پرش به محتوا

ظهور امام زمان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Alikhosravi
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
'''ظهور''' به معنای نمایان شدن [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام مهدی(عج)]] پس از [[غیبت کبرا]] و  پیش از [[قیام امام زمان (عج)|قیام]] برای برپایی عدل و داد.
'''ظهور''' به معنای نمایان شدن [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام مهدی(عج)]] پس از [[غیبت کبرا]] و  پیش از [[قیام امام زمان (عج)|قیام]] برای برپایی عدل و داد.


زمان دقیق ظهور مشخص نیست؛ اما  گفته شده که پس از فراگیرشدن ظلم در جهان خواهد بود. در  روایات، نشانه‌هایی برای آن ذکر شده، که به [[علائم ظهور]] مشهور است.
زمان دقیق ظهور مشخص نیست؛ اما  گفته شده که پس از فراگیرشدن ظلم در جهان خواهد بود. در  روایات، نشانه‌هایی برای ظهور ذکر شده، که به [[علائم ظهور]] مشهور است.


==مفهوم شناسی==
==مفهوم‌شناسی==
واژه ظهور از ریشه (ظ ه ر) به معنای آشکار شدن چیز پنهان است<ref>فراهیدی، العین، ج۴، ص۶۴.</ref> و در اصطلاح به معنای نمایان شدن حضرت مهدی(عج) پس از [[غیبت کبرا]] برای برپایی عدل و داد است.<ref>سلیمیان، درسنامه مهدویت، ج۳، ص۱۵۵.</ref> بر اساس این معنا، ظهور با قیام متفاوت و در مرحله‌ای پیش از آن قرار دارد؛ البته در برخی روایات ظهور به معنای قیام نیز به کار رفته است؛ در این صورت قیام و ظهور به یک معنا و در یک زمان و مکان رخ می‌دهد.<ref>صدر، تاریخ ما بعدالظهور، ص۱۹۵.</ref> در برخی روایات از واژه بعث(برانگیختن)<ref> نعمانی، الغیبه، ص۱۶۸.</ref> و امر<ref>صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۷۸.</ref> برای اشاره به ظهور استفاده شده است.
واژه ظهور از ریشه (ظ ه ر) به معنای آشکار شدن چیز پنهان است<ref>فراهیدی، العین، ج۴، ص۶۴.</ref> و در اصطلاح به معنای نمایان شدن حضرت مهدی(عج) پس از [[غیبت کبرا]] برای برپایی عدل و داد است.<ref>سلیمیان، درسنامه مهدویت، ج۳، ص۱۵۵.</ref> بر اساس این معنا، ظهور با قیام متفاوت و در مرحله‌ای پیش از آن قرار دارد؛ البته در برخی روایات ظهور به معنای قیام نیز به کار رفته است؛ در این صورت قیام و ظهور به یک معنا و در یک زمان و مکان رخ می‌دهد.<ref>صدر، تاریخ ما بعدالظهور، ص۱۹۵.</ref> در برخی روایات از واژه بعث(برانگیختن)<ref> نعمانی، الغیبه، ص۱۶۸.</ref> و امر<ref>صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۷۸.</ref> برای اشاره به ظهور استفاده شده است.


خط ۱۴: خط ۱۴:


==ظهور در آیات و روایات==
==ظهور در آیات و روایات==
موضوع ظهور امام دوازدهم به صراحت در [[قرآن]] نیامده؛ اما در کتاب معجم احادیث [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام مهدی]]٬ تا ۲۵۰ [[آیه]] از آیات [[قرآن کریم]] را مرتبط به موضوع ظهور مهدویت دانسته‌اند.<ref>جمعی از محققین، معجم احادیث امام مهدی، جلد ۵.</ref>
موضوع ظهور امام دوازدهم به صراحت در [[قرآن]] نیامده؛ اما در کتاب معجم احادیث [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام مهدی]]٬ تا ۲۵۰ [[آیه]] از آیات [[قرآن کریم]] را مرتبط به موضوع ظهور مهدویت دانسته‌اند.<ref>جمعی از محققین، معجم احادیث امام مهدی، جلد ۵.</ref>
در دیدگاه مفسران شیعه و با استناد به سخنان [[اهل البیت علیهم السلام|اهل‌بیت]](علیهم السلام) قرآن درباره ظهور و نشانه‌های آن سخن گفته است. کشتار بی سابقه مردم([[سوره مریم|مریم]]،۳۷)<ref group="یادداشت">در تفسیر عیاشی،ج۱، ص۶۴ از امام باقر (علیه السلام) روایت است که فرمودند: قبل از ظهور حضرت مهدی(علیه السلام) سالی است که در هر یک از سرزمین‌های عرب اختلاف خواهد بود و به راستی اهل شام نیز با هم اختلاف کنند، پس سفیانی و همدستانش خروج کنند و بر گروهی از اختلاف کنندگان پیروز شوند و چنان کشتاری راه بیندازند که هیچ کشتاری مانند آن نباشد و مردی از گروه مغلوب سفیانی متواری می شود و به دمشق می آید پس او و همراهانش را نیز به طوری می کشند که کسی را آنطور نکشته باشند و این است معنی قول خداوند که می فرماید: فَاخْتَلَفَ الْأَحْزَابُ مِن بَینِهِمْ فَوَیلٌ لِّلَّذِینَ کَفَرُوا مِن مَّشْهَدِ یوْمٍ عَظِیمٍ.</ref>
در دیدگاه مفسران شیعه و با استناد به سخنان [[اهل البیت علیهم السلام|اهل‌بیت]] قرآن درباره ظهور و نشانه‌های آن سخن گفته است. کشتار بی‌سابقه مردم([[سوره مریم|مریم]]،۳۷)<ref group="یادداشت">در تفسیر عیاشی،ج۱، ص۶۴ از امام باقر (ع) روایت است که فرمودند: قبل از ظهور حضرت مهدی(عج) سالی است که در هر یک از سرزمین‌های عرب اختلاف خواهد بود و به راستی اهل شام نیز با هم اختلاف کنند، پس سفیانی و همدستانش خروج کنند و بر گروهی از اختلاف کنندگان پیروز شوند و چنان کشتاری راه بیندازند که هیچ کشتاری مانند آن نباشد و مردی از گروه مغلوب سفیانی متواری می شود و به دمشق می آید پس او و همراهانش را نیز به طوری می کشند که کسی را آنطور نکشته باشند و این است معنی قول خداوند که می فرماید: فَاخْتَلَفَ الْأَحْزَابُ مِن بَینِهِمْ فَوَیلٌ لِّلَّذِینَ کَفَرُوا مِن مَّشْهَدِ یوْمٍ عَظِیمٍ.</ref>
کشته شدن کسانی که در حق پیامبر و [[اهل البیت علیهم السلام|عترت]] او مرتکب ظلمی شده اند([[سوره اسرا|اسرا]]،۴-۶)<ref group="یادداشت">مرحوم کلینی در روضه کافی، ص ۲۵۵از امام صادق(علیه السلام) درباره این آیه چنین نقل می کند که فرمودند: (مراد از دو فساد بزرگ در زمین) یکی کشتن علی بن ابی طالب (علیه السلام) بود و دوم ضربت زدن به امام حسن(علیه السلام) و مراد از تسلط و سرکشی سخت و ظالمانه این قوم، کشته شدن امام حسین(علیه السلام) است و هرگاه نوبت نخستین انتقام از این قوم ظالم فرا رسد، خداوند پیش از قیام قائم(علیه السلام) قومی را برمی انگیزد که هیچ مسئول خونی از آل محمد(علیهم السلام) باقی نگذارند جز اینکه او را بکشند و این وعده حتمی خواهد بود.([[سوره سجده|سجده]]،۲۱)</ref> و نزول عذاب در عصر غیبت به جهت امتحان<ref group="یادداشت">از حضرت امام صادق (علیه السلام) در معنای این آیه روایت است که: عذاب ادنی قحطی و خشکسالی است و عذاب اکبر خروج قائم (علیه السلام) با شمشیر در آخرالزمان است. البته این عذاب اکبر که به خروج و قیام حضرت مهدی (علیه السلام) تفسیر شده است در مورد ظالمان و مستکبران است که جهان را در عصر غیبت از ظلم و جنایات لبریز کرده اند.</ref> و عذاب گنه کاران و مؤاخذه آنها([[سوره فصلت|فصلت]]،۱۶) <ref group="یادداشت">محمد ابن ابراهیم نعمانی در کتاب غیبت خود صفحه۲۶۹ می‌گوید: ابو بصیر از امام صادق (علیه السلام) سؤال کرد: مراد از عذاب خوار کننده در زندگی دنیا چیست؟ حضرت فرمودند: ای ابوبصیر! کدام خواری از این بدتر می شود که مرد در خانه اش در کنار برادران و میان زن و فرزند خود نشسته باشد که ناگهان خاندان او گریبان‌هایشان را چاک زنند و فریاد برکشند، مردم بپرسند این سر و صدا چیست؟ در جواب گفته شود: فلانی همین حالا مسخ شد و از صورت آدمیان برگشت. روای گوید: عرضه داشتم: این پیش از قیام حضرت قائم (علیه السلام) خواهد بود یا بعد از آن؟ فرمودند: قبل از قیام حضرت مهدی (علیه السلام) خواهد بود.</ref> از جمله آنهاست.
کشته شدن کسانی که در حق پیامبر و [[اهل البیت علیهم السلام|عترت]] او مرتکب ظلمی شده‌اند([[سوره اسرا|اسرا]]،۴-۶)<ref group="یادداشت">کلینی در روضه کافی، ص۲۵۵ از امام صادق(ع) درباره این آیه چنین نقل می‌کند که فرمودند: (مراد از دو فساد بزرگ در زمین) یکی کشتن علی بن ابی‌طالب (ع) بود و دوم ضربت زدن به امام حسن(ع) و مراد از تسلط و سرکشی سخت و ظالمانه این قوم، کشته شدن امام حسین(ع) است و هرگاه نوبت نخستین انتقام از این قوم ظالم فرا رسد، خداوند پیش از قیام قائم(عج) قومی را برمی‌انگیزد که هیچ مسئول خونی از آل محمد(ع) باقی نگذارند جز اینکه او را بکشند و این وعده حتمی خواهد بود.([[سوره سجده|سجده]]،۲۱)</ref> و نزول عذاب در عصر غیبت به جهت امتحان<ref group="یادداشت">از حضرت امام صادق (ع) در معنای این آیه روایت است که: عذاب ادنی قحطی و خشکسالی است و عذاب اکبر خروج قائم (عج) با شمشیر در آخرالزمان است. البته این عذاب اکبر که به خروج و قیام حضرت مهدی (ع) تفسیر شده است در مورد ظالمان و مستکبران است که جهان را در عصر غیبت از ظلم و جنایات لبریز کرده اند.</ref> و عذاب گنه کاران و مؤاخذه آنها([[سوره فصلت|فصلت]]،۱۶) <ref group="یادداشت">محمد ابن ابراهیم نعمانی در کتاب غیبت خود صفحه۲۶۹ می‌گوید: ابو بصیر از امام صادق (ع) سؤال کرد: مراد از عذاب خوار کننده در زندگی دنیا چیست؟ حضرت فرمودند: ای ابوبصیر! کدام خواری از این بدتر می شود که مرد در خانه اش در کنار برادران و میان زن و فرزند خود نشسته باشد که ناگهان خاندان او گریبان‌هایشان را چاک زنند و فریاد برکشند، مردم بپرسند این سر و صدا چیست؟ در جواب گفته شود: فلانی همین حالا مسخ شد و از صورت آدمیان برگشت. روای گوید: عرضه داشتم: این پیش از قیام حضرت قائم (ع) خواهد بود یا بعد از آن؟ فرمودند: قبل از قیام حضرت مهدی (ع) خواهد بود.</ref> از جمله آنهاست.


همچنین در روایات شیعه درباره ظهور ٬ بیشتر [[علائم ظهور|علائم]] حتمی (قطعی) و علائم غیر حتمی (غیر قطعی) و همچنین شرایط کلی حاکم بر جهان ذکر شده که البته در علائم غیر حتمی هم ممکن است اختلاف نظر وجود داشته باشد.
همچنین در روایات شیعه درباره ظهور، بیشتر [[علائم ظهور|علائم]] حتمی (قطعی) و علائم غیر حتمی (غیر قطعی) و همچنین شرایط کلی حاکم بر جهان ذکر شده که البته در علائم غیر حتمی هم ممکن است اختلاف نظر وجود داشته باشد.


==جهان در آستانه ظهور==
==جهان در آستانه ظهور==
در روایات شیعه، جهان در آستانه ظهور دارای سه ویژگی عمده است:  
در روایات شیعه، جهان در آستانه ظهور دارای سه ویژگی عمده است:  
# ظلم و ستم فراگیر و فتنه‌ای که بر هر خانه‌ای وارد می شود.<ref>سید بن طاووس، الطرائف فی معرفه مذاهب الطوائف، ج۱، ص۱۷۷</ref>
# ظلم و ستم فراگیر و فتنه‌ای که بر هر خانه‌ای وارد می شود.<ref>سید بن طاووس، الطرائف فی معرفه مذاهب الطوائف، ج۱، ص۱۷۷</ref>
خط ۸۱: خط ۷۹:
*صدای چهارم که در ماه رمضان (احتمالاً سحرگاه بیست‌وسوم) است و از طرف [[جبرئیل]] خواهد بود، در حمایت از اهل بیت شهادت خواهد داد.
*صدای چهارم که در ماه رمضان (احتمالاً سحرگاه بیست‌وسوم) است و از طرف [[جبرئیل]] خواهد بود، در حمایت از اهل بیت شهادت خواهد داد.
*صدای پنجم که از طرف [[شیطان]] است (احتمالاً غروب بیست‌وسوم) به‌طرفداری از سفیانی خواهد بود.
*صدای پنجم که از طرف [[شیطان]] است (احتمالاً غروب بیست‌وسوم) به‌طرفداری از سفیانی خواهد بود.
*مردگانی زنده از قبرها بیرون آیند و به دنیا بازگردند و به دید و بازدید با همدیگر بپردازند.<ref>نعمانی، الغیبه، باب ۱۸، ص۴۲۹</ref><ref>شیخ صدوق،کمال‌الدین و تمام‌النعمة، ص ۶۵۰</ref>
*مردگانی زنده از قبرها بیرون آیند و به دنیا بازگردند و به دید و بازدید با همدیگر بپردازند.<ref>نعمانی، الغیبه، باب ۱۸، ص۴۲۹؛ شیخ صدوق،کمال‌الدین و تمام‌النعمة، ص ۶۵۰؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۸۲؛ شیخ طوسی، الغیبه، ص ۴۴۵</ref>
<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۸۲</ref>
<ref>شیخ طوسی، الغیبه، ص ۴۴۵</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}


==زمان و مکان ظهور==
==زمان و مکان ظهور==
زمان دقیق ظهور حضرت مهدی(عج) معلوم نیست. روایات کسانی را که برای ظهور آن حضرت زمان تعیین می‌کنند، مذمت و [[لعن]] شده‌ و دروغگو نامیده‌اند.<ref> صدر، سیدمحمد، تاریخ مابعدالظهور، دارالتعارف، بیروت، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م، ج۳، ص۲۰۷.</ref> <ref>کلینی، محمد ابن یعقوب، الکافی، ج ۱، ص ۳۶۸.</ref>
زمان دقیق ظهور حضرت مهدی(عج) معلوم نیست. روایات کسانی را که برای ظهور آن حضرت زمان تعیین می‌کنند، مذمت و [[لعن]] شده‌ و دروغگو نامیده‌اند.<ref> صدر، سیدمحمد، تاریخ مابعدالظهور، دارالتعارف، بیروت، ۱۴۱۲ق-۱۹۹۲م، ج۳، ص۲۰۷؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۳۶۸.</ref>
 


اگر ظهور را به معنای قیام بدانیم در پاره‌ای روایات به زمان آن به صورت مختصر اشاره شده است.<ref>صدر، تاریخ مابعد الظهور، ج۳، ص۲۱۲-۲۱۳.</ref> این روایات قیام آن حضرت را پس از نا امیدی مردم<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۵۱، ص۶۷؛ نعمانی، الغیبه، ص۱۸۱.</ref> و در [[آخرالزمان]]<ref> نعمانی، الغیبه، ص۱۴۱، ۲۴۷.</ref> می‌دانند. و در آنها از قیام آن حضرت در سال‌های فرد<ref>نعمانی، الغیبه، ص۲۶۲؛ طوسی، الغیبه، ص۴۵۳؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۳۷۹.</ref> [[روز عاشورا]]<ref>نعمانی، الغیبه، ص۲۸۳؛ طوسی، الغیبه، ص۴۵۲؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۳۷۹.</ref> نوروز<ref> مجلسی، بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۷۶،۳۰۸، ج۵۶، ص۹۲، ۱۱۹.</ref> از ایام سال، [[روز جمعه]]<ref> بحارالانوار، ج۷، ص۵۹، ج۵۶، ص۲۷.</ref> و شنبه<ref> طوسی، الغیبه، ص۴۵۳؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۳۷۹.</ref> از ایام هفته و پس از [[نماز عشا]]<ref> ابن طاووس، الملاحم و الفتن، ص۱۳۷.</ref> از اوقات روز یاد شده است.
اگر ظهور را به معنای قیام بدانیم در پاره‌ای روایات به زمان آن به صورت مختصر اشاره شده است.<ref>صدر، تاریخ مابعد الظهور، ج۳، ص۲۱۲-۲۱۳.</ref> این روایات قیام آن حضرت را پس از نا امیدی مردم<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۵۱، ص۶۷؛ نعمانی، الغیبه، ص۱۸۱.</ref> و در [[آخرالزمان]]<ref> نعمانی، الغیبه، ص۱۴۱، ۲۴۷.</ref> می‌دانند. و در آنها از قیام آن حضرت در سال‌های فرد<ref>نعمانی، الغیبه، ص۲۶۲؛ طوسی، الغیبه، ص۴۵۳؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۳۷۹.</ref> [[روز عاشورا]]<ref>نعمانی، الغیبه، ص۲۸۳؛ طوسی، الغیبه، ص۴۵۲؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۳۷۹.</ref> نوروز<ref> مجلسی، بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۷۶،۳۰۸، ج۵۶، ص۹۲، ۱۱۹.</ref> از ایام سال، [[روز جمعه]]<ref> بحارالانوار، ج۷، ص۵۹، ج۵۶، ص۲۷.</ref> و شنبه<ref> طوسی، الغیبه، ص۴۵۳؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۳۷۹.</ref> از ایام هفته و پس از [[نماز عشا]]<ref> ابن طاووس، الملاحم و الفتن، ص۱۳۷.</ref> از اوقات روز یاد شده است.
خط ۱۰۰: خط ۹۵:


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس|3}}
{{پانویس۲}}


== منابع ==
== منابع ==
خط ۱۱۸: خط ۱۱۳:
==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
* [http://fa.abna24.com/cultural/millenarianism/archive/2016/09/22/709046/story.html معیارهای تطبیق نشانه‌های ظهور] خبرگزاری ابنا
* [http://fa.abna24.com/cultural/millenarianism/archive/2016/09/22/709046/story.html معیارهای تطبیق نشانه‌های ظهور] خبرگزاری ابنا


{{مهدویت}}
{{مهدویت}}