محمدآصف محسنی قندهاری: تفاوت میان نسخه‌ها

محمدآصف محسنی در [[فقه]] و [[اصول فقه]]، از شاگردان [[سید محسن طباطبائی حکیم|سید محسن حکیم]] و [[سید ابوالقاسم خویی]] است و آثاری در [[علم رجال|رجال]]، [[فقه]] و [[حدیث]] دارد. محققان کتاب بحوث فی علم الرجال او را از تألیفات ماندگار در موضوع [[درایة الحدیث]] دانسته‌اند.

آصف محسنی در [[سال ۱۳۴۰ هجری شمسی|سال ۱۳۴۰ش]] با دخترعمه خود [[ازدواج]] کرد و صاحب سه پسر به نام‌های عبدالله، حفیظ و حبیب شد. همسر اول و فرزند ارشد او، پیش از او درگذشتند.<ref> [http://resalaat.ir/NewsDetail.aspx?itemid=3679 «گفتگوی اختصاصی با آیت الله شیخ محمد آصف محسنی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی رسالات.</ref>

محسنی در [[۱۴ مرداد]] ۱۳۹۸ش بر اثر بیماری در کابل درگذشت<ref>[https://www.farsnews.com/news/13980514001143/ مرجع تقلید شیعیان افغانستان درگذشت]، خبرگزاری فارس.</ref> و در  [[۱۵ مرداد]] در مدرسه خاتم النبیین کابل [[دفن]] شد.<ref>[http://www.iribnews.ir/fa/news/2494322 «پیکر آیت‌الله محسنی تشییع و به خاک سپرده شد»]، خبرگزاری صداوسیما.</ref>

محسنی، ابتدا به مدت ۶ ماه در [[قندهار]] مقدمات علوم دینی را خواند، و پس از آن به روستایی در ولسوالی (شهرستان) جاغوری در ولایت غزنی افغانستان رفت و در مدت ۸ ماه،<ref>[http://database-aryana-encyclopaedia.blogspot.com/2009/08/blog-post_7295.html#_ftn1 مهدیزاده کابلی، ««محسنی، محمدآصف»، در دانش‌نامه آریانا.]</ref> هدایه و سیوطی و حاشیه ملاعبدالله و مقداری از [[معالم الدین و ملاذ المجتهدین (کتاب)|معالم]] و [[اللمعة الدمشقیة (کتاب)|لمعه]] را در آنجا فراگرفت.<ref> [http://resalaat.ir/NewsDetail.aspx?itemid=3679 «گفتگوی اختصاصی با آیت الله شیخ محمد آصف محسنی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی رسالات.</ref>

محمدآصف محسنی، [[۱۲ تیر]] [[سال ۱۳۳۲ هجری شمسی|۱۳۳۲ش]] وارد [[نجف]] شد و در کمتر از ۳ سال، باقیمانده سطوح را به پایان رساند. چنانکه خود او گفته، تعطیلات حوزه برایش خوشایند نبود و روزهای تعطیل هم مشغول به درس می‌شد.<ref> [http://resalaat.ir/NewsDetail.aspx?itemid=3679 «گفتگوی اختصاصی با آیت الله شیخ محمد آصف محسنی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی رسالات.</ref>

مطول را از [[محمدعلی مدرس افغانی|مدرس افغانی]]، جلد اول [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایه]] را از [[شیخ مجتبی لنکرانی]]، جلد دوم کفایه را از [[صدرای بادکوبه‌ای]]، [[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]] را از شیخ کاظم یزدی و [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] را از چند تن دیگر از اساتید آموخت. شیخ آصف محسنی به [[فلسفه اسلامی|فلسفه]] هم علاقمند بود اما به دلیل ممنوعیت تدریس فلسفه در [[نجف]]، به مطالعه شخصی پرداخت و بر کتاب [[الباب الحادی عشر (کتاب)|باب حادی عشر]] تعلیقه نوشت. کتاب‌های دیگری از جمله [[الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة (کتاب)|اسفار]] و [[حکمة الاشراق (کتاب)|حکمت الاشراق]] و آثار کلامی را نیز مطالعه کرد.<ref> [http://resalaat.ir/NewsDetail.aspx?itemid=3679 «گفتگوی اختصاصی با آیت‌الله شیخ محمد آصف محسنی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی رسالات.</ref>

شیخ آصف محسنی، به مدت نه سال در [[درس خارج]] [[فقه]] و [[اصول فقه]] [[سید محسن طباطبائی حکیم|سید محسن حکیم]]، [[سید ابوالقاسم خویی]]، [[حسین حلی|شیخ حسین حلی]] و [[سید عبدالاعلی سبزواری]] حاضر می‌شد.<ref>[http://database-aryana-encyclopaedia.blogspot.com/2009/08/blog-post_7295.html#_ftn1 مهدیزاده کابلی، ««محسنی، محمدآصف»]،دانش‌نامه آریانا.</ref>

محمدآصف محسنی، نقش‌آفرینی‌های متعدد و متنوع دینی در افغانستان داشته است؛ از جمله ریاست بر [[شورای علمای شیعه افغانستان]]، تلاش برای رسمیت مذهب شیعه، همکاری در تهیه و تصویب [[قانون احوال شخصیه اهل تشیع افغانستان|قانون احوال شخصیه شیعیان]]، تأسیس حوزه علمیه و دانشگاه خاتم النبیین در کابل، راه‌اندازی تلویزیون تمدن و همچنین تلاش برای [[تقریب مذاهب اسلامی]].

محسنی، در [[سال ۱۳۸۲ هجری شمسی|سال ۱۳۸۲ش]]، نخستین تجمع بزرگ علمای شیعه افغانستان را در [[کابل]] برگزار کرد و پس از ۳ روز مذاکره، تأسیس [[شورای علمای شیعه افغانستان]] به تصویب رسید. شورای علمای شیعه افغانستان در ۶۵ نقطه افغانستان دارای نمایندگی است و بیش از ۲ هزار عضو دارد.<ref>[http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13920311000187 «شیعیان افغانستان را بهتر بشناسیم»]، خبرگزاری فارس.</ref> محمدآصف محسنی، ریاست شورای علمای شیعه افغانستان را بر عهده داشت.<ref>[http://hawzahnews.com/detail/News/430019 «اعضای شورای علمای شیعه افغانستان مشخص شدند»]، خبرگزاری رسمی حوزه.</ref>

===احداث حوزه علمیه و دانشگاه خاتم النبیین===

مؤسسه تحصیلات عالی و حوزه علمیه خاتم النبیین کابل، با مساحت ۴۰ هزار متر مربع، یکی از مراکزی است که با اشراف محسنی ساخته شده و از [[سال ۱۳۸۶ هجری شمسی|سال ۱۳۸۶ش]] مورد بهره‌برداری قرار گرفته است. این مجتمع، شامل [[حوزه علمیه]]، دانشگاه، کتابخانه و مسجد جامع است.<ref>صادقی بلخابی، «محمد آصف محسنی».</ref> <ref>[http://hamidnajm.blogfa.com/post-14.aspx «حوزه علمیه خاتم النبیین کابل - افغانستان».]</ref>

محمدآصف محسنی رییس شورای علمای شیعه افغانستان، در [[سال ۱۳۸۸ هجری شمسی|سال ۱۳۸۸ش]] طرحی با عنوان قانون احوال شخصیه شیعیان افغانستان تقدیم دولت حامد کرزی کرد که بر اساس اصل ۱۳۱ قانون اساسی<ref>[http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2009/04/090407_dn_shiat_low_problems.shtml واعظی، «احوال شخصیه شیعیان، فروع فقهی در کرسی اصول حقوقی»]، سایت بی‌بی‌سی فارسی.</ref> افغانستان، ابتدا به تصویب دولت رسید، اما پس از مخالفت‌هایی که از سوی بخش‌هایی از مردم<ref>[http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2009/04/090423_ag_guardian_mohseni.shtml «گاردین: آیت الله محسنی، روحانی سرکش افغانستان»]، سایت بی‌بی‌سی فارسی.</ref> افغانستان و همچنین نهادهای حقوق بشری<ref>[http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2009/07/090730_ram_profile_mohseni.shtml «آیت الله محسنی، مبلغ اتحاد شیعه و سنی»]، سایت بی‌بی‌سی فارسی.</ref> برانگیخت، مورد بازبینی قرار گرفت.

پس از کودتای کمونیستی [[۷ اردیبهشت]] ۱۳۵۷ش و به قدرت رسیدن حزب دموکراتیک خلق [[افغانستان]]، آصف محسنی افغانستان را ترک کرد.<ref>[http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2009/07/090730_ram_profile_mohseni.shtml «آیت الله محسنی، مبلغ اتحاد شیعه و سنی»]، سایت بی‌بی‌سی فارسی.</ref> ابتدا برای ادای [[حج|مناسک حج]] به [[عربستان سعودی]] رفت،<ref>[http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/568 «آیت الله شیخ محمد آصف محسنی قندهاری»]، پایگاه اطلاع‌رسانی پیام آفتاب.</ref> سپس به [[سوریه]] سفر کرد و چند ماه در [[دمشق]] به تدریس علوم دینی پرداخت.<ref>[http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2009/07/090730_ram_profile_mohseni.shtml «آیت الله محسنی، مبلغ اتحاد شیعه و سنی»]، سایت بی‌بی‌سی فارسی.</ref> او در فروردین [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸]] به [[قم]] رفت و به همراه جمعی از روحانیان افغانستانی مقیم [[حوزه علمیه قم (دوران جمهوری اسلامی)|حوزه علمیه قم]]، حزب [[حرکت اسلامی افغانستان]] را در [[۱۹ فروردین]]<ref>[http://www.harakatislami.af/?page_id=4 «درباره ما»]، سایت حزب حرکت اسلامی افغانستان.</ref> تأسیس کرد.<ref>[http://database-aryana-encyclopaedia.blogspot.com/2009/08/blog-post_7295.html#_ftn1 «محسنی، محمد آصف»]، دانش‌نامه آریانا.</ref> این حزب که از گروه‌های کوچک‌تری تشکیل شده بود، به مقابله نظامی با حکومت کمونیستی وقت [[افغانستان]] پرداخت.<ref>[http://database-aryana-encyclopaedia.blogspot.com/2009/08/blog-post_7295.html#_ftn1 مهدیزاده کابلی، ««محسنی، محمدآصف»]، دانش‌نامه آریانا.</ref>

محمد آصف محسنی، در [[سال ۱۳۶۸ هجری شمسی|۱۳۶۸ش]] پس از تشکیل [[حزب وحدت اسلامی افغانستان|حزب وحدت اسلامی]] افغانستان که از ادغام احزاب فعال شیعه بوجود آمده بود، از پیوستن به آن و ادغام حزب حرکت اسلامی خودداری کرد.<ref>موسوی، هزاره‌های افغانستان، ۱۳۸۷ش، ص۲۵۲.</ref> شیخ آصف محسنی تا سال ۱۳۸۴ش، رهبر این حزب بود و پس از کناره‌گیری از رهبری [[حرکت اسلامی افغانستان]]، به فعالیت‌های سیاسی خود پایان داد.<ref>[https://www.facebook.com/jawanan.harakat/posts/748877585196444:0 «تاریخچه مختصر حرکت اسلامی افغانستان»]، شورای جوانان حرکت اسلامی.</ref>

پس از سقوط دولت کمونیستی دکتر نجیب الله در [[۸ اردیبهشت]] ۱۳۷۱ش، محمدآصف محسنی در اولین دولت مجاهدین در کابل، منشی و سخنگوی شورای رهبری دولت اسلامی افغانستان بود. در این دوره مخالفت و درگیری او با [[عبدالعلی مزاری]]، رهبر حزب وحدت اسلامی به اوج رسید. او پس از مدتی کابل را ترک کرده و به اسلام‌آباد پاکستان رفت.<ref>[http://database-aryana-encyclopaedia.blogspot.com/2009/08/blog-post_7295.html#_ftn1 مهدیزاده کابلی، «محسنی، محمدآصف»]، دانش‌نامه آریانا.</ref>

آثار او به زبان‌های فارسی و عربی نوشته شده و موضوعات متنوعی را دربرمی‌گیرد؛‌ از جمله [[حدیث]]، [[فقه]]، [[علم رجال|رجال]]، [[کلام اسلامی|عقاید]] و سیاست. برخی از آثار او عبارتند از:

*‌ مشرعة بحار الانوار، چنانکه مؤلف گفته، تعلیقه‌ای است بر [[بحار الانوار (کتاب)|بحار الانوار]] که محمدآصف محسنی در آن تلاش کرده تا بر اساس قواعد رجالی ذکر شده در کتاب بحوث فی علم الرجال خود، روایات معتبر را از روایات نامعتبر بحار الانوار جدا کند و به بررسی موضوعات مختلفی بپردازد که در روایات معتبر ذکر شده است.<ref>محسنی، مشرعة بحار الانوار، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۷.</ref>