آیه ۷۹ سوره واقعه: تفاوت میان نسخه‌ها
←معنا و مصداق مطهرون
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
برخی مطهرون را به‌معنای پاک‌شدگان از پلیدی‌های معنوی، چون [[شرک]]،<ref>قرطبی، تفسیر القرطبی، ۱۳۸۴ق، ج۱۷، ص۲۲۶.</ref> [[گناه]] و خطا<ref>قرطبی، تفسیر القرطبی، ۱۳۸۴ق، ج۱۷، ص۲۲۶.</ref> و تعلق به غیر خدا،<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۹۲؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۴ق، ج۱۹، ص۱۳۷.</ref> قلمداد کرده‌اند. به نقل از [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|المیزان]]، بسیاری از مفسران مصداق چنین پاکانی را [[فرشته|فرشتگان]] دانسته‌اند؛<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۴ق، ج۱۹، ص۱۳۷.</ref> از جمله [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]]<ref>طوسی، التبیان، دار إحیاء التراث العربی، ج۹، ص۵۱۰.</ref> و [[سعید بن جبیر]].<ref>طوسی، التبیان، دار إحیاء التراث العربی، ج۹، ص۵۱۰.</ref> [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] مختص‌دانستن مصداق مطهرون به فرشتگان را بی‌وجه برشمرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۴ق، ج۱۹، ص۱۳۷.</ref> او مصداق مطهرون را کسانی از فرشتگان و انسان‌های برگزیده‌ای دانسته که خداوند به آنان توفیق تطهیر نفوسشان را عنایت کرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۴ق، ج۱۹، ص۱۳۷.</ref> همچنین، او برداشت معنوی از مطهرون را مناسب‌تر با معنای آیه برشمرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۴ق، ج۱۹، ص۱۳۷.</ref> | برخی مطهرون را به‌معنای پاک‌شدگان از پلیدی‌های معنوی، چون [[شرک]]،<ref>قرطبی، تفسیر القرطبی، ۱۳۸۴ق، ج۱۷، ص۲۲۶.</ref> [[گناه]] و خطا<ref>قرطبی، تفسیر القرطبی، ۱۳۸۴ق، ج۱۷، ص۲۲۶.</ref> و تعلق به غیر خدا،<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۹۲؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۴ق، ج۱۹، ص۱۳۷.</ref> قلمداد کرده‌اند. به نقل از [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|المیزان]]، بسیاری از مفسران مصداق چنین پاکانی را [[فرشته|فرشتگان]] دانسته‌اند؛<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۴ق، ج۱۹، ص۱۳۷.</ref> از جمله [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]]<ref>طوسی، التبیان، دار إحیاء التراث العربی، ج۹، ص۵۱۰.</ref> و [[سعید بن جبیر]].<ref>طوسی، التبیان، دار إحیاء التراث العربی، ج۹، ص۵۱۰.</ref> [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] مختص‌دانستن مصداق مطهرون به فرشتگان را بی‌وجه برشمرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۴ق، ج۱۹، ص۱۳۷.</ref> او مصداق مطهرون را کسانی از فرشتگان و انسان‌های برگزیده‌ای دانسته که خداوند به آنان توفیق تطهیر نفوسشان را عنایت کرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۴ق، ج۱۹، ص۱۳۷.</ref> همچنین، او برداشت معنوی از مطهرون را مناسب‌تر با معنای آیه برشمرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۴ق، ج۱۹، ص۱۳۷.</ref> | ||
در روایتی از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] {{یاد|«لایَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ قالَ: المُقَرَّبُونَ»}} | در روایتی از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] {{یاد|«لایَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ قالَ: المُقَرَّبُونَ»}} مصداق مطهرون در آیه مقربان دانسته شده است.<ref>سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۲۷.</ref> برخی با استناد به این روایت تصریح کرده‌اند که هر چند قرآن برای هدایت عموم مردم است، عناد و تعصب برخی انسان‌ها مانع بهره‌گرفتن از قرآن است و تقوا و پاکی تنها راه دریافت حقایق و مفاهیم عمیق‌تر و بیشتر از آن است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۳، ص۲۷۲.</ref> در برخی تفاسیر، [[امامان شیعه|ائمه (ع)]] را مصداق کامل مطهرون در این آیه دانسته‌اند.<ref>مدرسی، من هدی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۱۴، ص۴۵۹.</ref> علامه طباطبایی مصداق مطهرون در آیه را مصادیق «اهل البیت» در [[آیه تطهیر]] برشمرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۴ق، ج۱۹، ص۱۳۷.</ref> | ||
== استفاده به‌عنوان آیه‌ای از آیات الاحکام == | == استفاده به‌عنوان آیه‌ای از آیات الاحکام == | ||
آیه ۷۹ سوره واقعه به‌عنوان آیه‌ای از [[آیات الاحکام]] قرآن مورد بحث قرار گرفته است.<ref>قطب راوندی، فقه القرآن، ۱۴۰۵ق، ج۱، ص۴۹؛ جصاص، احکام القرآن، ۱۴۰۵ق، ج۵، ص۳۰۰.</ref> با استدلال به این [[آیه]] در [[فقه]] بر عدم جواز لمس آیات قرآن توسط شخص [[جنابت|جنب]]، [[حیض|حائض]] و بی وضو حکم شده است.<ref>طوسی، التبیان، دار إحیاء التراث العربی، ج۹، ص۵۱۰.</ref> | آیه ۷۹ سوره واقعه به‌عنوان آیه‌ای از [[آیات الاحکام]] قرآن مورد بحث قرار گرفته است.<ref>قطب راوندی، فقه القرآن، ۱۴۰۵ق، ج۱، ص۴۹؛ جصاص، احکام القرآن، ۱۴۰۵ق، ج۵، ص۳۰۰.</ref> با استدلال به این [[آیه]] در [[فقه]] بر عدم جواز لمس آیات قرآن توسط شخص [[جنابت|جنب]]، [[حیض|حائض]] و بی وضو حکم شده است.<ref>طوسی، التبیان، دار إحیاء التراث العربی، ج۹، ص۵۱۰.</ref> | ||
روایاتی از [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]<ref>سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۲۷–۲۸.</ref> و [[شیعه]]<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۳۸۴–۳۸۵.</ref> با تکیه بر این آیه دربارهٔ عدم جواز لمس [[قرآن]] نقل شده است. فقیهان شیعه با اتکا به این آیه و برخی [[حدیث|روایات]] منظور از عدم جواز لمس قرآن را عدم جواز لمس نوشتار و خط قرآن قلمداد کرده‌اند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۳۱۴–۳۱۵.</ref>[[محمدحسن نجفی|صاحب جواهر]] | روایاتی از [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]<ref>سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۲۷–۲۸.</ref> و [[شیعه]]<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۳۸۴–۳۸۵.</ref> با تکیه بر این آیه دربارهٔ عدم جواز لمس [[قرآن]] نقل شده است. فقیهان شیعه با اتکا به این آیه و برخی [[حدیث|روایات]] منظور از عدم جواز لمس قرآن را عدم جواز لمس نوشتار و خط قرآن قلمداد کرده‌اند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۳۱۴–۳۱۵.</ref> [[محمدحسن نجفی|صاحب جواهر]] بر این باور است که این آیه به صراحت دلالتی بر حرام بودن دست‌زدن با ناپاکی به قرآن را ندارد؛ زیرا ممکن است ضمیر در لایمسه به کتاب مکنون باز گردد و مراد از مطهرون هم [[فرشته|فرشتگان]] باشد. او معتقد است که با این حال به ظاهر آیه می‌توان برای حرمت استناد کرد؛ زیرا در ظاهر ضمیر در «لایمسه» به قرآن برمی‌گردد، به دلیل اینکه دو آیه قبل، یعنی «إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ» و «تَنْزِيلٌ مِنْ رَبِّ الْعالَمِينَ»، هر دو درباره قرآن هستند. <ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۳۱۴. | ||
</ref> | </ref> | ||