۱۴۱۲ق-۱۹۹۲م، ج۳، ص۲۰۷؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۳۶۸.</ref>
زمان دقیق ظهور حضرت مهدی(عج) معلوم نیست. روایات کسانی را که برای ظهور آن حضرت زمان تعیین می‌کنند، مذمت و [[لعن]] شده‌ و دروغگو نامیده‌اند.<ref>صدر، تاریخ ما بعد الظهور، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۲۰۷؛ کلینی، الکافی، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۳۶۸.</ref>


اگر ظهور را به معنای قیام بدانیم در پاره‌ای روایات به زمان آن به صورت مختصر اشاره شده است.<ref>صدر، تاریخ مابعد الظهور، ج۳، ص۲۱۲-۲۱۳.</ref> این روایات قیام آن حضرت را پس از نا امیدی مردم<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۵۱، ص۶۷؛ نعمانی، الغیبه، ص۱۸۱.</ref> و در [[آخرالزمان]]<ref> نعمانی، الغیبه، ص۱۴۱، ۲۴۷.</ref> می‌دانند. و در آنها از قیام آن حضرت در سال‌های فرد<ref>نعمانی، الغیبه، ص۲۶۲؛ طوسی، الغیبه، ص۴۵۳؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۳۷۹.</ref> [[روز عاشورا]]<ref>نعمانی، الغیبه، ص۲۸۳؛ طوسی، الغیبه، ص۴۵۲؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۳۷۹.</ref> [[نوروز]]<ref> مجلسی، بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۷۶،۳۰۸، ج۵۶، ص۹۲، ۱۱۹.</ref> از ایام سال، [[روز جمعه]]<ref> بحارالانوار، ج۷، ص۵۹، ج۵۶، ص۲۷.</ref> و شنبه<ref> طوسی، الغیبه، ص۴۵۳؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۳۷۹.</ref> از ایام هفته و پس از [[نماز عشا]]<ref> ابن طاووس، الملاحم و الفتن، ص۱۳۷.</ref> از اوقات روز یاد شده است.
اگر ظهور را به معنای قیام بدانیم در پاره‌ای روایات به زمان آن به صورت مختصر اشاره شده است.<ref>صدر، تاریخ ما بعد الظهور، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۲۱۲-۲۱۳.</ref> این روایات قیام آن حضرت را پس از نا امیدی مردم<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۵۱، ص۶۷؛ نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۱۸۱.</ref> و در [[آخرالزمان]]<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۱۴۱، ۲۴۷.</ref> می‌دانند. و در آنها از قیام آن حضرت در سال‌های فرد<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۶۲؛ طوسی، الغیبه، ص۴۵۳؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۳۷۹.</ref> [[روز عاشورا]]<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۸۳؛ طوسی، الغیبه، ص۴۵۲؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۳۷۹.</ref> [[نوروز]]<ref> مجلسی، بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۷۶،۳۰۸، ج۵۶، ص۹۲، ۱۱۹.</ref> از ایام سال، [[روز جمعه]]<ref> بحارالانوار، ج۷، ص۵۹، ج۵۶، ص۲۷.</ref> و شنبه<ref> طوسی، الغیبه، ص۴۵۳؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۳۷۹.</ref> از ایام هفته و پس از [[نماز عشا]]<ref> ابن طاووس، الملاحم و الفتن، ص۱۳۷.</ref> از اوقات روز یاد شده است.


===محل ظهور===
===محل ظهور===
برخی روایات ظهور (به معنای آشکار شدن) را کمی پیش‌تر از قیام حضرت مهدی(عج)، در منطقه [[ذی طوی]]، می‌دانند.<ref> نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، نشر صدوق، تهران، ۱۳۹۷ق، ص۳۱۵.</ref>
برخی روایات ظهور (به معنای آشکار شدن) را کمی پیش‌تر از قیام حضرت مهدی(عج)، در منطقه [[ذی طوی]]، می‌دانند.<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۳۱۵.</ref>


==حوادث پس از ظهور ==
==حوادث پس از ظهور ==
{{اصلی|قیام امام زمان}}
{{اصلی|قیام امام زمان}}
امام زمان(عج، پس از ظهور قیام خود را از مکه و کنار خانه کعبه آغاز می‌کند. آن حضرت در کنار [[کعبه]] پرچم خود را می‌افرازد و در بین رکن و مقام از یاران خود [[بیعت]] می‌گیرد.<ref>نعمانی، الغیبه، ص۲۸۱؛ طوسی، الغیبه، ص۴۵۴؛ ارشاد، ج۲، ص۳۷۹؛ صدر، تاریخ مابعد الظهور، ج۳، ص۲۱۲-۲۲۴.</ref> سپس با جملاتی مانند «انا بقیة الله فی ارضه، و خلیفته و حجته علیکم»، خود را معرفی می‌کند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۹۳.</ref> آنگاه بیعت عمومی می‌گیرد و هنگامی که شمار یارانش به ۱۰،۰۰۰ تن رسید، حرکت خود را به سمت [[کوفه]] آغاز می‌کند.<ref>محمدی ری شهری، دانشنامه امام مهدی، ج۸، ص۲۰۱.</ref>  
امام زمان(عج، پس از ظهور قیام خود را از مکه و کنار خانه کعبه آغاز می‌کند. آن حضرت در کنار [[کعبه]] پرچم خود را می‌افرازد و در بین رکن و مقام از یاران خود [[بیعت]] می‌گیرد.<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۸۱؛ طوسی، الغیبه، ص۴۵۴؛ ارشاد، ج۲، ص۳۷۹؛ صدر، تاریخ ما بعد الظهور، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۲۱۲-۲۲۴.</ref> سپس با جملاتی مانند «انا بقیة الله فی ارضه، و خلیفته و حجته علیکم»، خود را معرفی می‌کند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۹۳.</ref> آنگاه بیعت عمومی می‌گیرد و هنگامی که شمار یارانش به ۱۰،۰۰۰ تن رسید، حرکت خود را به سمت [[کوفه]] آغاز می‌کند.<ref>محمدی ری شهری، دانشنامه امام مهدی، ج۸، ص۲۰۱.</ref>  


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۹۰: خط ۹۰:
== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت حضرت مهدی (عج)، قم، بنیاد فرهنگی مهدی موعود، ۱۳۸۹ش.
* سید بن طاووس، علی بن موسی، قم، مطبعة خیام، ۱۴۰۰ش.
* شیخ صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، تهران، اسلامیه، ۱۳۹۵ق.
* فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، بیروت، دارالهجره، ۱۴۰۹ق.
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، انتشارات اسلامیه، ۱۳۶۲ش.
* نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، تهران، نشر صدوق، ۱۳۹۷ق.
* مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، مصحح: جمعی از محققان، دارإحیاء التراث العربی، بیروت، ۱۴۰۳ق.
* مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، مصحح: جمعی از محققان، دارإحیاء التراث العربی، بیروت، ۱۴۰۳ق.
* صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، اسلامیه، تهران، ۱۳۹۵ق.
* سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت حضرت مهدی (عج)، قم، بنیاد فرهنگی مهدی موعود، چ۶، ۱۳۸۹ش.
* نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة للنعمانی، نشر صدوق، تهران، ۱۳۹۷ق.
* طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، مصحح: تهرانی، عبادالله و ناصح، علی احمد، دارالمعارف الإسلامیة، قم، ۱۴۲۵ق.
* طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، مصحح: تهرانی، عبادالله و ناصح، علی احمد، دارالمعارف الإسلامیة، قم، ۱۴۲۵ق.
* فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، دارالهجره، ۱۴۰۹ق.
 
* مفید،الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، کنگره شیخ مفید، قم، ۱۴۱۳ق.
* مفید،الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، کنگره شیخ مفید، قم، ۱۴۱۳ق.
* صدر، سیدمحمد، تاریخ مابعدالظهور، دارالتعارف، بیروت، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.
* صدر، سید محمد، تاریخ ما بعد الظهور، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۱۲ق.
* سید بن طاووس،الملاحم و الفتن، نشر صاحب الأمر، قم، ۱۴۱۶ق.
* سید بن طاووس، الملاحم و الفتن، نشر صاحب الأمر، قم، ۱۴۱۶ق.
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، انتشارات اسلامیه، تهران، ۱۳۶۲ش.
* محمدی ری شهری، محمد، و دیگران، دانشنامه امام مهدی(ع) بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، درالحدیث، ۱۳۹۳ش.
* محمدی ری شهری، محمد، و دیگران، دانشنامه امام مهدی(ع) بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، درالحدیث، ۱۳۹۳ش.
{{پایان}}
{{پایان}}
کاربر ناشناس