confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۸۱
ویرایش
تبریز: تفاوت میان نسخه‌ها
ویکی سازی
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) (− رده:مقالههای جدید (هاتکت)) |
(ویکی سازی) |
||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
| سال تأسیس = | | سال تأسیس = | ||
| قدمت = پیش از میلاد | | قدمت = پیش از میلاد | ||
| پیشینه اسلام =قرن اول قمری | | پیشینه اسلام =[[قرن اول هجری قمری|قرن اول قمری]] | ||
| پیشینه تشیع =قرن دهم قمری | | پیشینه تشیع =قرن دهم قمری | ||
| وقایع مهم = اعلام [[شیعه]] به‌عنوان مذهب رسمی [[ایران]] در ۹۰۷ق | | وقایع مهم = اعلام [[شیعه]] به‌عنوان مذهب رسمی [[ایران]] در ۹۰۷ق | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
| سیاسی = | | سیاسی = | ||
}} | }} | ||
'''تبریز''' بزرگترین شهر در شمال‌غربی [[ایران]]، مرکز استان آذربایجان‌شرقی و نخستین پایتخت [[شیعه|تشیع]] در ایران و جهان محسوب می‌شود. ایران به مرکزیت تبریز، وحدت سیاسی خود را بازیافت و تشیع از تبریز به سراسر ایران گسترش یافت. تبریز زادگاه چهره‌های تأثیرگذار شیعی در حوزه‌های [[فقه]]، [[تفسیر قرآن|تفسیر]]، [[اخلاق]] و ادبیات از قبیل [[میرزا جواد ملکی تبریزی]]، [[سید محمدحسین طباطبایی]]، [[محمدتقی جعفری]]، [[میرزا جواد تبریزی]]، [[جعفر سبحانی]]، [[پروین اعتصامی]]، [[سید محمدحسین شهریار]]، [[سید علی قاضی طباطبایی]] و [[سید عبدالله فاطمی‌نیا]] دانسته شده است. | '''تبریز''' بزرگترین شهر در شمال‌غربی [[ایران]]، مرکز استان آذربایجان‌شرقی و نخستین پایتخت [[شیعه|تشیع]] در [[ایران]] و جهان محسوب می‌شود. ایران به مرکزیت تبریز، وحدت سیاسی خود را بازیافت و تشیع از تبریز به سراسر ایران گسترش یافت. تبریز زادگاه چهره‌های تأثیرگذار شیعی در حوزه‌های [[فقه]]، [[تفسیر قرآن|تفسیر]]، [[اخلاق]] و ادبیات از قبیل [[میرزا جواد ملکی تبریزی]]، [[سید محمدحسین طباطبایی]]، [[محمدتقی جعفری]]، [[میرزا جواد تبریزی]]، [[جعفر سبحانی]]، [[پروین اعتصامی]]، [[سید محمدحسین شهریار]]، [[سید علی قاضی طباطبایی]] و [[سید عبدالله فاطمی‌نیا]] دانسته شده است. | ||
تاریخ ورود [[اسلام]] به آذربایجان، سال ۲۲ق دانسته شده ولی مشخصاً از تبریز در آن مقطع اسمی برده نشده است. اکثر مردم تبریز تا پیش از تأسیس [[صفویان|سلسله صفویه]] سنی‌مذهب بودند. نقش [[ایلخانان]] مغول و به‌صورت مشخص، [[غازان‌خان]] که مرکز حکومتش نیز تبریز بود، در گسترش تشیع، مهم تلقی شده است. تبریز در دوره قاجار، پایتخت فرهنگی ایران خوانده شده و یکی از مراکز اصلی مشروطه‌خواهی به‌شمار می‌رفت. مبارزه ۱۱ ماهه نیروهای مردمی تبریز به‌رهبری ستارخان علیه نیروهای محمد‌علی شاه شهرت بین‌المللی یافته بود. همچنین [[قیام ۲۹ بهمن تبریز]] نقطه عطفی در تاریخ [[انقلاب اسلامی ایران]] دانسته شده است. | تاریخ ورود [[اسلام]] به آذربایجان، [[سال ۲۲ هجری قمری|سال ۲۲ق]] دانسته شده ولی مشخصاً از تبریز در آن مقطع اسمی برده نشده است. اکثر مردم تبریز تا پیش از تأسیس [[صفویان|سلسله صفویه]] [[اهل سنت و جماعت|سنی‌مذهب]] بودند. نقش [[ایلخانان]] مغول و به‌صورت مشخص، [[غازان‌خان]] که مرکز حکومتش نیز تبریز بود، در گسترش تشیع، مهم تلقی شده است. تبریز در دوره قاجار، پایتخت فرهنگی ایران خوانده شده و یکی از مراکز اصلی مشروطه‌خواهی به‌شمار می‌رفت. مبارزه ۱۱ ماهه نیروهای مردمی تبریز به‌رهبری ستارخان علیه نیروهای محمد‌علی شاه شهرت بین‌المللی یافته بود. همچنین [[قیام ۲۹ بهمن تبریز]] نقطه عطفی در تاریخ [[انقلاب اسلامی ایران]] دانسته شده است. | ||
تبریز دارای اماکن تاریخی و فرهنگی و مذهبی فراوان است که از آن جمله، [[مسجد کبود (تبریز)|مسجد کبود]]، [[مسجد جامع تبریز|جمعه مسجد]]، [[مدرسه علمیه طالبیه (تبریز)|مدرسه علمیه طالبیه]] و سرای هشت‌بهشت مشهور هستند. [[شاخسی واخسی (آیین)|شاه‌حسین‌گویان]]، [[تعزیه‌خوانی (آیین)|شبیه‌خوانی]] و [[شمع‌افروزی]] از جمله [[سوگواری|سوگواری‌های]] مرسوم نزد مردم تبریز در [[محرم (ماه)|ماه محرم]] به‌مناسبت [[روز تاسوعا|تاسوعا]] و [[روز عاشورا|عاشورا]] است. | تبریز دارای اماکن تاریخی و فرهنگی و مذهبی فراوان است که از آن جمله، [[مسجد کبود (تبریز)|مسجد کبود]]، [[مسجد جامع تبریز|جمعه مسجد]]، [[مدرسه علمیه طالبیه (تبریز)|مدرسه علمیه طالبیه]] و سرای هشت‌بهشت مشهور هستند. [[شاخسی واخسی (آیین)|شاه‌حسین‌گویان]]، [[تعزیه‌خوانی (آیین)|شبیه‌خوانی]] و [[شمع‌افروزی]] از جمله [[سوگواری|سوگواری‌های]] مرسوم نزد مردم تبریز در [[محرم (ماه)|ماه محرم]] به‌مناسبت [[روز تاسوعا|تاسوعا]] و [[روز عاشورا|عاشورا]] است. | ||
== معرفی == | == معرفی == | ||
تبریز بزرگترین شهر در شمال‌غربی [[ایران]] و مرکز استان آذربایجان‌شرقی و اولین پایتخت [[شیعه|تشیع]] در | تبریز بزرگترین شهر در شمال‌غربی [[ایران]] و مرکز استان آذربایجان‌شرقی و اولین پایتخت [[شیعه|تشیع]] در ایران و جهان محسوب می‌شود. تبریز تا دهه ۱۹۶۰م دومین شهر بزرگ ایران بعد از [[تهران]] بود.<ref>Mirzafarjouyan, Tabriz; city of history and souvenirs, mehr news website</ref> | ||
محققان در مورد منشأ زبانی و معنای تبریز اختلاف‌نظر دارند. نام باستانی تبریز، تارویی ذکر شده و همچنین از تارماکیس و تاوریز به‌عنوان نام‌های قدیمی تبریز یاد شده است. در برخی منابع ارمنی، تبریز به‌صورت تاورز و یا تاورژ به‌معنای محل انتقام آمده است.<ref>عون الهی، تاریخ پانصد ساله تبریز از آغاز دوره مغولان تا پایان دوره صفویان، ۱۳۸۷ش، ص۴۱و ۴۴.</ref> | محققان در مورد منشأ زبانی و معنای تبریز اختلاف‌نظر دارند. نام باستانی تبریز، تارویی ذکر شده و همچنین از تارماکیس و تاوریز به‌عنوان نام‌های قدیمی تبریز یاد شده است. در برخی منابع ارمنی، تبریز به‌صورت تاورز و یا تاورژ به‌معنای محل انتقام آمده است.<ref>عون الهی، تاریخ پانصد ساله تبریز از آغاز دوره مغولان تا پایان دوره صفویان، ۱۳۸۷ش، ص۴۱و ۴۴.</ref> | ||
در برخی منابع، تبریز با آتش‌پرستی و یا کوه‌های آتش‌فشان اطراف شهر مرتبط دانسته شده که مرکب از دو بخش تاب (نور) و ریز (فشان) است و به‌معنای نورفشان می‌باشد.<ref>عون الهی، تاریخ پانصد ساله تبریز از آغاز دوره مغولان تا پایان دوره صفویان، ۱۳۸۷ش، ص۴۸.</ref> همچنین تبریز به معنای تَب پنهان کن و یا کاهش‌دهنده گرما در نظر گرفته شده و دلیل آن، تلطیف امواج آتش‌فشانی کوه‌های سهند ذکر شده است.<ref>مینورسکی، تاریخ تبریز، ۱۳۳۷ش، ص۷.</ref> | در برخی منابع، تبریز با آتش‌پرستی و یا کوه‌های آتش‌فشان اطراف شهر مرتبط دانسته شده که مرکب از دو بخش تاب (نور) و ریز (فشان) است و به‌معنای نورفشان می‌باشد.<ref>عون الهی، تاریخ پانصد ساله تبریز از آغاز دوره مغولان تا پایان دوره صفویان، ۱۳۸۷ش، ص۴۸.</ref> همچنین تبریز به معنای تَب پنهان کن و یا کاهش‌دهنده گرما در نظر گرفته شده و دلیل آن، تلطیف امواج آتش‌فشانی کوه‌های سهند ذکر شده است.<ref>مینورسکی، تاریخ تبریز، ۱۳۳۷ش، ص۷.</ref> | ||