Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۹۹
ویرایش
آیه ۲۰۴ سوره اعراف: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
به گفته [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] نیز احتمال دارد که جمله لعلکم ترحمون در آیه اشاره به مستحب بودن کلی سکوت (انصات) و شنیدن (استماع) هنگام [[تلاوت|تلاوت قرآن]] در هرزمان داشته باشد. | به گفته [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] نیز احتمال دارد که جمله لعلکم ترحمون در آیه اشاره به مستحب بودن کلی سکوت (انصات) و شنیدن (استماع) هنگام [[تلاوت|تلاوت قرآن]] در هرزمان داشته باشد. | ||
== | == جایگاه و اهمیت آیه == | ||
در | در آیه ۲۰۴ سوره اعراف [[خدا|خداوند]] به [[مسلمان|مسلمانان]] دستور می‌دهد که هنگام [[تلاوت|قرائت قرآن]]، گوش دهند و ساکت باشند، شاید رحمت خداوند شامل حال آنان شود.<ref>شیخ طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۱۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱-۱۳۷۴ش، ج۷، ص۷۰.</ref> {{عربی|اندازه=۹۵%|<big>وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ</big>}} | ||
و هرگاه قرآن خوانده شود، به آن گوش دهید و ساکت شوید (تا بشنوید)، باشد که مورد رحمت قرار گیرید. | |||
و هرگاه قرآن خوانده شود، به آن گوش دهید و ساکت شوید (تا بشنوید)، باشد که مورد رحمت قرار گیرید. | |||
[[شیخ حر عاملی]] (درگذشته [[سال ۱۱۰۴ هجری قمری|۱۱۰۴ق]])، ذیل باب عدم جواز قرائت قرآن در نماز در [[وسائل الشیعة (کتاب)|کتاب وسائل الشیعه]]، روایتی از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] نقل کرده که ایشان با استفاده از آیه ۲۰۴ سوره اعراف، مأموم را از تکرار قرآن در دو رکعت اول نماز واجب نهی کرده است.<ref>حر عاملی، وسائل الشيعة، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، ج۸، ص۳۵۵.</ref> فاضل مقداد (درگذشته [[سال ۸۲۶ هجری قمری|۸۲۶ق]]) در تفسیر این آیه، دلیل انصات (سکوت)، استماع (شنیدن) و نهی از سخن گفتن هنگام قرائت قرآن را شنیدن و درک مفاهیم آیات و پی‌بردن به اعجاز قرآن دانسته است.<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان، ۱۳۷۳ش، ج۱، ص۱۹۵.</ref> | |||
[[شیخ حر عاملی]] ( | |||
شیخ طوسی ( | شیخ طوسی (درگذشته [[سال ۴۶۰ هجری قمری|۴۶۰ق]]) نیز در [[تهذیب الاحکام (کتاب)|کتاب تهذیب]] روایتی از امام صادق(ع) آورده که ایشان با تکیه بر این آیه، مأموم در نماز را از خواندن قرآن، نهی و او را امر به سکوت و شنیدن می‌کند.<ref>طوسی، تهذيب الأحكام، ۱۳۶۵ش، ج۳، ص۳۳.</ref> [[محسن قرائتی]] از مفسران شیعه، در ذیل تفسیر این آیه، روایتی نقل کرده است که [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] به‌دلیل خواندن قرآن توسط [[منافق|فردی منافق]] در وسط نماز، سکوت کرد تا خواندن قرآن توسط آن فرد تمام شود و سپس نماز را ادامه داد.<ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۲۵۶.</ref> | ||
برخی دیگر نیز این [[آیه]] را از قبیل [[آیات الاحکام|آیات الاحکامی]] که دلالت کننده بر آداب اسلامی شنیدن قرآن است، قلمداد کرده‌اند.<ref>ایروانی، دروس تمهيدية فی تفسير آيات الأحکام، ۱۳۸۶ش، ج۲، ص۹۱۱.</ref> | برخی دیگر نیز این [[آیه]] را از قبیل [[آیات الاحکام|آیات الاحکامی]] که دلالت کننده بر آداب اسلامی شنیدن قرآن است، قلمداد کرده‌اند.<ref>ایروانی، دروس تمهيدية فی تفسير آيات الأحکام، ۱۳۸۶ش، ج۲، ص۹۱۱.</ref> | ||
== شأن نزول == | == شأن نزول == | ||
در [[اسباب نزول|شأن نزول]] آیه ۲۰۴ [[سوره اعراف]]، نظرات متفاوتی از مفسران شیعه بیان شده است. برخی | در [[اسباب نزول|شأن نزول]] آیه ۲۰۴ [[سوره اعراف]]، نظرات متفاوتی از مفسران شیعه بیان شده است. برخی از نقل‌ها آیه را به سکوت در [[نماز جماعت]] و گوش دادن به قرائت امام جماعت ربط داده‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۷۹۱.</ref> بنا بر نقل [[عبدالله بن مسعود]] در سال‌های نخست اسلام، [[سلام]] دادن به یکدیگر در نماز جایز بود و این آیه آن را حرام کرد.<ref>ابو‌الفتوح رازی، روض الجنان، ۱۳۶۶-۱۳۷۸ش، ج۹، ص۵۰.</ref> گاه نیز مردم با هم سخن می‌گفتند<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان في فقه القرآن، ۱۳۷۳ش، ج۱، ص۱۹۵؛ ابو‌الفتوح رازی، روض الجنان، ۱۳۶۶-۱۳۷۸ش، ج۹، ص۵۰ و ۵۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱-۱۳۷۴ش، ج۷، ص۶۹-۷۰.</ref> و یا از تعداد رکعات نماز می‌پرسیدند<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان في فقه القرآن، ۱۳۷۳ش، ج۱، ص۱۹۵؛ ابو‌الفتوح رازی، روض الجنان، ۱۳۶۶-۱۳۷۸ش، ج۹، ص۵۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱-۱۳۷۴ش، ج۷، ص۶۹-۷۰.</ref> که این آيه نازل شد و آن‌ها را دعوت به سکوت و شنیدن قرآن کرد. [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] (درگذشته [[سال ۵۴۸ هجری قمری|۵۴۸ق]]) در تأیید این نظر، روایتی از امام باقر(ع) نیز ذکر کرده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۱۹.</ref> | ||
برخی دیگر ذکر کرده‌اند که دلیل نزول | برخی دیگر ذکر کرده‌اند که دلیل نزول آیه این بود که جوانی انصاری<ref>ابو‌الفتوح رازی، روض الجنان، ۱۳۶۶-۱۳۷۸ش، ج۹، ص۵۰-۵۱؛ فاضل مقداد، کنز العرفان في فقه القرآن، ۱۳۷۳ش، ج۱، ص۱۹۵؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱-۱۳۷۴ش، ج۷، ص۶۹-۷۰.</ref> یا گروهی از مردم<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان في فقه القرآن، ۱۳۷۳ش، ج۱، ص۱۹۵؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۵۰-۱۳۵۳ق، ج۸، ص۳۸۵؛ ابو‌الفتوح رازی، روض الجنان، ۱۳۶۶-۱۳۷۸ش، ج۹، ص۵۱.</ref> وقتی [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد(ص)]] شروع به خواندن آیه‌ای در نماز کرد، آن‌ها نیز با صدای بلند شروع به خواندن همان آیه کردند که این آیه نازل شد و مسلمانان را از این کار بازداشت و دعوت به شنیدن قرآن کرد. [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبائی]] ([[سال ۱۲۸۱ هجری شمسی|۱۲۸۱]]- [[سال ۱۳۶۰ هجری شمسی|۱۳۶۰ش]]) نیز با استناد به روایاتی در منابع اهل‌سنت، این نظر را مطرح کرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۵۰-۱۳۵۳ق، ج۸، ص۳۸۵.</ref> | ||
از بین بردن صداهای پشت سر پیامبر در حالی که به نماز مشغول بود؛ جوانی از انصار یا عده‌ای از مسلمانان درحالی که پشت سر پیامبر به نماز مشغول بودند و قرآن خواندند<ref>سیوطی، تفسیر الدر المنثور، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۶۳۴.</ref> برخی دیگر از دلایل شأن نزول این آیه بود که سیوطی از مفسران اهل‌سنت آن‌ها را ذکر کرده است.<ref>سیوطی، تفسیر الدر المنثور، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۶۳۴-۶۳۸.</ref> به گفته فخررازی از دیگر مفسران اهل‌سنت، نیز ترک صدای بلند مأموم در نماز، دلیل نزول این آیه است.<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۵، ص۴۴۰.</ref> | از بین بردن صداهای پشت سر پیامبر در حالی که به نماز مشغول بود؛ جوانی از انصار یا عده‌ای از مسلمانان درحالی که پشت سر پیامبر به نماز مشغول بودند و قرآن خواندند<ref>سیوطی، تفسیر الدر المنثور، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۶۳۴.</ref> برخی دیگر از دلایل شأن نزول این آیه بود که سیوطی از مفسران اهل‌سنت آن‌ها را ذکر کرده است.<ref>سیوطی، تفسیر الدر المنثور، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۶۳۴-۶۳۸.</ref> به گفته فخررازی از دیگر مفسران اهل‌سنت، نیز ترک صدای بلند مأموم در نماز، دلیل نزول این آیه است.<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۵، ص۴۴۰.</ref> | ||