زیارت ناحیه مقدسه: تفاوت میان نسخه‌ها

زیارت ناحیه مقدسه (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۰۸

۸ بایت اضافه‌شده ، ‏۱ اکتبر ۲۰۲۳

←‏تردید در صدور فرازهایی از زیارتنامه

دیداریویکی‌متن

P.motahari

Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor

۲٬۵۷۹

ویرایش

@@ خط ۲۸: / خط ۲۸: @@
 == زیارت ناحیه مقدسه از کدام امام صادر شده است؟ ==
-در منابع حدیثی تصریح نشده است که زیارت ناحیه مقدسه از جانب کدام معصوم بیان شده است. در کتاب[[المزار الکبیر (کتاب)| المزار الکبیر]] اثر [[محمد بن جعفر مشهدی|ابن‌مشهدی]] (درگذشت: ۵۹۵ق) که آن را نقل کرده، تنها آمده  که از «ناحیه» صادر شده است.<ref>ابن‌مشهدی، المزار الکبیر، ۱۳۷۸ش، ص۴۹۶.</ref> علامه مجلسی هم که آن را هم از این کتاب و هم شیخ مفید گزارش کرده، اشاره نکرده که کدام امام آن را بیان کرده است.
+در منابع حدیثی تصریح نشده است که زیارت ناحیه مقدسه از جانب کدام معصوم بیان شده است. در کتاب[[المزار الکبیر (کتاب)| المزار الکبیر]] اثر [[محمد بن جعفر مشهدی|ابن‌مشهدی]] (درگذشت: ۵۹۵ق) که آن را نقل کرده، تنها آمده که از «ناحیه» صادر شده است.<ref>ابن‌مشهدی، المزار الکبیر، ۱۳۷۸ش، ص۴۹۶.</ref> علامه مجلسی هم که آن را هم از ابن‌مشهدی و هم از شیخ مفید گزارش کرده، اشاره نکرده که کدام امام آن را بیان کرده است.
 == محتوا ==
@@ خط ۵۱: / خط ۵۱: @@
 *[[امامان شیعه|ائمه]] از نسل اویند.
 *فرزند [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]، [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] و [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه(س)]] است.<ref>شیرازی، «[https://ensani.ir/fa/article/55884 در محضر زیارت ناحیه]».</ref>
-== تردید در صدور فرازهایی از زیارتنامه==
-برخی از نویسندگان با استناد به فرازهایی از زیارتنامه، در صدور آن از معصوم تردید کرده‌اند؛ از جمله:
-* «بَرَزْنَ مِنَ الْخُدُورِ، ناشِراتِ الشُّعُورِ عَلَی الْخُدُودِ، لاطِماتِ الْوُجُوهِ سافرات؛ زنان از پسِ پرده‌های خیمه خارج شدند، در حالی که گیسوان برگونه‌ها پراکنده نموده بودند، بر صورت‌هایشان سیلی می‌زدند و نقاب از چهره افکنده بودند»: می‌گویند این عبارت با مبانی دینی شیعه سازگار نیست؛ چراکه در روایات، از پریشان کردن مو و لطمه‌زدن به صورت نهی شده است. همچنین چنین کاری با مقام صبر زنان اهل‌بیت، به ویژه [[حضرت زینب سلام الله علیها|حضرت زینب(س)]] در برابر [[امتحان الهی]] سازگار نیست.<ref>رنجبر، «پژوهشی در بارة دو زیارت ناحیه و زیارت رجبیّه»، ص۶۵-۶۶.</ref>
-* «وَ الشِّمْرُ جالِسٌ عَلی صَدْرِکَ، وَ مُولِغٌ سَیفَهُ عَلی نَحْرِکَ، قابِضٌ عَلی شَیبَتِکَ بِیدِهِ، ذابِحٌ لَکَ بِمُهَنَّدِهِ؛ شمر روی سینه‌ات نشست و شمشیرش را به حنجرت فروبرد و ریشت را به دست گرفت و با شمشیرش، تو را ذبح کرد»:‌ این عبارت با گزارش‌های دیگری که حاکی از این است که سر امام حسین را از پشت بریدند سازگار نیست.<ref>رنجبر، «پژوهشی در بارة دو زیارت ناحیه و زیارت رجبیّه»، ص۶۷.</ref>
 ==سند زیارت==
 [[پرونده:فرازی از زیارت ناحیه.jpg|بندانگشتی|فرازی از زیارت ناحیه نصب شده در رواق [[حرم حضرت معصومه(س)]]]]زیارت ناحیه مقدسه در کتاب [[المزار الکبیر (کتاب)| المزار الکبیر]] اثر [[محمد بن جعفر مشهدی|ابن‌مشهدی]] (درگذشت: ۵۹۵ق) نقل شده است.<ref>  ابن‌مشهدی، المزار الکبیر، ۱۳۷۸ش، ص۴۹۶-۵۱۹.</ref> البته در کتاب بحارالانوار، به نوشته علامه مجلسی به نقل از کتاب المزار نوشته شیخ مفید هم آمده است؛ اما در نسخه‌های موجودِ این کتاب این زیارتنامه وجود ندارد. ابن‌مشهدی در آغاز کتابش گفته است آنچه در این کتاب آورده است از طریق راویان [[ثقه]] به سادات می‌رسد.<ref> ابن‌مشهدی، المزار الکبیر، ۱۳۷۸ش، ص۲۷.</ref> برخی با استناد به اینکه منظور از سادات، [[امامان شیعه|امامان معصوم]] هستند، روایات این کتاب را معتبر و صحیح می‌دانند، هرچند [[حدیث مرسل|مرسل]] باشند.<ref>احسانی‌فر، «اعتبار سندی زیارت‌های ناحیه مقدسه»، ص۵۳.</ref> همچنین این جمله او را از [[توثیقات عام]] شمرده‌اند که از نظر برخی رجالیان بر وثاقت تمام راویان کتاب دلالت دارد.<ref>موسوی غریفی، قواعد الحدیث، بی‌تا، ص۱۸۸.</ref>
@@ خط ۶۴: / خط ۵۹: @@
 [[سید ابن طاووس|سید بن طاووس]] در کتاب [[مصباح الزائر (کتاب)|مصباح الزّائر]] زیارتی از [[سید مرتضی|سیدِ مرتضی]] (متوفای۴۳۶ق) با عنوان «زیارةٌ ثانَویّه بِاَلفاظ شافِیَه» جزو اعمال روز عاشورا نقل کرده است.<ref>سید ابن طاووس، مصباح الزائر، ص۲۲۱.</ref> به گفته محمد احسانی‌فر در مقاله «اعتبار سندی زیارت‌های ناحیه مقدسه»، دوسوم زیارت ناحیه در این زیارت آمده است.<ref>احسانی‌فر، «اعتبار سندی زیارت‌های ناحیه مقدسه»، ص۶۶.</ref> [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] احتمال داده است که علت این تفاوت اختلاف نسخه‌ها باشد یا اینکه به احتمال قوی‌تر، سیدِ مرتضی عبارتی از خود بر زیارت ناحیه افزوده است.<ref>مجلسی، بحار الانوار،۱۴۰۳ق ج۱۰۱، ص۳۲۸.</ref> به گفته احسانی‌فر، زیارت منقول از سیدِ مرتضی را به امام معصوم نسبت نداده و این زیارت با زیارت ناحیه تفاوت اساسی دارد.<ref>احسانی‌فر، «اعتبار سندی زیارت‌های ناحیه مقدسه»، ص۶۵-۶۶.</ref>
+== تردید در صدور فرازهایی از زیارتنامه ==
+برخی از نویسندگان با استناد به فرازهایی از زیارتنامه، در صدور آن از معصوم تردید کرده‌اند؛ از جمله:
+* «بَرَزْنَ مِنَ الْخُدُورِ، ناشِراتِ الشُّعُورِ عَلَی الْخُدُودِ، لاطِماتِ الْوُجُوهِ سافرات؛ زنان از پسِ پرده‌های خیمه خارج شدند، در حالی که گیسوان برگونه‌ها پراکنده نموده بودند، بر صورت‌هایشان سیلی می‌زدند و نقاب از چهره افکنده بودند»: می‌گویند این عبارت با مبانی دینی شیعه سازگار نیست؛ چراکه در روایات، از پریشان کردن مو و لطمه‌زدن به صورت نهی شده است. همچنین چنین کاری با مقام صبر زنان اهل‌بیت، به ویژه [[حضرت زینب سلام الله علیها|حضرت زینب(س)]] در برابر [[امتحان الهی]] سازگار نیست.<ref>رنجبر، «پژوهشی در بارة دو زیارت ناحیه و زیارت رجبیّه»، ص۶۵-۶۶.</ref>
+* «وَ الشِّمْرُ جالِسٌ عَلی صَدْرِکَ، وَ مُولِغٌ سَیفَهُ عَلی نَحْرِکَ، قابِضٌ عَلی شَیبَتِکَ بِیدِهِ، ذابِحٌ لَکَ بِمُهَنَّدِهِ؛ شمر روی سینه‌ات نشست و شمشیرش را به حنجرت فروبرد و ریشت را به دست گرفت و با شمشیرش، تو را ذبح کرد»:‌ این عبارت با گزارش‌های دیگری که حاکی از این است که سر امام حسین را از پشت بریدند سازگار نیست.<ref>رنجبر، «پژوهشی در بارة دو زیارت ناحیه و زیارت رجبیّه»، ص۶۷.</ref>
 ==شرح‌های زیارت ناحیه==
 بر زیارتنامه ناحیه مقدسه، شرح‌هایی نوشته شده که از آن جمله است: