عیب‌جویی: تفاوت میان نسخه‌ها
←موارد جواز: اصلاح نشانی وب
(←منابع: اصلاح نشانی وب) |
(←موارد جواز: اصلاح نشانی وب) |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
==موارد جواز == | ==موارد جواز == | ||
عیب‌جویی [[حرام]] است مگر توسط مظلومان درباره ظلمی که از سوی ستمگران به آن‌ها شده است.<ref>هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۸ش، ج۲۱، ص۳۲۳و۳۲۴.</ref> از سوی دیگر چون [[ایمان |مؤمن]] آیینه [[برادر دینی]] خود است و باید عیوب او را با هدف عیب‌زدایی به خودش و نه به دیگران نشان دهد؛ در این موارد کتمان عیب نیز خیانت است.<ref>مهدوی کنی، نقطه‌های آغاز در اخلاق عملی، ۱۳۸۹ش،ص۲۲۸.</ref> البته تفاوت بین عیب‌جویی و عیب‌زدایی بسیار ظریف و لطیف است؛ زیرا هر دو بازگویی عیوب است اما در عیب‌جویی انگیزه تحقیر، دشمنی، توهین و ... است و در عیب‌زدایی خیرخواهی، اصلاح، دلسوزی، نصیحت و ... .<ref>مهدوی کنی، نقطه‌های آغاز در اخلاق عملی، ۱۳۸۹ش،ص۲۲۸.</ref> همچنین در [[فقه]] درباره جواز عیب‌جویی با موضوع [[تجسس]]، جاسوسی، خبرگیری از دشمن، تبادل اطلاعات، گرفتن اعتراف و ... برای حفظ [[دولت اسلامی]] یا نفس محترمه بحث می‌شود.<ref>خرازی، «كاوشى در حكم فقهى تجسس»، ۱۳۸۷ش، ص۵۲ـ۱۴۲.</ref> | عیب‌جویی [[حرام]] است مگر توسط مظلومان درباره ظلمی که از سوی ستمگران به آن‌ها شده است.<ref>هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۸ش، ج۲۱، ص۳۲۳و۳۲۴.</ref> از سوی دیگر چون [[ایمان |مؤمن]] آیینه [[برادر دینی]] خود است و باید عیوب او را با هدف عیب‌زدایی به خودش و نه به دیگران نشان دهد؛ در این موارد کتمان عیب نیز خیانت است.<ref>مهدوی کنی، نقطه‌های آغاز در اخلاق عملی، ۱۳۸۹ش،ص۲۲۸.</ref> البته تفاوت بین عیب‌جویی و عیب‌زدایی بسیار ظریف و لطیف است؛ زیرا هر دو بازگویی عیوب است اما در عیب‌جویی انگیزه تحقیر، دشمنی، توهین و ... است و در عیب‌زدایی خیرخواهی، اصلاح، دلسوزی، نصیحت و ... .<ref>مهدوی کنی، نقطه‌های آغاز در اخلاق عملی، ۱۳۸۹ش،ص۲۲۸.</ref> همچنین در [[فقه]] درباره جواز عیب‌جویی با موضوع [[تجسس]]، جاسوسی، خبرگیری از دشمن، تبادل اطلاعات، گرفتن اعتراف و ... برای حفظ [[دولت اسلامی]] یا نفس محترمه بحث می‌شود.<ref>خرازی، «كاوشى در حكم فقهى تجسس»، ۱۳۸۷ش، ص۵۲ـ۱۴۲.</ref>در علم رجال که به بررسی احوال راویان می‌پردازد برخی با این توجیه که این دانش سبب افشای عیوب انسان‌ها و از مصادیق غیبت، هتک، تجسس، ایذاء، اهانت و تحقیر مؤمن است با آن مخالفت کرده‌اند و در پاسخشان گفته شده از آن جا که حفظ احکام الهی از رعایت حقوق مردم اولویتش بیشتر است و راهی برای حفظ احکام جز بیان حالات راویان نیست، حرمت این کار که همان افشای عیوب راویان است به جهت توقف واجب مهم‌تر( حفظ احکام الهی) بر آن ساقط می‌گردد. <ref>نجفی یزدی، آشنایی با علم رجال، ۱۳۹۲ش،https://talabehyar.ir/آشنایی-با-علم-رجال/</ref> | ||
==در ادبیات فارسی== | ==در ادبیات فارسی== | ||