پرش به محتوا

تسنن دوازده‌امامی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[مهر]]|روز=[[۱۵]]|سال=[[۱۴۰۲]]|کاربر=P.motahari  }}
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[مهر]]|روز=[[۱۵]]|سال=[[۱۴۰۲]]|کاربر=P.motahari  }}


'''تسنن دوازده‌امامی''' گرایشی مذهبی در [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] که اعتقاد به [[خلفای راشدین|خلفای نخستین]] را با ارادت و اعتقاد به مقام [[ولایت|ولایت ائمه شیعه(ع)]] درهم آمیخته‌اند. دوره رواج این گرایش را از قرن ششم تا تأسیس [[صفویان|صفویه]] در قرن دهم قمری دانسته‌اند. محل رواج این گرایش را ابتدا در [[ایران]] و [[هند]] و پس از آن در قسمت شرقی [[خراسان بزرگ]] و سرزمین‌های [[خلافت عثمانی]] برشمرده‌اند. اصطلاح تسنن دوازده‌امامی عنوانی جدید در تاریخ‌پژوهی ایران قلمداد شده، اما برخی محققان نشانی از وجود و رواج این اصطلاح در اواخر دوره صفویه در یک نسخه خطی به‌دست داده‌اند.
'''تسنن دوازده‌امامی''' گرایشی مذهبی در [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] که ضمن اعتقاد به [[خلفای سه‌گانه]]، به [[ولایت|ولایت ائمه شیعه(ع)]] هم ارادت و اعتقاد دارد. می‌گویند این گرایش در همان قرون نخستین اسلامی و در تقابل با آن دسته از طرفداران عثمان که مخالف [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] بودند به وجود آمده است. اما دوره رواج آن را از قرن ششم قمری و ابتدا در ایران و [[هند]] و سپس در قسمت شرقی [[خراسان بزرگ]] و سرزمین‌های [[خلافت عثمانی]] می‌دانند.


تسنن دوازده‌امامی را یکی از دلایل اصلی رواج [[شیعه|تشیع]] در شرق اسلامی، به‌خصوص در ایران، از قرن ششم قمری به بعد دانسته‌اند. نیز رشد و گسترش تسنن دوازده‌امامی در ایرانِ قرن‌های هفتم و هشتم را زمینه اصلی پیدایش دولت شیعی صفویه قلمداد کرده‌اند.  
اصطلاح «تسنن دوازده‌امامی» عنوانی جدید در تاریخ‌پژوهی ایران قلمداد شده است؛ اما برخی محققان، با استناد به نسخه‌ای خطی گفته‌اند در اواخر دوره صفویه هم به کار می‌رفته است. برخی از عوامل شکل‌گیری تسنن دوازده‌امامی چنین بیان شده است: سقوط [[بنی‌عباس|خلافت عباسی]]، تسامح مذهبی [[ایلخانان|ایلخانان مغول]] و امیران تیموری، رشد [[تصوف]] و مرجعیت‌یافتن صوفیان، و نزدیک‌شدن تصوف و [[شیعه|تشیع]] به یکدیگر.


سقوط [[بنی‌عباس|خلافت عباسی]] توسط مغولان، تسامح مذهبی [[ایلخانان|ایلخانان مغول]] و امیران تیموری، رشد [[تصوف]] و مرجعیت‌یافتن صوفیان و نزدیک‌شدن تصوف و تشیع به یکدیگر را از جمله عوامل پیدایش تسنن دوازده‌امامی می‌دانند. این عوامل موجب تعدیل در مذهب تسنن با محوریت [[مودت اهل‌بیت(ع)|محبت اهل‌بیت(ع)]] شد که حاصل آن رواج نگارش کتاب‌هایی درباره [[فضائل اهل‌بیت(ع)]] در میان [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] بود.
تاریخ‌پژوهان تسنن دوازده‌امامی را از دلایل اصلی رواج [[شیعه|تشیع]] در شرق اسلامی، به‌خصوص ایران و زمینه اصلی پیدایش دولت شیعی صفویه می‌دانند و می‌گویند تحول مذهبی [[ایران|ایرانیان]] از تسنن به تشیع، با واسطه قرارگرفتن تسنن دوازده‌امامی، در قلمرو سیاست و قدرت روی داده است.


گفته شده که تحول مذهبی [[ایران|ایرانیان]] از تسنن به تشیع، با واسطه قرارگرفتن تسنن دوازده‌امامی، در قلمرو سیاست و قدرت نیز اتفاق افتاده است. در این ساحت، حکومت‌هایی با رویکرد تسنن دوازده‌امامی در سرتاسر قرون نهم و دهم قمری به وجود آمدند. همچنین، چهره‌های مختلف فرهنگی و سیاسی از قرن ششم تا زوال صفویان دارای گرایش تسنن دوازده‌امامی قلمداد شده‌اند که در آثارشان، در کنار یادکرد از [[خلفای راشدین|خلفای نخستین]]، از [[امامان شیعه|ائمه شیعه]] با عنوان حجت‌های معصوم الهی یاد کرده‌اند.
در ایران، قرن‌های نهم و دهم قمری، حکومت‌هایی با رویکرد تسنن دوازده‌امامی شکل گرفتند. همچنین چهره‌های مختلف فرهنگی دارای گرایش تسنن دوازده‌امامی قلمداد شده‌اند که در آثارشان، در کنار یادکرد از [[خلفای راشدین|خلفای نخستین]]، از [[امامان شیعه|ائمه شیعه]] با عنوان حجت‌های [[عصمت|معصوم]] الهی یاد کرده‌اند.


== تعریف و جایگاه ==
== تعریف و جایگاه ==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۳۲۷

ویرایش