Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۴۹
ویرایش
اتمام حجت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←کاربردهای دیگر اتمام حجت
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
=== اصل برائت و اتمام حجت === | === اصل برائت و اتمام حجت === | ||
عالمان شیعه در دانش [[اصول فقه]] برای اثبات [[مباح|اصل اباحه]] و برائت به عنوان اصل اوّلی به چند آیه از قرآن تکیه کرده‌اند که مضمون مشترک آن‌ها مشروط بودن عذاب و عِقاب به فرستاده‌شدن پیامبران و تبیین کامل احکام الهی است.<ref>معموری، «اتمام حجت»، ص۹۷.</ref> ولی اصولیان شیعه معنای گسترده‌تری برداشت کرده و از این آیات اتمام حجت را نتیجه گرفته‌اند<ref>خمینی، تهذیب الاصول، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۷۲.</ref> که در واقع تأیید کننده حکم عقلی [[قبح عقاب بلا بیان|قُبح عِقاب بِلا بیان]] است.<ref>خمینی، تهذیب الاصول، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۲۰۸.</ref> آیات [[آیه ۲۶ سوره بقره|۲۶ سوره بقره]]، [[آیه ۱۱۵ سوره توبه|۱۱۵ سوره توبه]] ، ۱۵ سوره اسراء و [[آیه ۷ سوره طلاق|۷ سوره طلاق]] از این آیات هستند.<ref>معموری، «اتمام حجت»، ص۹۷.</ref> | عالمان شیعه در دانش [[اصول فقه]] برای اثبات [[مباح|اصل اباحه]] و برائت به عنوان اصل اوّلی به چند آیه از قرآن تکیه کرده‌اند<ref>نک:صدر، دروس فی علم الاصول، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۳۳۷۳-۳۷۶.</ref> که مضمون مشترک آن‌ها مشروط بودن عذاب و عِقاب به فرستاده‌شدن پیامبران و تبیین کامل احکام الهی است.<ref>معموری، «اتمام حجت»، ص۹۷.</ref> ولی اصولیان شیعه معنای گسترده‌تری برداشت کرده و از این آیات اتمام حجت را نتیجه گرفته‌اند<ref>خمینی، تهذیب الاصول، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۷۲.</ref> که در واقع تأیید کننده حکم عقلی [[قبح عقاب بلا بیان|قُبح عِقاب بِلا بیان]] است.<ref>خمینی، تهذیب الاصول، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۲۰۸.</ref> آیات [[آیه ۲۶ سوره بقره|۲۶ سوره بقره]]، [[آیه ۱۱۵ سوره توبه|۱۱۵ سوره توبه]] ، ۱۵ سوره اسراء و [[آیه ۷ سوره طلاق|۷ سوره طلاق]] از این آیات هستند.<ref>معموری، «اتمام حجت»، ص۹۷.</ref> | ||
=== عذاب دنیوی و اتمام حجت === | === عذاب دنیوی و اتمام حجت === | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
=== کاربردهای دیگر اتمام حجت === | === کاربردهای دیگر اتمام حجت === | ||
اتمام حجت در موارد دیگری نیز به کار رفته است. علامه طباطبائی شروع جنگ با کفار را نیز بر اساس آیات قرآن منوط به اتمام حجت بر ایشان می‌داند.<ref>طباطبائی، المیزان، ج۲، ص۶۸.</ref> | اتمام حجت در موارد دیگری نیز به کار رفته است. علامه طباطبائی شروع جنگ با کفار را نیز بر اساس آیات قرآن منوط به اتمام حجت بر ایشان می‌داند.<ref>طباطبائی، المیزان، ج۲، ص۶۸.</ref> بر اساس [[خطبه شقشقیه]]، امام علی(ع) پذیرش خلافت بعد از [[عثمان بن عفان|عثمان]] را به خاطر اتمام حجت بر خودشان و حضور مردم دانسته است.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۱۷، ص۱۴۶-۱۴۷.</ref> بر همین اساس است که پذیرش [[نامه‌های کوفیان به امام حسین(ع)|دعوت کوفیان]] از سوی امام حسین(ع) در [[واقعه کربلا]] را نیز با تکیه بر اتمام حجت تبیین کرده‌اند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۱۶، ص۶۴۳ و ج۱۷، ص۱۴۳.</ref> | ||
به گفته [[جعفر سبحانی]] متکلم و مفسر شیعه یکی از مصادیق اتمام حجت، محاسبه اعمال در قیامت است تا کسانی که عذاب می‌شوند بدانند که چرا عذاب می‌شوند.<ref>سبحانی، مفاهیم القرآن، ۱۴۲۱ق، ج۸، ص۲۴۱.</ref> به گفته مطهری گاه [[امتحان الهی]] برای آن است که بر امتحان‌شونده اتمام حجت بشود و بداند که چرا مجازات می‌شود یا پاداش می‌گیرد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۲۷، ص۳۹۱-۳۹۲.</ref> | به گفته [[جعفر سبحانی]] متکلم و مفسر شیعه یکی از مصادیق اتمام حجت، محاسبه اعمال در قیامت است تا کسانی که عذاب می‌شوند بدانند که چرا عذاب می‌شوند.<ref>سبحانی، مفاهیم القرآن، ۱۴۲۱ق، ج۸، ص۲۴۱.</ref> به گفته مطهری گاه [[امتحان الهی]] برای آن است که بر امتحان‌شونده اتمام حجت بشود و بداند که چرا مجازات می‌شود یا پاداش می‌گیرد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۲۷، ص۳۹۱-۳۹۲.</ref> | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
[[جاهل قاصر]] | [[جاهل قاصر]] | ||
| خط ۶۰: | خط ۵۷: | ||
* سبزواری، سید عبدالاعلی، تهذیب الاصول، قم، المنار، ۱۴۱۴ق. | * سبزواری، سید عبدالاعلی، تهذیب الاصول، قم، المنار، ۱۴۱۴ق. | ||
* شیخ مفید، اوائل المقالات، قم، کنگره جهانی شیخ مفید، ۱۴۱۳ق. | * شیخ مفید، اوائل المقالات، قم، کنگره جهانی شیخ مفید، ۱۴۱۳ق. | ||
* صدر، سید محمدباقر، دروس فی علم الاصول، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۱۸ق. | |||
* طباطبائی، سید محمدحسین، شیعه در اسلام، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۷۸ش. | * طباطبائی، سید محمدحسین، شیعه در اسلام، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۷۸ش. | ||
* طباطبائی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۷ق. | * طباطبائی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۷ق. | ||